İçeriğe atla

Noah Ngeny

Madalyalar
Erkekler atletizm
 Kenya adına
Yaz Olimpiyat Oyunları
Altın2000 Sidney1500 m
Dünya Şampiyonası
Gümüş1999 Sevilla1500 m

Noah Kiprono Ngeny (d. 2 Kasım 1978, Uasin Gishu İlçesi), Kenyalı eski atlet. Orta mesafe koşularında mücadele eden ve 2000 Yaz Olimpiyatları'ndaki 1500 metre müsabakalarında altın madalya kazanan atlet, bu yarıştaki Olimpiyat rekoru ile 1000 metredeki dünya rekorunu elinde bulundurmaktadır.

Kariyeri

Ngeny; 2 Kasım 1978 tarihinde, Kenya'nın Uasin Gishu İlçesi'ndeki Kabenes köyünde dünyaya geldi.[1]

Atletizm kariyerine 1995'te başladı. 1997 yılının temmuz ayında; Nice'teki mil yarışında 3:50,41 saniyelik, ağustos ayında Monako'daki 1500 metre yarışında ise 3:32,91 saniyelik derecesiyle gençlerde iki dünya rekoru kırdı. Ertesi yıl yine Monako'da, 1500 metreyi 3:30,34 dakikada koşarak kendine ait rekoru geliştirdi.

7 Temmuz 1999'da, Roma'daki mil koşusunda, 3:43,13 saniyelik derecesiyle dünya rekoru kıran Faslı Hicham El Guerrouj'un ardından ikinci oldu. Yarışı 3:43,40 saniyede tamamlayan Ngeny, bu derecesiyle Nurettin Morceli'ye ait önceki dünya rekoru olan 3:44.39 saniyeyi de geride bırakmıştı. 24 Ağustos 1999'da, ilk kez katıldığı Dünya Atletizm Şampiyonası'ndaki 1500 metre yarışında 3:28,73'lük derecesiyle gümüş madalya kazandı. Yarışın birincisi ise 3:27,65 saniyelik derecesiyle El Guerrouj idi. 5 Eylül 1999'da, İtalya'nın Rieti şehrinde yapılan 1000 metre yarışını şimdiki dünya rekoru olan 2:11,96 saniyede tamamlayarak birincilik elde etti. Önceki rekor ise 1981 yılında, 2:12,18 saniyelik derecesiyle Sebastian Coe tarafından elde edilmişti.

2000 yılı, Ngeny'nin kariyerinin en verimli yılı oldu. 28 Temmuz 2000'de, Oslo'da yarıştığı 800 metre yarışında kariyerinin en eiyi derecesini (1:44,49) elde ederek birinci oldu. 11 Ağustos günü, Weltklasse Zürich'teki 1500 metre yarışlarında tekrar El Guerrouj ile karşı karşıya geldi. Birinciliği 3:27,21 saniyelik derecesiyle El Guerrouj elde ederken, yarışı 3:28,12 saniyede tamamlayan Ngeny, hem kendisinin en iyi derecesini elde etti hem de ülke rekorununun yeni sahibi oldu. Fakat bu rekor 24 Ağustos 2001'de, Brüksel'deki yarışlarda Bernard Lagat'ın elde ettiği 3:26,34 saniyelik derece sonucunda el değiştirdi.

2000 Yaz Olimpiyatları

Ngeny, Avustralya'nın Sidney şehrinde gerçekleştirilen 2000 Yaz Olimpiyatları'ndaki 1500 metre müsabakalarında ülkesi Kenya'yı temsil etti. 29 Eylül günü yapılan final yarışı öncesinde daha önce birkaç kez karşılaştığı son Olimpiyat şampiyonu Hicham El Guerrouj favori olarak gösterilmekteydi. Son 100 metreye El Guerrouj önde girse de, yarışın son anlarında yaptığı atakla bitime 15 metre kala öne geçmeyi başaran Ngeny, yarışı birinci tamamlayarak altın madalyanın sahibi oldu.[2][3] Elde ettiği 3:32,07 saniyelik derecesiyle ise 1984 Yaz Olimpiyatları'nda Sebastian Coe tarafından 3:32,53 saniyeyle kırılan Olimpiyat rekorunu eline geçirdi. Öte yandan Ngeny, Kipchoge Keino (1968 Yaz Olimpiyatları) ve Peter Rono'nun (1988 Yaz Olimpiyatları) ardından 1500 metre yarışlarında altın madalyaya ulaşan üçüncü atlet oldu.

