İçeriğe atla

Ningşia Huy Özerk Bölgesi

Ningksia Huy Özerk Bölgesi
Çince :宁夏回族自治区
Níngxià Huízú Zìzhìqū
Kısaltmalar: NX / 宁  (pinyin: Níng)
Ningxia Huizu bu haritada renklendirilmiştir.
Adın kökeni
İdari birim türüÖzerk bölge
Başkenti
(ve en büyük şehri)		Yinchuan
ÇKP Komitesi SekreteriChen Jianguo
ValiWang Zhengwei
Yüzölçümü66.000 km² (27.)
Nüfusu (2020)
 - Nüfus yoğunluğu 		7.202.654[1] (29.)
89.1 kişi/km² ()
GSYİH (2009)
 - kişi başına 		CNY 133.47 milyar (29.)
CNY 21.470 (18.)
İGE (2008) 0.766 (orta) (23.)
Başlıca etnik gruplar
İl düzeyi5
İlçe düzeyi21
Belde düzeyi† 219
ISO 3166-2CN-NX
Resmî websitesi
http://www.nx.gov.cn (Çince)

Ningksia Huy Özerk Bölgesi (Çince (basitleştirilmiş): 宁夏回族自治区; Çince (geleneksel): 寧夏回族自治區; pinyin: Níngxià Huízú Zìzhìqū), Çin'de bulunan bir özerk bölgedir. Ülkenin kuzeyinde bulunur.

Kuzeyde İç Moğolistan Özerk Bölgesi, doğuda Şensi ve Gansu, güneyde Şansi yönetim bölgeleri ile batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 66.000 km², yönetim merkezi Yinchuan'dur. Nüfusu 7.202.654'dir (2020).[1]

Coğrafik yapısı

Bölgenin ortasında bulunan Guyuan'ın kuzeyi ve güneyi olmak üzere iki kesime bölünebilir. Kuzey kesminde Huang He (Sarı Nehir)'nin etrafında Ningşia platosu uzanır ve güney kesminde Huan Gtu ovası (Sarı Toprak ovası) ve dağlık bölgeden oluşmaktadır.

Tarihçe

Bölge Qin Hanedanlığı'na bağlandıktan sonra Han Hanedanı döneminde bir ilçe oldu. Song Hanedanı döneminde Tangutlar güçlenerek Yinchuan'da başkentini inşa ederek Batı Xia devletini kurdular. Ancak Moğol İmparatorluğu tarafından işgal edilip hâkimiyeti altına girdi. Yuan Hanedanı döneminden sonra batı tarafından Müslümanların sayısı artış gösterdi ve bölge İslamlaştırıldı.

Nüfus

2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Ningxia Hui Özerk Bölgesi'nin toplam nüfusu 7.202.654.[1]

Etnik yapı

Ningxia Hui Özerk Bölgesi sınırları içerisinde nüfusları 10 bin'i aşan etnik gruplar şunlardır:

Ningxia Hui Özerk Bölgesi'ndeki başlıca etnik gruplar
(2010 Nüfus Sayımı)[2]
Etnik grupNüfus
Han4.086.367
Hui2.173.820
Mançu24.902

Huylar uzun zaman süren melezleşmenin sonucunda dış görünüşüyle Hanlar ile ayırt edilmez. Ancak Arap, Pers ve Türk kökenli oldukları düşünülmektedir.

Diller

Ningxia'nın kuzeyinde Beifanghua'nın bir kategorisi olan Lanyin Guanhua [en]'nın lehçeleri konuşulur; ör. bölge başkenti Yinchuan'da konuşulan Yinchuan lehçesi. Bölgenin güneyinde konuşulan lehçeler ise Beifanghua'nın Zhongyuan Guanhua [en] dalına aittir: Guyuan Şehri genelinde Qinlong lehçesi [zh] konuşulurken, bu şehre bağlı Jingyuan İlçesi'nde [en] Guanzhong lehçesi [en], Xiji İlçesi [en]'nde ise Longzhong lehçesi [zh] konuşulur. Tüm bunların dışında, Ethnologue'a göre, Ningxia'da Moğolca konuşan topluluklar da vardır.[3]

İdari yapılanma

Ningxia Hui Özerk Bölgesi 5 farklı il düzeyi şehirden oluşur; bunlar da toplam 9 semt, 2 ilçe düzeyi şehir ve 11 ilçeye bölünür.

