İçeriğe atla

Nimrud

Koordinatlar: 36°5′53.49″K 43°19′43.57″D / 36.0981917°K 43.3287694°D / 36.0981917; 43.3287694
Nimrud
2015'teki yıkımdan önce II. Aşurnasirpal'ın Kuzeybatı Sarayı'nda yer alan bir lamassu
Nimrud’un Irak'taki konumu
Nimrud’un Irak'taki konumu
Nimrud
Nimrud’un Irak'taki konumu
KonumNoomanea, Ninova ili, Irak
BölgeMezopotamya
Koordinatlar36°5′53.49″K 43°19′43.57″D / 36.0981917°K 43.3287694°D / 36.0981917; 43.3287694
TürYerleşim

Kalhu (Akadca: Kalḫu; İbranice: כֶּלַח Kelaḥ; Yunanca: Χαλάχ Khalákh), Musul'un 30 km, Salamiyah köyünün 5 km güneyinde yer alan antik Süryani kentidir. Yukarı Mezopotamya'nın Ninova ovalarında yer alan kente İncil'deki "Nemrud" adına dayanılarak verilen Nimrud adı, 18. yüzyıl kartografı Carsten Niebuhr tarafından verilmiştir fakat bu özdeşleştirme, şu an yanlış olarak nitelendirilmektedir. "Nimrud" adı yine de günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Kalhu, MÖ 1350-610 yılları arasında büyük bir Süryani şehriydi. Şehir, Dicle nehrinin Zap Suyu ile buluştuğu noktanın 10 kilometre kuzeyinde stratejik bir konumda bulunuyor.[1] 360 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.[2] Şehrin kalıntıları, Irak'ın Ninova eyaletinde bulunan ve günümüzdeki Süryani köyü Noomanea'ya 1 kilometre mesafede bulunmuştur.

Alandaki arkeolojik kazılar 1845'te başlamış ve daha sonra 1879 ve 1949'dan itibaren aralıklarla yapılmıştır. Burada, Irak ve yurt dışındaki müzelere taşınan birçok önemli eser keşfedilmiştir. 2013'te Birleşik Krallık, Sanat ve Beşeri Bilimler Araştırma Konseyi "Nimrud Projesi"ni Eleanor Robson liderliğinde finanse etmiştir. Robson'ın amacı, şehrin antik ve modern zamanlarına ait geçmişi yazmak, şehirdeki eserlerin dağılım tarihini tanımlamak ve kaydetmekti.[3] Burada bulunan eserler, dünya çapında en az 76 müzeye dağıtılmıştır.[4]

2015'te Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), "İslami olmayan" Süryani doğası nedeniyle bu alanı tahrip etme amacını açıkladı. Mart 2015'te, Irak hükûmeti IŞİD'in buldozerleri kentin kazılan kalıntılarını yok etmek için kullandığını bildirdi. Kasım 2016'da Irak kuvvetleri bölgeyi yeniden ele geçirdi ve daha sonra buraya gelen ziyaretçiler de alanda geniş bir yıkım olduğunu doğruladı.[5] Hasarın abartıldığını ileri sürenler de oldu.[6]

Kaynakça

  1. ^ Brill's Encyclopedia of Islam 1913-36 11 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., s. 923
  2. ^ Mieroop, Marc van de (1997). The Ancient Mesopotamian City. Oxford: Oxford University Press. s. 95. ISBN 9780191588457. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019. 
  3. ^ "The Nimrud Project at Oracc.org". 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019. 
  4. ^ The Nimrud Project at Oracc.org: Museums worldwide holding material from Nimrud 9 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; "Material from Nimrud has been dispersed into museum collections across the world. This page currently lists 76 museums holding Nimrud objects, with links to online information where available. The Nimrud Project welcomes additions and amendments to the list".
  5. ^ "Isis destroyed a 3,000-year-old city in minutes". The Independent (İngilizce). 6 Ocak 2017. 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  6. ^ "Old habits die hard: Writing the excavation and dispersal history of Nimrud". tandfonline. 29 Mayıs 2017. doi:10.1080/19369816.2017.1328913. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antioheia tu Kragu</span>

