İçeriğe atla

Nil Muharebesi (MÖ 47)

Nil Muharebesi
TarihMÖ 47
Bölge
Nil deltası
Sonuç Roma Zaferi
Taraflar
Jül Sezar ve Kleopatra VII'nin orduları Ptolemaios Sülalesi güçleri
Komutanlar ve liderler
Jül Sezar
VII. Kleopatra
XIII. Ptolemaios
IV. Arsinoe
Güçler
20,000 20,000
Nil savaşı.

Nil Muharebesi MÖ 47 yılında Jül Sezar komutası altındaki Roma ve VII. Kleopatra komutasındaki Mısır orduları ile rakip kraliçe IV. Arsinoe ve kral XIII. Ptolemaios arasında Nil deltasında yapılan savaş. Sezar ve Kleopatra'nın birliklerinin kazandığı bu savaş sonucu Mısır tahtının güvenliği sağlanmıştır.

Rakibi Pompey'in ardından Mısır'a gelen Sezar, Pompey Magnus'un öldürülmesinin ardından kendisini İskenderiye iç savaşının içinde buldu.

Ağustos MÖ 48'den Ocak MÖ 47 yılına kadar geçen sürede Sezar'ın 4,000 askeri İskenderiye şehrinde Mısırlılar tarafından kuşatma altına alındı. Sezar, aslında XIII. Ptolemaios ve VII. Kleopatra arasındaki Mısır iç savaşını sona erdirmeyi planlıyordu. Sezar'ın tercihini Kleopatra'dan yana kullanması üzerine Ptolemaios kaçmış ve topladığı orduyla beraber İskenderiye'ye gelerek Romalıları kentin küçük bir bölümüne sıkıştırmayı başarmıştı.

Mısırlılar hiçbir zaman Romalıların ikmal kuvvetlerini ve erzak tedarikini tam olarak kesmeyi başaramadılar ancak Ocak ayıyla beraber kontrolü ele geçirmeye başlayınca Sezar kendisini desteklemek içim Küçük Asya'dan yola çıkan müttefiki Pergamonlu Mithridates'ten yardım istedi. Ocak ayında Nil deltasına ulaşan Mithridates kendisini durdurmak için gönderilen Mısır birliklerini yok etti. Müttefiklerinin yakınlarda olduğu haberini alan Sezar, İskenderiye'de çok az birlik bırakarak müttefiklerle buluşmak üzere kentten ayrıldı. 20,000 kişilik müttefik gücü Şubat MÖ 47'de Mısır ordusu ile Nil Savaşında karşı karşıya geldi. Yunan stilinde savaş eğitimi almış olan Mısır birlikleri aşağı yukarı aynı güce sahipti.

Sezar, ağır bir kargı yağmuru altında klasik Roma savaş düzeni ile Mısır ordusuna saldırdı. Mızraklarla silahlandırılmış olan Mısır ordusu bu saldırıdan bunaldığında, mızrak menziline giren Romalılar kısa klasik kılıçlarını (gladius) çekerek bir Mısır mevzisini yok ettiler ve ardından vuruşarak Ptolemaisların kampına ulaştılar. Aralarında Ptolemaios'un da bulunduğu binlerce kişi kaçtı ancak gemisi alabora olan XIII. Ptolemaios boğularak öldü. Mısır'ın kontrolü artık Sezar'ın ellerindeydi. Sezar Mısır tahtına Kleopatra ve kardeşlerinden XIV. Ptolemaios'ü çıkardı. Ardından kendisinden beklenmeyen bir hareketle, genç kraliçe ile yaşadığı gizli ilişkinin keyfini çıkartarak, Nisan ayına kadar Mısır'da oyalandı.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar</span> Romalı asker ve Roma Cumhuriyetinin son diktatörü olan politik lider (MÖ 100–44)

Jül Sezar, Romalı asker ve Roma Cumhuriyeti'nin son diktatörü olan politik liderdir. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde ve evlatlığı Augustus'un ilk Roma imparatoru olmasını sağlayacak olayların başlamasında kritik bir rol oynamıştır.

Pharsalus savaşı MÖ 48 yılında Jül Sezar ile Pompey arasında Farsala'da olmuştur. Pompeius savaşı kaybetmiş ve Mısır'a kaçmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marcus Antonius</span> Romalı politikacı ve general

Marcus Antonius, Roma Cumhuriyeti'nin sona ermesinde ve Roma İmparatorluğu'nun yükselişinde önemli bir figür olan Romalı bir politikacı ve generaldi. Julius Caesar'ın yakın müttefikiydi ve daha sonra Octavian ve Lepidus ile birlikte Roma Cumhuriyeti'nin triumvirlerinden biri olarak görev yaptı. Antonius en çok Jül Sezar'la kurduğu siyasi ve askeri ittifaklar ve Mısır Ptolemaios Krallığı'nın son hükümdarı Kleopatra ile yaşadığı romantik ilişki ile tanınır.

<i>Antonius ve Kleopatra</i>

Antonius ve Kleopatra, ünlü İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'nin tanınmış bir oyunudur. İlk temsilinin 1606 veya 1608'de Londra'da yapılmıştır ve ilk basımı 1623'tedir.

