İçeriğe atla

Nikon Metanoeite

Nikon Metanoeite
Hosios Lukas'taki mozaiği
Doğumy. 930
Pontus'ta (modern kuzeydoğu Türkiye) veya Argoz
Ölüm26 Kasım 998
Mora
KutsayanlarDoğu Ortodoks Kilisesi
SimgeTövbekâr

Nikon Metanoeite (YunancaGrekçeΝίκων ὁ Μετανοεῖτε, Nikon ho Metanoeite (Nikon "Tövbekâr!"; d. y. 930,[1] ö. 998[2][3]) bir Bizans keşişi, gezgin vaiz ve Doğu Ortodoks azizi.[4][5]

Tarihçi Andrew Louth'a göre Nikon'un belki de en dikkate değer tarihsel etkisi, Bizans İmparatorluğu'nun yeniden fethedilen bölümlerinin Hristiyanlaşmasına ışık tutan biyografisidir.[6] Ayrıca Girit ve Yunan anakarasındaki yerleşim yerlerine ilişkin referansları bakımından da özeldir. Nikon'un kendisi, sürekli dua etmek yerine sürekli vaaz veren misyoner bir keşiş olarak temsil edilmektedir.[7]

Yunan kökenli Nikon, Pontus'ta (modern kuzeydoğu Türkiye) veya Argoz'ta doğdu.[4][5][8] Nikon gençken, Pontus ve Paflagonya sınırlarında bulunan Khrysopetro ("Altın Taş") olarak bilinen bir manastıra gitti.[4][5][8] Orada on iki yıl geçirdi, çileci bir dua ve kefaret hayatı yaşadı, o kadar aşırıydı ki, kardeşleri rejimini azaltması için onu ikna etmeye çalıştı.[5] Maneviyatından etkilenen ve babasının onu çileci hayattan uzaklaştıracağından endişelenen başrahip, onu vaaz vermesi için görevlendirdi. İlk olarak Küçük Asya'ya gitti ve üç yıl boyunca tövbeyi vaaz etti. Arapların 961'de II. Nikiforos tarafından Girit'ten çıkarılmasının ardından, adada misyoner bir vaiz olarak aktif hale geldi ve İslam'a]] geçenleri yeniden Hristiyanlığa geri döndürmek için mücadele etti. Bölge 820'lerden beri bir Müslüman emirliğiydi ve bu süre zarfında bölgedeki Hristiyanlık zayıflamış, birçok eski Hristiyan Müslüman olmuştu. Hristiyanlığa sadık kalanlar bile, yaşayan gelenek, kiliseler ve manastırlar ile bağını koparmış, temaslarını kaybetmişlerdi. Nikon'un biyografisinde aktarılana göre bölgedeki insanlar, İslami değil, daha çok "Sarazenler ile uzun süreli dostluk nedeniyle" yozlaşmış Hristiyanlardı.[6] Girit'te beş yıl geçirdi.

Kaynakça

  1. ^ Makrides 2009, s. 206: "...Nikon the "Metanoeite" (ca. 930–ca. 1000)..."
  2. ^ Thurston & Attwater 1956, s. 426: "ST NIKON METANOEITE (A.D. 998)".
  3. ^ Neville 2004, s. 179.
  4. ^ a b c Anderson 1999, s. 496: "Nikon the Metanoeite...Greek monk, itinerant preacher, and saint."
  5. ^ a b c d Thurston & Attwater 1956, s. 426: "Pontus yerlisi olan NIKON, gençliğinde arkadaşlarından kaçarak Khrysopetro adlı bir manastıra kaçtı ve orada on iki yıl boyunca en katı kefaret ve duayı uygulayarak yaşadı."
  6. ^ a b Louth 2007.
  7. ^ Abrahamse 1990.
  8. ^ a b Runciman & Freely 2009, s. 13: "...Nikon, surnamed Metanoeite, [...] born at Argos..."

