İçeriğe atla

Nohut (tür)

Nohut
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Fabales
Familya: Fabaceae
(Baklagiller)
Alt familya: Faboideae
Cins: Cicer
Tür: C. arietinum
İkili adlandırma
Cicer arietinum
L.
Cicer arietinum noir

Nohut (Cicer arietinum), baklagiller (Fabaceae) familyasının Faboideae alt familyasına ait Cicer cinsinden bir baklagil türü.

Özellikleri

Nohut sadece bir yıl büyüyen, tohumla çoğalan, Türkiye'de boyu 50 santimetreye varan bir bitkidir. Tohumlar bazen bej, bazen daha koyu renk ve hatta siyah olur.

Nohut yetiştirilmesi kolay bir bitkidir. Anadolu'da kıraç alanlarda yetiştirilir. Su kıtlığına iyi dayanır ve toprak kalitesine pek önem vermez. Hava yeterince sıcak olmazsa hasılat kötü olur.

Yaprakları 5 – 15 mm büyüklüğünde ve tomurcukları 30mm'ye kadar uzayabilir. Tohumları kurumadan yeşil olarak da yenebilir. Kurutulmuş nohut birçok yemekte kullanılır.

Tarih

Nohutun yabani atasının doğal dağılım alanı dışında iyi korunmuş en eski arkeobotanik kanıtı, modern Suriye'de bulunan Tell el-Kerkh bölgesinden gelmektedir ve MÖ yaklaşık 8400'e tarihlenmektedir.[1] Oradan Akdeniz'in etrafına ve Hindistan'a yayılmıştır. Yabani nohut türünden bütün kültür nohutlarının gelişmiş olduğu düşünülür.

İçerikleri

Nohut pişmemiş hali ile hazım edilemeyen zehirli maddeler içerir[]. Bu yüzden içinde yumuşatıldıkları suyu kaynatmak için kullanmayıp, taze su kullanmak gerek. Genellikle İç Anadolu Bölgesi'nde yetişir.

Yemek türleri

Nohut bugün genelde kuru halde ya da konserve olarak satılır. Kuru nohutları yemek için kullanmadan evvel 12-24 saat suyun içinde bırakmak gerek. Nohut yemeğinin hafif gaz yapıcı bir etkisi vardır. Kış mevsiminin uzun geçtiği bölgelerde kırsal kesimde çok kullanılır. Etli nohut yemeğinin yanı sıra değişik yemeklerde de kullanılır. Çok besleyici özelliği vardır. Bazı yörelerde (Ör. Malatya)çok az bilinen küçük ve renkli cinsleri de yetiştirilip özel yemeklerde kullanılır.

Türkiye'de ve yakın doğunun diğer ülkelerinde nohut kavrularak leblebi yapılır. Köylerde nohut bir gece önceden ıslatılarak metal tepsilerde tula birlikte kavrularak da yenir.

Nohut özellikle Arap mutfağında çok kullanılır. Ezilmiş nohutlardan ve tahinden humus yapılır.

En çok üretildiği ülkeler Türkiye, Kuzey Afrika, Meksika, Hindistan, Pakistan ve İspanya 'dır.

Nohuta benzeyen başka bitkiler

Tohumları nohutun tohumlarına çok benzeyen Lathyrus sativus adında bir bitki vardır.

Zararlıları

Galeri

  • Kuru nohut
    Kuru nohut
  • Nohut çalısı.
    Nohut çalısı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Tanno, Ken-ichi; Willcox, George (2006). "The origins of cultivation of Cicer arietinum L. and Vicia faba L.: early finds from Tell el-Kerkh, north-west Syria, late 10th millennium B.P." Vegetation History and Archaeobotany. 15 (3): 197-204. ISSN 0939-6314. 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nar</span> Kınagiller familyasından bir bitki türü

Nar, kınagiller (Lythraceae) familyasından, içinde küçük çekirdekleri ve meyve gövdesini oluşturan yüzlerce tanecik bulunan, hafif ekşi ve bazen tatlı tadı olan, ılıman iklimlerde yetişen bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">Hardal</span>

Hardal, turpgiller (Brassicaceae) familyasından, tohumları baharat olarak kullanılan, sarı çiçekli, otsu bir bitkidir. On kadar farklı türü olmasına karşın üç ana türü genelde baharat olarak bilinir ve kullanılır. Bunlar: Beyaz, siyah ve kırmızı hardaldır. Kırmızı hardal Hint hardalı olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Limon</span> turunçgillerden bir meyve

Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çemen otu</span>

Çemen otu ya da buyotu bir ottur. En sık kullanıldığı bölge olan Yozgat ve Kayseri'deki yerel ismi çaman otudur., baklagiller familyasına ait bir ot türü. Anavatanı Yakın Doğu, özellikle Lübnan ve Suriye, Güneybatı Avrupa, Hindistan ve Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Demirhindi</span> baklagiller familyasından bir bitki türü

Demirhindi, baklagiller (Fabaceae) familyasından Afrika kökenli olmakla birlikte öteden beri bütün tropikal ülkelerde, özellikle de Hindistan ve Mısır'da yetiştirilen ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Bakla</span> baklagiller (Fabaceae) familyasına adını veren, gıda ve yem bitkisi olarak tarımı yapılan tek yıllık bitki

