İçeriğe atla

Nokta (dergi)

Nokta
29 Mart 2007 tarihli Nokta dergisi kapağı: '"2004'te iki darbe atlatmışız!"
EditörErcan Arıklı
Ayhan Durgun
Ramazan Köse
Tiraj120.000[1] (1980'li yıllar)
İlk sayı1 Nisan 1982
Son sayıTemmuz 2016
Ülke Türkiye
DilTürkçe
Websitehttp://www.noktadergisi.org
Nokta'nın sansasyon yaratan 24 Mart 1986 tarihli sayısının kapağı.

Nokta, yayın hayatına 1 Nisan 1982 tarihinde başlayan, Ercan Arıklı tarafından kurulan bir haber ve magazin dergisiydi. Ercan Arıklı'dan sonra değişik kişilerce satın alınan dergi, 20 Nisan 2007 yılında derginin son sahibi Ayhan Durgun'un kararıyla kapatılmıştır. 8 yıl aradan sonra, 18 Mayıs 2015 tarihinde derginin yeni sahibi Ramazan Köse'nin kararıyla yeniden açılmıştır. Dergi, 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrasında çıkartılan olağanüstü hâl yasası kapsamında nihai olarak kapatılmıştır.[2]

Derginin ilk kapatılma süreci

Derginin kapatılmasına giden süreç 29 Mart 2007 tarihli sayısında, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek’e ait Darbe Günlükleri'nin yayınlanmasıyla başladı. Habere göre, Örnek'in tuttuğu günlüklerde bazı orgenerallerin 2004'te askerî darbe yapmayı planladığı,[3] ancak sonradan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ün demokrasiden yana tavır koyması üzerine vazgeçildiği yazıyordu. Bu haberden sonra 13 Nisan 2007 tarihinde emniyet güçleri tarafından gerçekleştirilen baskınla derginin bilgisayarlarına el konuldu ve soruşturma açıldı.[4]

Dergi son olarak 19 Nisan 2007 tarihli “Sözde Değil Özde Demokrasiye Kadar Aynen Devam” başlığıyla çıktı.

Dergiye ayrıca 8 Şubat 2007 tarihinde yayınlanan "Asker İç Güvenlikten Elini Çekmeli" başlıklı haber dolayısıyla da dava açılmıştı.

Derginin yeniden yayın hayatına başlaması

Nokta 18 Mayıs 2015'te tekrar yayın hayatına başladı. Dergi Ercan Arıklı dönemine benzer sert kapaklarla dikkat çekiyor. Derginin yeni sahibi Ramazan Köse, Türk asılı bir Fransız vatandaşı. Fransa'da doğan Ramazan Köse'nin finans sektörüne ilişkin yatırımları bulunuyor. Fransa'da medya yatırımlarının yanında Türkiye'de de Nokta dergisi ve dijital yayıncılık yaptı.

Derginin polis tarafından basılması

Dergi, 14 Eylül 2015 sayılı kapağı nedeniyle gece yarısı İstanbul Terörle Mücadele Polisi tarafından basıldı. Savcılığın verdiği karar doğrultusunda derginin 18. sayısı bayilere dağıtılma aşamasında toplatıldı. Gerekçe olarak Cumhurbaşkanına hakaret ve terör örgütü propagandası gösterildi. Baskın derginin yeni sayısının kapağının sosyal medyada yayınlanması sonrası gerçekleşti. Kapakta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, asker tabutuyla selfie çekerken görüntüleniyordu. Dergi yönetimi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaşamını yitiren asker ailelerinin mutlu olması gerektiği yönünde açıklamalarını eleştirmek için bu kapağı yaptıklarını dile getirdiler. Aynı gün Derginin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan gözaltına alındı ve akşam üstü serbest bırakıldı. Meslek örgütleri ve uluslararası kurumlar dergiye destek bildirileri yayınladılar.[5]