<span class="mw-page-title-main">Roma Cumhuriyeti</span> Antik Romanın cumhuriyetle yönetildiği dönem

Roma Cumhuriyeti, Antik Roma uygarlığında hükûmetin cumhuriyet şeklinde işlediği dönem. Geleneksel olarak MÖ 509 yılında krallığın devrilmesiyle başlayan dönemdir. Bu dönemde ilk iki yüzyıl boyunca, Cumhuriyet toprakları İç İtalya'dan bütün Akdeniz dünyasına kadar genişledi. Sonraki yüzyılda Roma; Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Yunanistan ve şu anki Güney Fransa'da egemenlik kurarak daha da büyüdü. Roma Cumhuriyeti, son iki yüzyılı sırasında, hem Fransa'nın kalanına hem de Makedonya ile Anadolu'nun büyük kısmına egemen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kaisarion</span> Jül Sezar ve Kleopatranın oğlu olan Ptolemaios Kralı

XV. Ptolemaios Caesar veya takma adıyla Caesarion, Antik Mısır tahtına çocuk yaşta çıkmış olan, Ptolemaios hanedanının son kralı. Tahta annesi VII. Kleopatra ile birlikte 2 Eylül MÖ 44 tarihinde çıkmış ve Octavian tarafından ölüm emri verildiği MÖ 30 tarihine kadar saltanat sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Farnakis</span>

II. Farnekes, Roma Cumhuriyetinin en ünlü düşmanlarından VI. Mitridat'in oğlu olan Pontus Kralı.

<span class="mw-page-title-main">XIII. Ptolemaios</span>

XIII. Ptolemaios Theos Philopator d. MÖ 62/61 – ö. 13 Ocak MÖ 47 ?,) MÖ 51 yılında tahta çıkmış olan Antik Mısır'ın son Hellenistik kökenli Ptolemy hanedanı krallarından biridir.

Pothinus, Antik Mısır'ın Ptolemy hanedanı mensubu olan Firavun XIII. Ptolemaios'un kral naibi ve harem ağasıdır. Daha çok Firavun XII. Ptolemaius'u kardeşi ve müşterek firavun olan Kleopatra VII'ye karşı kışkırtarak başlattığı iç savaş ve Pompey'in başını keserek Jül Sezar'a takdim etmesiyle tanınır.

Jül Sezar'in birliklerine komuta etme yeteneği, tarihçiler tarafından tarihin en önemli askeri taktisyen ve stratejistleri olarak kabul edilen Büyük İskender, Hannibal ve Napolyon Bonapart'ta eşdeğer olarak kabul edilmiştir. Sezar, gerek Galya savaşları sırasındaki Gergovia savaşında gerekse iç savaş sırasındaki Dyrrhachium Muharebesi'nde taktik açıdan göz alıcı zaferler kazanmıştır. Ancak, Sezar'ın taktik dehası kendini Galya Savaşları sırasındaki Alesia kuşatmasında, iç savaş sırasındaki Pharsalus Muharebesi'nde, Pompey'in sayıca fazla birliklerini geri püskürtmesiyle ve Pharnaces'in ordusunu Zela savaşında yok etmesiyle göstermiştir.

Ptolemaios hanedanı ya da Batlamyus Hânedânı, Mısır'da MÖ 305 ile MÖ 30 yılları arasında yönetimde bulunmuş bir hanedandı. Makedonyalı III. Aleksander'in ölümünden sonra onun fethettiği ülkelerde Diadoklar tarafından kurulan Helenistik hanedanlardan biridir. Bu hanedan Makedonyalı general Ptolemaios I Soter tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">IX. Antiohos</span>

IX. Antiokhos Kyzikenos Yunan Seleukos krallığı hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VI. Ptolemaios</span>

VI. Ptolemaios Filometor Ptolemaios dönemi Mısır kralıydı. M.Ö. 180'den 164'e ve M.Ö. 163'ten 145'e kadar hüküm sürdü. V. Ptolemaios ve Kleopatra'nın en büyük oğlu, M.Ö. 180'de çok küçük bir çocuk olarak tahta çıktı ve krallık naipler tarafından yönetildi: annesinin M.Ö. 178 veya 177'deki ölümüne kadar annesi ve ardından iki arkadaşı, Eulaeus ve Lenaeus tarafından M.Ö. 169'a kadar yönlendirildi. M.Ö. 170'ten itibaren kız kardeşi II. Kleopatra ve küçük erkek kardeşi VIII. Ptolemaios, onun yanında ortak hükümdarlardı.

Ptolemy VIII Euergetes II Tryphon, takma adı Physcon, Mısır'daki Ptolemaios hanedanının kralıydı. Ptolemy V. Epiphanes ve Cleopatra I. Syra'nın küçük oğluydu. Saltanatı, ağabeyi Ptolemy VI. Philometor ve kız kardeşi II. Kleopatra ile şiddetli siyasi ve askeri çatışmalarla karakterize edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Arsinoe</span>

IV. Arsinoë XII. Auletes'in altı çocuğun dördüncüsü ve en küçük kızı, Ptolemaios Krallığı'nın kraliçesi ve kardeşi XIII.Ptolemaios ile birlikte ülkenin yöneticisi, Antik Mısırlı Ptolemaios Hanedanı'nın son üyelerinden biri ve aynı zamanda VII. Kleopatra'nın üvey kız kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">II. Dimitrios (Seleukos imparatoru)</span> Seleukos kralı

II. Dimitrios Nikator, I. Dimitrios Soter'in oğullarından biridir. Annesi, kardeşi VII. Antiohos Sidetes'te olduğu gibi Laodice V olmuş olabilir. Demetrius, Parthia'daki Hyrcania'da birkaç yıllık esaretle ayrıldığı ilk olarak MÖ 145 Eylül'den MÖ Temmuz/Ağustos 138'e ve yine MÖ 129'dan MÖ 125'teki ölümüne kadar iki dönem boyunca Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti, Kardeşi VII. Antiohos, iki hükümdarlığı arasındaki ara dönemde Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Sezar İç Savaşı</span> Roma Cumhuriyetinde iç savaş

Sezar İç Savaşı MÖ 49-45 yılları arasında Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmeden önceki son çatışmalarından biriydi. Jül Sezar ve Magnus Pompey arasında bir dizi siyasi ve askeri çatışma olarak tarihe geçti.