Olimpiyatlar sonrası

Kanada'nın Edmonton şehrinde düzenlenecek olan 2001 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda yarışacak Kenya takımına davet edilen Ngeny, Britanya'daki çalışmalarını yarıda bırakamayacağını belirterek ülkesine dönmesini reddettiğinden federasyon tarafından takım kadrosundan çıkartıldı.[4] 2001'de, Avustralya'nın Brisbane'de düzenlenen İyi Niyet Oyunları'nda yapılan mil yarışını 3:56,64 saniyeyle kazandı. Aynı yılın kasım ayında, ülkesi Kenya'da geçirdiği trafik kazası sebebiyle bir süre atletizmden uzaklaşmak zorunda kaldı.[5] Sakatlığı sebebiyle 2003 Dünya Atletizm Şampiyonası seçmelerine katılamadı.[6][7] Kaza sonrası performansında yaşadığı düşüş sonucunda Atina'da düzenlenen 2004 Yaz Olimpiyatları'nda yarışma şansını da elde edemedi. 22 Kasım 2006 tarihinde ise sporculuk hayatını sonlandırdığını açıkladı.[5]

Emeklilik sonrası

Emekliliğinin ardından Kenya Savunma Kuvvetlerinde atletizm antrenörlüğü yapmaktadır.[8][9]

Kişisel yaşamı

2000 Yaz Olimpiyatları'ndaki performansının ardından kızına Marion Sydney Ngeny ismini koydu.[5]

Kişisel en iyi dereceleri

Branş Süre Yer Tarih Rekorlar Notlar
800 metre1:44,49 Oslo, Norveç28 Temmuz 2000
1000 metre2:11,96 Rieti, İtalya5 Eylül 1999 Dünya rekoru
1500 metre3:28,12 Zürih, İsviçre11 Ağustos 2000
Mil yarışı 3:43,40 Roma, İtalya7 Temmuz 1999 Kenya rekoru
2000 metre 4:50,08 Stockholm, İsveç30 Temmuz 1999
3000 metre7:35,46 Sevilla, İspanya9 Haziran 2000

Kaynakça

  1. ^ "Eldoret salutes Ng'eny the hero". 16 Eylül 1999. 21 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2012. 
  2. ^ Mackay, Duncan (30 Eylül 2000). "El Guerrouj, a picture of despair". The Guardian. guardian.co.uk. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  3. ^ "Noah Ngeny". sporting-heroes.net. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  4. ^ "Ngeny dropped for Worlds". BBC Sport. 19 Temmuz 2001. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  5. ^ a b c "Olympic champion Noah Ngeny announces retirement". IAAF. 22 Kasım 2006. 25 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  6. ^ "Ngeny prepared to lose place in Kenyan team again". ABC Online. 7 Haziran 2003. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  7. ^ "Olympic champion Ngeny out of Kenyan trials". ABC Online. 23 Temmuz 2003. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  8. ^ Musumba, Chris (28 Nisan 2011). "Mumias comes alive as elite athletes in town". Daily Nation. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 
  9. ^ "The many faces of the army". Kenya Savunma Kuvvetleri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Elvan Abeylegesse</span> Etiyopya kökenli Türk atlet

Hewan Abeye, Elvan Abeylegesse veya Elvan Can, Türkiye ve Avrupa rekoru sahibi Etiyopya asıllı Türk orta ve uzun mesafe koşucusu.

<span class="mw-page-title-main">Michael Johnson (atlet)</span> Amerikalı sürat koşucusu

Michael Johnson, Amerikalı atlet.