Dergi yöneticilerinin tutuklanması

Nokta dergisinin 2-8 Kasım 2015 tarihli kapağı nedeniyle Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan tutuklandı. Derginin kapağında Türkiye'nin bir iç savaşa sürüklenebileceğine ilişkin endişeler dile getiriliyordu. Dergi saatli bir maarif takvimiyle iç savaş tehlikesini çarpıcı biçimde dile getiriyordu. Güven ve Çapan, "halkı silahlandırarak isyana teşvik" suçlamasıyla gözaltına alındılar. Ardından suç vasfı değişerek "suç işlemeye tahrik"ten tutukluluğa sevk edildiler. Ancak Sulh Ceza Hakimliği 'hükümete karşı silahlı isyana teşvik' suçlamasıyla Güven ve Çapan'ı suçun vasfını değiştirerek tutukladı. 58 gün tutuklu kalan Çapan ve Güven, 29 Aralık 2015'te çıktıkları ilk duruşmada tahliye edildiler. İkili hakkında yurt dışına çıkış yasağı konuldu. 1 Mart 2016'da çıktıkları ikinci duruşmada Savcılık silahlı isyana teşvik ve benzeri suçlardan beraatlerini talep ederken, Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla yargılanmaları için Adalet Bakanlığı'ndan izin alınmasını talep etti. Mahkeme karar vermek için 17 Mayıs 2015'e duruşma günü verdi.

Güven ve Çapan tutuklu kaldıkları 58 günü tek kişilik hücrelerde tecritte Metris ve Silivri Cezaevinde geçirdiler. İkilinin serbest bırakılması için sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partilerinden çeşitli girişimler yaşandı. Tutuklanan Cumhuriyet Gazetesi Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül de tek kişilik hücrelerde Silivri Cezaevi'nde, Güven ve Çapan'ın yan tarafına konuldular.

Derginin üçüncü kez kapatılması

İlk olarak Ercan Arıklı döneminde ekonomik sebeplerle kapatılan Nokta dergisi, ikinci kez 2007 yılında Askeri Savcılığın baskını sonrası kapatılmıştı. 2015 Mayıs ayında tekrar yayın hayatına başlayan Nokta, üçüncü kez 2016 Temmuz ayında ilan edilen Olağanüstü Hal döneminde kapatıldı.

22 yıl hapis cezası

Nokta dergisinin genel yayın yönetmeni Cevheri Güven ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan 22 Mayıs 2017'de yargılandıkları İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 22.5'ar yıl hapis cezasına çarptırıldılar. Erdoğan'ın gerilim politikaları nedeniyle Türkiye'nin iç savaşa sürüklenebileceği şeklindeki haber nedeniyle Güven ve Çapan, "Türkiye'de iç savaş çıkarmaya çalışmakla" suçlandılar. 2015 yılında iki ay Silivri Cezaevi'nde kalan Güven ve Çapan, ardından tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildiler. Tahliye'nin ardından mahkeme heyeti dağıtıldı, Nokta dergisinin avukatı Kadir Kökten tutuklandı. Mahkemenin hakimlerinden Bünyamin Karakaş tutuklandı. Yeni atanan mahkeme heyeti iki gazeteciye ayrı ayrı 22.5 yıl hapis cezası verdi.

Murat Çapan'ın yargılandığı dava usul yönünden İstinaf Mahkemesinde bozuldu. Çapan tekrar yargılandı ve İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından cezası 25 yıla yükseltildi. Çapan hâlen cezaevinde.

Cevheri Güven ise ailesiyle beraber Türkiye'yi kaçak yollarla terk etti. Hâlen Avrupa'da yaşıyor.

Murat Çapan'ın tutuklanması

Nokta dergisi sorumlu yazı işleri Müdürü Murat Çapan, aldığı 22.5 yıl hapis cezasından iki gün sonra 24 Mayıs 2017'de Yunanistan'a geçerek ilticaya başvurdu. Ancak Yunanistan sınır güvenlik polisleri tarafından Dimetoka sınırından Türkiye'ye geri atıldı. Çapan Türk sınırında Türk Jandarma Güçleri tarafından yakalandı ve tutuklandı. İnsan Hakları Dernekleri ve Birleşmiş Milletler bu uygulamadan dolayı Yunanistan'a tepki gösterdiler. Konu Yunanistan'da büyük tartışmalara neden oldu. Potami Partisi, Syriza iktidarı hakkında suç duyurusunda bulundu. Ayrıca Yunanistan İnsan Hakları Birliği, Murat Çapan'ı iltica etmesine rağmen geri atan polisler hakkında suç duyurusunda bulundular.

