İçeriğe atla

Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi

1918'de ödülün takdim edildiği Fritz Haber'e verilen Nobel Kimya Ödülü diploması

Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, kimyanın çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler,[1] birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[2]

1901'den beri verilen Nobel Kimya Ödülü'nde, 1958 ve 1980'de ödülü kazanan Frederick Sanger, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1917, 1919, 1924, 1933, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken dokuz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1914 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Theodore Richards, 1914'teki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918'deki ödülü 1919'da alan Fritz Haber, 1920'deki ödülü 1921'de alan Walther Nernst, 1921'deki ödülü 1922'de alan Frederick Soddy, 1925'teki ödülü 1926'da alan Richard Zsigmondy, 1927'deki ödülü 1928'de alan Heinrich Wieland, 1938'deki ödülü 1939'da alan Richard Kuhn, 1943'teki ödülü 1944'te alan George de Hevesy ve son olarak 1944'teki ödülü 1945'te alan Otto Hahn tarafından da yaşandı. Vatandaşı oldukları Nazi Almanyası hükûmeti tarafından ödülü almalarına izin verilmeyen 1938 kazananı Otto Hahn ile 1939 kazananı Adolf Butenandt, ilerleyen yıllarda madalya ile diplomayı alsa da para ödülünü almamışlardı. 2023 itibarıyla toplamda 194 kişi ödülün sahibi oldu.

