Noşirvan Mustafa
Noşirvan Mustafa (Kürtçe: Newşîrwan Mistefa) ; d. 1944; Süleymaniye - ö. 19 Mayıs 2017, Süleymaniye), Iraklı Kürt entelektüel politikacı ve yazar. Mustafa, Süleymaniye'deki Kraliyet Kral Faysal Okulu'na katıldı, ayrıca erken yaşta özel öğretmenler tarafından kendisine yabancı dil öğretildi. Bağdat Üniversitesi'nde siyaset bilimi eğitimi gördü.
Yaşamı ve politik kariyeri
1970'te Mustafa Bağdat Devrim Mahkemesi tarafından idam cezasına çarptırıldı. Sonuç olarak, Avusturya'da sürgüne başladı ve burada Viyana Üniversitesi'nde uluslararası hukukta okumuştur. Nawshirwan Mustafa, 1960 yılında KDP'ye katıldı ve burada gençlik branşında çok faaldi. Kendisini Barzani'nin politbürodaki muhalifleriyle ittifak etti ve KDP'nin bölünmesinden önce partiden istifa etti.
Haziran 1975'te, Celal Talabani'nin genel önderliğinde Mustafa'nın içinde bulunduğu grup Komala' Ali Askari'nin başında bulunduğu Kürdistan Sosyalist Hareketi ile birleştirilerek kurulmuş ve Komala en etkili etnil grup haline gelmiştir.
1970'lerin sonları 1980'li yılların başında ve 1990'lı yılların başında Mustafa, Peşmerge güçlerinin komutanıydı ve Irak Baasçı ordu ve hükûmetine karşı bir gerilla savaşı yürütüyordu. Daha donanımlı Irak ordusunda ciddi hasar gördükten sonra, Baasçı hükûmet kimyasal savaşa yöneldi. Sinir gazı ve hardal gazı gibi biyolojik silahları kullanan Saddam Hüseyin, kimyasal silahların sürekli kullanımı ve yüzbinlerce Kürt sivili yığın soykırımı ile 1987 başında Anfal Kampanyası başlattı.
1991 baharında Mustafa, planını başlattı ve 7 Mart'ta Rania kenti Irak kuvvetlerinden kurtuldu. Mustafa, 21 Mart 1991'de Kerkük'ün kurtuluşuyla biten bütün büyük şehirlerin kurtuluşuyla sonuçlanan operasyonu yönetti ve yürüttü. Mustafa, ayaklanmanın mimarı olarak biliniyor çünkü Irak'ın Kürdistan'ı ilk Irak devletin kuruluşundan bu yana. Bu özerklik, Kuzey Irak'taki özerk bir bölge olan mevcut Kürdistan Bölgesel yönetimine yol açtı.
Özel yaşamı ve ölümü
Iraklı entelektüel kürt siyasetçi Noşirvan Mustafa Kürtçe memleketinin dili olan Soranice ve Kurmanci dışında Arapça, Farsça, İngilizce ve Almanca dillerinide bilmekteydi. 1982 yılında evlenmiş iki oğlu bir kızı vardı. Irak'ta serbest medya yayınlarının düzenlenmesi için çalışmalarda yapan Nawshirwan Mustafa 19 Mayıs 2017'de rahatsızlığı nedeniyle Süleymaniye kentinde 72 yaşında ölmüştür.
Eserleri
- Kurds and Ejams: A political history of Iranian Kurds Çapkirin 1992
- From the Danaube shore to the Nawzang valley: Political events in Iraqi Kurdistan from 1975-1978 Çapkirin 1997
- The fingers which break each other: Political events in Iraqi Kurdistan 1978-1983 Çapkirin 1997
- Going around in circles: The inside story of events in Iraqi Kurdistan 1984-1988 Çapkirin 1998, ISBN 3-9806140-3-4
- The Government of Kurdistan Çapkirin 1993, ISBN 90-900635-6-0
- The emirate of Baban between the grinding stones of the Persians and Turks Çapkirin 1998
- Xulanewe le naw bazneda: dîwî nawewey rudawekanî Kurdistanî ʻIrāq, 1984-1988, Çapkirin 1999
- Kurdistanî ʻÊraq: serdemî qełem u muraceʻat, 1928-1931, Çapkirin 2000
- Kêşey Partî w Yekêtî, Çapkirin 1995
- Çend laper̄eyek le mêjuy rojnamewanîy Kurdî, 1938-1958: rojnamewanîy nihênî, Çapkirin 2004
