İçeriğe atla

Noricum

Noricum bugünkü Avusturya ve Slovenya toprakları üzerinde kurulmuş bir Kelt krallığı (on iki kabileden oluşan bir federasyon) idi. Geçmişte Roma İmparatorluğu'nun bir eyaletiydi. Kuzeyde Tuna nehri, batıda Rhaetia, doğuda Pannonia ve güneyde de İtalya ve Dalmaçya ile çevriliydi. Kabaca bugünkü Steiermark, Karintiya ve Viyana'nın batısında kalan Avusturya, Bavyera ve Salzburg'un bir bölümüne tekabül eder.

Başlangıçta nüfusun Panonyalılardan (İlliryalılarla akrabalığı olan bir halk) oluştuğu anlaşılmaktadır. Galyalıların göçlerinin ardından çeşitli Kelt kabilelerine tâbi olmuşlardı. Bu kabilelerin içinde önde gelen Tauriski'ydi. Başkentleri Noreia'dan ötürü Romalılar tarafından Norici olarak adlandırılmışlardı.

Ülke dağlık ve toprak da güneydoğu kısımları dışında çoraktır. Ancak demir bakımından zengindir. Bu yüzden Panonya, Moesia ve kuzey İtalya'da silah yapımına malzeme sağlamıştır. Meşhur Noric çeliği Roma silahlarının yapımında bolca kullanılmıştır.

Halkı cesur ve savaşçıydı. Tarımdan ziyade hayvancılıkla ilgilenirlerdi. Öte yandan Romalıların bataklıkları kurutarak ve ağaçları keserek toprağın verimliliğini artırmış olmaları muhtemeldir. ltın ve tuz da bol miktarda bulunuyordu.

Noricum kuzeylilerin veya Keltlerin güneydeki ileri karakolu ve İtalya'ya saldırılarını düzenledikleri noktaydı. Yukarı Avusturya'da Noreia'ya 40 kilometre uzaklıktaki Hallstatt mezarlığındaki arkeolojik araştırmalar yazılı tarihten asırlar önce burada güçlü bir medeniyetin olduğunu göstermektedir. Mezarlıkta Bronz Çağı'ndan Demir Çağı'na uzanan dönemden kalma silahlar ve süs eşyaları bulunmaktadır.

Kullanılan lisan Kıta Avrupası Kelt diliydi.

Roma yönetimi

Roma İmparatorluğu'nda Noricum eyaleti

Noricum Roma İmparatorluğu'na MÖ 16 yılında katılmıştı. Uzun bir süre Noricanlılar kendi prensleri tarafından bağımsızca yönetilmişler ve Romalılarla ticaret yapmışlardı. MÖ 48'de iç savaş sırasında Pompey'e karşı Jül Sezar'ın tarafını tutmuşlardı. MÖ 16'da Panonyalılarla birlikte Istria'yı işgale girişmişler ancak İllirya valisi Publius Silius tarafından yenilgiye uğratılmışlardı. Bunun sonrasında Noricum eyalet olarak kabul edilmeye başlandı (her ne kadar bir eyalet gibi örgütlenmediyse de). Regnum Noricum adıyla ve bir imparatorluk vekilinin kontrolünde krallık olarak varlığını sürdürdü. Antoninus Pius döneminde II. Lejyon Pia Noricum'a konuşlandırıldı ve lejyonun komutanı da eyaletin valisi oldu. 40 yılı civarında Noricum Krallığı Caligula tarafından tamamen Roma İmparatorluğu'na dahil edildi.

Diokletian döneminde Noricum Noricum ripense ("Nehir tarafındaki Noricum" Tuna'nın güneyindeki kuzey bölümü) ve Noricum mediterraneum ("Deniz tarafı Noricum" güneydeki daha dağlık bölge) olmak üzere ikiye ayrıldı. Aralarındaki sınır doğu Alplerinin ortasından geçiyordu. Her biri İtalya'daki İllirya bölgesine bağlı bir vali tarafından yönetiliyordu.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bavyera</span> Almanyada bir eyalet

Bavyera, resmî adıyla Özgür Bavyera Devleti, Almanya'nın güneydoğusunda bir eyalet. Yüzölçümü bakımından Almanya'nın en büyük eyaletidir. Başkenti Münih'tir. Diğer önemli kentleri ise Nürnberg, Augsburg, Regensburg, Ingolstadt, Bamberg ve Würzburg'dur. Batıda Baden-Württemberg ve Hessen eyaletleri, kuzeyde Türingiya ve Saksonya eyaletleri, doğuda Çekya, güney ve güneybatıda Avusturya ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Steiermark</span>

Steiermark, Avusturya'nın güneydoğu ve orta kesiminde federal eyâlet (Land). Başkenti Graz, nüfusu 1.210.700, yüzölçümü 16.392 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pön Savaşları</span> Kartaca Savaşları

Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.

<span class="mw-page-title-main">Cermenler</span> bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanyada MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk

Cermenler, bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanya'da MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk veya bu halktan olan kimse.