Kazananlar

Yıl Görsel Kazanan Milleti[a]Gerekçe Kaynak
1901 van 't Hoff, Jacobus HenricusJacobus Henricus van 't Hoff Hollanda"çözeltilerdeki kimyasal dinamik ve osmotik basınç kanunlarını keşfinden dolayı" [3]
1902 Fischer, EmilEmil Fischer Alman İmparatorluğu"şeker ve pürin sentezi üzerine çalışmalarından dolayı" [4]
1903 Arrhenius, SvanteSvante Arrhenius İsveç"ayrışmanın elektrolitik teorisinden dolayı" [5]
1904 Ramsay, WilliamWilliam Ramsay Birleşik Krallık"havadaki soy gaz elementlerini keşfi ve bu elementlerin periyodik tablodaki yerleri konusundaki kararlılığından dolayı" [6]
1905 von Baeyer, AdolfAdolf von Baeyer Alman İmparatorluğu"organik boyalar ve hidroaromatik bileşikler üzerine yaptığı çalışmalar aracılığıyla organik kimya ve kimya endüstrisinin ilerlemesinden dolayı" [7]
1906 Moissan, HenriHenri Moissan Fransa"flor elementini araştırması ve ayrıştırması ile kendi adıyla anılan elektrik fırınından dolayı" [8]
1907 Buchner, EduardEduard Buchner Alman İmparatorluğu"biyokimyasal araştırmaları ve hücresiz fermentasyonu keşfinden dolayı" [9]
1908 Rutherford, ErnestErnest Rutherford Birleşik Krallık
 Yeni Zelanda		"elementlerin bozunması ve radyoaktif maddelerin kimyası üzerine araştırmalarından dolayı" [10]
1909 Ostwald, WilhelmWilhelm Ostwald Alman İmparatorluğu
 Rus İmparatorluğu		"kataliz üzerine çalışması ile kimyasal denge yönetiminin temel ilkeleri ve reaksiyon hızları üzerine araştırmalarından dolayı" [11]
1910 Wallach, OttoOtto Wallach Alman İmparatorluğu"alisiklik bileşikler alanındaki öncü çalışmasıyla, organik kimya ile kimya endüstrisine olan hizmetlerinden dolayı" [12]
1911 Curie, MarieMarie Curie Fransa
 Rus İmparatorluğu		"radyumun izolasyonu ve bu dikkat çekici elementin doğası ve bileşikleri sayesinde, radyum ve polonyum elementlerinin keşfinden dolayı" [13]
1912 Grignard, VictorVictor Grignard Fransa"Grignard reaktifini keşfinden dolayı" [14]
Sabatier, PaulPaul Sabatier Fransa"organik bileşikleri, ince parçalara ayrılmış metallerin varlığında hidrojenasyon yönteminden dolayı"
1913 Werner, AlfredAlfred Werner  İsviçre"özellikle inorganik kimyada olmak üzere, moleküllerdeki atomların bağlanması üzerine çalışmasından dolayı" [15]
1914 Richards, TheodoreTheodore Richards ABD"çok sayıdaki kimyasal elementin atom ağırlıklarının doğru bir şekilde saptanmasından dolayı" [16]
1915 Willstätter, RichardRichard Willstätter Alman İmparatorluğu"özellikle klorofil olmak üzere, bitki pigmentler üzerine araştırmalarından dolayı" [17]
1916 Ödül verilmedi
1917
1918 Haber, FritzFritz Haber Weimar Cumhuriyeti"elementlerinden amonyak sentezinden dolayı" [18]
1919 Ödül verilmedi
1920 Nernst, WaltherWalther Nernst Weimar Cumhuriyeti"termokimya üzerine çalışmasından dolayı [19]
1921 Soddy, FrederickFrederick Soddy Birleşik Krallık"radyoaktif maddelerin kimyasına dair bildiklerimize olan katkıları ve izotopların kökeni ve yapısı üzerine alıştırmalarından dolayı" [20]
1922 Aston, FrancisFrancis Aston Birleşik Krallık"radyoaktif olmayan çok sayıda elementin izotoplarını keşfi ve tam sayı kuralını öne sürmesinden dolayı" [21]
1923 Pregl, FritzFritz Pregl Avusturya
 Yugoslavya		"organik maddelerin mikroanalizi yöntemini keşfinden dolayı" [22]
1924 Ödül verilmedi
1925 Zsigmondy, RichardRichard Zsigmondy Weimar Cumhuriyeti
 Macaristan		"kolloid çözeltilerin heterojen yapısını göstermesi ve kullandığı yöntemlerden dolayı" [23]
1926 Svedberg, TheodorTheodor Svedberg İsveç"çözülme sistemleri üzerine çalışmasından dolayı" [24]
1927 Wieland, HeinrichHeinrich Wieland Weimar Cumhuriyeti"safra asitleri ile ilişkili maddelerin bileşimine dair araştırmalarından dolayı" [25]
1928 Windaus, AdolfAdolf Windaus Weimar Cumhuriyeti"sterollerin yapısı ve vitaminlerle olan bağlantıları üzerine yaptığı araştırmasından dolayı" [26]
1929 Harden, ArthurArthur Harden Birleşik Krallık"şeker fermantasyonu ve fermante edici enzimleri üzerine araştırmalarından dolayı" [27]
von Euler-Chelpin, HansHans von Euler-Chelpin İsveç
 Almanya
1930 Fischer, HansHans Fischer Weimar Cumhuriyeti"özellikle hemin sentezi olmak üzere, hemin ve klorofilin yapıları üzerine araştırmalarından dolayı" [28]
1931 Bosch, CarlCarl Bosch Weimar Cumhuriyeti"kimyasal yüksek basınç yöntemleri konusuna dair icatları ve geliştirmelerinden [Haber süreci ile Bergius süreci] dolayı" [29]
Bergius, FriedrichFriedrich Bergius Weimar Cumhuriyeti
1932 Langmuir, IrvingIrving Langmuir ABD"yüzey kimyasında yaptığı keşifler ve araştırmalardan dolayı" [30]
1933 Ödül verilmedi
1934 Urey, HaroldHarold Urey ABD"ağır hidrojeni keşfinden dolayı" [31]
1935 Joliot-Curie, FrédéricFrédéric Joliot-Curie Fransa"yeni radyoaktif elementleri sentezlemelerinden dolayı" [32]
Joliot-Curie, IrèneIrène Joliot-Curie Fransa
1936 Debye, PeterPeter Debye Hollanda"X ışınları ve elektronların gazlarda kırınımı ile dipol momentleri üzerine incelemeleri aracılığıyla moleküler yapı üzerine çalışmasından dolayı" [33]
1937 Haworth, NormanNorman Haworth Birleşik Krallık"karbonhidratlar ve C vitamini üzerine araştırmalarından dolayı" [34]
Karrer, PaulPaul Karrer  İsviçre"karotenoidler, flavinler ve A ile B2 vitaminleri üzerine araştırmalarından dolayı"
1938 Kuhn, RichardRichard Kuhn Nazi Almanyası
 Avusturya-Macaristan İmparatorluğu		"karotenoidler ve vitaminler üzerine çalışmasından dolayı" [35]
