İçeriğe atla

Nikolay Bulganin

Nikolai Bulganin
Николай Булганин
Sovyetler Birliği Bakanlar Kurulu Başkanı
Görev süresi
8 Şubat 1955 - 27 Mart 1958
Birinci Yardımcılar Anastas Mikoyan
Mikhail Pervuhin
Maksim Saburov
Josef Kuzmin
Lazar Kaganoviç
Anastas Mikoyan
Yerine geldiğiGeorgi Malenkov
Yerine gelenNikita Kruşçev
Sovyetler Birliği Savunma Bakanı
Görev süresi
15 Mart 1953 - 9 Şubat 1955
Hükûmet başkanıGeorgi Malenkov
Yerine geldiğiAleksandr Vasilevski (Silahlı Kuvvetler Bakanı)
Nikolay Kuznetsov (Donanma Bakanı)
Yerine gelenGeorgi Jukov
Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetler Bakanı
Görev süresi
3 Mart 1947 - 24 Mart 1949
Hükûmet başkanıJosef Stalin
Yerine geldiğiJosef Stalin
Yerine gelenAleksandr Vasilevski
Kişisel bilgiler
Doğum Nikolay Aleksandroviç Bulganin
(Никола́й Алекса́ндрович Булга́нин)

30 Mart 1895(1895-03-30)
Nijni Novgorod, Rus İmparatorluğu
Ölüm 24 Şubat 1975 (79 yaşında)
Moskova, Rusya SFSC, SSCB
Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi
Ödülleri Sosyalist İşçi Kahramanı

Lenin Nişanı Lenin Nişanı Suvorov Nişanı (1. sınıf) Kutuzov Nişanı (1. sınıf) Kutuzov Nişanı (1. sınıf) Suvorov Nişanı (2. sınıf) Kızıl Yıldız Nişanı Kızıl Yıldız Nişanı Vladimir İlyiç Lenin 100. Doğum Günü Madalyası Vatanseverlik Savaşı Madalyası (1. sınıf) Moskova Savunması Madalyası Büyük Vatanseverlik Savaşı Madalyası Büyük Vatanseverlik Savaşı MadalyasıJaponya Zafer Madalyası SSCB Silahlı Kuvvetleri 30. Yıl Madalyası SSCB Silahlı Kuvvetleri 40. Yıl Madalyası "SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 50. yılı" Madalyası Moskova 800. Yıl Madalyası

Askerî hizmeti
Bağlılığı Kızıl Ordu
Branşı Kara kuvvetleri
Hizmet yılları 1941-1946
Rütbesi
Sovyetler Birliği Mareşali
Sovyetler Birliği Mareşali
Çatışma/savaşları II. Dünya Savaşı

Nikolay Aleksandroviç Bulganin (RusçaНиколай Александровичd Булганин, 11 Haziran 1895 - 24 Şubat 1975)[1] Rus asker ve siyasetçi.

İlk yılları

Bir ofis çalışanının oğlu olan Nijni Novgorod'da doğdu. 1917'de Bolşevik Parti'ye katıldı ve 1918'de, Bolşevik rejiminin siyasi polisi olan Çeka'ya katıldı. Burada 1922'ye kadar görev yaptı. Rus İç Savaşı'ndan sonra, 1927'ye kadar elektrik idaresinde bir sanayi müdürü olarak çalıştı. 1927-1931'de Moskova elektrik tedarik müdürü, 1931-1937 yılları arasında Moskova Şehri Sovyeti'nin yönetim kurulu başkanı olarak görev yaptı.

1934 yılında 17. Komünist Parti Kongresi'nde Merkez Komite aday üyeliğine seçildi. Sadık bir Stalinist olarak diğer liderlerin Josef Stalin'in 1937-38 Büyük Tasfiyesi'ne kurban gitmesiyle hızla terfi ettirildi. Temmuz 1937'de Rusya Cumhuriyeti Başbakanı (RSFSC) olarak atandı. 1939 yılında Merkez Komitesi'nin tam üyesi oldu ve Eylül 1938'de Sovyetler Birliği Başbakan Yardımcısı ve Sovyetler Birliği Devlet Bankası başkanı oldu.