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barnabas</span> Hristiyanlığı yeni kabul eden Pavlusun yanında önemli rol oynayan Kıbrıs asıllı Yahudi; ilk Hristiyanlardan biri

Barnabas ya da Barnaba, Hristiyanlığın erken döneminde Nasıralı İsa'nın yaşamı boyunca kendi etrafında oluşturduğu "On İkiler"in arasında yer almayan elçilerinden biriydi. Elçilerin İşleri'ne göre, Kıbrıs'taki Yahudi diaspora cemaatinden geliyordu ve Levililerin kâhin İsrail kabilesine mensuptu. Antakya'daki Hristiyan cemaatinin kurucu figürlerinden ve liderlerinden biridir ve mektuplarında kendisinden birkaç kez bahseden Tarsuslu Pavlus'un öğretmeni olarak kabul edilir. Barnabas, Elçiler Çağı'nda Pavlus'la birlikte Hristiyan misyonerlik anlayışının gelişmesi için temel teşkil eden misyonerlik yolculuklarına çıkmış ve Elçiler Konsili'nin katılımcılarından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon İmparatorluğu</span> Orta Çağda Karadenizde kurulmuş Bizans Yunan devleti

Trabzon İmparatorluğu ya da Tzaniti (Lazistan) Krallığı, Orta Çağ'da Doğu Karadeniz'de kurulmuş yerel krallık. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Bizans İmparatorluğu'nun yıkılmasından kısa bir süre önce bağımsızlığını ilan etmiş ve 257 yıl boyunca "Roma İmparatoru" olarak Karadeniz kıyılarına hükmetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Teresa</span>

Ávilalı Teresa, İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.

<span class="mw-page-title-main">Assisili Francesco</span> Katolik aziz ve Fransisken Tarikatının kurucusu

Assisili Fransis, bir İtalyan Katolik aziz, mistik ve tarikat kurucusu. Fransis, Hristiyanlığın en saygı duyulan dini figürlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Keşiş</span> evlenmeyen inzivaya çekilmiş din adamı

Keşiş, Hristiyanlık'ta evlenmemiş, manastırda yaşayan rahip ve rahibe.

<span class="mw-page-title-main">Kiril ve Methodios</span>

Kiril ve Methodios MS 9. yüzyılda Selanik'te doğmuş olan Bizanslı Yunan kardeşler, Moravya ve Panonya'da Slavlar arasında Hristiyanlığın yayılmasını sağlayan misyonerler. Misyonerlik görevleri sayesinde Slav halklarının kültürel gelişmelerini etkilemiş ve “Slavların Önderleri” unvanına layık görülmüşlerdir. Glagolitik alfabeyi geliştirmişlerdir. Bu alfabe Eski Slav dilinin yazılabilmesi için geliştirilen ilk alfabedir. Kiril alfabesi bu alfabeyi temel almıştır ve bugün Slav dillerinde kullanılmaktadır. Ölümlerinden sonra Slav halkları arasındaki çalışmalarına öğrencileri tarafından devam edilmiştir. Ortodoks Kilisesince iki kardeş de “Havarilere denk” aziz ilan edilmiştir. 1880 yılında Papa XIII. Leo kardeşlerin bayramını Roma Katolik Kilisesi takvimine dahil etmiş, 1980 yılında ise Papa II. İoannes Pavlus kardeşleri Benedict ile birlikte Avrupa'nın koruyucuları ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Mihail</span>

II. Mihail Amoriyalı 820 - 2 Ekim 829 yılları arasındaki Bizans imparatoru. Konuşmasında pürüzlü olduğu için bazen Kekeme anlamına gelen Traulos (Τραυλός) veya Psellos (Ψηλλος) veya Latince Psellus olarak da adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Mihail</span> Bizans imparatoru