1939 Butenandt, AdolfAdolf Butenandt Nazi Almanyası"cinsiyet hormonları üzerine çalışmasından dolayı" [36]
Ružička, LavoslavLavoslav Ružička Yugoslavya
  İsviçre		"polimetilenler ve yüksek terpenler üzerine çalışmasından dolayı"
1940 Ödül verilmedi
1941
1942
1943 de Hevesy, GeorgeGeorge de Hevesy Macaristan"kimyasal süreçleri inceleme amacıyla izotopları, izleyici olarak kullandığı çalışmasından dolayı" [37]
1944 Hahn, OttoOtto Hahn Nazi Almanyası"ağır çekirdeklerin fisyonunu keşfinden dolayı" [38]
1945 Virtanen, ArtturiArtturi Virtanen Finlandiya"özellikle yem korunması yöntemi olmak üzere, tarım ve beslenme kimyası alanındaki araştırma ve keşiflerinden dolayı" [39]
1946 Sumner, JamesJames Sumner ABD"enzimlerin kristallenebilir olduklarını keşfinden dolayı" [40]
Northrop, John HowardJohn Howard Northrop ABD"enzimleri ve virüs proteinlerini saf hâlde elde etmelerinden dolayı"
Stanley, WendellWendell Stanley ABD
1947 Robinson, RobertRobert Robinson Birleşik Krallık"özellikle alkaloidler olmak üzere, biyolojik öneme sahip bitki ürünleri üzerine araştırmalarından dolayı" [41]
1948 Tiselius, ArneArne Tiselius İsveç"özellikle serum proteinlerinin karmaşık yapılarını ilgilendiren keşifleri olmak üzere, elektroforez ve adsorpsiyon analizi üzerine araştırmasından dolayı" [42]
1949 Giauque, WilliamWilliam Giauque ABD"özellikle maddelerin aşırı düşük sıcaklıklardaki davranışları olmak üzere, kimyasal termodinamik alanındaki katkılarından dolayı" [43]
1950 Diels, OttoOtto Diels Batı Almanya"dien sentezini keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı" [44]
Alder, KurtKurt Alder Batı Almanya
1951 McMillan, EdwinEdwin McMillan ABD"uranyum ötesi elementlerin kimyasına dair keşiflerinden dolayı" [45]
Seaborg, Glenn T.Glenn T. Seaborg ABD
1952 Martin, ArcherArcher Martin Birleşik Krallık"ayrıştırma kromatografisini keşiflerinden dolayı" [46]
Synge, RichardRichard Synge Birleşik Krallık
1953 Staudinger, HermannHermann Staudinger Batı Almanya"makromoleküler kimya alanındaki keşiflerinden dolayı" [47]
1954 Pauling, LinusLinus Pauling ABD"kimyasal bağın yapısı üzerine araştırması ve karmaşık maddelerin yapılarının anlaşılması için bu araştırmayı uygulamasından dolayı" [48]
1955 du Vigneaud, VincentVincent du Vigneaud ABD"özellikle bir polipeptit hormonun ilk kez sentezlemesi olmak üzere, biyokimyasal açıdan önemli olan sülfür bileşikleri üzerine çalışmasından dolayı" [49]
1956 Hinshelwood, CyrilCyril Hinshelwood Birleşik Krallık"kimyasal reaksiyonların işleyişi üzerine yaptıkları araştırmalardan dolayı" [50]
Semyonov, NikolayNikolay Semyonov Sovyetler Birliği
1957 Todd, AlexanderAlexander Todd Birleşik Krallık"nükleotitler ve nükleotit koenzimleri üzerine çalışmasından dolayı" [51]
1958 Sanger, FrederickFrederick Sanger Birleşik Krallık"proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışmasından dolayı" [52]
1959 Heyrovský, JaroslavJaroslav Heyrovský Çekoslovakya"polarografik analiz yöntemlerini keşfi ve geliştirmesinden dolayı" [53]
1960 Libby, WillardWillard Libby ABD"arkeoloji, jeoloji, jeofizik ve diğer bilim dallarında, yaş belirlemesi için karbon-14'ü kullandığı yöntemden dolayı" [54]
1961 Calvin, MelvinMelvin Calvin ABD"bitkilerin karbondioksit özümsemesi üzerine araştırmasından dolayı" [55]
1962 Perutz, MaxMax Perutz Birleşik Krallık
 Avusturya		"küresel proteinlerin yapıları üzerine çalışmalarından dolayı" [56]
Kendrew, JohnJohn Kendrew Birleşik Krallık
1963 Ziegler, KarlKarl Ziegler Batı Almanya"kimya ve yüksek polimerler teknolojisi alanındaki keşiflerinden dolayı" [57]
Natta, GiulioGiulio Natta İtalya
1964 Hodgkin, DorothyDorothy Hodgkin Birleşik Krallık"önemli biyokimyasal maddelerin yapısını X ışını teknikleri ile belirlemesinden dolayı" [58]
1965 Woodward, RobertRobert Woodward ABD"organik sentez sanatındaki olağanüstü başarılarından dolayı" [59]
1966 Mulliken, Robert S.Robert S. Mulliken ABD"moleküler orbital yöntemiyle, kimyasal bağlar ve moleküllerin elektronik yapısını konu alan ana çalışmasından dolayı" [60]
1967 Eigen, ManfredManfred Eigen Batı Almanya"aşırı hızlı kimyasal reaksiyonlarla ilgili çalışmalarından dolayı" [61]
Norrish, RonaldRonald Norrish Birleşik Krallık
Porter, GeorgeGeorge Porter Birleşik Krallık
1968 Onsager, LarsLars Onsager ABD
 Norveç		"kendi adını taşıyan çift taraflı bağıntılarını keşfinden dolayı" [62]
1969 Barton, DerekDerek Barton Birleşik Krallık"konformasyon kavramının gelişmesi ve kimyada uygulanması konusundaki katkılarından dolayı" [63]
Hassel, OddOdd Hassel Norveç
1970 Leloir, LuisLuis Leloir Arjantin"şeker nükleotitleri ile karbonhidrat biyosentezindeki görevlerini keşfinden dolayı" [64]
1971 Herzberg, GerhardGerhard Herzberg Kanada
 Batı Almanya		"moleküllerin, özellikle de serbest radikallerin, elektronik yapıları ve geometrileri bilgilerine olan katkılarından dolayı" [65]
1972 Anfinsen, ChristianChristian Anfinsen ABD"ribonükleaz, özellikle de amino asit dizilimi ile biyolojik aktif konformasyonu arasındaki ilişki üzerine çalışmasından dolayı" [66]
Moore, StanfordStanford Moore ABD"ribonükleaz molekülünün aktif merkezinin, kimyasal yapısıyla katalitik aktivitesi arasındaki bağlantının anlaşılmasına yönelik katkılarından dolayı"
