Ateşli silahlar, barut gazının itici gücüyle mermi atan bütün silahların genel adıdır. Ateşli silah denince, genellikle bir kişi tarafından taşınabilen küçük çaplı silahlar akla gelse de ateşli silahlar kategorisi; büyük toplardan tüfeklere, av tüfeğine ve tabancaya kadar her türde ve boyuttaki silahları kapsar.
Tabanca; kısa namlulu, ateşli silah.
Mermi, ateşli silahlarda kullanılan fişeğin atış anında namludan fırlatılan bileşenidir. Ateşli silahlar tarafından atılan delici, patlayıcı madde, kurşun. Küçük çaplı ateşli silahlar ile ağır ateşli silahların mermileri farklıdır. Tüfek, tabanca gibi küçük silahların mermisi çarpma etkisiyle hedefi deler. Büyük çaplı, ağır ateşli silahlar olan topların mermileri ise hedefi bulduğunda ya da havada patlar.
7,5 cm Pak 39 (L/48) (7,5 cm Panzerabwehrkanone 39) 7.5 sm çapında Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullandığı en başarılı tanksavar toplarından biriydi. Bu silah SdKfz.162 Jagdpanzer IV/48 ve SdKfz.138/2 Jagdpanzer 38(t) "Hetzer" tank imha ediciler üzerine monte edildi. The Pak 39 elektrikli ateşlemeli ve yarı otomatik doldurma sistemi olan 48 kalibre namlulu bir top türüydü. Bu top düşman tanklarının korkulu rüyasıydı. 1.000 metreden rahatlıkla Müttefiklere ait çoğu tankı yok edebilirdi. Sdkfz.161 Panzerkampfwagen IV tankında kullanılan 7,5 cm KwK 40 ve Sturmgeschütz taarruz topu serisinde kullanılan 7.5 cm StuK 40 topları ile aynı 75 x 495R mühimmat kullanırdı. 1943 yılında Rheinmetall-Borsig AG ve Seitz-Werke firmaları tarafından üretildi. En çok kullandığı mühimmat türleri şunlardı: Panzergranatpatrone 39 APCBC, Sprenggranatpatrone 37 ve Granatpatrone 39 HL HEAT.
7.5 cm KwK 42 L/70 (7.5 cm Kampfwagenkanone 42 L/70)) 7.5 sm çapında Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan tanksavar toplarından biriydi. Unterlüß de bulunan Rheinmetall AG firması tarafından geliştirildi ve üretildi. Bu top orta sınıf SdKfz.171 Panther tankı ve SdKfz.162/1 Jagdpanzer IV/70(A)/(V) tank imha ediciye monte edildi. Tank imha edicilere takılan modele7.5 cm PaK 42 (7.5 cm Panzerabwehrkanone 42) denildi.
8,8 cm FlaK ya da bilinen adıyla Alman "Seksensekizlik" topu, Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında hem tanksavar hem de uçaksavar olarak kullanılan meşhur bir silahtı. Aslında bu ad 8,8 sm FlaK 18, 36 ya da 37 ve FlaK 41 ve 43 modellerinin genelinde kullanılmıştır. FlaK kelimesi Almanca Fl(ieger)a(bwehr)k(anone) ya da Fl(ug)a(bwehr)K(anone) kelimelerinin baş harflerinden oluşuyordu ve uçaksavar manasına geliyordu.
BL 5.5 inç Sahra topu Birleşik Krallık tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşının ortalarında kullanılmaya başlanan bir toptur.
BL 4.5 inç orta sahra topu Birleşik Krallık tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmaya başlanan bir toptur.
İngiliz 60-pounder 1904 yılında geliştirilen orta kalibre 5 inç bir obüstür. Bu top Birleşik Krallık ordusunun I. Dünya Savaşında kullandığı orta sınıf toplardan başlıcasıydı. Top ortalama ağırlığı 27,3 kg gelen mermileri 9,4 km ileri atabiliyordu. Ağırlığı 4,4 ton olan 60-pounder çekmek için 12 adet ata ihtiyaç duyuluyordu. 1918 yılında geliştirilen Mark II modelinin yeni taşıma sehpası ve namlu kundağı bulunuyordu. Bunlarda topa fazladan ilave ağırlık getirdiğinden silah ancak top traktörü ile çekilebiliyordu. Bu top ayrıca Top çekici Mark I ile çekilmekteydi.
