İçeriğe atla

Norman Stone

Norman Stone
DoğumNorman Stone
08 Mart 1941(1941-03-08)
Glasgow, İskoçya, Birleşik Krallık
Ölüm19 Haziran 2019
Budapeşte, Macaristan
Milliyetİskoç
VatandaşlıkBirleşik Krallık Birleşik Krallık
Kariyeri
DalıYakın Çağ'da Orta ve Doğu Avrupa tarihi
Çalıştığı kurumlarBilkent Üniversitesi
İskoç asıllı Britanyalı tarihçi, akademisyen ve yazar

Norman Stone (8 Mart 1941, Glasgow - 19 Haziran 2019; Budapeşte, Macaristan[1]), Yakın Çağ Orta ve Doğu Avrupa tarihleri konularında uzman İskoç tarihçi.

Babasının savaşta ölmesi üzerine Glasgow Academy'ye burslu olarak kabul edildi.[2] 1959-1962 yılları arasında Cambridge'de okuyan Stone, master çalışlmasını 1962-65 yıllarında Viyana ve Budapeşte'de, Orta Avrupa Tarihi üzerine yaptı. 1965'ten itibaren Cambridge'de Rus ve Alman Tarihi okutmanlığı yaptıktan sonra Trinity College'de çalıştı. 1984'te Oxford'da Modern Tarih profesörü oldu. 1984-1997 yılları arasında Oxford Üniversitesi'nde yakınçağ tarihi konusunda profesör olarak ders verdi.

1995 yılında Bilkent Üniversitesi’nde ders vermeye başladı. 1997’de bu okulda resmi olarak görev yapmaya başladı ve profesör olarak ders verdi. Aynı sene üniversite bünyesinde Rusya Çalışmaları Merkezi’ni kurdu.[3] Aynı zamanda, Avrasya İncelemeleri Merkezi’nin (AVİM) danışma kurulu üyeliğini yaptı.[4] 2005 yılında Koç Üniversitesi’ne geçti, 2007 yılında ise Bilkent’e geri döndü. Ayrıca Boğaziçi Üniversitesi’nde misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı.

Norman Stone'un Wolfson Ödülü’ne layık görülen The Eastern Front 1914-1917 (1975) dışındaki eserleri: "Hitler" (1980), "Europe Transformed 1878-1919" (1983) ve "The Atlantic Revival 1970-1990" sayılabilir. Norman Stone'un bilimsel çalışmalarının odak noktasını, geçmiş ve günümüzdeki Rus-Türk ilişkileri oluşturmuştur.

Bir diğer çalışma alanı olan 1915 olayları ile ilgili olarak Türk tezlerini destekleyici sonuçlara ulaşmıştır. İsviçre'de savcılık, Stone'u sözde Ermeni soykırımını inkâr ettiği gerekçesiyle mahkemeye vermiştir.[5]

1985'e kadar Britanya basınında sürekli yorumlarda bulundu. Aynı zamanda Frankfurter Allgemeine Zeitung ve The Wall Street Journal gazetelerinde yazdı. 1987-1992 yılları arasında The Sunday Times gazetesinde düzenli köşe yazarı olarak makaleler yazdı. 1987-1990 yılları arasında İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher'a dış politika danışmanlığı yaptı. Cornucopia isimli tarih ve sanat dergisinde çok sayıda yazısı yayımlanmıştır.[6]

2019 yılında Budapeşte'de vefat etti. Cenaze törenine Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın da katıldığı Stone'un Mezarı İstanbul Feriköy Protestan Kabristanı'nda bulunmaktadır.[7] Vefatının ardından, Bilkent Üniversitesi Stone'un hatırasına saygı amacıyla çevrimiçi bir taziye defteri oluşturmuştur.[8]

Norman Stone; Almanca, Rusça, Macarca, Lehçe, Fransızca ve Türkçe biliyordu. Stone,[9] yaşamını Türkiye ile İngiltere arasında geçirdi.

Yayımlanmış eserleri

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  2. ^ Millard, Rosie (5 August 2007) Britain’s a terrible bore, that’s why I left 17 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Times.
  3. ^ "Taziye - Norman Stone". Bilkent Üniversitesi. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024. 
  4. ^ "PROF. NORMAN STONE'UN VEFATI". avim.org.tr. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024. 
  5. ^ "İsviçre'den Tarihçi Stone'a da "Soykırım" Davası". bianet.org. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024. 
  6. ^ "Cornucopia Magazine Norman Stone (1941–2019)". www.cornucopia.net. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024. 
  7. ^ "Türkiye dostu tarihçi Prof. Dr. Norman Stone için Budapeşte'de tören". Sabah. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024. 
  8. ^ "Taziye Defteri - Norman Stone". Bilkent Üniversitesi. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024. 
  9. ^ Turkish delights 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Times.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macaristan</span> Orta Avrupada bir ülke