Stein, WilliamWilliam Stein ABD
1973 Fischer, Ernst OttoErnst Otto Fischer Batı Almanya"organometallerin kimyası üzerine bağımsız olarak gerçekleştirdikleri, sandviç bileşikler olarak adlandırılan öncü çalışmalarından dolayı" [67]
Wilkinson, GeoffreyGeoffrey Wilkinson Birleşik Krallık
1974 Flory, PaulPaul Flory ABD"makromoleküllerin fiziksel kimyası üzerine temel teorik ve deneysel çalışmasından dolayı" [68]
1975 Cornforth, JohnJohn Cornforth Birleşik Krallık
 Avustralya		"enzimle katalizlenen reaksiyonların stereokimyası üzerine çalışmasından dolayı" [69]
Prelog, VladimirVladimir Prelog  İsviçre
 Yugoslavya		"organik molekül ve reaksiyonların stereokimyasına dair araştırmasından dolayı"
1976 Lipscomb, WilliamWilliam Lipscomb ABD"boranların yapısı üzerine yaptığı, kimyasal bağlanmanın sorunlarını aydınlatan çalışmalarından dolayı" [70]
1977 Prigogine, IlyaIlya Prigogine Belçika
 Sovyetler Birliği		"dengesizlik termodinamiğine, özellikle de dağıtıcı yapılar teorisine olan katkısından dolayı" [71]
1978 Mitchell, PeterPeter Mitchell Birleşik Krallık"kemiozmotik teorinin formülleştirilmesi aracılığıyla, biyolojik enerji aktarımının anlaşılmasına olan katkısından dolayı" [72]
1979 Brown, HerbertHerbert Brown ABD
 Birleşik Krallık		"sırasıyla, bor ve fosfor içeren bileşiklerin, önemli organik sentez reaktifleri olarak kullanımlarını geliştirmelerinden dolayı" [73]
Wittig, GeorgGeorg Wittig Batı Almanya
1980 Berg, PaulPaul Berg ABD"özellikle rekombinant DNA olmak üzere, nükleik asitlerin biyokimyası üzerine temel çalışmalarından dolayı" [74]
Gilbert, WalterWalter Gilbert ABD"nükleik asitlerdeki baz dizilimlerinin belirlenmesiyle ilgili katkılarından dolayı"
Sanger, FrederickFrederick Sanger Birleşik Krallık
1981 Fukui, KenichiKenichi Fukui Japonya"bağımsız olarak geliştirdikleri, kimyasal reaksiyonların davranışını ilgilendiren teorilerinden dolayı" [75]
Hoffmann, RoaldRoald Hoffmann ABD
 Polonya
1982 Klug, AaronAaron Klug Birleşik Krallık"kristalografik elektron mikroskopisini geliştirmesi ve biyolojik önemi olan nükleik asit-protein komplekslerinin yapılarını açıklamasından dolayı" [76]
1983 Taube, HenryHenry Taube ABD
 Kanada		"özellikle metal komplekslerinde olmak üzere, elektron aktarımı reaksiyonlarının işleyişi üzerine çalışmasından dolayı" [77]
1984 Merrifield, BruceBruce Merrifield ABD"katı bir matriste kimyasal senteze yönelik bir yöntem geliştirmesinden dolayı" [78]
1985 Hauptman, Herbert A.Herbert A. Hauptman ABD"kristal yapılarının belirlenmesine yönelik doğrudan yöntemlerin geliştirilmesindeki olağanüstü başarılarından dolayı" [79]
Karle, JeromeJerome Karle ABD
1986 Herschbach, DudleyDudley Herschbach ABD"temel kimyasal süreçlerin dinamikleriyle ilgili katkılarından dolayı" [80]
Lee, Yuan T.Yuan T. Lee ABD
 Tayvan
Polanyi, JohnJohn Polanyi Kanada
 Macaristan
1987 Cram, DonaldDonald Cram ABD"yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirmeleri ve kullanmalarından dolayı" [81]
Lehn, Jean-MarieJean-Marie Lehn Fransa
Pedersen, CharlesCharles Pedersen ABD
1988 Deisenhofer, JohannJohann Deisenhofer Batı Almanya"bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirlemelerinden dolayı" [82]
Huber, RobertRobert Huber Batı Almanya
Michel, HartmutHartmut Michel Batı Almanya
1989 Altman, SidneySidney Altman ABD
 Kanada		"RNA'nın katalitik özelliklerini keşiflerinden dolayı" [83]
Cech, ThomasThomas Cech ABD
1990 Corey, Elias JamesElias James Corey ABD"organik sentez teorisi ve metodolojisini geliştirmesinden dolayı" [84]
1991 Ernst, RichardRichard Ernst  İsviçre"yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans (NMR) spektroskopsi metodolojisinin geliştirilmesine olan katkılarından dolayı" [85]
1992 Marcus, RudolphRudolph Marcus ABD
 Kanada		"kimyasal sistemlerde elektron aktarımı reaksiyonları teorisine olan katkılarından dolayı" [86]
1993 Mullis, KaryKary Mullis ABD"DNA tabanlı kimya üzerine yöntemlerin geliştirilmesine olan katkıları ile [...] polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemini icadından dolayı" [87]
Smith, MichaelMichael Smith Kanada"DNA tabanlı kimya üzerine yöntemlerin geliştirilmesine olan katkıları ile [...] oligonükleotit tabanlı, alan hedefli mutajenezin oluşturulması ve protein çalışmaları için geliştirilmesine olan temel katkılarından dolayı"
1994 Olah, GeorgeGeorge Olah ABD
 Macaristan		"karbokatyon kimyasına katkılarından dolayı" [88]
1995 Crutzen, PaulPaul Crutzen Hollanda"atmosfer kimyası, özellikle ozon incelmesi ve oluşumuyla ilgili çalışmalarından dolayı" [89]
Molina, MarioMario Molina Meksika
Rowland, SherwoodSherwood Rowland ABD
1996 Curl, RobertRobert Curl ABD"fullerenleri keşiflerinden dolayı" [90]
Kroto, HarryHarry Kroto Birleşik Krallık
Smalley, RichardRichard Smalley ABD
1997 Boyer, Paul D.Paul D. Boyer ABD"adenozin trifosfat (ATP) sentezini sağlayan enzim mekanizmasını aydınlatmalarından dolayı" [91]
Walker, John E.John E. Walker Birleşik Krallık
Skou, JensJens Skou Danimarka"ilk iyon taşıyıcı enzimin, Na+, K+ -ATPazın keşfinden dolayı"
1998 Kohn, WalterWalter Kohn ABD
 Avusturya		"yoğunluk fonksiyonları teorisini geliştirmesinden dolayı" [92]
Pople, JohnJohn Pople Birleşik Krallık"kuantum kimyasında sayısal yöntemler geliştirmesinden dolayı"
1999 Zewail, AhmedAhmed Zewail ABD
