İçeriğe atla

Nizip

Nizip
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlGaziantep
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamOsman Uğurlu[1]
 • Belediye başkanıAli Doğan (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1046 km²
Rakım510 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam142.389
 • Kır
-
 • Şehir
146.528
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu27700
İl alan kodu0342
İl plaka kodu27

Nizip, Gaziantep'e bağlı ilçedir.

Gaziantep ilinin en büyük ilçesidir. Nizip ilçesinde tarım ve tarıma dayalı sanayi oldukça gelişmiştir. Orta Fırat Bölümünde bulunur. İklim olarak Akdeniz ve karasal iklim özellikleri arasında geçiş bölgesinde yer alır.[2] İlçede Narenciye, Zeytin, Palmiye vb. Akdeniz Bitkileri rahatlıkla Yetişmektedir. Yazları Sıcak Ve Kurak Kışları serin Ve Yağışlıdır. Don ve kar olayları nadir yaşanmaktadır. Antep fıstığı ve Zeytin bahçeleri yaygındır. Bu bahçelerden toplanan Antepfıstığı ve Zeytin Meyveleri işlenmeden piyasaya sürülemez. Bunları işleyecek 100'den fazla orta ölçekli fabrika ve işletme mevcuttur. Karasal iklimde yetişen zeytinlerin aroması ve kokusu çok yoğundur. Nizip ilçesinde toplanan zeytinlerin kendine özgü aroması vardır. Bu zeytinyağından elde edilen sabunları meşhurdur. 1960'lı yıllarda Türkiye'nin Sabun ihtiyacının %90'ı Nizip ilçesindeki Sabun Fabrikalarında üretilmekteydi. Zeugma, diğer adıyla Belkıs harabeleri ilçeye 8 km uzaklıktadır.

Nizip'in kuşbakışı görünümü

Tarihi ve coğrafi yapısı

Nizip ilçesinin tarihi MÖ 2000 yılına kadar uzanır. Eski Hitit zamanında (M.Ö. 18. yüzyılda) I. Mursil, M.Ö. 13. yüzyılda İmparatorluk Hititleri zamanında da I. Şuppiluliuma tarafından Hitit devletine bağlanmıştır.[3]

1517 yılında Yavuz Sultan Selim Nizip'i Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katmıştır. İlçe, Fırat nehrinin meydana getirdiği Orta Mezopotamya havzasındadır. Gaziantep-Nusaybin demiryolu diğer bir deyişle Bağdat Demiryolu ve E-90 karayolu ile Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolu da ilçeden geçer. Gaziantep İli, Nizip İlçesi'nin 10 km. doğusundaki Belkıs Köyü'nde, Fırat Irmağı kıyısında, Zeugma Antik Kenti bulunmaktadır. Tarih öncesi çağlardan beri kesintisiz iskan gösteren bu yerleşimin önemi, Fırat Irmağı'nın en kolay geçit verdiği iki noktadan birisinde olmasıdır. Zeugma, kelime olarak "köprübaşı" ve "geçit yeri" anlamına gelmektedir. Yaklaşık 20 bin dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş olan bu antik kentin 1/3'ü, su tutulması Ekim 2000'de tamamlanmış olan Nizip-Birecik Barajı göl alanı altında kalmıştır.

İklim

Nizip'te yazların sıcak ve kurak, kışların serin ve yağışlı geçtiği Akdeniz iklimi hüküm sürer. Sıcaklık sıfırın altına pek düşmez, karlı gün sayısı ortalama bir veya iki gündür. Akdeniz bitkisi olan zeytin, bağ, limon ve turunçgiller iklim şartlarına elverişlidir. Tarım olarak zeytin yetiştiriciliği ve fıstık yetiştiriciliği yaygındır. Nizip zeytini bu bölgeye has bir zeytin türüdür.[4]

İdari, sosyal, eğitim ve kültür durumu

İlçe Gaziantep'in Büyükşehir Statüsünde olmasından dolayı merkezi ile birlikte 110 mahallesi bulunmaktadır.

