İçeriğe atla

Nikolay Vlasov

Nikolay İvanoviç Vlasov
Николай Иванович Власов
Nikolay Vlasov
Doğum11 Kasım 1916(1916-11-11)
Petrograd
Ölüm26 Ocak 1945 (28 yaşında)
Mauthausen-Gusen toplama kampı
MilliyetRus, Sovyet
VatandaşlıkSovyetler Birliği Sovyetler Birliği
MeslekPilot
Siyasi partiSovyetler Birliği Komünist Partisi
ÖdüllerSovyetler Birliği Kahramanı (2 adet)
Kızıl Bayrak Nişanı
Vlasov'un portresi ile hazırlanan 1971 tarihli Sovyet posta pulu.

Nikolay İvanoviç Vlasov (Rusça: Николай Ива́нович Власов; 11 Kasım 1916; Petrograd - 26 Ocak 1945; Mauthausen-Gusen toplama kampı), Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı. 2. Dünya Savaşı sırasında 29 Temmuz 1943'te Yak-1 ile uçuşunu sürdürürken Leningrad'da uçaksavar ateşi ile vuruldu ve Nazilerce esir alındı. Gönderildiği pek çok toplama kampında direniş örgütledi ve birçok kez kaçış girişimi gerçekleştirdi. Bu girişimleri nedeniyle Mauthausen-Gusen toplama kampına gönderildi. Yine bir kaçma girişimi organize ettiği sırada bir esirin ihanetine uğradı ve SS tarafından Müttefik birliklerin bölgeye yaklaşmasına yakın dönemde SS tarafından işkence gördü ve 26 Ocak 1945'te bir krematoryum fırınında canlı canlı yakıldı. Diğer mahkûmlar Vlasov'un ölümünden sonra ayaklanmaya devam etti ve 3 Şubat 1945'te yaklaşık 500 esir kamptan kaçmayı başardı.

İlk yılları

Vlasov, 11 Kasım 1916'da Petrograd'da Rus işçi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Ortaokuldan sonra bir fabrikada tamirci olarak çalıştı ve bu tarihten 1934'te Kızıl Ordu'ya katılana kadar Komsomol komitesinin sekreterliğini yaptı. Askeri hayatında havacılık okulundaki uçuş kurslarını tamamladıktan sonra, 1936'da Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne katılmadan önce 1936'da uçuş eğitmeni olarak diplomasını aldı.[1]

II. Dünya Savaşı

Nikolay Vlasov'un esaret altındayken çekilen fotoğrafı (1943).

Vlasov, Barbarossa Operasyonu'nun ilk gününden sonra Batı Cephesi'nde avcı uçak filosu komutanı olarak Sovyetler Birliği'nin savunmasında aktif olarak yer aldı. Ağustos 1941'de bir Nazi keşif uçağını kesmeye çalışırken uçağındaki silahlar sıkışınca bizzat uçağı ile hava saldırısı yaptı. Çarpışma başarılı oldu ve Nazi uçağı tahrip edildi, ancak Vlasov uçağını kurtarırken ağır yaralandı. Yaralanması nedeniyle bir yıl boyunca uçuş yapamadı ve hastanede uzun süre kaldı. Hastaneden taburcu olduktan sonra vaktini genç savaş pilotlarının eğitimi için harcadı. Sonunda, Haziran 1942'de uçmasına izin verildi, ancak bir avcı uçağı yerine Po-2 gece bombardıman uçağıyla uçuşlara başladı. Bir görevde, yaralı bir pilot olan Sovyetler Birliği Kahramanı Filipp Demchenkov'u güvenlikli bir yere götürmek için uçağını düşman birliklerinin yanına indirmekle görevlendirildi. Vlasov görevi ağır düşman ateşi altında başarıyla gerçekleştirdi. Savaşta toplam 220 uçuşa ve 22 it dalaşına katıldı, toplamda 10 düşman uçağı düşürdü.[2] 23 Kasım 1942'de Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını aldı. Ödülü almak için Kremlin'e gitti.[3]