II. Dünya Savaşı

II. Dünya Savaşı sırasında, hiçbir zaman bir cephe komutanı olmamasına rağmen, hükûmette ve Kızıl Ordu'da lider bir rol oynadı. Kıdemli Orgeneral rütbesi verildi ve Devlet Savunma Komitesi'nin üyeliğine atandı. 1944'te Savunma Bakanlığı Komiseri olarak atandı ve Stalin'in Kızıl Ordu Yüksek Komutanlığı'nda baş vekili olarak görev yaptı. 1947'de Silahlı Kuvvetler Bakanı oldu ve Sovyetler Birliği Mareşali rütbesine terfi etti. Komünist Parti'nin Politbüro aday üyesi oldu. 1947-1950 yılları arasında Stalin'in altında Sovyetler Birliği Başbakan Yardımcısı oldu. 1948'de Politbüro'ya tam üye oldu.

Başbakanlık

Stalin'in Mart 1953'te ölümünden sonra, kilit görev olan Savunma Bakanlığı'na atandı ve Sovyet liderliğinin ilk sırasına geçti. Georgi Malenkov ile yaptığı güç mücadelesinde Nikita Kruşçev'in müttefikiydi ve Şubat 1955'te Malenkov'un yerine Sovyetler Birliği Başbakanı oldu.[2] Genellikle Kruşçev'in reformlarının ve destalinizasyonunun bir destekçisi olarak görülüyordu. O ve Kruşçev, Hindistan, Yugoslavya ve Britanya'ya, "B ve K şovu" olarak bilinen bir seyahat yaptılar.[3] Ancak anılarında Kruşçev, "Ona [Bulganin] tamamen güvenemeyeceğine inandığını" yazdı.[4]

Ekim-Kasım 1956'daki Süveyş Krizi sırasında, Birleşik Krallık, Fransa ve İsrail hükûmetlerine, güçlerini Mısır'dan çekmezlerse Londra, Paris ve Tel Aviv'e roket saldırılarına başlanacağı tehdidini bildiren mektuplar gönderdi. İsrail başbakanı David Ben-Gurion'a yazdığı bir mektupta "İsrail, kendi halkının kaderiyle, suçlu ve sorumsuz bir şekilde barışın kaderiyle oynuyor. [...] İsrail'in bir devlet olarak varlığı sorununa işaret edilecektir."[5] Kruşçev, anılarında, tehdidin yalnızca roketleri başlatmak için yeterli ICBM'ye sahip olmadığı zamanlarda Batı fikrini bölmek için tasarlandığını itiraf etti ve her halükarda 1956'da savaşa gitme niyetinde değildi. Dahası, 1959'da ABD istihbaratı, Sovyet nükleer cephaneliğinin Batı'nın inandığından çok daha küçük olduğunu ve bu nedenle Sovyetlerin üç farklı yöne fırlatılacak kadar roketleri olmayacağını açıkladı. Tehdit edici mektuplar aslında, Birleşmiş Milletler'deki İngiliz ve Fransızlara yardım etti, çünkü bütün NATO üyeleri (ABD'nin de dahil olduğu) İngiltere ve Fransa'yı bir Sovyet saldırısından korumak için kararlı olduklarını garanti ettiler.

Ancak 1957 yılına gelindiğinde, Kruşçev'in reformist politikaları hakkında, Kruşçev ve destekçileri tarafından Vyaçeslav Molotov'un önderliğindeki muhalif grubun üyesi olma şüphesi sırası ona gelmişti. Haziran ayında, muhaliflerin Kruşçev'i politbüro toplantısında iktidardan indirmeye çalıştıkları sırada, iki grup arasında kaldı. Muhalifler yenilgiye uğratılıp iktidardan çıkarıldığında, bir süre daha görevine devam ettiyse de Mart 1958'de, Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti'nin bir oturumunda Kruşçev tarafından istifaya zorlandı.[2] İstifa ederek yirmi yıl önce yapmış olduğu Sovyet Devlet Bankası'nın başkanlığına atandı. Ancak Eylül ayında, Merkez Komite'den çıkarıldı ve Mareşal rütbesi geri alındı. Stavropol'a Bölge İktisadı Konseyi Başkan Yardımcısı olarak gönderildi ve Şubat 1960'ta emekli oldu.