<span class="mw-page-title-main">Gallia Narbonensis</span>

Gallia Narbonensis, günümüz Fransa'sının güneyindeki Languedoc ve Provence bölgesinde yer alan antik Roma İmparatorluğu eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Galatlar</span> Antik bir ulus

Galatlar, MÖ 280-274 yıllarında Balkanlar ve Batı Anadolu'da yaşadıktan sonra Orta Anadolu'da Ankara ve Çorum, Yozgat yöresine yerleşen Orta Avrupa kökenli Kelt kavmine mensup Galyalılara, Yunanların ve Romalıların verdiği ad. Galatların yerleştiği bölgeye Antik Çağ'da Galatya adı verildi. Aşiret yapısına dayanan Galat krallıkları Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdikleri MÖ 1. yüzyıla kadar bu bölgede varlıklarını sürdürdüler. Orta Anadolu'da Galat dilinin MS 7. yüzyıla dek konuşulduğuna dair belirtiler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya tarihi</span> Avusturyanın tarih öncesinden günümüze kadar geçmişi

Bu madde Avusturya'nın tarih öncesinden günümüze kadarki tarihi hakkında bilgi vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pannonia</span> Roma İmparatorluğunda bir eyalet (MS 20 - 107)

Pannonia ya da Panunya, Kuzey ve Doğusundan Tuna, Batısından Noricum ve daha yukarıda İtalya, Güneyinden Dalmaçya ve daha aşağıda Moesia eyaletleriyle çevrili olan Roma İmparatorluğu eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Raetia</span>

Retsiya, Batıda Helvetya, Doğuda Noricum, Kuzeyde Vindelicia ve Güneyde Cisalpine Gaul eyaletleriyle çevrili Roma İmparatorluğu eyaleti. Günümüzde bu bölge, kabaca Doğu ve orta İsviçre, Güney Bavyera ve Yukarı Swabya, Vorarlberg, Tirol'ün büyük bir bölümü ve Lombardiya'nın bir bölümünü kapsar. Raetia'nın Kuzey sınırı Limes Germanicus'un bir parçasıydı ve Tuna'ya kadar 166 km boyunca uzanırdı. Raetia'nın İtalya ile bağlantısı, Alp dağlarındaki Resia geçidi üzerinden Via Claudia Augusta ile sağlanırdı.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (eyalet)</span>

Makedonya eyaleti (Macedonia) Romalı general Quintus Caecilius Metellus'un Makedon Andriskos'u MÖ 148'de yenilgiye uğratmasının ve bölgede Roma tarafından kurulmuş dört kukla cumhuriyetin dağılmasının ardından MÖ 146 yılında kuruldu. Eyalet Epirus, Tesalya, İllirya'nın bazı bölümleri ve Trakya'dan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Almanya tarihi</span>

Almanya tarihi, Cermenlerin ilk olarak Roma İmparatorluğu döneminde devlet kurmalarıyla başlar. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu dönemiyle 1806 yılına kadar devam eder. Bu dönemde ulaştığı en geniş sınırlar günümüzdeki Almanya, Avusturya, Slovenya, İsviçre, Çekya, Polonya'nın batısı, Hollanda, doğu Fransa ve kuzey İtalya'yı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Belçika tarihi</span>

Belçika tarihi günümüzde Belçika Krallığı'nın sınırı içinde kalan bölgelerin tarih öncesi zamanlardan günümüze kadar süregelen tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Cisalpina Galya</span>

Cisalpine Galya ; "Alpler'in bu tarafındanki Galya" anlamına gelir.) Günümüzde İtalya topraklarında bulunan ve antik dönemde Kuzey İtalya'daki bir coğrafi bölgeye karşılık gelen, sonradan Roma Cumhuriyeti döneminde eyalet yapılan Kelt nüfusunun çoğunlukta olduğu bölge. Bazen Gallia Citerior, Provincia Ariminum ya da Gallia Togata olarak adlandırılır. Gallia Transpadana, Po ve Alpler arasında kalan Cisalpine Galya'yı ifade etmek için kullanılır. Eyalet, MÖ 73 yılında Spartacus'a bağlı isyancı güçlerin Eyalet Valisi Gaius Cassius Longinus'a bağlı Lejyonlarca yenildiği Mutina kentinden yönetilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Asya (eyalet)</span> Romanın Anadoludaki İlk Provinciası

Roma Eyaleti Asya (Asia), Cumhuriyetin sonlarına doğru oluşturulmuş bir Roma İdari birimi olup bir prokonsül tarafından yönetilen Senatoryal eyalet statüsündeydi. Bu düzenleme Roma İmparatorluğunun idari olarak yeniden düzenleneceği 211 yılına kadar değişmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Germania Superior</span> Roma eyaleti

,

<span class="mw-page-title-main">Galatya (eyalet)</span> Roma eyaleti

Galatya,, Galat Kralı Amyntas'ın MÖ 25 yılında ölmesinin ardından Roma İmparatoru Augustus tarafından düzenlenen Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Roma egemenliği döneminde İskoçya</span>

Roma egemenliği döneminde İskoçya, günümüzde İskoçya olarak bilinen bölgenin Roma İmparatorluğu hâkimiyeti altındaki tarihî dönemi anlatır. Romalılar tarafından Kaledonya olarak anılan bölgeye ilk Roma birlikleri MS 71 yılında gelmiş ve Britanya'daki Kelt kabilelerini yenmiştir.

Roma Galyası, MÖ 1. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Roma yönetimi altında bulunan Galya'yı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Kimberek Savaşı</span> Roma ile Cermen ve Kelt kabileri arasındaki savaşlar, MÖ 113-101

Kimberek Savaşı Roma Cumhuriyeti ve müttefikleri ile Yutland Yarımdası'ndan Roma kontrolündeki topraklara göç eden Cermen ve Kelt Cimbri, Töton, Ambrones ve Tigurini kabileleri arasındaki savaş ve çatışmalardır. Kimberek Savaşı, İkinci Pön Savaşı'ndan bu yana, İtalya ve Roma'nın kendisinin ciddi şekilde tehdit edildiği ilk seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'in erken tarihi</span>

Bugünkü Bosna Hersek sınırları içinde, tarih öncesi kültürlerin birçok katmanı var olmuştur.