Bakla, baklagiller (Fabaceae) familyasına adını veren, gıda ve yem bitkisi olarak tarımı yapılan tek yıllık bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">Bezelye</span> baklagiller familyasından bir bitki türü

Bezelye, baklagillerden (Fabaceae) taze, yeşil kabuğu ile taneleri ya da yalnız taneleri yenilen bir bitki türü. Ayrı taç yapraklı iki çenekli baklagiller familyasından tırmanıcı bir bitkidir. Bezelye adlı lezzetli ve çok besleyici sebzeyi ilkbaharda ve yazın verir. Gövdesi çok uzundur, bitkinin ağırlığını çekemeyecek inceliktedir. Beyaz çiçek açar. Yuvarlak tanelidir. Meyvesi bakla veya fasulyeye benzer, tohumları bir kılıf içerisinde dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fasulye</span> bitki

Fasulye, baklagiller (Fabaceae) familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü. Günümüzde fasulyenin; Orta Amerika (Mesoamerica) ve Güney Amerika (Andean) bölgeleri olmak üzere iki gen havuzuna sahip olduğu çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kakule</span>

Kakule, zencefilgiller ailesinden Elettaria ve Amomum cinslerini kapsayan bitkilerin genel adıdır.

Şiveydiz taze sarımsak ve kuzu etiyle yapılan bir Antep yemeğidir. Terbiyeli bir suyu olması nedeniyle hafif ekşimsi bir tadı vardır, taze sarımsağın kuru sarımsağa nazaran hafif olan tadını ortaya çıkarır. Antep Şiveydizi 15.03.2018 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hint cevizi</span>

Hint cevizi ya da Muskat (Myristica), portakal ağacına benzeyen, anavatanı Banda Adaları olan bir tropik ağaç cinsi ve baharat olarak kullanılan meyvesi. Hindistan cevizi ile ad benzerliği dışında ilgisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Çorba</span> sıvı, tuzlu yiyecek, genellikle sıcak yenir

Kökeni Sanskritçe’den gelen İngilizce çorba (soup) kelimesi, ‘iyi beslenme’ anlamı taşır. Yaklaşık 10 bin yıl öncesinde çorba hazırlandığını ve içildiğini gösteren kayıtlar bulunmaktadır. Çinde 2400 yıllık çorba arkeologlar tarafından Şian antik kentinde bulundu. İnsanlığın çorbayla tanışması, MS 3. yüzyıla rastlıyor. O devrin azizlerinden olan St. Patroklus, arpa ekmeğini suya batırıp üstüne tuz serperek yermiş. Bu daha sonraları, karanlık çağlardan itibaren Avrupa'nın beslenme sistemine girecek çorbanın ilk hali olarak karşımıza çıkıyor. Avrupa'da alta ekmek koyup, üstüne su veya etsuyu dökerek yapılan çorba çeşidi bugün Fransızlar'ın ünlü soğan çorbası olarak hala yerini koruyor

Nohut sineği, İki kanatlılar (Diptera) takımının Agromyzidae familyasından zararlı böcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Meksika mutfağı</span>

Meksika mutfağı, özellikle eski yerlilerin ve İspanyol koloni devriyle Fransız, Arap ve Karayip geleneklerinin bir sentezi olarak kendini gösterir. Genelde zengin bitki örtüsüne sahip olan bu sıcak, topik ülkenin mutfağında mısır, fasulye, meyve çeşitleri ve belirli sebze türleri önemli bir rol oynar. Meksika'da birbirinden çok farklı bölgesel mutfaklar mevcuttur. Kuzeyde İspanyol mutfağının etkisi görülürken, güneyde yerlilerin mutfağı korunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Acıbadem kurabiyesi</span>

Acıbadem kurabiyesi, beze malzemelerinin içine acı badem eklenerek yapılan bir tatlıdır. Badem, şeker ve yumurta beyazı ile yapılır. Geleneksel tarife göre üstünde bir adet acı badem bulunur, ismi de buradan gelmektedir. Acıbadem her zaman bulunamadığı için onun yerine badem özü kullanılır. Bu bisküviler Türkiye'de birçok pastanede satılmaktadır. Ayrıca evlerde de yaygın şekilde yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Guasanas</span>

Guasanas, yeşil nohut, su ve tuzdan oluşan bir Meksika yemeğidir. Nohutlar buharda pişirilir ve servis edilmeden önce kabukları açılır.

Cicer reticulatum, Türkiye'nin güneydoğusunda yetişen ve Fabaceae familyasına ait çiçekli bir bitki türüdür. Cicer arietinum'un, nohutun, yabani atasıdır..

<span class="mw-page-title-main">Sanayi bitkileri</span>

Sanayi bitkileri: Sanayi bitkileri, endüstriyel amaçlarla üretilen bitkilerdir. Bu bitkiler, gıda, yakıt, inşaat malzemeleri, tekstil ürünleri, ilaçlar, kimyasal maddeler ve diğer birçok ürünün üretiminde kullanılan hammaddeleri sağlamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Aquafaba</span>

Aquafaba ( ), nohut gibi baklagil tohumlarının pişirildiği viskoz sudur. Mutfakta kullanımı Fransız müzisyen Joël Roessel'in keşfiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.