İçeriğe atla

Nina Bari

Nina Bari
Nina Bari, y. 1930
DoğumНина Карловна Бари
19 Kasım 1901(1901-11-19)
Moskova, Rus İmparatorluğu
Ölüm15 Temmuz 1961 (59 yaşında)
Moskova, RSFSC, Sovyetler Birliği
Ölüm sebebiİntihar (araç çarpması)
Defin yeriVvedenskoye Mezarlığı
55°46′8″K 37°42′25″D / 55.76889°K 37.70694°D / 55.76889; 37.70694
MilliyetRus
Mezun olduğu okul(lar)Moskova Devlet Üniversitesi
EvlilikViktor Nemytsky
Kariyeri
DallarıMatematik
Çalıştığı kurumlarMoskova Devlet Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Nikolai Luzin
Doktora öğrencileriSergey Yablonsky
Vladimir Kozlov
Pyotr Lavrentyevich Ulyanov (1953)
Rafail Samoilovich Guter (1948)
Zoya Nikolaevna Kazhdan (1954)
Yurii Aleksandrovich Kazmin
Klara Volfovna Temko (1956)

Nina Karlovna Bari (RusçaНина Карловна Бари; 19 Kasım 1901 – 15 Temmuz 1961), trigonometrik seriler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan bir Sovyet matematikçiydi.[1][2] Ayrıca Higher Algebra ve The Theory of Series adlı iki ders kitabıyla da tanınmaktadır.[3]

Erken dönem yaşamı ve eğitimi

Nina Bari, 19 Kasım 1901'de Olga ve doktor Karl Adolfovich Bari'nin kızı olarak Rusya'da doğdu. 1918 yılında prestijli Moskova Devlet Üniversitesi Fizik ve Matematik Bölümü'ne kabul edilen ilk kadınlardan biri oldu. Üniversiteye girdikten sadece üç yıl sonra, 1921 yılında mezun oldu. Mezun olduktan sonra Bari öğretmenlik kariyerine başladı. Moskova Ormancılık Enstitüsü, Moskova Politeknik Enstitüsü ve Sverdlov Komünist Enstitüsü'nde dersler verdi. Bari, yeni kurulan Matematik ve Mekanik Araştırma Enstitüsü tarafından verilen tek ücretli araştırma bursuna başvurdu ve aldı. Bir öğrenci olarak Bari, gayri resmi bir akademik ve sosyal organizasyon olan "Luzitania" lakaplı seçkin bir gruba dahil oldu. Nikolai Luzin'in vesayeti altında trigonometrik seriler ve fonksiyonlar üzerine çalıştı ve onun yıldız öğrencilerinden biri oldu.[1][2] Araştırmasının ana sonucunu 1922'de Moskova Matematik Topluluğu'na sundu — topluluğa hitap eden ilk kadın oldu.[4]

Bari, 1926 yılında trigonometrik açılımlar konusunda doktora çalışmasını tamamladı,[2][5] tez çalışmasıyla Glavnauk Ödülü'nü kazandı.[1][2] Bari, 1927'de Paris'te Sorbonne ve Collège de France'da eğitim görme fırsatından yararlandı. Daha sonra Polonya'nın Lwów kentindeki Polonya Matematik Kongresi'ne katıldı; Rockefeller bursu, çalışmalarına devam etmek için Paris'e dönmesini sağladı. Bari'nin seyahat kararı Luzitaniaların dağılmasından etkilenmiş olabilir. Luzin'in asabi ve talepkâr kişiliği, etrafında toplanan matematikçilerin çoğunu yabancılaştırmıştı. 1930'a gelindiğinde Luzitania hareketinin tüm izleri kaybolmuştu ve Luzin Moskova Devlet Bilim Akademisi'nin Steklov Matematik Enstitüsü'ne gitti. 1932'de Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesör oldu ve 1935'te geleneksel doktora derecesinden daha prestijli bir araştırma derecesi olan Fizik ve Matematik Bilimleri Doktoru unvanını aldı [2] Bu zamana kadar trigonometrik seriler üzerine temel çalışmalarını tamamlamıştı.[1][2]

Kariyeri ve sonraki yaşamı

Bir dizi araştırma projesinde Dmitrii Menshov ile yakın bir işbirliği içindeydi.[2] 1940'larda Menshov ile birlikte Moskova Devlet Üniversitesi'nde fonksiyon teorisi çalışmalarının sorumluluğunu üstlendi. 1952'de ilkel fonksiyonlar, trigonometrik seriler ve bunların neredeyse her yerde yakınsaması üzerine önemli bir eser yayımladı. Bari ayrıca Moskova'daki 1956 Üçüncü Tüm Birlik Kongresi'nde ve Edinburgh'daki 1958 Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde çalışmalar yayınladı.[4]

