İçeriğe atla

Nilgün Efes

Nilgün Efes
Doğum1957 [1]
MilliyetTürk
EğitimMarmara Üniversitesi
Etkin yıllar1997-Günümüz
Tanınma nedeniElpek Bezi'nin üreticisi olması
Çocuk(lar)2 [1]

Nilgün Efes (1957, Zonguldak) Türk girişimci, gazeteci.

Zonguldak'ın yerel el dokuması elpek bezi üreticisidir.[2] 1940-1950 yıllarında kaybolma sürecine giren elpek bezinin 1990'lardan itibaren yeniden üretilmesinde ve tanıtılmasında öncülük etmiştir.[3]

Yaşamı

1957 yılında Zonguldak'ta dünyaya geldi. İlköğrenimini ve ortaöğrenimini Zonguldak'ta tamamladıktan sonra Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nden mezun oldu.[1] Bir süre gazetecilik yaptıktan sonra, girişimcilik üzerine bir makaleden etkilenerek gazeteciliği bıraktı ve kendi şirketini kurdu.[2]

1997 yılında da Ereğli ilçesinin Kandilli semtinde Elpek bezi dokuma evini kurarak Zonguldak'ın yerel el dokuması elpek bezi üretimine başladı.[4][5] Geçmişte yelken bezi, iç çamaşırı, çarşaf gibi amaçlarla kullanılmak için dokunan elpek bezini şal, fular gibi giyin aksesuarı; masa örtüsü, perde gibi dekoratif amaçlı eşya ve turistik eşya olarak üretti; Japonya'ya ihraç etti.[4][6][7] Yörede kadınların mikro kredilerle dokuma tezgahı edinerek evlerinde elpek bezi dokumacılığı imkanı vermek üzere gerçekleştirilen projede eğitmen olarak görev aldı;[8] kursiyerlere dokuma, desen verme eğitimleri verdi.[9]

Kadın istihdamını artırmak ve kadının statüsünü yükseltmek amacıyla sivil toplum alanında faaliyet gösteren Efes, Ereğlili iş kadınlarının oluşturduğu Ereğli Girişimci ve Yönetici İş Kadınları Derneği (ERGİKAD) başkanıdır[10][11]

2000 yılında Dünya Gazetesi'nin düzenlediği anket sonucu ile Zonguldak'ın en başarılı kadını olarak seçilmiş ve ülke çapında "Yılın En Başarılı İş Kadınları" olarak ödüllendirilen 99 kadından biri olmuştur.[12][13]