29 Temmuz 1943 sabahı Vlıasov'un kullandığı Yak-1, Leningrad'da uçak topçu ateşi sonucu Naziler tarafından vuruldu. Vlasov, yere düştüğünde uçağından atıldı; hayatta kaldı, ancak yaralarının boyutu nedeniyle Alman birlikleri onu bulduğunda bilincini kaybetmişti. Esaret altında uyandığında kafası çok karışmıştı, ancak madalyalarını almadıkları için tutsak olmadığını düşündü ve birkaç metre yürümeye çalıştı, ancak gardiyanlar tarafından durdurularak Naziler tarafından esir alındı. İşbirliği yapılması teklif edildi fakat reddetti. Bunun üzerine işgal altındaki Polonya'daki Lodz kenti yakınlarındaki bir toplama kampına gönderildi. 1944 baharında ilk kaçış girişimini yaptı, ancak başarısız oldu ve Würzburg'da bir hapishaneye taşındı. Orada ikinci bir kaçış girişiminde bulundu. Hasta numarası yaptı ve ardından bir hastane penceresinden dışarı çıkmaya çalıştı, ancak yakalandıktan sonra Avusturya'daki Mauthausen-Gusen toplama kampına gönderildi. Burada Sovyet birliklerinin yaklaşması üzerine diğer esirlerle birlikte bir ayaklanma örgütlemeye çalıştı, ancak bir esirin ihanet ederek durumu SS'e bildirmesi sonucu yoğun işkence gördü ve 26 Ocak 1945 günü krematoryum fırınında canlı canlı yakıldı. Ölümünden sonra ayaklanma devam etti ve 3 Şubat 1945'te yaklaşık 500 kişilik esir grubu çitin bir kısmını yok etti ve kamptan kaçtı.[4][5][6]

Ödülleri

Vlasov Kızıl Bayrak Nişanı'na layık görüldü ve kendisine 2 kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı verildi.

Anma ve miras

Pek çok Sovyet savaş esirinin aksine Vlasov, Sovyet ordusu tarafından savaştaki sadakat ve cesaretinden ötürü övülmeye devam etti. Acımasızca gerçekleşen ölümünden sonra diğer askerî personel için bir kahraman ve rol modeli olarak anıldı. 1971'de portresinin yer aldığı Sovyet posta pulu basıldı. Sovyetler Birliği'ndeki kimi sokaklar onun anısına isimlendirildi ve anıtlar inşa edildi.[4][7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Власов Николай Иванович". airaces.narod.ru. 17 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019. 
  2. ^ Shkadov, Ivan (1987). Герои Советского Союза: краткий биографический словарь I, Абаев - Любичев. Moskova: Voenizdat. s. 273. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019. 
  3. ^ Shadov, Ivan (1987). Герой Советского Союза I, Абаев - Любичев (Rusça). Moskova: Voenizdat. 
  4. ^ a b "Власов Николай Иванович". www.warheroes.ru. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019. 
  5. ^ "Russian do not surrender", 8 Şubat 2015, ответы на незаданные вопросы
  6. ^ "Николай Власов". Лётчики. Moskova: Молодая гвардия. 1978. 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2019. 
  7. ^ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему составу Красной Армии» от 23 ноября 1942 года 15 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1942. — 12 декабря (№ 44 (203)). — С. 1.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nazi toplama kampları</span> nazi yönetiminin kurduğu masum sivil ve esirlerin zorla çalıştırıldığı ve sistematik olarak katledildiği yerleşkeler

Nazi toplama kampları veya konsantrasyon kampları, Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı döneminde Almanya'da ve işgal edilen bölgelerde, Nazilerce topluma faydasız olarak görülen kişileri zorunlu çalıştırmak üzere kurulmuşlardı. Aynı zamanda terim Yahudiler başta olmak üzere Nazilerin siyasi ya da ideolojik düşmanlarını kitlesel olarak imha etmek amacıyla kurulmuş olan imha kamplarını da ifade etmek için kullanılır. Buralara daha çok Yahudilerin getirilmesiyle birlikte, Romanlar, bazı Slav ırklarından olanlar ve akıl hastası olduğu düşünülenler de kurbanlar arasındadır. Eşcinsel insanlar da burada öldürüldüler. Öldürülme sebepleri ise üremeye bir katkıları olmamalarıydı. Büyük bir kısmı Polonya'da bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kahramanı</span>

