İçeriğe atla

Nikud

Nikud (veya Nikkud, Niqqud, İbraniceנִקּוּד) İbranice yazımda bir kelimenin telaffuz farklılıklarından kaynaklanan olası karmaşıklığı gidermek için sesli harfleri gösteren diyakritik işaretlerdir. Nokta anlamına gelir. Bugün İsrail'de bu işaretler sözlükler, şiirler, çocuklar ve dili yeni öğrenen göçmenler için yazılmış metinlerin dışında nadiren kullanılır.[1]

Sesli harfleri sembolize eden nikkudlar istisnalar hariç her zaman sessiz harften sonra okunur. "B" sesi veren ב harfine "A" sesi veren patah nikkudu eklenirse (בַ) bu BA olarak okunur (AB olarak okunmaz).

Aşağıdaki tabloda diyakritik işaretleri göstermek için ח, ב ve ש harfleri kullanılmıştır.

Sembol Sıkça kullanılan adı Diğer adları Bilimsel adı İbranice adı Transliterasyon Yorumlar
בְŞva şevašəvaשְׁוָא [e̞] veya Ø ə, e, ' veya sessiz
חֱİndirgenmiş segol hataf segolḥataf seggolחֲטַף סֶגּוֹל [e̞] e
חֲİndirgenmiş patah hataf patahḥataf pátaḥחֲטַף פַּתַח [a] a
חֳİndirgenmiş kamatz hataf kamatsḥataf qamaẓחֲטַף קָמָץ [o̞] o
בִHirik hiriqḥiriqחִירִיק [i] i Karmaşayı önlemek için genelde hirik male kullanılır.
בִיHirik male hiriq yodḥiriq maleחִירִיק מָלֵא [i] i
בֵTzere tsere, tzeyre, tzeyreyẓereצֵירֵי [e̞] e
בֵי, בֵה, בֵאTzere male tsere yod, tzeyrey yodẓere maleצֵירֵי מָלֵא [e̞] e Çoğunlukla [ei]
בֶSegol segolseggolסֶגּוֹל [e̞] e
בֶי, בֶה, בֶאSegol male segol yodseggol maleסֶגּוֹל מָלֵא [e̞] e Ardından yod gelirse genelde [ei]
בַPatah patachpátaḥפַּתַח [a] a Patah nikkudu kelime sonundaki ה, ע ve ח harflerine eklenirse, normalin aksine sessiz harften önce sesli harf a okunur. Ör: נֹחַ / Noah
בַה, בַאPatah male patah yodpátaḥ maleפַּתַח מָלֵא [a] a
בָKamatz gadol kamatsqamaẓ gadolקָמַץ גָּדוֹל [a] a
בָה, בָאKamatz male kamats heqamaẓ maleקָמַץ מָלֵא [a] a
בָKamatz katan kamats hatufqamaẓ qatanקָמַץ קָטָן [o̞] o İsrail'de karmaşıklığı önlemek için Holam male tercih edilir. Ayrıca, Hataf Kamatz ile karıştırılmamalıdır.
בֹHolam holamḥolamחוֹלָם [o̞] o İsrail'de karmaşıklığı önlemek için Holam Male tercih edilir. Nokta, harfin sol üst köşesine konur.
בוֹ, בֹה, בֹאHolam male holam maleḥolam maleחוֹלַם מָלֵא [o̞] o Holam normalde sessiz harfin sol üst köşesine konur, bu da noktayı vav harfinin üzerine denk getirir.
בֻKubutz kubutsqubbuẓקֻבּוּץ [u] u İsrail'de karmaşıklığı önlemek için Şuruk tercih edilir.
בוּ, בוּה, בוּאŞuruk şurukšuruqשׁוּרוּק [u] u Vav'ın içine konan şuruk ile dageş karıştırılmamalıdır.
בּDageş dageşdagešדָּגֵשׁ çeşitliçeşitliSesli harfi simgeliyen işaretlerden değildir. Gramatik açıdan iki özelliğin birine sahiptir:
  1. Dageş kal: Tora İbranicesinde süreksiz ünsüz olan ב, ג, ד, כ, פ ve ת harflerinin süreklileştirmek için kullanılırdı fakat modern İbranicede bu sadece ב (b → v), פ (p → f) ve כ (k → h) harfleri için kullanılır.
  2. Dageş hazak: Bir sessiz harfin okunuş süresini uzatmak amacıyla kullanılır. Eski Türkçe kelimeler için kullanılan ^ işaretiyle benzer görevi vardır. Modern İbranicede böyle kelimeler bulunmazken bu tür kelimeler Tora İbranicesinde veya İbraniceye sonradan girmiş Arapça gibi dış kökenli dillerde kullanılır.
בֿRafe rafeModern İbranicede kullanılmamasına rağmen halen Yidişte bazen görülmektedir. Dageşin tersini yapar. Uzun seslileri kısaltır.
שׁŞin dot (Şin nokta) şin dotšin dotשִׁי״ן יְמָנִית ("Sağ Şin") [ʃ] ş Nikkud'dur fakat sesli harf değildir. Şin harfini Ş sesiyle okunması gerektiğini gösterir.
שׂSin dot (Sin nokta) sin dotśin dotשִׁי״ן שְׂמָאלִית ("Sol Sin") [s] s Nikkud'dur fakat sesli harf değildir. Şin harfini S sesiyle okunması gerektiğini gösterir.

Kaynakça

  1. ^ Amir Aharoni (2013). Geoffrey Khan (Ed.). Encyclopedia of Hebrew language and linguistics (İngilizce). 3. Leiden: Brill. s. 947. ISBN 978-90-04-17642-3. The notable exception is the newspaper שער למתחיל Sha’ar LaMatchil ‘Gate for the Beginner’, intended for children and students of Hebrew, which is printed in ‘easy Hebrew’ with a limitedvocabulary and partial vocalization applied to scriptio plena.