Macaristan, Orta Avrupa'da Karpatlarda kurulu olan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Komşuları; batıda Avusturya ve Slovenya, kuzeyde Slovakya, doğuda Romanya ve Ukrayna, güneyde Sırbistan ve Hırvatistan'dır. Başkenti Budapeşte olan Macaristan, OECD, NATO, AB, Vişegrad Grubu ve Schengen üyesidir. Ülkedeki resmî dil, Fin-Ugor dillerinden olan ve Avrupa Birliği'nin 24 resmî dilinden biri olan Macarcadır. Bu bağlamda Macarca, Avrupa Birliği'nde Fince, Estonca ve Maltaca ile beraber Hint-Avrupa dillerinden olmayan dört dilden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya</span> Doğu Asyada bir ada ülkesi

Japonya, Doğu Asya'da yer alan bir ada ülkesidir. Büyük Okyanus'un kuzeybatısında konumlanan ülke; Japon Denizi'nden Çin, Kuzey Kore, Güney Kore ve Rusya'nın doğusuna; kuzeyde Ohotsk Denizi'nden güneyde Doğu Çin Denizi ve Tayvan'a kadar uzanır. De facto başkenti ve en büyük şehri Tokyo'dur. Adını oluşturan kanji karakterler, "güneş" ve "köken" anlamına geldiğinden "Doğan Güneşin Ülkesi" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı</span> 1939-1945 yılları arasındaki küresel savaş

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu. 30'dan fazla ülkeden gelen 100 milyondan fazla personelin doğrudan katıldığı bu topyekûn savaşta, savaşın büyük tarafları tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel kapasitelerini savaş için seferber ettiler. 70 ila 85 milyon ölümle sonuçlanan II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en ölümcül savaştı ve savaş boyunca askerî personelden daha çok sivil kayıp verildi. Milyonlarca insan soykırımdan, planlanmış açlık ölümlerinden, katliamlardan ve hastalıklardan öldü. Tanklar, zırhlı araçlar, savaş uçakları, stratejik bombardımanlar, uçak gemileri, radar ve sonar, nükleer silahların geliştirilmesi ve roketler gibi birçok savaş teknolojisi savaşta önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Halil İnalcık</span> Türk tarih profesörü (1916–2016)

Halil İbrahim İnalcık, Türk tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Versay Barış Antlaşması</span> I. Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşması

Versay Barış Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşmasıdır. 18 Ocak 1919'da başlayan Paris Barış Konferansı'nda müzakere edilmiş, 7 Mayıs 1919'da son metin Almanlara deklare edilmiş, 23 Haziran'da Alman Parlamentosu'nca kabul edilmiş ve 28 Haziran'da Paris'in Versay banliyösünde imzalanmıştır.

Kemal Haşim Karpat, Türk tarihçi, Osmanlı tarihi uzmanı ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Howard Zinn</span>

Howard Zinn, savaş karşıtı Amerikalı muhalif, tarihçi, akademisyen, aktivist ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">William Hardy McNeill</span> Kanadalı tarihçi ve yazar (1917 – 2016)

William Hardy McNeill, Kanada kökenli Amerikalı tarihçi. Tarihçi J. R. McNeill'in babasıdır.

John Julius Cooper veya John Julius Norwich, İngiliz popüler tarihçisi, gezi yazarı ve televizyoncudur.

<span class="mw-page-title-main">Tom Segev</span> İsrailli tarihçi, yazar ve gazeteci

Tom Segev İsrail tarihçi, yazar ve gazeteci. Segev, İsrail'in geleneksel anlatıllarına meydan okuyan ve Yeni Tarihçiler olarak adlandırılan bir grupla ilişkilendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Üç Güç Paktı</span> Üç Güç paktı

Üç-Güç Paktı, Mihver Paktı, Üç-yol Paktı, Tripartite Paktı ya da Tripartite Anlaşması, II. Dünya Savaşı'nın Mihver Devletleri arasında imzalanmış pakt. 27 Eylül 1940'ta Almanya'nın başkenti Berlin'de Nazi Almanyası, Faşist İtalya ve Japon İmparatorluğu tarafından imzalanmıştır. Bu pakta daha sonra 20 Kasım 1940'ta Macaristan, 23 Kasım 1940'ta Romanya, 1 Mart 1941'de Bulgaristan, 25 Mart 1941'de Yugoslavya da dahil olmuştur. Ancak, Yugoslavya pakta girdikten 2 gün sonra çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı sırasında stratejik bombardımanlar</span> madde maddedir

II. Dünya Savaşı sırasında stratejik bombardıman, II. Dünya Savaşı sırasında düşman bölgelerde demiryolları, limanlar, şehirler, işçi konutları ve sanayi bölgelerine yapılmış devamlı hava saldırıları. Stratejik bombardıman, kara kuvvetlerinin yakın hava desteğinden ve taktiksel hava gücünden ayrı bir askerî stratejidir.