"Sovyetler Birliği Kahramanı", Sovyetler Birliği'nin en yüksek dereceli onur madalyası.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Vlasov</span>

Andrey Andreyeviç Vlasov, Kızıl Ordu generali (Korgeneral) ve Nazi Almanyası tarafından esir alındıktan sonra Stalin karşıtı askerî kuvvetler olan Rusya Kurtuluş Ordusu 'nun başkomutanı ve Rusya Kurtuluş Komitesi 'nin başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ebensee Toplama Kampı</span>

Ebensee Toplama Kampı, Avusturya'nın Ebensee şehrinde 1943'te silahlanma amacıyla tüneller kazmak için açılmıştır. Mauthausen-Gusen toplama kampı ağının bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Fyodorov</span> Sovyet partizan

Aleksey Fyodoroviç Fyodorov, II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilen iki partizandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Flossenbürg toplama kampı</span>

Flossenbürg Toplama Kampı, Çekoslovakya sınırına yakın olan Almanya, Bavyera'da Oberpfalz bölgesinde, Flossenbürg'de, Schutzstaffel (SS) İktisadi-İdari Merkez Ofisi tarafından Mayıs 1938 yılında inşa edilmiş bir Nazi toplama kampıydı. Nisan 1945'te müttefikler tarafından kurtarılışına kadar 96.000 tutuklu kampa getirildi ve o zamana 30.000 insan öldürülmüştür. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında 1941 sonuna kadar binden fazla Sovyet savaş esiri burada idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Mauthausen-Gusen toplama kampı</span> Alman toplama kampı

Mauthausen-Gusen toplama kampı, Yukarı Avusturya'da Linz kentinin yaklaşık 20 kilometre doğusunda, Mauthausen ve Gusen köylerinin etrafında inşa edilmiş olan büyük bir grup Alman toplama kampıdır. Geçmişi, 1938 yılında Avusturya'nın ilhakından II. Dünya Savaşı'nın son haftalarına kadar sürmüştür.

Samand Aliyeviç Siyabendov, Belarus Cephesi 48. Ordu 217. Piyade Tümeni 755. Piyade Alay komutan yardımcısı yarbay, Sovyet Kürdü Sovyetler Birliği Kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar</span>

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi.

<span class="mw-page-title-main">Stalag V-A</span>

Stalag V-A, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Ludwigsburg kentinde inşa ettiği savaş esiri kampı.

<span class="mw-page-title-main">Neuengamme toplama kampı</span>

Neuengamme toplama kampı, Almanya'nın kuzeyinde yer alan Neuengamme ve 85'in üzerinde uydu kampından oluşan Nazi toplama kampı ağı. 1938'de Hamburg'un Bergedorf bölgesindeki Neuengamme köyü yakınlarında kurulan kamp, Kuzeybatı Almanya'daki en büyük toplama kampı oldu. 100.000'den fazla mahkûm Neuengamme'deydi. Alt kamplardan 24'ü kadınlar için kurulan esir kampıydı. Doğrulanan ölüm sayısı alt kamplarda 14.000, ana kampta 12.800, II. Dünya Savaşı'nın son haftalarındaki ölüm yürüyüşlerinde ve bombalamalarda 16.100 olmak üzere toplam 42.900'dür. Nazi Almanyası'nın 1945'teki yenilgisini takiben, İngiliz Ordusu alanı SS ve diğer Nazi yetkililerinin esir tutulduğu bir kamp olarak kullandı. 1948'de İngilizler, kamp yerine bir hapishane hücresi bloğu inşa etti.