.308 Winchester, 30-06 SpringField fişeğinin yerini almak için .300 savage kalibresinden geliştirilmiş bir mermidir. Vuruş gücü ve menzil olarak 30-06 Springfielde benzer ancak kovan boyu kısaltılmıştır. 30-06 SpringField fişeğinin uzun olması nedeniyle yeni nesil otomatik silahlarda tutukluk yaptığı görülmüştür. Sorunun çözümünü araya ABD Winchester firmasıyla T64E3 kod adıyla yapılan ortak çalışmada ilk olarak 1952 senesinde Winchester için özellikle ticari ve sportif/av amaçlı geliştirilmiş fişeğin başarısının ardından 2 sene sonra NATO bünyesinde .308 winchesterın üzerinden NATO'da yaygın olarak kullanılan 7.62x51mm NATO geliştirilmiştir. bu iki mermi birbirinden sade 0.2mm çap farkı gösterip çok küçük kovan yapısı farkına sahipler. Çekirdek çapı 7.82mm(0.308 inç) dir. 30-06 SpringField mermisinin 63mm olan kovan boyu 51mm'ye indirilmiş; kovan hacim kapasitesinde fazla azalma olmaması için kovan çapı yaklaşık 1mm kadar genişletilmiştir. Yani kovan hacmi fazla değişmeme şartıyla boyu kısaltılmış olan fişek görünüm olarak 30-06 Springfield fişeğinden daha kısa ve şişman bir yapıya sahiptir. Winchester o dönemde üretimde olan(ve hala üretimi devam eden) Winchester Model 70'te 308 winchester kalibresini kullanmış ve başarılı modelinin başarısını katlamıştır. bu silah vietnam savaşı döneminde ABD birliklerince keskin nişancı tüfeği olarak kullnılsa da başarısını daha çok Polis özel birliklerinin keskin nişancı tüfeği ve ayrıca çok başarılı bir av silahı olarak göstermiştir. daha önce de belirtildiği gibi .308 winchester askeri kullanımdan ziyade sivil kullanım için üretilen bir kalibredir. ancak onun çok az farklı olan modeli 7.62x51mm NATO, NATO ülkelerinde yaygın olarak kullanılan bir kalibredir ve G3'ten tut birçok keskin nişancı tüfeğine kadar yaygın bir kalibre olarak kullanılmaktadır. sivil kullanıma açık olan .308 winchester kalibre yivli av tüfekleri 7.62x51mm NATOyu kullanabilseler de silah performansı bu tip kullanımda ciddi olarak düşmekte ancak bir tehlike arz etmemektedir.
PAW 600 boşluklu imha hakkı veya diğer adıyla şekilli patlayıcı başlıklı tanksavar mermisi atan hafif sınıf bir topçu sistemiydi.
7.5 cm Infanteriegeschütz 42 Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tür piyade destek topuydu. Bu silah 1940 yılından beri ordu servisinde kullanılmakta olan IG 38 yerine düşünülmüştür. Bununla beraber Krupp firması IG 38 topun için boşluklu imha hakkı türünde tanksavar mermilerini üretmesi yüzünden üretiminden vazgeçildi. 1944 yılında tekrar ihtiyaçların başgöstermesi üzerine namlusu ana tasarıma sahip kalınarak PAW 600 taşıyıcı ile üretimine karar verildi. IG 42 ler 1944 yılının sonlarına doğru üretime girdi. Ancak kaç adet üretildiği ve ordu servisine girdiği bilinmiyor.
Ordnance QF 3 inç obüs, bir tür obüs olup II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık Ordusuna ait tanklara monte edilmiş bir top türüdür. HE sınıfı mermi atan bu tank topu piyade birliklerine "yakındestek" vermek için tasarlanmıştır.
7.62x51mm NATO mermisi, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle savaşın getirdiği hızlı silah değişim ve gelişmesinin ürünü olarak üretilen tam/yarı-otomatik silahlarda kullanılmak üzere 30-06 SpringField kalibresinin kovanının uzun olması nedeniyle yaşanan tutukluk sorununun giderilememesi ve yeni bir kalibreye ihtiyaç duyulmasından dolayı T64E3 kod adıyla Winchester firmasıyla ortak çalışma sonucunda oluşturulan kalibredir. ilk olarak 1952'de sportif amaçlarla kullanılan .308 Winchester kalibresi Winchester'ın Model 70 tüfeği için geliştirildi ve ardından iki sene sonra onun askeri versiyonu olan ve çok az bir farkı olan 7.62x51mm tanıtıldı. Bu kalibre ABD'de ilk olarak M14'te kullanıldı ve başarısını kanıtladı; ancak kısa süre sonra ortaya çıkan 5.56x45mm kalibresi piyade tüfeklerinde bu kalibreye üstünlüğünü kanıtlayıp bu kalibreyi solladı. O tarihten günümüze söz konusu 7.62x51mm kalibresi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfeklerde üstünlüğünü ispatlamıştır ve yüksek miktarlarda üretimine devam edilmektedir. Türkiye'nin değiştirmek için çalışmalar olsa da halen ana ordu silahı olan G-3 bu kalibreyi kullanmaktadır. Diğer bu kalibredeki silahlardan ise keskin nişancı tüfeği olarak; PSG-1, M110 SASS ve M24 SWS, Piyade tüfeği olarak; HK417, FN SCAR, makineli tüfek olarak M240 makineli tüfek, M1919 Browning machine gun'ın ve FN MAG ve tabi bunlara ilaveten birçok silah daha sayılabilir. Genel olarak piyade tüfekleri ele alındığında yeni dizayn HK417 gibi silahlar sadece güçlü bir kalibreye ihtiyaç duyulup 5.56x45mm NATO yetersiz kaldığı yerlerde kullanıldığını görebiliyoruz ancak makineli tüfek ve keskin nişancı tüfeği gibi mutlak güce gerek duyulduğu yerlerde ve acı bir gerçek olarak "yaralamak değil öldürmek" gerekliliğinin %1,0 olduğu yerlerde bu kalibrenin üstünlüğü tartışılmazdır. SSCB yapımı silahlarda bu sorun baştan biraz farklı ve zamanının gerekçelerine göre farklı çözülmüştür. Sovyet yapımı silahlarda 7.62 kalibresi iki fişek ile tasarlanmış ve kullanıma girmiştir. AK-47 gibi piyade tüfekleri ve benzeri sovyet piyade tüfekleri 7.62x39mm ile donatılmış Dragunov SVD gibi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfekler ise 7.62x54mm kalibresinde dizayn edilmiştir.