İlçede bir devlet hastanesi, 3 devlet hastanesine bağlı semt polikliniği, 1 özel hastane,10 sağlık ocağı, 19 sağlık evi, SSK sağlık istasyonu, ana çocuk sağlık ocağı, aile planlama merkezi, verem savaş dispanseri bulunmaktadır. Merkezde bir tane fen lisesi, bir spor lisesi, sosyal bilimler lisesi,7 tane Anadolu lisesi, ticaret lisesi, kız meslek lisesi, sağlık meslek lisesi, imam hatip lisesi kız imam hatip lisesi Endüstri meslek lisesi ve 3 adet özel lise vardır. Yatılı ilköğretim bölge okulu olmak üzere kasaba ve köylerdeki toplam 121 ilk ve orta dereceli okulla eğitim öğretim hizmeti verilmektedir. Bunlardan 2 tanesi özel okuldur Gaziantep Üniversitesi'ne bağlı Meslek Yüksek Okulu da ilçededir. Halk Eğitim Merkezi bünyesinde biçki-dikiş, makine nakışı, halıcılık ve konfeksiyon kursları, hat kursu, kasaplık kursu, Arapça ve İngilizce kursları açılmaktadır. Bir grup öğretmenin kurduğu Bağbozumu Tiyatro Grubu ilçede faaliyet göstermektedir.

Ekonomik durum

Nizip tarıma dayalı sanayi ve ticaret bölgesidir. Sabun, Antep fıstığı, Nizip zeytini, mercimek, buğday, arpa ve bağcılık faaliyetleri üzerine kurulu çeşitli sanayi kuruluşları ilçeyi ekonomik yönden canlı tutmaktadır. Özellikle zeytinyağı üretimi yaygındır.

Nüfus

20. yüzyılın başlarında kasabada çoğunluğu Çepni ve Barak Türkü olmak üzere 15.000 kişi yaşıyordu.[5]

Yıl Toplam ŞehirKır
1927[6]48.7177.04141.676
1935[7]40.1007.62132.479
1940[8]44.3529.00935.343
1945[9]47.46110.01737.444
1950[10]54.55711.64242.915
1955[11]61.34115.33146.010
1960[12]68.31319.33648.977
1965[13]74.21322.67551.538
1970[14]85.13430.21954.915
1975[15]94.66236.19058.472
1980[16]96.36738.96757.400
1985[17]112.64450.06762.577
1990[18][a]106.38158.60447.777
2000[19]115.04371.62943.414
2007[20]129.43291.48637.946
2008[21]132.01893.10138.917
2009[22]132.40894.83537.573
2010[23]133.09396.22936.864
2011[24]134.43497.95636.478
2012[25]135.819100.48835.331
2013[26]135.588135.588veri yok
2014[27]136.365136.365veri yok
2015[28]137.878137.878veri yok
2016[28]139.304139.304veri yok
2017[28]140.779 140.779Veri yok
2018[28]142.389142.389veri yok
2019[28]143.994143.994veri yok
2020[28]146.528146.528veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Önemli kişiler

  • Cahit Tanyol (1914–2020), Türk sosyolog
  • Mehmet Ali Yaprak (1949–2004), Türk işadamı ve uyuşturucu kaçakçısı
  • Mustafa Cengiz (1949–2021), Galatasaray Spor Kulübünün başkanlığını yapmış işadamı
  • Mehmet Görmez (1959 doğumlu), Diyanet İşleri Başkanlığı eski Başkanı.
  • Zihni Çakır (1969 doğumlu), gazeteci ve yazar
  • Ali Şahin (1970 doğumlu), Ocak 2016'dan bu yana Avrupa Birliği Bakan Yardımcısı olarak görev yapan Türk siyasetçi .
  • Abdülhamit Gül (1977 doğumlu), Türk siyasetçi
  • Celal Doğan (1943 doğumlu), Türk siyasetçi, avukat, spor adamı.

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Karkamış ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022. 
  2. ^ "Güneydoğu Anadolu Böl. - Nizip Belediyesi". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  4. ^ "Gaziantep ve çevresinin iklimi" (PDF). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Şubat 2024. 
  5. ^ Banse, Ewald (1923). "Nisib, nö Syrien, Stadt von 15000, meist türk". Lexikon der Geographie ... (Almanca). G. Westermann. s. 198. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  6. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  7. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  9. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  13. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  26. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  27. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  28. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Nizip Nüfusu - Gaziantep". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Gaziantep Nizip Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aydın</span> Aydın ilinin merkezi olan şehir

Aydın, Türkiye'nin Aydın ilinin merkezi olan şehirdir. Ege Bölgesi'nde yer alan, turizm ve tarım açısından en gelişmiş illerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Tunceli</span> Tunceli ilinin merkezi olan şehir

Tunceli, Türkiye'nin Tunceli ilinin merkezi olan şehirdir. Munzur Çayı'nın kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ödemiş</span> İzmirin ilçesi

Ödemiş, İzmir'in bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Kiraz ve Beydağ, batısında Bayındır ve Tire ilçeleri, kuzeyinde Manisa, güneyinde Aydın illeri bulunmaktadır. 2020 yılı nüfus verilerine göre toplam nüfusu 133.679'dur.

