İçeriğe atla

Niyazi Ahmet Banoğlu

Niyazi Ahmet Banoğlu
Doğum1913
Batum
Ölüm6 Ekim 1992
İstanbul
Meslekgazeteci, yazar, çevirmen
ÇocuklarDeniz Banoğlu

Niyazi Ahmet Banoğlu (d. 1913, Batum, Gürcistan – ö. 6 Ekim 1992, İstanbul), tarihi araştırma kitaplarıyla tanınan gazeteci ve yazar. Gürcü edebiyatından Türkçeye ilk çevirileri yapan kişi olarak da bilinir.

1913’te bir Laz ailenin çocuğu olarak Batum’da doğdu.[1][2] Ailesiyle birlikte 1924’te Gürcistan'dan Türkiye’ye göç etti. Eğitimini Türkiye’de tamamladı. 1929’da Hareket gazetesinde gazeteciliğe başladı. Daha sonra Halkın Dostu, Vakit, Hergün, Tarih-Coğrafya Dünyası gibi pek çok gazetede ve dergide çalıştı. Gazetelerde tefrika olarak çevirileri ve romanları yayımlandı. A. Reşat, Lebip Muammer, Niyazi Ahmet Okan gibi takma adlar da kullandı. Fotoğraflarla Atatürk (1940), Doğumundan Ölümüne Kadar Atatürk Albümü (1955) Atatürk’ün Siyasi Hayatı (1963), Atatürk’ün İstanbul’daki Hayatı (1973, 2 cilt), Latife Hanım Atatürk’ü Anlatıyor (1981) gibi Atatürk üzerine kitaplar kaleme aldı. Zindancı Kaptan (1941), Şahin Reis (1941), Çerkes Kızları (1944) gibi romanlar yazdı. Aşk Uğrunda (1941) adlı romanda ünlü Gürcü komutan Giorgi Saakadze’nin hayatını ve onun dönemindeki tarihsel olayları anlattı.

Banoğlu Gürcü edebiyatını Türkçeye çeviren ilk kişi olarak tarihe geçti. Gürcü yazarlar Aleksandre Kazbegi ile Egnate Ninoşvili’den çevirdiği öyküler Kafkas Hikâyeleri (1936) adı altında kitap olarak basıldı. Yine Aleksandre Kazbegi’nin ünlü romanı Elguca’yı özet halinde çevirdi; çeviri 1941’de Bir Kafkas Romanı – Elguca, 1964’te Elguca: Kafkas Aşkı adıyla yayımlandı. Gürcüce dışında Rusça da bilmekteydi.[3]

Banoğlu, pek çok biyografik kitabın da yazarıdır. 1983’te kendisi Gazeteciler Cemiyeti’nin Basında 50 Yıl Hizmet Ödülü’ne değer bulunmuştur. Gazeteci ve yazar Deniz Banoğlu'nun babasıdır.[4]

Kaynakça

  1. ^ Çilaşvili, Parna-Beka (10 Ağustos 2018). ""Kafkas Hikâyeleri"nin hikâyesi". Tetri Piala. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022. 
  2. ^ Ünal, Ümmet (2018). "Niyazi Ahmet Banoğlu'nun eserlerinde İstanbul folkloru" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. nek.istanbul.edu.tr. s. 15 (35). 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022. Günümüzde Acara Özerk Bölgesi sınırları içinde kalan Batum'da doğan Niyazi Ahmet Banoğlu, aslen Hopa’nın Pilargit köyündendir. 
  3. ^ Ünal, Ümmet (2018). "Niyazi Ahmet Banoğlu'nun eserlerinde İstanbul folklorun" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. nek.istanbul.edu.tr. s. 18 (38). 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022. 
  4. ^ "TGC: Deniz Banoğlu'nun ailesine ve basın topluluğumuza baş sağlığı diliyoruz". Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. tgc.org.tr. 1 Mart 2021. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Çetin Altan</span> Türk yazar, gazeteci, köşe yazarı, oyun yazarı, siyasetçi

Çetin Altan, Türk yazar, gazeteci, köşe yazarı, oyun yazarı, siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Elguca</span> Aleksandre Kazbegi roman

Elguca, Gürcü yazar Aleksandre Kazbegi'nin romanı. Romanın başkişisi de aynı adı taşır. Elguca ilk kez 1881'de Droeba gazetesinde yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Bahadıroğlu</span> Türk gazeteci, İslamcı komplo teorisyeni ve yazar (1945–2021)

Yavuz Bahadıroğlu veya gerçek adıyla Niyazi Birinci, Türk gazeteci, İslamcı komplo teorisyeni ve yazar. Gerçek adı Niyazi Birinci olmakla beraber, köşe yazılarında ve özellikle tarih alanında yazdığı kitaplarında kullandığı Yavuz Bahadıroğlu mahlasıyla tanındı.

Gürcü sineması ya da Gürcistan sineması, Avrupa’nın önde gelen sinematografilerinden biridir. İtalyan film yönetmeni Federico Fellini, Gürcü sinemasının hayranlarından biriydi: "Gürcü sineması tamamen benzersiz bir fenomen, canlı, felsefi açıdan ilham verici, çok bilgece, çocuk ruhlu. Beni ağlatabilecek her şey var ve söylemeliyim ki (ağlamam) kolay bir şey değil.”