<span class="mw-page-title-main">Carl Lewis</span> Amerikalı atlet

Frederick Carlton ("Carl") Lewis Amerikalı atlet. Dokuzu altın olmak üzere on olimpiyat madalyası ve sekizi altın olmak üzere on Dünya Şampiyonası madalyası kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Emil Zátopek</span> Çek atlet (1922–2000)

Emil Zátopek uzun mesafe dalında yarışan Çek atlettir. Helsinki'de yapılan 1952 Yaz Olimpiyatları'nda uzun mesafe koşularında kazandığı üç altın madalya ile tanınır. Kazandığı üç madalya nedeniyle kendisine "Çek Lokomotifi" adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nevin Yanıt</span> Türk kadın atlet

Nevin Yanıt Baltacı, Türk kısa mesafe koşucusudur, 100 metre engelli ve 60 metre engelli branşında Türkiye rekortmeni ve 2012 Londra Olimpiyatları beşincisidir. 2012 ve 2010 Avrupa şampiyonudur, kısa mesafe tarihinde olimpiyatlarda yarı final ve final gören ilk ve tek kadın atlettir.

<span class="mw-page-title-main">Usain Bolt</span> Jamaikalı koşucu

Usain St. Leo Bolt, Olimpiyat Altın Madalyası sahibi Jamaikalı emekli kısa mesafe koşucusu. Bolt, 100 metre ile 200 metre dünya rekorlarının ve takım arkadaşlarıyla birlikte de 4 x 100 metre bayrak yarışı dünya rekorunun sahibidir. Ayrıca bu üç farklı yarışta, olimpiyat rekorlarının da sahibidir. 2008 Yaz Olimpiyatları'nda üç yarışta da altın madalya kazanarak, Carl Lewis'in 1984 Yaz Olimpiyatları'nda bu üç yarışta da altın madalya kazanmasından sonra, bunu başaran ilk sprinter olmuştur. Ayrıca üç yarışta birden olimpiyat rekoru kıran ilk sporcudur. 2009 Dünya Atletizm Şampiyonası'ndaki başarılarıyla, 100 m ve 200 m yarışlarında, dünya ve olimpiyat şampiyonluğunu elinde bulunduran ilk sporcu olmuştur. Usain Bolt, yaygın olarak tüm zamanların en büyük sprinteri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ramil Guliyev</span> Türk atlet

Ramil Guliyev, Azerbaycan kökenli Türk sprint atleti. 2011 yılında Türk vatandaşı olmuştur. Türk vatandaşlığına geçişi, Azerbaycan Atletizm Federasyonu tarafından öfkeyle karşılandı. 2012 yılında Londra'da düzenlenecek olan Olimpiyat Oyunları'nda Türkiye'yi temsil edebilmesi Azerbaycan Atletizm Federasyonu'nun iznine bağlıydı ve yetkili kurumdan izin çıkmadı. Bu durum Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığına kadar ulaştırılsa da Azerbaycan Atletizm Federasyonu kararından dönmeyeceğini kesin olarak bildirdi.

<span class="mw-page-title-main">Kevin Young (atlet)</span>

Kevin Young, Amerikalı eski atlet. 400 metre engellide mücadele etmiştir. 1992 Yaz Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan atlet, elde ettiği 46.78 saniyelik derecesiyle dünya ve Olimpiyat rekorunu da kırmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Nesta Carter</span>

Nesta Carter, Jamaikalı atlet. Kısa mesafe koşularında yarışan Carter, 2008 Yaz Olimpiyatları ve 2011 Dünya Atletizm Şampiyonası'ndaki 4 x 100 metre bayrak yarışı müsabakalarında Jamaika takımıyla birlikte birincilik elde etti. Öte yandan takım, Olimpiyatlarda elde ettiği 37,10 saniyelik derecesiyle Olimpiyat rekorunu elinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Polat Kemboi Arıkan</span> Kenya kökenli Türk atlet

Polat Kemboi Arıkan, Kenya asıllı Türk uzun mesafe koşucusu. 3000 metre, 5000 metre ve 10000 metre koşularında yarışmaktadır.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda 1500 metre erkekler yarışı 3-7 Ağustos tarihleri arasında Londra'da, Londra Olimpiyat Stadyumu'nda koşuldu.

