İçeriğe atla

Nikotin replasman tedavisi

Nikotin replasman tedavisi (NRT), tütün kullanmadan nikotin almanın tıbbi olarak onaylanmış bir yoludur.[1] Sigarayı veya çiğneme tütününü bırakmaya yardımcı olmak için kullanılır.[2] Kullanım amacı, nikotin bağımlılığının neden olduğu yoksunluğu azaltmaktır.[3] Sigarayı bırakma şansını yaklaşık olarak %55 oranında artırır.[4] Genellikle diğer davranışsal tekniklerle birlikte kullanılır.[5] Ayrıca ülseratif kolit tedavisinde de kullanılmıştır.[5] NRT türleri arasında nikotin bandı, nikotin sakızı, nikotin pastili, burun spreyi ve inhaler yer alır.[5] Aynı anda birden çok NRT türünün kullanılması etkiyi artırabilir.[6][7]

NRT'nin çoğu yan etkisi nikotin formülasyonuna bağlıdır.[5] Nikotin sakızı kullanımında görülen yaygın yan etkiler arasında mide bulantısı, hıçkırık ve ağızda tahriş yer alır.[5] Nikotin bandı kullanımındaki yaygın yan etkiler arasında cilt tahrişi ve ağız kuruluğu bulunurken; inhaler kullanımında öksürük, burun akıntısı veya baş ağrısı gibi yan etkiler görülebilir.[5] Ciddi riskler arasında nikotin zehirlenmesi ve bağımlılık yer alır.[5] Kalp krizi riskini ise artırmadığı bilinmektedir.[4] Hamilelik sırasında kullanılmasının bebeğe olası zararlar vardır.[8]

İlk olarak 1984'te ABD'de kullanım onayı almıştır.[5] Nikotin replasman ürünleri, bir sağlık sisteminde ihtiyaç duyulan en güvenli ve en etkili ilaçlar olarak kabul edilen Dünya Sağlık Örgütü Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[9][10] NRT ürünleri jenerik ilaç olarak da mevcuttur.[5]

Resim galerisi

  • Nikotin pastilleri
    Nikotin pastilleri
  • Oral nikotin spreyi
    Oral nikotin spreyi

Kaynakça

  1. ^ "Pharmacological intervention of nicotine dependence". BioMed Research International. 2013: 278392. 2013. doi:10.1155/2013/278392. PMC 3891736 $2. PMID 24490153. 
  2. ^ "Clinical inquiries. What interventions can help patients stop using chewing tobacco?". The Journal of Family Practice. 54 (4): 368-9. Nisan 2005. PMID 15833231. 
  3. ^ "Nicotine Replacement Therapy for Smoking Cessation or Reduction: A Review of the Clinical Evidence". Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health. 16 Ocak 2014. PMID 24741730. 
  4. ^ a b Cochrane Tobacco Addiction Group, (Ed.) (Mayıs 2018). "Nicotine replacement therapy versus control for smoking cessation". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 5: CD000146. doi:10.1002/14651858.CD000146.pub5. PMC 6353172 $2. PMID 29852054. 
  5. ^ a b c d e f g h i "Nicotine". The American Society of Health-System Pharmacists. 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "AHFS2015" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  6. ^ "Update on medicines for smoking cessation". Australian Prescriber. 38 (4): 106-11. Ağustos 2015. doi:10.18773/austprescr.2015.038. PMC 4653977 $2. PMID 26648633. Evidence suggests that combinations of nicotine replacement therapy may be more effective than using a single formulation 
  7. ^ "Pharmacological interventions for smoking cessation: an overview and network meta-analysis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 5 (5): CD009329. Mayıs 2013. doi:10.1002/14651858.CD009329.pub2. PMID 23728690. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. Combination NRT also outperformed single formulations 
  8. ^ "Is it safe to use smoking cessation therapeutics during pregnancy?". Expert Opinion on Drug Safety. 13 (12): 1721-31. Aralık 2014. doi:10.1517/14740338.2014.973846. PMID 25330815. 
  9. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  10. ^ "Nicotine Replacement Therapy (NRT) (Inclusion)". World Health Organization. 11 Aralık 2010. 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nikotin</span> kimyasal madde

Nikotin (C10H14N2), patlıcangiller (Solanaceae) bitki familyasında bulunan güçlü bir uyarıcı ve alkaloid.