 Mısır		"femtosaniye spektroskopisi kullanarak kimyasal reaksiyonların geçiş durumları üzerine çalışmalarından dolayı" [93]
2000 Heeger, AlanAlan Heeger ABD"iletken polimerleri keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı" [94]
MacDiarmid, AlanAlan MacDiarmid ABD
 Yeni Zelanda
Shirakawa, HidekiHideki Shirakawa Japonya
2001 Knowles, WilliamWilliam Knowles ABD"kiral olarak katalizlenen hidrojenasyon reaksiyonları üzerine çalışmalarından dolayı" [95]
Noyori, RyōjiRyōji Noyori Japonya
Sharpless, BarryBarry Sharpless ABD"kiral olarak katalizlenen oksidasyon reaksiyonları üzerine çalışmasından dolayı"
2002 Fenn, JohnJohn Fenn ABD"biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için yöntemler ile [...] biyolojik makromoleküllerin kütle spektrometrisi analizleri için yumuşak desorpsiyon iyonizasyon yöntemlerini geliştirmelerinden dolayı" [96]
Tanaka, KoichiKoichi Tanaka Japonya
Wüthrich, KurtKurt Wüthrich  İsviçre"biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için yöntemler ile [...] çözelti hâlindeki biyolojik makromoleküllerin üç boyutlu yapılarının belirlenmesi için nükleer manyetik rezonans spektroskopisini geliştirmesinden dolayı"
2003 Agre, PeterPeter Agre ABD"hücre zarlarındaki kanallar ile [...] su kanallarını keşfinden dolayı" [97]
MacKinnon, RoderickRoderick MacKinnon ABD"hücre zarlarındaki kanallar ile [...] iyon kanallarının yapıları ve mekanikleri üzerine çalışmalarından dolayı"
2004 Ciechanover, AaronAaron Ciechanover İsrail"ubikuitin aracılı protein yıkımının keşfinden dolayı" [98]
Hershko, AvramAvram Hershko İsrail
 Macaristan
Rose, IrwinIrwin Rose ABD
2005 Chauvin, YvesYves Chauvin Fransa"organik sentezde metatez yöntemini geliştirmelerinden dolayı" [99]
Grubbs, RobertRobert Grubbs ABD
Schrock, RichardRichard Schrock ABD
2006 Kornberg, RogerRoger Kornberg ABD"ökaryotik transkripsiyonun moleküler temelleri üzerine çalışmalarından dolayı" [100]
2007 Ertl, GerhardGerhard Ertl Almanya"katı yüzeylerdeki kimyasal süreçler üzerine çalışmalarından dolayı" [101]
2008 Shimomura, OsamuOsamu Shimomura Japonya"yeşil floresan proteini (GFP) keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı" [102]
Chalfie, MartinMartin Chalfie ABD
Tsien, RogerRoger Tsien ABD
2009 Ramakrishnan, VenkatramanVenkatraman Ramakrishnan ABD
 Birleşik Krallık
 Hindistan		"ribozomun yapısı ve işlevi üzerine çalışmalarından dolayı" [103]
Steitz, Thomas A.Thomas A. Steitz ABD
Yonath, AdaAda Yonath İsrail
2010 Heck, RichardRichard Heck ABD"organik sentezdeki paladyum katalizeli çapraz bağlantıları keşiflerinden dolayı" [104]
Negishi, Ei-ichiEi-ichi Negishi Japonya
Suzuki, AkiraAkira Suzuki Japonya
2011 Şehtman, DanDan Şehtman İsrail"kuazi kristalleri keşfinden dolayı" [105]
2012 Lefkowitz, RobertRobert Lefkowitz ABD"G proteini kenetli reseptörler üzerine çalışmalarından dolayı" [106]
Kobilka, BrianBrian Kobilka ABD
2013 Karplus, MartinMartin Karplus ABD
 Avusturya		"karmaşık kimyasal sistemler için çok ölçekli modelleri geliştirilmesinden dolayı" [107]
Levitt, MichaelMichael Levitt ABD
 Birleşik Krallık
 İsrail
Warshel, AriehArieh Warshel ABD
 İsrail
2014 Betzig, EricEric Betzig ABD"süper çözünürlüklü floresan mikroskopisini geliştirmelerinden dolayı" [108]
Hell, StefanStefan Hell Almanya
 Romanya
Moerner, WilliamWilliam Moerner ABD
2015 Lindahl, TomasTomas Lindahl Birleşik Krallık
 İsveç		"DNA onarımının mekanik çalışmalarından dolayı" [109]
Modrich, PaulPaul Modrich ABD
Sancar, AzizAziz Sancar ABD
 Türkiye
2016 Sauvage, Jean-PierreJean-Pierre Sauvage Fransa"moleküler makinelerin tasarımı ve sentezinden dolayı" [110]
Stoddart, FraserFraser Stoddart ABD
 Birleşik Krallık
Feringa, Bernard L.Bernard L. Feringa Hollanda
2017 Dubochet, JacquesJacques Dubochet  İsviçre"çözeltideki biyomoleküllerin yüksek çözünürlüklü yapı tayini için Kriyo-elektron mikroskobunu geliştirmelerinden dolayı" [111]
Frank, JoachimJoachim Frank Almanya
 ABD
Henderson, RichardRichard Henderson Birleşik Krallık
2018 Arnold, FrancesFrances Arnold ABD"enzimlerin yönlendirilmiş evriminden dolayı" [112]
Smith, GeorgeGeorge Smith ABD"peptitler ve antikorların faj gösterimlerinden dolayı"
Winter, GregoryGregory Winter Birleşik Krallık
2019 Goodenough, JohnJohn Goodenough ABD"lityum iyon pillerini geliştirmelerinden dolayı" [113]
Whittingham, StanleyStanley Whittingham ABD
 Birleşik Krallık
Yoshino, AkiraAkira Yoshino Japonya
2020 Charpentier, EmmanuelleEmmanuelle Charpentier Fransa"genom düzenleme için bir yöntem geliştirmelerinden dolayı" [114]
Doudna, JenniferJennifer Doudna ABD
2021 MacMillan, DavidDavid MacMillan Birleşik Krallık"asimetrik organokatalizin geliştirilmesinden dolayı" [115]
List, BenjaminBenjamin List Almanya
2022 Bertozzi, Carolyn R.Carolyn R. Bertozzi ABD"klik kimyasının ve biyoortogonal kimyanın geliştirilmesinden dolayı" [116]
Meldal, MortenMorten Meldal Danimarka
Sharpless, BarryBarry Sharpless ABD
2023 Bawendi, MoungiMoungi Bawendi ABD
 Fransa		"kuantum noktalarının keşfi ve sentezinden dolayı" [117]
Brus, LouisLouis Brus ABD
Yekimov, AlekseyAleksey Yekimov Rusya
2024 David Baker
(d. 1962) 		 ABD"bilgi-işlemsel Protein tasarımından dolayı" [118]
Demis Hassabis
(d. 1976) 		 Birleşik Krallık"Protein yapı tahmininden dolayı"
John M. Jumper
(d. 1985) 		 ABD
 Birleşik Krallık