Antiocheia ad Cragum, Antalya ili Gazipaşa ilçesi yakınlarında antik kent. Alanya'nın 60 kilometre doğusundadır. Antik çağda Dağlık Kilikya olarak bilinen bölgede ve Akdeniz kıyısındadır. Kent adını, M.S. 1. yüzyılda yaşamış Kommagene Kralı IV. Antiochus'dan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kerkük</span> Irakta bir şehir

Kerkük, Irak'taki Kerkük ilinin başkenti olan şehirdir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin anayasal başkentidir. Irak merkezi yönetimine bağlıdır. Irak'ın başkenti Bağdat'ın 236 km kuzeyinde, Erbil'in 83 km güneyinde, Musul'un 149 km güneydoğusunda, Süleymaniye'nin 97 km batısında, Tikrit'in 116 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Günümüzde şehrin büyük çoğunluğu Türkmenler, Araplar ve Kürtlerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Süryaniler</span> Sami kökenli etnik grup

Süryaniler, Mezopotamyalı Sâmî kökenli bir etnik gruptur. Baskın bir diaspora nüfusuna sahip olan halk, ikamet ettikleri ülkelerdeki birincil dillerin yanı sıra Neo-Aramice veya Süryanice konuşur. Bazen kendilerini ''Asurlu", "Arami" veya "Keldânî" olarak isimlendirirler ve tarihleri Dünya'nın en eski medeniyetlerinden biri olarak görülen Asur İmparatorluğu'na ve Kuzey Levant'daki Aramilere dayanır. Süryaniler, İngilizcede de Asurlular ile aynı anlamı taşıyan kelimeyle ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Deyrizor</span> Deyrizor ili, Suriyede şehir

Deyrizor, Deyr-i Zor ya da Der ez-Zor, Suriye'nin kuzeydoğusunda Fırat Nehri üzerinde yer alan bir şehirdir. Deyrizor İli'nin başkenti olan şehir Şam'dan 450 km uzaklıkta olup, şehirde 2004 nüfus sayımına göre 239.000 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Ulusal Müzesi</span>

Irak Ulusal Müzesi Irak'ın başkenti Bağdat'da yer alan bir müzedir. Mezopotamya uygarlıklarına dair çok önemli eserlerin sergilendiği müze 2003 yılında Irak’ın işgalinin ardından ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından yağmalanmıştır. Irak Başbakanı Nuri El Maliki tarafından 23 Şubat 2009 tarihinde yeniden açıldığında bünyesindeki eserlerin yarısından fazlasının çalınmış olduğu ortaya çıkmıştır. Eserlerin yeniden müzeye kazandırılması için Birleşmiş Milletler başta olmak üzere çok sayıda kuruluş çalışmalar yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler, IŞİD'in gücünü kırmak için dünya genelinde yapılan dış müdahaleleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">YPJ</span> Suriyede çoğunluğu Kürt kadınların oluşturduğu silahlı örgüt

YPJ veya Kadın Koruma Birlikleri YPG 'nin kadın koludur. 2012 yılında YPG'nin kadın tugayı olarak kurulmuştur. 2014'te 18 ile 40 yaşları arasında 7000'den fazla gönüllü savaşçı kadroya ulaşmıştır. Jineoloji YPJ'nin fikir bütünlüğünü oluşturan düşüncelere temel olan doktrinlerden biridir. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Telafer Kalesi</span>

Telafer Kalesi Irak'ta Ninova'nın bir ilçesi olan Telafer'de bir kaledir. Osmanlı döneminde inşa edilen kalede, Asuriler'den kalma bölümler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sincar</span> Irakın Ninova İline bağlı bir şehir