Ningxia Hui Özerk Bölgesi'nin İdari BölümleriBölüm kodu[4]İsim Çince
Pinyin		Alan
(km2) 		Nüfus
(2020 Nüfus
Sayımı)[1]		Merkez İdari bölümler[5]
Semtlerİlçe düzeyi şehirlerİlçeler
640000Ningxia Hui Özerk Bölgesi 宁夏回族自治区
Níngxià Huízú Zìzhìqū 		51.947,847.202.654Yinchuan Şehri9211
— İl düzeyi şehirler —
640100Yinchuan Şehri银川市
Yínchuān Shì 		6.942,862.859.074Jinfeng Semti312
640200Shizuishan Şehri石嘴山市
Shízuǐshān Shì 		4.074,47751.389Dawukou Semti21
640300Wuzhong Şehri吴忠市
Wúzhōng Shì 		16.757,591.382.713Litong Semti212
640400Guyuan Şehri固原市
Gùyuán Shì 		10.522,791.142.142Yuanzhou Semti14
640500Zhongwei Şehri中卫市
Zhōngwèi Shì 		13.650,141.067.336Shapotou Semti12

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Ningşia Huy Özerk Bölgesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Kaynakça

  1. ^ a b c d "宁夏回族自治区第七次全国人口普查公报（第二号）". 宁夏回族自治区统计局. 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 
  3. ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, & Charles D. Fennig (eds.) (2021). Ethnologue: Languages of the World (24 bas.). Dallas, Teksas: SIL International. 27 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021. 
  4. ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017. 
  5. ^ 中华人民共和国民政部 (August 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zhejiang</span>

Zhejiang ya da Türkçesiyle Cıciang veya Cıcianğ, Çin'in doğusunda endüstrisi önemli olan bir eyalet.

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

<span class="mw-page-title-main">Guangşi Zhuang Özerk Bölgesi</span> Çinin güneyinde özerk bölge

Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi Çin'in güneyinde özerk bölge (zìzhìqū). Batıda Yunnan, kuzeyde Guizhou, kuzeydoğuda Hunan, güneydoğuda Guangdong eyaletleri ile Vietnam ve Tonkin Körfeziyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Çinghay</span>

Çinghay, Çin'in kuzeybatısında bir eyalettir. Tibet Platosu'nda yer alır. Kuzeybatıda Kansu, güneydoğuda Siçuan eyaletleri, kuzeybatıda Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve güneybatıda da Tibet Özerk Bölgesi'yle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kansu</span>

Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù

<span class="mw-page-title-main">Hubei</span>

Hubei (

<span class="mw-page-title-main">Hunan</span>

Hunan (Çince: 湖南; pinyin: Húnán,

<span class="mw-page-title-main">Çongçing</span>

Çongçing ya da Chongqing, Çin'in güneybatı bölgesinde yer alan eyalet düzeyinde bir şehirdir.
Yakın tarihlere kadar Siçuan eyaletine bağlı eyalet altı şehir olan Çongçing, 14 Mart 1997 tarihinde eyalet düzeyinde belediye seviyesine yükseltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hainan</span>

Hainan Çin'in en küçük eyaletidir. Eyalet takımadalar halinde 200'den fazla ada içerir. Alanı 33.920 km²'dir. Başkenti ve en büyük şehri Haikou'dur. Nüfusu 8.180.000 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Şanşi</span>

Şanşi, Çin'in kuzeyinde bulunan bir yönetim bölgesidir. Doğuda Hebei, güneyde ve güneydoğuda Henan, batıda Şensi yönetim bölgeleri, kuzeyde ise İç Moğolistan Özerk Bölgesi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Şensi</span>

Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'in özerk bölgeleri</span>

Çin'de "özerk bölge", üst düzey bir idari bölümdür. Özerk bölgeler Çin'deki eyaletler gibi kendi yerel hükûmetine sahiptir, ancak özerk bölgeler daha fazla yasama hakkına sahiptir. Özerk bölge, belirli bir azınlığın nüfusunun daha yüksek olduğu bir azınlık varlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hebei</span>

Hebei (Çince: 河北; pinyin: Héběi, Çin'in Kuzey Çin bölgesinde bulunan bir eyalet. Eyalet isminin "jì" şeklinde kısaltılması, eski Han Hanedanı'na ait Ji Eyaleti 'nden alınır. Ji Eyaleti, günümüz güney Hebei'in üstünde bulunurdu. "Hebei" isminin tam anlamı "ırmağın kuzeyi". Bu, eyaletin Sarı Irmak 'ın kuzeyinde yer almasından dolayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Heilongjiang</span>

Heilongjiang, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. "Heilongjiang"'ın asıl anlamı 'Kara Ejderha Nehri'; bu, Amur Nehri'nin Çince ismidir. Heilongjiang'ın tek karakterli kısaltılması 黑 (Hēi)'dir. Bölgenin Mançuca ismi, "Sahalin" isminin türettiği Sahaliyan ula 'dır; aynı anlamı taşıyan Moğolca ismi ise Qaramörin.

<span class="mw-page-title-main">Henan</span>

Henan, Çin'in Orta Çin bölgesinin doğusunda bulunan bir eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Liaoning</span>

Liaoning, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalettir. Eyalet, günümüzdeki haliyle 1907 yılında Fengtian ismiyle kuruldu, ancak isim 1929'da "Liaoning" olarak değiştirildi. Eyalet başkenti ayrıca o dönemde Shenyang'ın eski ismi olan Shengjing'in Mançuca telaffuzu olan Mukden olarak bilinirdi. Japon Mançukuo kukla rejimi altında eyaletin ismi 1907'deki ismine dönüştürüldü, fakat Liaoning ismi 1945'te yine geri getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Jilin</span>

Jilin, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. Doğuda Kuzey Kore ve Rusya, kuzeyde Heilongjiang eyaleti, güneyde Liaoning eyaleti ve batıda İç Moğolistan ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yünnan</span>

Yünnan, Çin'in güneybatısında bulunan bir eyalet. Yüzölçümü yaklaşık 394.000 km2, 2010 itibarıyla yaklaşık 46 milyon kişilik nüfusa sahip. Eyaletin başkenti, kendisi de eskiden "Yünnan" olarak bilinen Kunming şehri. Yünnan eyaleti kuzeyde Siçuan eyaleti, kuzeydoğuda Guizhou eyaleti, doğuda Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, güneydoğuda Vietnam, güneyde Laos, batıda Birmanya ve kuzeybatıda Tibet Özerk Bölgesi ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jiangxi</span>

Jiangxi, Çin'in doğusunda bulunan bir eyalet. Kuzeyde Anhui, kuzeydoğuda Zhejiang, doğuda Fujian, güneyde Guangdong, batıda Hunan ve kuzeybatıda Hubei eyaletleri ile sınır paylaşmaktadır. Başkenti Nanchang. Ji'an, Ganzhou, Pingxiang ve Jiujiang, eyalette bulunan diğer önemli şehirlerdir.

Çin Kazakları, Çin'de gündelik kullanımda "Hāsākè zú" terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre, tüm Çin anakarası çapında 1,46 milyonu aşan etnik Kazak vardır. Çin Kazakları ağırlıklı olarak Kuzeybatı Çin'de yaşar ve Çin'in en büyük 17. etnik grubunu teşkil ederler. Çin Kazaklarının yüzde 90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşar, ancak Kansu Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardır. Tarihî olarak Çinghay Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardı, fakat Haziran 1984'te burada yaşayan Kazakların büyük çoğunluğu Sincan'a geri taşındı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.