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Ödülü kazanan kişinin, ödülün verildiği zamanki milleti ya da vatandaşlığı verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "The Nobel Prize Awarders" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019. 
  2. ^ "The Nobel Prize" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  3. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1901" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  4. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1902" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  5. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1903" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  6. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1904" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  7. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1905" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  8. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1906" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  9. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1907" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  10. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1908" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  11. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1909" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  12. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1910" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  13. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1911" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  14. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1912" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  15. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1913" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  16. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1914" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  17. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1915" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  18. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1918" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  19. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1920" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  20. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1921" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  21. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1922" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  22. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1923" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  23. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1925" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  24. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1926" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  25. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1927" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  26. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1928" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  27. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1929" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  28. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1930" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  29. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1931" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  30. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1932" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  31. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1934" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  32. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1935" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  33. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1936" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  34. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1937" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  35. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1938" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  36. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1939" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  37. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1943" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  38. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1944" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  39. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1945" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  40. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1946" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  41. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1947" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  42. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1948" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  43. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1949" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  44. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1950" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  45. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1951" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  46. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1952" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  47. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1953" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  48. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1954" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  49. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1955" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  50. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1956" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  51. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1957" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  52. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1958" (İngilizce). Nobel Vakfı. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  53. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1959" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  54. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1960" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  55. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1961" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  56. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1962" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  57. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1963" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  58. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1964" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  59. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1965" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  60. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1966" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  61. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1967" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  62. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1968" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  63. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1969" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  64. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  65. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1971" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  66. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1972" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  67. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1973" (İngilizce). Nobel Vakfı. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  68. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1974" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  69. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1975" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  70. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1976" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  71. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1977" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  72. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1978" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  73. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1979" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  74. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1980" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014.  Erişim tarihi 23.03.2014 (İngilizce)
  75. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1981" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  76. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1982" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  77. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1983" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  78. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1984" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  79. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1985" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014.  Erişim tarihi 23.03.2014 (İngilizce)
  80. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1986" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  81. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1987" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  82. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1988" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  83. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1989" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  84. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1990" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  85. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1991" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  86. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1992" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  87. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1993" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  88. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1994" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  89. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1995" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  90. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1996" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  91. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1997" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  92. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1998" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  93. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1999" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  94. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2000" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  95. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2001" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  96. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2002" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  97. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2003" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  98. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2004" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  99. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2005" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  100. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2006" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  101. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2007" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  102. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2008" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  103. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2009" (İngilizce). Nobel Vakfı. 10 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2010. 
  104. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2010" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. 
  105. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. 
  106. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2012" (İngilizce). Nobel Vakfı. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  107. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2013" (İngilizce). Nobel Vakfı. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  108. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2014" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2015. 
  109. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2015" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015. 
  110. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2016" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2016. 
  111. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2017" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  112. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2018" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  113. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2019" (İngilizce). Nobel Vakfı. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2020. 
  114. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2020" (İngilizce). Nobel Vakfı. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  115. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2021" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Ekim 2021. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2022. 
  116. ^ "Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2022". Nobel Vakfı. 5 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2022. 
  117. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2023" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  118. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2024". NobelPrize.org (İngilizce). 9 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2024. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü</span> İnsanlığa hizmet ödülü