<span class="mw-page-title-main">Aleksandre Kazbegi</span>

Aleksandre Kazbegi, Gürcü roman ve oyun yazarı, şair, çevirmen ve tiyatro oyuncusu. Yazar olarak “Akaki Moçhubaridze”, tiyatroda “Moheve” takma adlarını kullanmıştır. 1882'de yayımlanan Baba Katili adlı yapıtıyla tanınır. Kitap, Kafkaslar'ın Robin Hood'u Koba'yı anlatır. Daha sonra Stalin olarak anılan İoseb Cugaşvili, Aleksandre Kazbegi'nin bu önemli yapıtının kahramanından esinlererek Koba takma adını almıştır. Yazarın birkaç öyküsü ve Elguca adlı romanı Türkçe yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bağcılar, Artvin</span> Artvin köyü

Bağcılar, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Demirciler, Borçka</span>

Demirciler, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür. Eski adı Mamanati'dir. Bu ad Türkçeye Mamanat olarak girmiştir. Demirciler eski Pançureti ve Kostaneti köylerini de kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peride Celal</span> Türk yazar

Emine Peride Yonsel Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi</span>

Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi ve Manastırı ya da tam adıyla Notre Dame de Lourdes Gürcü Katolik Kilisesi eski yazılı kaynaklarda adı yaygın olarak Feriköy Gürcü Katolik Kilisesi olarak geçer, İstanbul'un Şişli ilçesinde yer alan bir Gürcü Katolik kilisesidir. Bomonti semtinde bulunan kilise, dünyada az sayıdaki Gürcü Katolik kilisesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fahrettin Çiloğlu</span> Türk yazar

Fahrettin Çiloğlu, Türkiye'ye göç etmiş Gürcü bir aileden gelen yazardır. İki dilde yazan yazar, Gürcüce yazar adı olarak önce ფარნა ჭილაძე, sonra ფარნა-ბექა ჩილაშვილი ve bazı Türkçe çevirilerde Parna-Beka Çiladze ile Parna-Beka Çilaşvili adlarını kullanmıştır. Tanrı'nın Sıcak Eli adı öykü kitabında Parna-Beka Çiladze adını kullanmıştır.

Faruk Geç, Türk romancı ressam ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Gürcüleri</span>

Türkiye Gürcüleri, etnik Gürcü olan veya soyundan gelen Türkiye vatandaşları ve sakinlerini ifade eder. Bu topluluk iki farklı gruptan oluşur. Artvin ve Ardahan Gürcüleri bölgenin yerlileri iken Türkiye'nin diğer bölgelerinde yaşayan Gürcüler ise, Osmanlı sınırları içindeki Gürcü topraklarının 19. yüzyılda Rusların eline geçmesi üzerine, bu bölgeden gerçekleşen göçlerle ortaya çıkmıştır. Bu ikinci grup içinde Müslüman ve Katolik Gürcüler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Parhali Manastırı</span> Gürcü Ortodoks Manastırı

Parhali Manastırı, tarihsel Tao bölgesinde, Türkiye'nin Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Altıparmak köyünde bulunan Gürcü Ortodoks manastırıdır. 9-10. yüzyıllarda inşa edilen manastır yapı topluluğundan ana kilise ile iki şapel günümüze ulaşmıştır. Parhali kelimesi Türkçede Barhal biçimini almıştır.

Eugène Dallegio d'Alessio, Evgenios Dalezios olarak da tanınır, Venedik kökenli İtalyan araştırmacı. Türkiye'nin Marmara bölgesinde yaşayan Gürcüler üzerine Fransızca yazdığı araştırması İstanbul'da önce Gürcüce, sonra Türkçe yayımlandı.

Ahmet Özkan Melaşvili, çevirmen ve Türkçe yayımlanan Gürcü kültürü yayın organı Çveneburi dergisinin yayıncılarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hayri Hayrioğlu</span>

Hayri Hayrioğlu, Vahtang Hinkiladze ve Vahtang Malakmadze olarak da bilinir, Gürcüceden yaptığı çevirilerle tanınır. Niyazi Ahmet Banoğlu'ndan sonra bu dilden Türkçeye çeviri yapan ikinci kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü edebiyatı</span>

Gürcü edebiyatı, 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesinden sonra dinsel kitapların ana dile çevrilmesine duyulan gereksinme sonucunda ortaya çıktı. Dinsel kitapların çevirilerini azizlerin yaşamlarını anlatan ürünler izledi.

Gürcistan kültürü, ülkenin uzun tarihi ile beraber gelişmiş, Gürcü dili ve alfabesi üzerine dayanan güçlü bir edebiyat geleneği ve eşsiz bir ulusal kültür barındırmaktadır. Bu özelliği güçlü bir ulusal kimlik sağlayarak tarih boyunca tekrarlanan yabancı işgali ve asimilasyon çabalarına rağmen Gürcü kimliğinin korunmasına yardımcı olmuştur.

Deniz Banoğlu Türk gazeteci ve yazar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.