Sincar, Kuzey Irak'ta Musul kentine bağlı ilçe. Bölgede DEAŞ öncesi, üçte ikisini Ezidilerin, diğer bölümünü ise Sünni Kürt ve Arapların oluşturduğu yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye ve Irak'ta yer alan petrol rafinelerinde petrol üretmesi ve bunları dış ülkelere satmasıdır. Petrol üretimi ve kaçakçılığı, IŞİD'in en büyük gelir kaynakları arasında gösterilir. Bu ürün bazı kaynaklarda "kara bayrağı besleyen kara altın" olarak da adlandırılmıştır. IŞİD kontrolü altındaki sahalardan elde edilen petrol, çoğunlukla kendi bölgeleri içerisinde dağıtılmakta, ancak pazar fiyatlarının altından çevre devletlere de kaçırılmaktadır. Ham petrolden üretilen petrol ve mazot gibi ürünler IŞİD kontrolü altındaki bölgelerin ekonomisinin temel taşı niteliğindedir. Mazot da birçok elektrik jeneratörünün güç kaynağı durumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Hatra</span> Irakta arkeolojik bölge

Hatra, Irak'ın Ninova ilinde yer alan bir antik kenti. Bağdat'ın 290 km kuzeybatısında, Musul'un 110 km güneybatısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ninurta</span> Antik Mezopotamya tanrısı

Ninurta (Sümerce: 𒀭𒊩𒌆𒅁 DNIN.URTA. Anlamı bilinmiyor.) veya bilinen diğer adıyla Ninĝirsu (Sümerce: 𒀭𒊩𒌆𒄈𒋢 DNIN.ĜIR2.SU Anlamı: "Girsu'nun Lordu"), erken Sümerlerde ilk ibadet edilen tarım, şifa, avcılık, hukuk, yazı ve savaşla ilgili antik Mezopotamya tanrısıdır. İlk kayıtlara göre, tarım ve insanları hastalıklar ile demonların güçlerinden koruyan şifa tanrısıdır. Daha sonraki zamanlarda ise Mezopotamya daha askerî bir hâle geldikçe, daha önceki tarımsal niteliklerinin çoğunu elinde tutmakla birlikte savaşçı bir tanrı olmuştur. Baş Tanrı Enlil'in oğlu olarak kabul edilmiştir. Sümerlerdeki ana tapınma merkezi, Nippur'daki Eşumeşa tapınağıydı. Ninĝirsu, Lagaş'ta kendisine ait tapınağı yeniden inşa eden Lagaş Kralı Gudea tarafından onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tapureli (antik kent)</span>

Tapureli Mersin ilinde bulunan bir antik kent örenidir. Tapureli antik yerleşime komşu olan köyün adı olup, kentin antik dönemdeki adı bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak'ta turizm</span>

Irak'taki turizm, Batı Asya ülkesi Irak'taki turizmi ifade eder. Başkent Bağdat, Kahire'den sonra Arap dünyasının en büyük ikinci şehridir. Irak'ın Şii İslamı ile ilgili birçok İslami hac yeri bulunmaktadır. Irak, ekoturizm için potansiyel bir yer olarak görülüyor. Erbil, 2014 yılında Arap Turizm Komitesi tarafından "Arap Turizm Sermayesi" seçildi. Oysa Kerbela ve Necef kentleri, ülkedeki dini alanların konumu nedeniyle Irak'taki en popüler turistik yerlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Tabka</span>

Tabka veya 8 Mart 1967'den itibaren resmi ismi ile el Tavra, Suriye'nin Rakka İli'nde bulunan ve Rakka şehrinin yaklaşık 55 kilometre batısında yer alan bir şehirdir. "El-Tevra", Arapçada "devrim" anlamına gelir ve şehrin resmi adı Suriye'nin 8 Mart devrimine atıfta bulunur. Fırat'ın üzerinde yer alan ve Esad Gölü'nü yaratmış Tabka Barajı, El-Tevra yakınında inşa edilmiştir. Şehir, 2004 nüfus sayımı itibarıyla 69.425 nüfusa sahipti.

Tel Tamer veya Til Temir, Suriye'nin kuzeyindeki Haseke İli'nin batısında yer alan küçük bir kasabadır. 13 belediyeden oluşan Tel Tamer Nahiyesi'nin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.