Kaynakça

  1. ^ Yakın Tarih: 80'lerin Damgası: Nokta Dergisi 16 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.
  2. ^ "Taraf ve Zaman gazetesi OHAL kararı ile kapatıldı; işte kapatılan radyolar, dergiler, gazeteler ve televizyonlar". t24.com.tr. 27 Temmuz 2016. 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008. 
  5. ^ "Erdoğan'a selfie çektiren" Nokta Dergisi'ne polis baskını... Çapan serbest 3 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cumhuriyet, 14 Eylül 2015, Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Altan</span> Türk yazar ve gazeteci

Ahmet Hüsrev Altan, Türk yazar ve gazeteci.

<i>Penguen</i> (dergi) Türk mizah dergisi

Penguen, 2002 ile 2017 yılları arasında Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'ta yayımlanmış haftalık bağımsız mizah ve hiciv dergisi.

<span class="mw-page-title-main">Sevan Nişanyan</span> Türkiye Ermenisi yazar, etimolog ve sözlükçü

Sevan Bedros Nişanyan, etimoloji alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Türkiye Ermenisi yazar. Geçmişte Agos ve Taraf'ta köşe yazarlığı yapmasının yanında birden fazla seyahat kitabı yazdı. 2004'te, Ayşenur Zarakolu Özgür Düşünce Ödülü'nü aldı. Nişanyan, 2017 yılında hapisten firar etmesinin ardından Yunanistan'ın Sisam adasında dört yıl boyunca yaşadı. Ekim 2021'de Belgrad üzerinden Sisam adasına dönerken Yunanistan makamları tarafından persona non grata ilan edilerek sınırdışı edildi. Nişanyan 2,5 ay sonra Yunanistan'a döndü. Yunanistan'daki Ermeni Büyükelçiliği, Nişanyan'ın mahkeme kararına göre 15 gün içinde gönüllü olarak Yunanistan'ı terk etmesi gerektiğini belirterek, Ermenistan vatandaşı olduğu için "isterse Ermenistan'a gidebilir" bildiriminde bulundu.

<i>Sızıntı</i> (dergi) dergi

Sızıntı, Türkiye'de yayımlanan aylık bir edebiyat ve popüler bilim ağırlıklı dinî dergiydi. 1979-2016 yılları arasında toplam 449 sayı olarak Kaynak Kültür Yayın Grubu bünyesinde yayınlanmıştı.

<i>Aksiyon</i> (dergi)

Aksiyon, 14 Aralık 1994 tarihinde yayın hayatına başlamış haftalık haber dergisidir. Saha çalışmalarına dayalı haberciliği ön plana çıkarmış bir dergidir.

Aydınlık, Vatan Partisi'nin günlük gazetesidir.

<span class="mw-page-title-main">Murat Yıldırım (oyuncu)</span> Türk oyuncu ve sunucu

Murat Yıldırım, Türk oyuncu ve sunucudur.

Dava konusu olmuş Recep Tayyip Erdoğan karikatürleri, 12. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kişisel tazminat davası açmış olduğu karikatürlerdir. Açılan davalar medyada önemli ölçüde yankı bulmuş ve beraat ile sonuçlanmıştır.

<i>Eşik Cini</i>

Eşik Cini, Ocak 2006'dan beri Türkiye'de Komşu Yayınları tarafından yayımlanan iki aylık öykü kültürü dergisidir. Genel yayın yönetmenliğini Nalan Barbarosoğlu'nun, editörlüğünü Bülent Usta'nın yaptığı derginin imtiyaz sahibi, aynı zamanda Varlık Dergisi'nin de genel yayın yönetmeni olan Ali Enver Ercan'dır. Eşik Cini'nin yayımcısı olan Komşu Yayınevi daha önce Siyahî dergisini yayımlamış ve Yasakmeyve şiir dergisini de yayımlamaktadır. Derginin ISSN numarası ISSN 1306-3286'dır. İlk iki sayısı 2.500 adet basılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ergün Poyraz</span> Türk yazar

Ergün Poyraz, Türk araştırmacı yazar. Siyasi partiler ve tarikatların yapılanmaları ve aralarındaki bağlantıları inceleyen çalışmaları ile tanındı.