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcılarını Değerlendirme Kurulu" tarafından 2023 yılında "Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı" olmaya ve "Sanatçı Tanıtma Kartı" almaya hak kazanmıştır.[14][15]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Anadolu'da maganda yok bu da bizim için avantaj". Hürriyet. 25 Ocak 2003. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
  2. ^ a b "Nilgün Usta Yüzlerce Yıllık El Sanatını Geleceğe Taşıyor". AA. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2020. 
  3. ^ "7 Kadın Bir Araya Gelince Bakın Neler Oluyor?". Ereğli Demokrat Medya sitesi. 19 Aralık 2020. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  4. ^ a b iha.com.tr. "2 Bin Yıllık El Dokumacılığı Sanatı Yaşatılmaya Çalışılıyor". www.iha.com.tr. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
  5. ^ "6 bin 500 yıldır dokuma tezgahlarından insanlara ulaşıyor 'elpek bezi' şehre gelen turistlerin gözdesi". Haberturk.com. 24 Haziran 2021. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  6. ^ "Teknolojiye meydan okuyan yöresel değer: Elpek bezi". Ereglibulteni.com/. 26 Mayıs 2013. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  7. ^ "Ereğli'nin elpek bezi Japonya gelin sayesinde Uzakdoğu yolcusu". Timeturk Haber. 16 Şubat 2013. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  8. ^ "Gelenek Diriliyor!". Degisim Radyo Gazete Dergi İnternet. 14 Mart 2016. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  9. ^ "Tarihi el sanatı yeni ustalarla yaşatılacak". Yeni Şafak gazetesi. 20 Nisan 2016. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  10. ^ GAZETESİ, PUSULA. "ERGİKAD ilk genel kurulunu yaptı - Kdz Ereğli Haberler". pusulagazetesi.com.tr. 23 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2020. 
  11. ^ "Ereğlili iş kadınları kongreye gitti". Sabah. 24 Mart 2021. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  12. ^ Türk Kadınının Onur Gecesi, Yeni Adım gazetesi, 15 Ocak 2001
  13. ^ Gurur Gecesi, Dünya Gazetesi, 12 Ocak 2001
  14. ^ "Efes "Somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı" olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı envanterinde yerini aldı". Ereğli Önder Gazetesi. 5 Temmuz 2023. 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  15. ^ "2023 Yılı SOKÜM Taşıyıcılarını tespit ve değerlendirme kurulları sonuçları". aregem.ktb.gov.tr. 5-20 Haziran 2023. 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zonguldak (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Zonguldak, Türkiye'nin 81 ilinden biridir. Karadeniz kıyısında bulunan il, özellikle limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle arasındaki deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Türkiye'nin en zengin taşkömürü madenlerini barındırır. Fakat son dönemlerde gelirini tek yön olan taşkömüründen kazanması sebebiyle şehir her geçen gün gerilemektedir. 1995 yılında Karabük'ün il olması sebebiyle sanayi yönünden geri düşmesi şehirden dışarı göçü hızlandırmıştır. Geçmişte madenler sebebiyle çok fazla işçi göçü alan ve uzun yıllar Türkiye topraklarına ekonomik olarak çok fayda sağlayan Zonguldak günümüzde azalan nüfusu ile eski günlerini aramaktadır.

Feretiko Hint keneviri (kendir) ipinden el tezgâhında dokunan bir kumaş türüdür. Özellikle Rize'de üretilmesinden ötürü "Rize bezi" diye de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Zindancılar, Karadeniz Ereğli</span> Karadeniz Ereğli köyü

Zindancılar, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yazıcılar, Karadeniz Ereğli</span> Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köy

Yazıcılar, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yalnızçam, Karadeniz Ereğli</span> Karadeniz Ereğlide bir köy

Yalnızçam, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Terziköy, Karadeniz Ereğli</span>

Terziköy, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Ortacı, Karadeniz Ereğli</span>

Ortacı, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Gebeköy, Karadeniz Ereğli</span>

Gebeköy, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Cemaller, Karadeniz Ereğli</span>

Cemaller, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Abdiköy, Karadeniz Ereğli</span>

Abdiköy, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Nilgün Belgün</span> Türk oyuncu

Nilgün Belgün, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Çaylıoğlu, Karadeniz Ereğli</span>

Çaylıoğlu, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Ereğli Belediyespor (kadın futbol takımı)</span> Futbol kulübü

Karadeniz Ereğlispor, Zonguldak şehrinin Karadeniz Ereğli ilçesini temsil eden Türk kadın futbol kulübü. Kadınlar Süper Ligi'nde mücadele etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Kamil Efes</span> Türk bankacı ve iş insanı

Şefik Kamil Efes, Türk bankacı ve iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">Elpek bezi</span> Karadeniz Ereğlisine özgü geleneksel kumaş

Elpek bezi, Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli ilçesinde üretilen yöresel el dokumalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ereğli-Armutçuk demiryolu</span>

Ereğli - Armutçuk demiryolu, Türkiye'nin Zonguldak ilinde bulunan kullanılmayan bir demiryolu hattıdır.

<span class="mw-page-title-main">Asarlı, Karadeniz Ereğli</span>

Asarlı, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Bakırlık, Karadeniz Ereğli</span>

Bakırlık, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kirencik, Karadeniz Ereğli</span>

Kirencik, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yeniköy, Karadeniz Ereğli</span>

Yeniköy, Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı bir köydür.