Kenneth Meyer Setton, Amerikalı tarihçi ve akademisyendir. Orta Çağ üzerine çalışmalarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Krizi</span>

Temmuz Krizi, 1914 yazında Avrupa'nın büyük güçleri arasında I. Dünya Savaşı'nın nihai nedeni olan, birbiriyle ilişkili bir dizi diplomatik ve askeri tırmanıştı. Kriz, 28 Haziran 1914'te Bosnalı Sırp Gavrilo Princip'in Avusturya-Macaristan tahtının varisi olan Arşidük Franz Ferdinand suikast sonucu ölümüyle başladı. Karmaşık bir ittifaklar ağı, birçok liderin savaşın kendi çıkarları doğrultusunda olduğuna veya genel bir savaşın olmayacağına dair yanlış hesaplamalarıyla birleştiğinde, Ağustos 1914'ün başlarında hemen hemen her büyük Avrupa ülkesi arasında genel bir düşmanlık patlak vermesine neden oldu; Mayıs 1915'e kadar neredeyse her büyük Avrupa ülkesi dahil oldu.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı (1920-1946)</span> Orta Avrupada Miklós Horthy tarafından yönetilen devlet (1920-1946)

Macaristan Krallığı, Bazen Naiplik veya Horthy dönemi olarak anılan, 1920'den 1946'ya kadar Naib Miklós Horthy'nin yönetimi altında bir ülkeydi. Horthy, nominal olarak Macar monarşisini temsil ediyordu. Ancak tahtta oturan bir kral yoktu. IV. Karl'ın tahta geri dönme girişimleri Horthy tarafından engellendi.

<span class="mw-page-title-main">Mary Jo Nye</span> Amerikalı akademisyen

Mary Jo Nye, Amerikalı bilim tarihçisi ve akademisyen. Bilimsel keşif ile sosyal ve politik olgular arasındaki ilişkiler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır.

Amerika Birleşik Devletleri savaş suçları, Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetlerinin 1899 ve 1907 Lahey Sözleşmelerinin imzalanmasından sonra işlediği savaş kanunlarının ve geleneklerin ihlalidir. Bunlar, yakalanan düşman savaşçıların infaz edilmesini, sorgu sırasında mahkûmlara kötü muameleyi, işkencenin kullanımını ve sivillere ve savaşçı olmayanlara karşı şiddet kullanımını ve tecavüzü içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın işgali sırasında tecavüz</span>

II. Dünya Savaşı'nın son kısımları sırasında Müttefik askerleri Alman topraklarına girdikçe ve bu toprakları işgal altında bulundurdukça, kadınların toplu tecavüzleri hem askerî harekâtlar ile bağlantılı olarak hem de daha sonraki Almanya işgali sırasında gerçekleşti. Akademisyenlerin ortak görüşü, tecavüzlerin çoğunun Sovyet işgal birlikleri tarafından işlendiğidir. Savaş zamanı tecavüzleri, savaştan sonra onlarca yıl boyunca sessizlikle çevriliydi. 2015'te kitapları bazı Rus okullarında yasaklanan tarihçi Antony Beevor'a göre, NKVD dosyaları Sovyet liderliğinin neler olduğunu bildiğini ancak bunları durdurmak için çok az şey yaptığını ortaya çıkardı. Tecavüzleri işleyenler çoğunlukla cephe gerisi karargâh birlikleriydi. Profesör Oleg Rzheshevsky'nin verdiği istatistiklere göre ise, 4.148 Kızıl Ordu subayı ve diğer birçok er, Alman sivillere karşı işledikleri suçlar nedeniyle cezalandırıldı. Kızıl Ordu askerlerinin tecavüz gibi savaş suçlarını işlemelerinde Sovyet vatandaşlarını Almanlardan intikam almaya teşvik eden Yahudi kökenli İlya Ehrenburg'un çağırısının da etkisi vardı. Savaş ve sonrasındaki işgal sırasında Sovyet birlikleri tarafından tecavüze uğrayan Alman kadın ve kızlarının kesin sayısı belirsizdir, ancak tarihçiler sayılarının yüz binlerce ve muhtemelen iki milyon kadar fazla olduğunu tahmin etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Norman Naimark</span> Amerikalı profesör

Norman M. Naimark, Amerikalı bir tarihçidir. Stanford Üniversitesi'nde Robert ve Florence McDonnell Doğu Avrupa Çalışmaları Profesörü ve Hoover Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırmacıdır. Modern Doğu Avrupa tarihi, soykırım ve bu bölgedeki etnik temizlik üzerine yazmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zack Norman</span>

Howard Jerrold Zuker ya da Zack Norman, Amerikalı aktör, komedyen, film yapımcısı ve kolleksiyoner.