Matematik, Bari'nin entelektüel yaşamının merkeziydi, ancak edebiyat ve sanattan da hoşlanıyordu. Aynı zamanda bir dağ yürüyüşü tutkunuydu ve Rusya'daki Kafkasya, Altay, Pamir ve Tian Shan sıradağlarını aştı. Bari'nin dağ yürüyüşüne olan ilgisi, Sovyet matematikçi, Moskova Devlet profesörü ve hevesli bir dağ kaşifi olan kocası Viktor Vladimirovich Nemytskii'den ilham almıştır. Evliliklerine dair herhangi bir belge mevcut değildir, ancak çağdaşları ikisinin hayatlarının ilerleyen dönemlerinde evlendiğine inanmaktadır. Bari'nin son çalışması -55. yayını- trigonometrik seriler teorisinin son durumu üzerine 900 sayfalık bir monografi olup, fonksiyon ve trigonometrik seriler teorisinde uzmanlaşanlar için standart bir referans çalışması olarak kabul edilmektedir.[4]

Ölümü

Bari, 15 Temmuz 1961'de bir trenin çarpması sonucu hayatını kaybetti.[6] Muhtemelen Luzin'in on bir yıl önceki ölümünün neden olduğu depresyona bağlı bir intihardı.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Biography of Nina Karlovna Bari 27 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Giota Soublis, Agnes Scott College.
  2. ^ a b c d e f g h O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Nina Bari", MacTutor Matematik Tarihi arşivi 
  3. ^ Algebra 2. Glencoe. 2018. ISBN 978-0-07-903990-3. 
  4. ^ a b c ed, Pamela Proffitt (1999). Notable women scientistsÜcretsiz kayıt gerekli. Detroit [u.a.]: Gale Group. ISBN 0787639001. 
  5. ^ Mathematics Genealogy Project'te Nina Bari
  6. ^ Виденский, Виктор Соломонович (2022). "Бэра бери, Бари". Историко-математические исследования (Rusça), 7(42). s. 158. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Cebir sayılar teorisini, geometriyi ve analizi içine alan geniş bir matematik dalıdır. Temel matematik işlemlerinden, çember ve daire alanları bulmayı kapsayan geniş bir ilgi alanına sahiptir. Cebir, mühendislik ve eczacılık gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Kuramsal cebir, ileri matematiğin bir dalı olmakla birlikte sadece uzmanlar tarafından çalışılan bir koldur.

<span class="mw-page-title-main">Srinivasa Aiyangar Ramanujan</span> Hint matematikçi (1887–1920)

Srinivasa Aiyangar Ramanujan, sayılar teorisi ve sonsuz seriler alanlarında önemli katkılarda bulunmuş bir Hint matematikçidir. Ramanujan'ın yaşamı ve çalışmaları, matematik dünyasında derin izler bırakmış ve modern matematiğin gelişimine önemli katkılar sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karl Weierstrass</span> Alman matematikçi (1815-1897)

Karl Theodor Wilhelm Weierstraß, Alman öğretmen ve matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Henri Léon Lebesgue</span> Fransız matematikçi (1875 – 1941)

Henri Léon Lebesgue, 17. yüzyıl integral kavramının-bir eksen ile o eksen için tanımlanmış bir fonksiyonun eğrisi arasındaki alanı toplamak- bir genellemesi olan entegrasyon teorisi ile tanınan Fransız matematikçiydi. Teorisi ilk olarak 1902'de Nancy Üniversitesi'ndeki Intégrale, longueur, aire tezinde yayınlandı.

Matematiksel analiz, hesaplamanın esas olduğu matematiğin en önemli kolu. Limit kavramı üzerine kurulmuştur. Eğri, yüzey ve fizik problemlerini bünyesine alarak gelişti. Bu tür konular, özel veya farklı değer kümeleriyle meşgul olan cebir ve aritmetiğin dışındaki problemlerdir. Bununla beraber, sonsuz kümelerin limit değerlerini kural haline getirme işlemlerini ihtiva ederler.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Yegorov</span> Rus matematikçi (1869 – 1931)

Dmitri Fedoroviç Yegorov Rus bir matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Bugayev</span> Rus matematikçi

Nikolay Vasilyeviç Bugayev (14 Eylül 1837, Dusheti, Gürcistan- 11 Haziran 1903, Moskova, Rusya) Rus bir matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Trigonometri tarihi</span>