<span class="mw-page-title-main">Yakov Antonov</span>

Yakov İvanoviç Antonov, savaş pilotu, Sovyetler Birliği Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Teyfuk Abdul</span>

Teyfuk Amitoviç Abdul, II. Dünya Savaşı sırasında 175. Muhafız Tüfek Alayı'nın 2. taburunun komutanı olarak görev yapan Sovyetler Birliği Kahramanı madalyalı Kırım Tatarı asker.

<span class="mw-page-title-main">Hanpaşa Nuradilov</span>

Hanpaşa Nuradiloviç Nuradilov 1941-1942 yılları arasında Kızıl Ordu'ya hizmet eden Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti doğumlu Çeçen makine tüfekçisi. PM M1910 makineli tüfeğiyle tahminen 920 düşman askerini öldürdü, ayrıca 18 Nazi Alman askerini esir aldı ve 9 Alman makineli tüfeğini ele geçirdi. Dört kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi. Son savaşı Stalingrad Muharebesi idi. Vücudu asla bulunamadı ve insanlar onun Alman bombardıman uçakları tarafından öldürüldüğü (bombalandığı) sonucuna vardı. Ölümünden sonra Stalingrad Muharebesi'nde gösterdiği icraatlar nedeniyle Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını aldı.

Hansultan Çapayeviç Daçiyev, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'ya hizmet etmiş Çeçen süvari. 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanıyla ödüllendirildi, ancak daha sonra Çeçen etnik kökeninden dolayı Celal-Abad'a sürüldü; Lavrenti Beriya'ya Çeçen halkının haklarının geri verilmesini talep eden bir mektup yazdıktan sonra güveni kötüye kullanma suçundan tutuklandı ve yirmi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tutuklandıktan sonra askerî madalyaları elinden alındı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı iptal edildi. Sonunda serbest bırakıldı ve 1985'te beraat etti. Ardından unvanı Mihail Gorbaçov tarafından yeniden verildi.

<span class="mw-page-title-main">Olga Sanfirova</span>

Olga Aleksandrovna Sanfirova, II. Dünya Savaşı sırasında 46. Taman Muhafızları Gece Bombardıman Uçak Hava Alayında kaptan ve filo komutanı. Ölümünden sonra Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı verildi. Bu unvanı alan ilk Tatar kadın oldu.

<span class="mw-page-title-main">Noah Adamia</span>

Noah Petroviç Adamia, II. Dünya Savaşı'nda Sovyet Deniz Kuvvetleri'nde çarpışmış Sovyet keskin nişancıdır. Sivastopol Muharebesi'nde 200'den fazla Alman askerini öldürmesiyle tanınmaktadır.

Maksim Yakubov Kazakça: Максим Якубович Якубов — Uygur, II.Dünya Savaşında asker, Sovyet askeri. Sovyetler Birliği Kahramanı (1943), Kızıl Ordu askeri olan 38'inci Voronej Cephesi'nin 240'ıncı Piyade Tümeni'nin 836'ncı Tüfek Alayı'nın tüfekçisi olarak Büyük Vatanseverlik Savaşı'nın bir katılımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Talgat Bigeldinov</span>

Talgat Jakypbekuly Bigeldinov İkinci Dünya Savaşı sırasında yer almış kara taarruz pilotu ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını iki kez kazanan tek Kazak asker. Savaştan sonra orduda kaldı ve yedek kuvvetlere transfer olmadan önce yarbay rütbesine ulaştı. Kazakistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandıktan sonra Tümgeneral rütbesine terfi etti.

<span class="mw-page-title-main">İvan Sereda</span> Sovyetler Birliği Kahramanı

İvan Pavloviç Sereda Sovyet teğmen, aşçı ve Sovyetler Birliği Savaş Kahramanı. Dvinsk bölgesindeki başarıları ile dikkatleri üzerine çekti. 1945 yılında terhis edildikten sonra Donetsk bölgesinin Aleksandrovka köyünde köy konseyi başkanı olarak çalıştı.