<span class="mw-page-title-main">Sigara</span> kıyılmış tütünün kağıda sarılmasıyla üretilen, dumanı çekilerek tüketilen nesne

Sigara, kıyılmış tütünün kağıda sarılmasıyla üretilen, yakılıp dumanı çekilerek tüketilen bir nesnedir. Tütündeki psikotrop madde olan nikotin, sigarayı oldukça bağımlılık yapıcı kılar. Günümüzde çok yaygın olarak kullanılan bu ürünün, 18. yüzyılda Avrupa'ya İspanyol denizciler tarafından Amerika'dan getirildiği düşünülmektedir. Sigara, sigara tabakası veya sigara paketi içinde tutulur.

<span class="mw-page-title-main">Romatoid artrit</span>

Romatoid artrit (RA), öncelikle eklemleri etkileyen uzun süreli bir otoimmün hastalıktır. Tipik olarak sıcak, şiş ve ağrılı eklemlerle sonuçlanır. Ağrı ve sertlik genellikle istirahatten sonra kötüleşir. En yaygın olarak, bilek ve eller tutulur ve aynı eklemler tipik olarak vücudun her iki tarafında tutulur. Hastalık ayrıca cilt, gözler, akciğerler, kalp, sinirler ve kan dahil olmak üzere vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir. Bu, düşük alyuvar sayısı, akciğer çevresinde iltihaplanma ve kalp çevresinde iltihaplanma ile sonuçlanabilir. Ateş ve düşük enerji de mevcut olabilir. Genellikle semptomlar haftalar ve aylar içinde kademeli olarak ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Proton pompa inhibitörü</span>

Proton pompa inhibitörleri (PPİ), gastrik asit üretiminde belirgin ve uzun süreli azaltan ilaç grubudur. Bunu, midenin H+/K+ ATPaz proton pompasını geri dönüşsüz engelleyerek yapar.

<span class="mw-page-title-main">Kronik obstrüktif akciğer hastalığı</span> Uzun süreli zayıf hava akışını içeren akciğer hastalığı

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğerlerdeki hava akımında görülen kronik ve yineleyen engellemelerin görüldüğü bir hastalık topluluğudur. Ana belirtileri nefes darlığı, öksürme ve balgam üretimidir. KOAH'nın dört ana tipi vardır: kronik bronşit, amfizem (emfizem), bronşiektazi ve bronşiyal astım. Solunum güçlüğü (dispne) ana bulgudur. Astımdaki solunum güçlüğü, hava kanallarının daralması; bronşiektazi ile emfizem ise akciğerin elastik yapısının bozulması sonucu ortaya çıkar.

Sigara katranı veya Türkçede yaygın kullanılan İngilizcesi tar, sigaranın kısmî yanması sonucu dumanı oluşturan katı kısımdır. Sigaradaki katran miktarı sigaranın kanser yapma potansiyeli ile orantılı olduğu için, çoğu ülkede satılan sigaralarda bulunan katran miktarının belirtilmesini zorunlu kılan kanunlar vardır.

Osteoartrit veya Osteoartroz, Amerika Birleşik Devletleri'nde 7 yetişkinden 1'ini etkileyen, eklem kıkırdağı ve altındaki kemiğin yıkımından kaynaklanan dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Dünyadaki engelliliğin dördüncü önde gelen nedeni olduğuna inanılıyor. En yaygın semptomlar eklem ağrısı ve sertliğidir. Semptomlar genellikle yıllar içinde yavaşça ilerler. Diğer belirtiler arasında eklem şişmesi, hareket açıklığının azalması ve sırt etkilenmesinde kol ve bacaklarda zayıflık veya uyuşma şeklindedir. En sık tutulan eklemler, parmak uçlarına yakın iki eklem ve başparmaktaki dip eklem, diz ve kalça eklemleri ve boyun ve bel eklemleridir. Semptomlar işe ve normal günlük aktivitelere engel oluşturabilir. Diğer bazı artrit türlerinin aksine, iç organlar etkilenmez. Sıklıkla el küçük eklemlerini, diz, kalça ve omurga eklemlerini etkilemektedir. Diz eklemi tutulumu gonartroz, kalça eklemi tutulumu koksartroz olarak da adlandırılır.