Ahmet Hurşit Tolon Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

Ergenekon, 2000'li yıllarda Türkiye'de faaliyet gösterdiği ileri sürülen gizli silahlı örgüttür. Türk yargısı tarafından terörizm ile suçlanmış, suçlamalar ve dava 21 Nisan 2016'da Yargıtay kararı ile usul ve esas yönünden bozulmuştur.

Sarıkız, Ayışığı, Yakamoz ve Eldiven, Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki hükûmeti devirmek için 2004 yılında planlandığı iddia edilen darbe girişimleridir. Bu planlardan ilk üçü 2007 Mart ayında Nokta dergisinin eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek'e ait olduğu iddia ettiği günlükleri yayınlamasıyla diğeri de 7 Temmuz 2008 tarihinde Taraf gazetesinin manşetten verdiği haberde 1 Temmuz'da gözaltına alınan Atatürkçü Düşünce Derneği başkanı emekli orgeneral Şener Eruygur'a ait bazı belgeleri kamuoyuyla paylaşması sonucu ortaya çıkmıştı. Oramiral Özden Örnek'e ait olduğu iddia edilen günlüklere göre 2003 ve 2004 yıllarında dönemin Jandarma Genel Komutanı Şener Eruygur, Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman, Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek ve Hava Kuvvetleri Komutanı İbrahim Fırtına tarafından darbe planları hazırlanmış fakat Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök'ün engellemesiyle bu girişimler sonuçsuz kalmıştır. 2008 yılında Şener Eruygur'un Ergenekon soruşturması kapsamında tutuklanması sonrasında hazırlanan iddianamede bu darbe planlarının Ergenekon örgütünün faaliyeti olduğu savunulmuştur.

Alper Görmüş,, Türk gazeteci, yazar.

<i>NTV Tarih</i>

NTV Tarih, Doğuş Yayın Grubu'nun aylık olarak hazırlanan popüler tarih dergisi. İlk sayısı 17 Ocak 2009'da çıkan derginin yayın yönetmenliğini Gürsel Göncü yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ciner Yayın Holding</span> Ciner Grubu bünyesindeki medya ve yayıncılık şirketi

Ciner Yayın Holding, 14 Eylül 2007 tarihinde Ciner Grubu bünyesinde kurulmuş ve gazete, dergi, kitap, radyo ve televizyon yayıncılık, yapımcılık, basım, dijital medya, dağıtım, perakende ve alternatif telekom alanlarında faaliyet gösteren bir şirkettir.

Çetin Doğan Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Cezaevi</span> İstanbulda bir cezaevi

Marmara Cezaevi veya eski adıyla Silivri Cezaevi, İstanbul'un Silivri ilçesinde yer alan ve yapımı 2008 yılında tamamlanan cezaevidir. 8 adet L tipi kapalı ceza infaz kurumundan oluşan "Marmara Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü", Türkiye'nin en modern ve yüksek teknolojili, Avrupa'nın en büyük cezaevidir.

Yeni Aktüel, Türkiye'de yayınlanan bir haftalık haber dergisidir.

Cevheri Güven, Fethullahçı Türk gazetecidir. 15 Temmuz darbe girişimi, sonuncu olmak üzere toplamda 3 kez kapatılan Nokta dergisinde genel yayın yönetmenliği yapmış olan Cevheri Güven, 3 Kasım 2015 tarihinde "halkı hükümete karşı silahlı isyana tahrik etmek" suçlamasıyla tutuklanmış, 29 Aralık 2015'te ise adli kontrol şartı ile tahliye edilmiş ve yurt dışı çıkış yasağı konmuştur. 2017 yılında Murat Çapan ile birlikte Nokta dergisi yöneticisi olarak Halkı Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'ne karşı silahlı isyana tahrik etme suçundan 22.5 yıl hapis cezası almıştır. Bu olaydan sonra Murat Çapan Yunanistan'a kaçmaya çalışırken güvenlik güçleri tarafından yakalanmış ve tutuklanmıştır. Cevheri Güven ise kaçak yollarla ailesi ile birlikte Türkiye'yi terk etmiş ve Almanya'ya yerleşmiştir.