III. Mihail, 842- 867 döneminde Amorian (Phrygian) hanedanının üçüncü ve son üyesi olarak Bizans imparatoru olmuştur. Sonradan gelen ve saltanatı gasp eden Makedon Hanedanı taraflısı ve daha önceki hanedanı kötüleme amacındaki tarihçiler tarafından "Sarhoş" lakabı verilmiştir. Fakat günümüzdeki modern tarihçilerin araştırmaları, saltanatı sırasında olan gelişmelerin 9. yüzyılda ortaya çıkan Bizans'ın yeniden güçlenmesine katkılarının hayati rolünü açıkça ortaya çıkarmıştır ve III. Mihail'in isminin ve ününün çok daha pozitif görülmesine neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Nikiforos</span>

II. Nikiforos Fokas, 963-969 arasında Bizans imparatoru. Müslüman Araplara karşı elde ettiği askerî başarılar 10. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'nun yeniden güçlenmesini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Gennadios</span> 1454 yılından 1464 yılına kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri

II. Gennadios ve Gennadios Skolarios, 1454 yılından 1464 yılında kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri idi.

<span class="mw-page-title-main">İoannis Hrisostomos</span> önemli erken dönem kilise babası

İoannis Hrisostomos veya Altınağızlı Yuhanna, Konstantinopolis Başepiskoposu olarak görev yapmış önemli bir Kilise Babası'ydı. Vaazlarıyla ve halka açık konuşmalarıyla, iktidarın ve din adamlarının otoritelerini kötüye kullanımını kınadığı tutumuyla, Altınağızlı Yuhanna'nın İlâhî Âyin Metni ve asketik (çileci) duyarlılıkları ile tanınır. Yunanca khrisostomos (Χρυσόστομος) unvanı "altın-ağızlı" anlamına gelir ve ünlü hitabet yeteneğini belirtir. Batı kiliselerinde John Chrysostom olarak anılır. Altınağızlı Yuhanna, Erken Hristiyanlık döneminde en üretken yazarlardan biriydi, ancak hem İskenderiyeli Origenes hem de Hippo'lu Augustinus onu geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Rublyov</span>

Andrey Rublyev (Rusça: Андре́й Рублёв Ortodoks fresk ve ikonlarıyla orta çağ Rusya'sının büyük ressamı olarak kabul edilir. Rublev'in yalnızca saygın kişilere verilen bir ayrıcalık olan soyada sahip olması sebebiyle ailesinin kayda değer bir zenginlik ve statüye sahip olduğu söylenebilir. Ayrıca "Rublev" ismi, ailesinin mali durumu hakkında bir gösterge olabilir: "Rublev" ismi muhtemelen "rubit" fiilinden veya tabakçıların kullandığı uzun bir ahşap direk veya alet olan "rubel" isimlerinden türemiştir. Hristiyan isminin değiştirildiği ve Andrei ismini keşiş olarak yemin etmesinin ardından aldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Girit Emirliği</span>

Girit Emirliği, 820'lerin sonlarından 961 yılında Bizanslıların geri almasına kadar devam etmiş Akdeniz adası Girit'te kurulu Müslüman devleti. Abbasiler'in egemenliğini tanımasına ve Mısır Tolunoğulları ile yakın bağları olmasına rağmen de facto bağımsız bir devletti.

<span class="mw-page-title-main">I. Efthimios</span> Din adamı

I. Efthimios 907'den 912'ye kadar Konstantinopolis Patriği. Gençliğinden itibaren keşiştir. Geleceğin imparatoru VI. Leon'nun ruhani babasıdır ve onun tarafından yüksek kilise makamı olan Sinkellos'luğa yükseltilmiştir. Leon ile olan iniş çıkışlı ilişkisine rağmen, 907 yılında patrikliğe atanmış, Leon'un 912 yılındaki ölümünden hemen önce ya da hemen sonra görevden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Grigorios Dekapolitis</span>

Aziz Grigorios Dekapolitis mucizeleri ve Bizans dünyasındaki gezileri ile dikkat çeken, 9. yüzyıl Bizans keşişi. O, "Yeni Mucize-İşçi" olarak bilinir ve Doğu Ortodoks Kilisesi'ndeki yortu günü 20 Kasım'da gerçekleşir.