2016 Yaz Olimpiyatları'nda kadınlar 10.000 metre yarışı 12 Ağustos'ta João Havelange Stadyumu'nda yapıldı. Rio Olimpiyatları'nda koşulan ilk atletizm finali olan yarışta, Almaz Ayana 29:17.45'lik derecesiyle dünya rekoru kırarak şampiyon oldu. Etiyopyalı atlet, Çinli Wang Junxia'ya ait 23 yıllık rekoru 14 saniyeden fazla geliştirdi. Gümüş madalya, 2012 Londra'nın bronz madalyalı ismi Kenyalı Vivian Cheruiyot'a gitti. Son iki Olimpiyat şampiyonu, Olimpiyat rekorunun yarış öncesi sahibi Tirunesh Dibaba ise bronz madalyayla yetindi.

<span class="mw-page-title-main">Dalilah Muhammad</span>

Dalilah Muhammad, 400m engelli dalında yarışmakta olan Amerikalı atlet. 2019 Dünya Şampiyonası'nda 400 metre engelli yarışmasında altın madalya kazanmış, müsabakanın final yarışında 52.16 saniyelik dereceyle kendisine ait dünya rekorunu yenilemiştir. 2013, 2016 ve 2017 yıllarının Amerikan ulusal şampiyonu olan sporcu, 2016 Yaz Olimpiyatları'nda, 400 metre engelli disiplininde yarışmış ve altın madalya kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Faith Kipyegon</span>

Faith Chepngetich Kipyegon, Kenyalı atlettir. Orta mesafe koşularında, genellikle 1500 metrede, mücadele etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Yaz Olimpiyatları'nda atletizm - Erkekler 400 metre engelli</span>

2020 Yaz Olimpiyatları'ndaki atletizm etkinlikleri kapsamındaki erkekler 400 metre engelli müsabakaları 30 Temmuz ile 3 Ağustos 2021 tarihleri arasında, Tokyo'daki Olimpiyat Stadyumu'nda gerçekleştirildi. Müsabakalarda 26 ülkeden 36 atlet mücadele etti.

2020 Yaz Olimpiyatları'ndaki atletizm etkinlikleri kapsamındaki kadınlar 100 metre müsabakaları 30 ve 31 Temmuz 2021 tarihlerinde arasında, Tokyo'daki Olimpiyat Stadyumu'nda gerçekleştirildi. Müsabakalarda 55 ülkeden 71 atlet mücadele etti.

2020 Yaz Olimpiyatları'ndaki atletizm etkinlikleri kapsamındaki kadınlar 1500 metre müsabakaları 2 ile 6 Ağustos 2021 tarihleri arasında, Tokyo'daki Olimpiyat Stadyumu'nda gerçekleştirildi. Müsabakalarda 25 ülkeden 45 atlet mücadele etti.

2020 Yaz Olimpiyatları'ndaki atletizm etkinlikleri kapsamındaki karma 4 × 400 metre bayrak yarışı müsabakaları 30 ve 31 Temmuz 2021 tarihlerinde, Tokyo'daki Olimpiyat Stadyumu'nda gerçekleştirildi. Müsabakalarda 15 ülkeden 76 atlet mücadele etti.

Evelyn Ashford, emekli bir Amerikan kısa mesafe koşucusudur. 100 metre koşusunda 1984 Olimpiyat şampiyonudur ve olimpiyatlarda 100 metreyi 11 saniyeden az sürede koşan ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Steve Ovett</span>

Stephen Michael James Ovett, emekli bir İngiliz atlettir. Orta mesafe koşucusudur. 1980 Moskova Olimpiyat Oyunlarında 800 metrede altın madalya kazanmıştır. Ovett 1500 metre ve mil koşusunda beş dünya rekoru ve iki mil koşusunda da dünya rekoru kırmıştır. 1977'den 1980'e kadar art arda 45 tane 1500 m ve mil yarışını kazanmıştır.