Nootropikler veya nootropik ilaçlar, sağlıklı bireylerde dikkat, hafıza, yaratıcılık ve motivasyon gibi zihinsel fonksiyonları artırmaya yönelik kullanılan çeşitli ilaç ve gıda takviyelerine verilen ortak ad. 2018 yılı itibarıyla bu gruba giren pek çok madde hala araştırma aşamasında olup etkileri tam olarak belirlenmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dentofobi</span>

Dişçi korkusu ve ya dişte meydana gelen bazı semptonlardan korkma.

<span class="mw-page-title-main">Tütünün sağlığa etkileri</span> Tütün tüketiminin insan sağlığı üzerindeki koşulları, mekanizmaları ve faktörleri

Tütün kullanımının insan sağlığı üzerinde ağırlıklı olarak olumsuz etkileri vardır ve tütünün sağlığa etkileri konusundaki endişeler uzun bir geçmişe sahiptir. Araştırmalar, öncelikli olarak sigara tütünü üzerine odaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dopamin disregülasyon sendromu</span>

Dopamin Düzensizlik Sendromu (DDS), uzun süre dopaminerjik ilaçlar alan bazı bireylerde gözlenen bir işlev bozukluğudur. Tipik olarak, uzun bir süre boyunca dopamin agonist ilaçları almış olan Parkinson hastalığı (PD) olan kişilerde ortaya çıkar. İlaç bağımlılığı, kumar veya cinsel davranış gibi kendi kendini kontrol etme problemleriyle bağdaştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bupropion</span> depresyon ve sigarayı bırakma için ikame edilmiş katinon ilacı

Bupropion, ilk ticari isimleri olan Wellbutrin ve Zyban olarak da bilinen ilaçtır. Öncelikle majör depresif bozukluğu tedavisinde ve sigarayı bırakmada destek amaçlı kullanılan atipik antidepresandır. Bupropion etkili bir antidepresan kabul edilir ancak antidepresan tedavide birinci basamak kullanılmakta olan seçici serotonin geri alım inhibitörü'ne (SSRI) tam yanıt alınmayan durumlarda ek ilaç olarak da kullanılmaktadır. Bupropion'u diğer antidepresanlardan ayıran birkaç özelliği vardır: Genellikle cinsel işlev bozukluğuna ve kilo alımına neden olmazlar ve uyku hali ile ilişkili değildirler. Ayrıca hipersomniya ve yorgunluk semptomlarını iyileştirmede SSRI'lardan daha etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Zopiklon</span>

Imovane markası altında satılan Zopiklon, uyku güçlüğünü tedavi etmek için kullanılan bir nonbenzodiazepindir. Zopiklon, benzodiazepin ilaçlarından moleküler olarak farklıdır ve bir siklopirrolon olarak sınıflandırılır. Bununla birlikte, zopiklon, benzodiazepin ilaçlarının yaptığı gibi, benzodiazepin reseptörlerini modüle ederek, merkezi sinir sisteminde nörotransmitter gama-aminobütirik asidin (GABA) normal iletimini arttırır.