Nobel Ödülü, 27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 tarihinde Stockholm'de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin verdiği, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşıyan prestijli bir ödüldür. İlk Nobel Ödülleri 1901 yılında verilmeye başlanmıştır. Nobel Ödülleri her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılarına verilmektedir. 1895 yılındaki Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 1896 yılından bu yana Nobel Vakfı tarafından idare edilmekte ve yürütülmektedir. Ekonomi dalında verilen bir başka ödül ise 1968 yılında Sveriges Riksbank ile merkez bankasının İsveç ekonomisine yapmış olduğu katkılar nedeniyle verilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Barış Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri kapsamındaki Nobel Barış Ödülü, ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması ve barış kongreleri düzenlemek için en çok çaba sarf eden kişi, kişiler veya kuruluşlara verilir. Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Oslo'da gerçekleştirilen törende takdim edilen ödüllerin sahipleri, Norveç Nobel Komitesi tarafından belirlenir. Her bir ödül kazananı, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Prelog</span>

Vladimir Prelog, Hırvat - İsviçreli kimyacı. 1975 yılı Nobel Kimya Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Fizik Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri, resmi adıyla Alfred Nobel'in Anısına Ekonomik Bilimlerde Sveriges Riksbank Ödülü, ekonomi alanında her yıl İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ekonomi Ödülü; Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanan Nobel Ödülü'nün orijinal beşlisinden biri değildir ve bir Nobel Ödülü olarak kabul edilmez. Ekonomi Ödülü, İsveç merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş ve o zamandan beri her yıl verilmektedir. Ekonomi Ödülü ilk kez 1969 yılında verilmiş, bu ödülü Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1969 yılında, Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen'a toplamda 375.000 İsveç kronu verilmiştir ki bu Aralık 2007 tarihinde 2.871.041 İsveç kronuna eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Barry Sharpless</span> Amerikalı kimyager

Karl Barry Sharpless Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Dan Şehtman</span>

Dan Shechtman 24 Ocak 1941 Tel Aviv'de doğmuştur. İsrail Teknoloji Enstitüsü - Technion'da Malzeme Bilimi Philip Tobias profesörüdür ve Iowa State Üniversitesi Malzeme Bilimi Profesörüdür. 8 Nisan 1982 tarihinde, Washington DC Ulusal Teknoloji Enstitüsü'nde tatilde iken, Shechtman quasiperiodik kristalleri keşfetti. quasikristallerin keşfi için 2011'de Kimya Nobel ödülü verildi. Shechtman 4. Kimya Nobel'ini alan bir İsrail'lidir.