Makineli silah, tam otomatik ve/veya portatif silahtır, genellikle şarjör, mermi kayışı veya büyük kapasiteli magazinlerden mermi alarak ve yine genellikle dakikada birkaç yüz mermi atma oranıyla tasarlanmışlardır. İlk makineli tüfekler bir el kolunun çevrilmesi gibi, manuel olarak kullanılıyordu. Birleşik Devletler kanunlarında terim olarak, özellik kullanılmamak suretiyle tam otomatik silahları tanımlar, örneğin medya haberlerinde veya yasal kodlarda.
Mermi çıkış hızı, ateşli silahlarda barutun itici gücüyle merminin namludan çıktığı andaki hız.
BL 13,5 inç Mk V topu 1912 yılında Orion sınıfı süper-dretnot savaş gemileri için ana silah olarak tasarlanan İngiliz ağır donanma topuydu. Silahın namlu iç çapı (kalibresi) 13,5 inç (343 mm), namlu uzunluğu ise 15,39 metreydi.
Zırh delici sabot mermi, zırhlı hedeflere saldırmak için yivli namlulu silahlardan ateşlenen bir tür kinetik enerji mermisidir. APDS mermileri topun nominal kalibresinden daha küçük ve dönme ile stabilize edilen bir mermiyi, namludan çıkar çıkmaz mermiden ayrılan sabotlar ile taşırlar. Sabot, merminin namlunın tam ortasında kalmasını ve yanan barutun ürettiği gazın mermiyi itmesini sağlar. 1980'lerin başına kadar büyük kalibreli tank toplarında yaygın olarak kullanılmıştır, ancak günümüzde yerini zırh delici fin-stabilize sabot (APFSDS) mermilere bırakmıştır. Yivsiz toplarda kullanılan mermiler, yüzeye sabitlenmiş bir zırh delici alt mermiyi taşır. Bununla birlikte, APDS mermileri hala küçük veya orta kalibreli silah sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Belirli bir kalibre için bu tür mühimmat, bir silahın zırh delişini, zırh delici (AP), zırh delici, şapkalı (APC) veya zırh delici, başlıklı, balistik başlıklı (APCBC) mermilere kıyasla neredeyse iki kat arttırır. Sabotlu hafif zırh delici (SLAP) kavramı bu teknolojiyi hafif silah kalibrelerinde uygular.
Çar Topu, 1586'da IV. İvan'ın oğlu I. Fyodor'un isteği üzerine, Rus top ustası Andrey Chokhov tarafından dökülen büyük bir erken modern dönem topudur. Günümüzde Moskova Kremlini arazisinde sergilenmektedir. Genellikle sembolik bir etkiye sahip olan top, herhangi bir savaşta kullanılmadı. Ancak, top en az bir atış izi taşımaktadır. Guinness Rekorlar Kitabı'na göre, kalibresine göre dünyanın en büyük bombardıman topu olduğu gösterilir fakat sanılanın aksine 915 mm kalibreye sahip olan Şahi topu bu toptan daha büyüktür. 31 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ayrıca bu top Moskova Kremlini'nin önemli turistik cazibe merkezlerinden biridir.
15 cm SK L/40 topu, I.Dünya Savaşı'nda ön dretnot savaş gemileri, korumalı kruvazörler ve İmparatorluk Alman Donanması'nın zırhlı kruvazörlerinde ikincil silah olarak kullanılan bir Alman donanma topuydu. Ayrıca Birinci ve İkinci Dünya Savaşı sırasında bir sahil savunma silahı olarak kullanılmıştır.