<span class="mw-page-title-main">Andronikos Paleologos (II. Manuil'in oğlu)</span> Bizans valisi

Andronikos Paleologos ya da Andronicus Palaeologus Bizans prensi ve 1408 ile 1423 yılları arası despot (despotēs) unvanı taşıyan Selanik'in son valisi.

<span class="mw-page-title-main">Pontus Rumları</span> Geleneksel olarak Pontus bölgesinde, Karadeniz kıyılarında ve Kuzeydoğu Anadolunun Pontus dağlarında yaşayan etnik Yunan grubu

Pontus Rumları veya Karadeniz Rumları, geleneksel olarak Pontus bölgesinde, Karadeniz'in kıyısında Pontus Alpleri'nde yaşayan etnik Rum grubudur. Daha sonraları 1461'de Osmanlı İmparatorluğu'nun Trabzon İmparatorluğu'nu fethetmesi ve 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonucu pek çok Pontuslu Rum Güney Kafkasya'daki Gürcistan'a ve Rus İmparatorluğu'nun Kars Oblastı'na göç etti. Güney Rusya, Ukrayna ve Kırım'dakiler Kuzey Pontus Rumu olarak adlandırılır. Gürcistan, kuzeydoğu Anadolu ve eski Rus bölgesi Güney Kafkasya'dakiler, çağdaş Yunan akademik çevrelerinde sıklıkla Doğu Pontus Rumu ya da Kafkasyalı Rumlar olarak anılır, ama aynı zamanda bu tabirler Rum asıllı olup Türkçe konuşan Urumları da içerir. Pontus Rumları, Çağdaş Yunancadan farklı bir evrim geçirmiş Pontus Rumcasını konuşurlar. Pontus Rumları, Pontus, Gürcistan ve Doğu Anadolu bölgelerinde en az MÖ 700'den 1922'ye kadar sürekli bir mevcudiyete sahiptiler. 1915'ten 1922'ye kadar Pontus Rumlarının bir kısmı Rum Kırımı'nda öldürülmüşlerdir, geri kalanların da büyük bir kısmı ise 1923'te, Yunanistan ile Türkiye arasında Lozan Antlaşması tarafından tanımlanan nüfus değişimi kapsamında Türkiye'den Yunanistan'a gönderilmişlerdir. Daha sonra Pontus Rumları, Yunanistan'da Nea Trapezounda gibi kasabalar kurmuşlardır. Günümüzde Trabzon'un doğusunda Pontus Rumcasını konuşmaya devam eden Müslüman Rumlar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Manya Burnu</span>

Manya Burnu veya Orta Çağ'daki adıyla Maina ya da Maïna, Yunanistan'ın güneyinde bulunan ve kendilerini antik Spartalıların torunları sayan Manyot'ların vatanı olan yarımadadır. Manya'nın başkentleri Gytheio ve Areopoli'dir. Manya, Mora Yarımadası'ndan güneye uzanan üç yarımadadan ortada bulunanıdır. Doğusunda Lakonya Körfezi, batısındaysa Messinya Körfezi bulunur. Manya Yarımdadası, Taygetos sıradağlarının sonunda yer alır.

İoannis Ksenos, gezgin çileci bir hristiyan aziz. Bizans Girit'inde manastır ve kiliseler kurmuş, Yunanca otobiyografisini kaleme almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Dominik</span>

Dominik Nuñez de Guzman,, Kastilya’lı bir Katolik rahip ve Dominiken Tarikatı’nın kurucusuydu. 13 Temmuz 1234’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu önceden 4 Ağustos’ta kutlanıyordu, daha sonra 6 Ağustos’ta; şimdi ise, İkinci Vatikan Konsili’nden beri, 8 Ağustos’ta kutlanıyor.