<span class="mw-page-title-main">Acıpayam</span> Denizlinin ilçesi

Acıpayam, Denizli iline bağlı bir ilçedir. İlçe nüfusu, TÜİK verilerine göre 31 Aralık 2021 tarihi itibari ile 55.141 kişidir. 1628 km² yüzölçümü ile Denizli'nin en büyük ilçesidir.Bu bölgede tütün tarımı çoğunluklu olmakla beraber ismindeki "payam" sözcüğünü badem üretiminden de almaktadır. Ayrıca yöre "goku" isimli yemeği ile de ismini duyurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Turgutlu</span> Manisanın ilçesi

Turgutlu Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. Turgutlu; doğusunda Ahmetli, batısında Manisa, Kemalpaşa, kuzeyinde Saruhanlı, güneyinde Ödemiş ve Bayındır ilçeleri ile çevrilidir. Ege Denizi'nin 55 km doğusunda olup denizden yüksekliği 78 metredir. Yüzölçümü 530 km2'dir. 2022 yılı verilerine göre nüfusu 175.401 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Vakfıkebir</span> Trabzonun ilçesi

Vakfıkebir (Vakf-ı Kebir, eski adları: Büyük Liman, Fol, Trabzon ilinin bir ilçesi olup batısında Beşikdüzü, güneyinde Tonya ve Düzköy, doğusunda ise Çarşıbaşı ve Akçaabat ilçeleri ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Orhangazi</span> Bursa ilçesi

Orhangazi, Marmara Denizi'nin güneyinde bulunan, İznik Gölü'nün batısında yer alan Bursa ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yayladağı</span> Hatay ilçesi

Yayladağı, Hatay'a bağlı ilçedir ve Türkiye'nin coğrafi olarak en güneydeki ilçesidir. 36°- 42° paralelleri arasındaki Türkiye'nin 36'ncı paraleline yakındır. Yayladağı sınır kapısı ve gümrüğü Türkiye'nin Suriye'ye açılan kara kapılarındandır. Komşu ilçeleri; Altınözü, Samandağ ve Defne'dir.

<span class="mw-page-title-main">Keban</span> Elâzığ ilçesi

Keban, Elazığ ilinin bir ilçesidir. Doğu Anadolu'nun elektrik ihtiyacını karşılayan Keban Barajı elektrik santrali buradadır.

<span class="mw-page-title-main">Araban, Gaziantep</span>

Araban, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

İslahiye, Gaziantep ilinin güneybatısında yer alan ve geçim kaynağı tarım olan bir ilçedir. Nüfusu 67.862 kişidir. İdari bakımdan Gaziantep'in bir ilçesi olmasına rağmen Akdeniz Bölgesi'ne aittir. Akdeniz Bölgesi 'nin doğu ucunda bulunmasından dolayı iklim, bitki örtüsü ve tarımsal faaliyetler açısından Akdeniz Bölgesi'ni andırır. İlçede üzüm festivalleri yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karkamış</span> Gaziantep ilçesi

Karkamış, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Oğuzeli</span> Gaziantep ilinin ilçesi

Oğuzeli, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şahinbey</span> Gaziantep ilçesi

Şahinbey, Gaziantep ilinin bir ilçesidir. 2023 yılı nüfus verilerine göre Gaziantep'in birinci, Türkiye'nin ise Esenyurt'tan sonra en büyük ikinci ilçesi konumundadır.

Şehitkamil, Gaziantep ilinin bir ilçesidir. Şahinbey ile birlikte şehrin 2 merkez ilçesinden biri ve kuzeyde olanıdır. Şahinbey'den sonra şehrin en büyük 2. merkez ilçesidir. Akdeniz Ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kesişmesinde yer alan ilçede Akdeniz iklimi hüküm sürer.

<span class="mw-page-title-main">Yavuzeli</span> Türkiyede Gaziantep ilinin ilçesi

Yavuzeli, Gaziantep ilinin bir ilçesidir. Eski adı ise Cingife'dir. İl merkezine 42 km uzaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hassa</span> Hatay ilinin ilçesi

Hassa, Hatay ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 57.361 kişidir. Amanos Dağlarının doğuya bakan eteklerinde, Hatay-Gaziantep il sınırında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pazarcık, Kahramanmaraş</span> Kahramanmaraşın bir ilçesi

Pazarcık, Kahramanmaraş ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep'in ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Gaziantep iline bağlı 9 ilçe bulunmaktadır. İlçeler Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep (il)</span> Türkiyenin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir il

Gaziantep, Türkiye'nin bir ilidir. Gaziantep merkezli il, 2023 yılı sonu itibarıyla 2.164.134 nüfusa sahiptir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.