<span class="mw-page-title-main">Budezonid</span> stereoizomerler grubu

Pulmicort markası altında satılan Budezonid, kortikosteroid tipi bir ilaçtır. İnhaler, nebulizasyon solüsyonu, hap, burun spreyi ve rektal formlarda mevcuttur. İnhaler form, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) uzun süreli tedavisinde kullanılır. Burun spreyi alerjik rinit ve nazal polipler için kullanılır. Gecikmeli salimli formdaki ve rektal formdaki haplar, Crohn hastalığı, ülseratif kolit ve mikroskobik kolit dahil olmak üzere inflamatuar bağırsak hastalıkları için kullanılabilir. Budezonid, Nisan 2021'de Birleşik Krallık NHS tarafından COVID-19'u vaka bazında tedavi etmek için onaylanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salbutamol</span> temel ilaç

Salbutamol, akciğerlerdeki orta ve büyük hava yollarını açan bir ilaçtır Hava yolu düz kasının gevşemesine neden olarak çalışan kısa etkili bir β2 adrenerjik reseptör agonistidir. Astım atakları, egzersize bağlı bronkokonstriksiyon ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dahil olmak üzere astımı tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca yüksek kan potasyum düzeylerini tedavi etmek için de kullanılabilir. Salbutamol genellikle bir inhaler veya nebulizer ile birlikte kullanılır, ancak aynı zamanda bir hap, sıvı ve intravenöz solüsyonda da mevcuttur. Solunan versiyonun etkisinin başlangıcı tipik olarak 15 dakikadır ve iki ila altı saat sürer.

Misoprostol, mide ve oniki parmak bağırsağı ülserlerini önlemek ve tedavi etmek, doğumu başlatmak, düşüklere neden olmak ve rahmin zayıf kasılması nedeniyle doğum sonrası kanamayı tedavi etmek için kullanılan sentetik bir prostaglandin ilacıdır. Misoprostol, NSAID kullanan kişilerde mide ülserini önlemek için kullanıldığında ağızdan alınır. Kürtajlarda tek başına ve mifepriston veya metotreksat ile birlikte kullanılır. Tek başına kürtajın etkinliği %66 ile %90 arasındadır. Doğum indüksiyonu veya kürtaj için ağızdan alınır, ağızda eritilir veya vajinaya yerleştirilir. Doğum sonrası kanamalarda makattan da kullanılabilir.

Hamilelik sırasında tütün kullanımı, tütünün genel sağlık etkilerine ek olarak sağlık ve üreme üzerinde birçok zararlı etkiye neden olmaktadır. Bir dizi çalışma, tütün kullanımının hamile sigara içicileri arasında düşüklerde önemli bir faktör olduğunu ve fetüsün sağlığına yönelik bir dizi başka tehdide katkıda bulunduğunu göstermiştir.

Nikotin zehirlenmesi, nikotinin yutulması, solunması veya cilt teması sonrasında toksik etkilerinin semptomlarını tanımlar. Nikotin zehirlenmesi potansiyel olarak ölümcül olabilir, ancak ciddi veya ölümcül aşırı dozlar nadirdir. Tarihsel olarak, çoğu nikotin zehirlenmesi vakası, nikotinin böcek ilacı olarak kullanılmasının sonucudur. Daha yakın tarihli zehirlenme vakaları tipik olarak Yeşil Tütün Hastalığı şeklinde veya kasıtsız olarak tütün veya tütün ürünleri veya nikotin içeren bitkilerin tüketilmesi şeklinde görülmektedir.

Hidroklorotiazid, hipertansiyon ve sıvı birikmesine bağlı şişliği tedavi etmek için kullanılan diüretik bir ilaçtır. Diğer kullanımlar arasında diabetes insipidus ve renal tübüler asidozu tedavi etmek ve idrarda yüksek kalsiyum düzeyi olanlarda böbrek taşı riskini azaltmak yer alır. Hidroklorotiyazid ağızdan alınır ve etkinliği artırmak için diğer tansiyon ilaçlarıyla tek bir hap olarak birleştirilebilir. Hidroklorotiyazid, böbreklerin distal kıvrık tübüllerinden sodyum ve klorür iyonlarının yeniden emilmesini önleyerek natriüreze neden olan bir tiazid ilacıdır. Bu başlangıçta idrar hacmini artırır ve kan hacmini düşürür. Periferik vasküler direnci azalttığına inanılmaktadır.

Aklidinyum bromür, Temmuz 2012'de Amerika Birleşik Devletleri'nde kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) idame tedavisi olarak onaylanmış, uzun etkili, inhale bir muskarinik antagonisttir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.