Üçgenlerle ilgili erken çalışmalar, Mısır matematiği ve Babil matematiğinde MÖ 2. binyıla kadar izlenebilir. Trigonometri, Kushite matematiğinde de yaygındı. Trigonometrik fonksiyonların sistematik çalışması Helenistik matematikte başladı ve Helenistik astronominin bir parçası olarak Hindistan'a ulaştı. Hint astronomisinde trigonometrik fonksiyonların incelenmesi, özellikle sinüs fonksiyonunu keşfeden Aryabhata nedeniyle Gupta döneminde gelişti. Orta Çağ boyunca, trigonometri çalışmaları İslam matematiğinde El-Hârizmî ve Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî gibi matematikçiler tarafından sürdürüldü. Altı trigonometrik fonksiyonun da bilindiği İslam dünyasında trigonometri bağımsız bir disiplin haline geldi. Arapça ve Yunanca metinlerin tercümeleri trigonometrinin Latin Batı'da Regiomontanus ile birlikte Rönesans'tan itibaren bir konu olarak benimsenmesine yol açtı. Modern trigonometrinin gelişimi, 17. yüzyıl matematiği ile başlayan ve Leonhard Euler (1748) ile modern biçimine ulaşan Batı Aydınlanma Çağı boyunca değişti.

<span class="mw-page-title-main">Karmaşık analiz</span>

Karmaşık analiz ya da başka bir deyişle kompleks analiz, bir karmaşık değişkenli fonksiyonları araştıran bir matematik dalıdır. Bir değişkenli karmaşık analize ya da çok değişkenli karmaşık analizle beraber tümüne karmaşık değişkenli fonksiyonlar teorisi de denilir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Tevfik Paşa</span>

Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa bir Osmanlı generali (Müşir) ve matematikçisi. Lineer cebir üzerine çalışmaları ile bilinir.

Bilgisayarlı cebir sistemi (BCS) sembolik matematiği kolaylaştıran yazılım programıdır. BCS işlevselliğinin özü sembolik biçimlerdeki matematiksel ifadelerin işleme koyabilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Eugene Wigner</span>

Eugene Paul "E. P." Wigner, Macar-Amerikalı teorik fizikçi ve matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Lebedev</span> Fizikçi

Pyotr Nikolaevich Lebedev, Rus fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Suzan Kahramaner</span> Türk bilim kadını, matematikçi (1913-2006)

Fatma Suzan Kahramaner, Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerindendir. İstanbul Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra Kerim Erim danışmanlığında doktorasını tamamladı. 1968 yılında profesör unvanını aldı. 1978-1979 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Matematik Bölüm Başkanı olarak görev yaptı.

Bu liste, matematiğe kayda değer katkılarda bulunan veya matematikte başarı sağlayan kadınların eksik bir listesidir. Bunlar arasında matematiksel araştırma, matematik eğitimi, matematik tarihi ve felsefesi, kamusal sosyal yardım ve matematik yarışmaları gibi alanlar/konular kapsama alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Wacław Sierpiński</span>

Wacław Franciszek Sierpiński (Lehçe: ˈvat͡swaf fraɲˈt͡ɕiʂɛk ɕɛrˈpij̃skʲi Polonyalı bir matematikçiydi. Küme teorisine, sayı teorisi, fonksiyonlar teorisi ve topolojiye yaptığı katkılarla biliniyordu. 700'ün üzerinde makale ve 50 kitap yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Teiji Takagi</span> Japon matematikçi (1875 – 1960)

Teiji Takagi, sınıf cisimleri teorisinde Takagi varoluş teoremini kanıtlamasıyla tanınan bir Japon matematikçidir. Hiçbir yerde türevlenemeyen ancak tekdüze sürekli bir fonksiyonun grafiği olan Blancmange eğrisi, üzerinde çalıştıktan sonra Takagi eğrisi olarak da adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hellmuth Kneser</span> Alman matematikçi (1898-1973)

Hellmuth Kneser, grup teorisi ve topolojiye kayda değer katkılarda bulunan bir Baltık Alman matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Maxime Bôcher</span> Amerikalı matematikçi (1867 – 1918)

Maxime Bôcher diferansiyel denklemler, seriler ve cebir üzerine yaklaşık 100 makale yayınlayan bir Amerikalı matematikçi. Ayrıca Trigonometri ve Analitik Geometri gibi temel metinler yazdı. Bôcher teoremi, Bôcher denklemi ve Bôcher Anma Ödülü onun adını almıştır.

Matematikçi ve bilim insanı olmayan halk arasında, trigonometri esas olarak ölçüm problemlerine uygulanmasıyla bilinir, ancak müzik teorisindeki yeri gibi çok daha incelikli şekillerde de sıklıkla kullanılır; sayı teorisinde olduğu gibi diğer kullanımlar daha tekniktir. Fourier serileri ve Fourier dönüşümleri matematiksel konuları büyük ölçüde trigonometrik fonksiyonlar bilgisine dayanır ve istatistik de dahil olmak üzere bir dizi alanda uygulama alanı bulur.