<span class="mw-page-title-main">Akira Suzuki</span> Japon kimyager

Akira Suzuki, Japon kimyager ve 2010 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Suzuki reaksiyonunu bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ada Yonath</span>

Ada E. Yonath İsrailli moleküler biyolog ve kristalograf. En çok ribozomun yapısı üzerine yaptığı öncü çalışmalarıyla bilinir. 2009 yılında Venkatraman Ramakrishnan ve Thomas A. Steitz ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Yonath daha önceki 10 adaydan sonra Nobel Ödülü kazanan ilk kadın İsraillidir. Orta Doğu'dan ödül kazanan ilk kadın bilim insanıdır, aynı zamanda 45 yaşında Nobel Ödülü kazanan ilk kadındır. Bunların yanında Yonath bir kadının Nobel Ödülü kazanmasının özel bir yanı olmadığını dile getirmiştir.

Yuan Tseh Lee, Tayvanlı-Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Charles Pedersen</span> Amerikalı kimyager (1904 – 1989)

Charles John Pedersen, Amerikan organik kimyacı. Taç eterlerin sentezleme yöntemleri tanımlaması ile tanınır. 1987 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü Donald J. Cram ve Jean-Marie Lehn ile paylaşmıştır.

Wolf Kimya Ödülü, yılda bir kez İsrail'deki Wolf Vakfı tarafından verilir. Vakıf tarafından kurulan ve 1978'den beri verilen altı Wolf Ödülü'nden biridir. Diğer ödüller, ziraat, matematik, tıp, fizik ve sanat alanlarında verilir.

Radyoaktif izleme, radyoizleme ya da radyoaktif etiketleme; bir ya da birden fazla atomun birer radyonüklit ile yer değiştirdiği, bu sayede meydana gelen radyoaktif bozunma sürecinde, radyoizotopların reaktantlardan ürünlere ulaştığı yolun izlerini takip ederek kimyasal reaksiyonların mekanizmalarının keşfedildiği bir yöntemdir. Bu yöntem, izotopik etiketleme yönetminin radyoaktif biçimidir. 1943'te George de Hevesy, "kimyasal süreçleri inceleme amacıyla izotopları, izleyici olarak kullandığı çalışmasından dolayı" Nobel Kimya Ödülü'nün sahibi olmuştur.

Perkin Organik Kimya Ödülü, organik kimyanın herhangi bir alanında yapılan araştırmalarda sürdürülebilir, özgünlük ve başarı için 2008 yılında Royal Society of Chemistry tarafından kurulan prestijli bir kimya ödülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Komitesi</span>

Nobel Komitesi Nobel Ödülü sahiplerinin seçiminde yer alan çalışmaların çoğundan sorumlu bir çalışma organıdır. Her Nobel Ödülü için bir tane olmak üzere beş Nobel Komitesi vardır.

Günümüz itibarıyla Nobel Ödülü kazanmış olan 15 Müslüman mevcuttur. Ödül kazanan 15 kişiden 8 tanesi barış dalında, 3 tanesi edebiyat dalında, 3 tanesi kimya dalında ve 1 tanesi fizik dalında ödüle layık görülmüştür. 5 kişi bu ödülü 20. yüzyılda alırken, geri kalan diğerleri 21. yüzyılda almıştır. Nobel Ödülü kazanan ilk Müslüman, 1978'de barış alanında ödül alan Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat olmuştur. Ondan bir yıl sonra, 1979'da Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Pakistanlı bilim insanı Muhammed Abdüsselam, aynı zamanda Pakistan'daki Ahmedîlik cemaatinin bir üyesiydi. Ayrıca 2014 yılında, 17 yaşında Nobel Barış Ödülü alan Pakistanlı aktivist Malala Yusufzay, şimdiye kadar Nobel Ödülü kazanmış en genç kişidir.

2020 itibarıyla, 57 kadın Nobel Ödülü kazandı ve kadınlara toplam 58 Nobel Ödülü verildi. 2020 yılı itibarıyla tam bir sayım henüz tamamlanmamış olsa da, 2019 yılında 866 erkek, 53 kadın ve 24 kuruluşa Nobel Ödüllerinin verildiği görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">David MacMillan</span> Britanyalı kimyager

David William Cross MacMillan İskoç organik kimyager ve bilim insanı. Asimetrik organokataliz alanını kavramsallaştırmasına dair çalışmaları ile tanınmaktadır. MacMillan, Alman kimyager Benjamin List ile birlikte 2021 Nobel Kimya Ödülünü kazandı. Nobel Komitesi yaptığı açıklamada "asimetrik organokataliz" olarak bilinen, molekülleri oluşturmak için geliştirdikleri yeni yönteme dair çalışmaları nedeniyle ödüle layık görüldüklerini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Carolyn R. Bertozzi</span> Amerikalı kimyager

Carolyn Ruth Bertozzi, Amerikalı kimyager. Hem kimya hem de biyolojiyi kapsayan geniş kapsamlı çalışmaları ile tanınmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.