Kaynakça

  1. ^ Nikolay Aleksandrovich Bulganin (premier of Union of Soviet Socialist Republics) -- Encyclopædia Britannica: 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Britannica.com. Retrieved on 2014-6-11.
  2. ^ a b Powaski, Ronald E. (1997). The Cold War: The United States and the Soviet Union, 1917-1991. New York, New York: Oxford University Press. ISBN 0195078500. 
  3. ^ Julius William Pratt A History of United States Foreign Policy, p. 470, Prentice Hall, 1965 University of California original digitized February 8, 2007; 1979 4th ed. 978-0-13-392282-0
  4. ^ Khrushchev, Nikita (2006). Memoirs of Nikita Khruschev, Volume 2: Reformer (1945–1964). University Park, Pennsylvania: Pennsylvania State University Press. s. 238. ISBN 0271028610. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018. 
  5. ^ "7 Exchange of Letters- Bulganin- Ben-Gurion- 5 and 8 November 1956". İsrail Dışişleri Bakanlığı. 14 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Georgi Malenkov
Sovyetler Birliği Bakanlar Kurulu Başkanı
1955-1958
Sonra gelen:
Nikita Kruşçev
Önce gelen:
Aleksandr Vasilevski (Silahlı Kuvvetler Bakanı)
Nikolay Kuznetsov (Donanma Bakanı)
Sovyetler Birliği Savunma Bakanı
1953-1955
Sonra gelen:
Georgi Jukov
Önce gelen:
Josef Stalin
Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetler Bakanı
1947-1949
Sonra gelen:
Aleksandr Vasilevski

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nikita Kruşçev</span> 1953ten 1964e kadarki Sovyetler Birliği lideri

Nikita Sergeyeviç Kruşçev, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Tuhaçevski</span> Sovyet Mareşal

Mihail Tuhaçevski görevini 1918 ila 1937 sürdürmüş, Kızıl Napolyon lakaplı Sovyet mareşal ve teorisyen

<span class="mw-page-title-main">Destalinizasyon</span> Stalinin ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan bir dizi siyasî reform

Destalinizasyon, Sovyetler Birliği'nde Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan süreci ifade eden terim. Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin 20. Kongresi, Stalin'in ölümünden 3 yıl sonra 14 Şubat-25 Şubat 1956'da yapıldı ve bu tarihten itibaren Stalin dönemine ait uygulamalar, "kişinin putlaştırılması" olarak değerlendirildi ve destalinizasyon süreci başlatılmış oldu. Stalin'e ait görüşlerin etki ve gücünün çözülmesi, buna bağlı hiyerarşik yapı ve ideolojik hâkimiyetin geriletilmesi girişimi; destalinizasyon olarak ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Malenkov</span> Sovyet devlet adamı ve Komünist Parti görevlisi

Georgi Malenkov, Josef Stalin'in yakın çalışma arkadaşlarından olan Sovyet devlet adamı ve Komünist Parti görevlisi. Stalin'in ölümünden hemen sonra SBKP Genel Sekreterliği (1953) ve Başbakanlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Vasilevski</span>

Aleksandr Mihayloviç Vasilevski, Rus asker. Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Politbüro</span> SSCB tarihinde komünist partinin, politikaları belirleyen en üst karar organı

Politbüro, Politik Büronun kısaltılmış biçimi. SSCB tarihinde komünist partinin, politikaları belirleyen en üst karar organıydı. Rusya'da 1917 Sovyet Devrimi'nden sonra devlet yönetimi üzerinde uyguladığı sıkı denetim 1991'de SSCB'nin dağılmasıyla sona ermiş, ardından varlığı fiilen sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anastas Mikoyan</span>

Anastas İvanoviç Mikoyan,, Bolşevik önder ve Ermeni Sovyet politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lavrenti Beriya</span>

Lavrenti Beriya, Sovyet politikacı, Sovyet Güvenlik Sekreteri ve Sovyet Gizli Polisi şefi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri</span> Fiilen Sovyetler Birliğinin lideri

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri, 1924'ten 1991'de birliğin dağılmasına kadar, makam sahibi Sovyetler Birliği'nin tanınmış lideriydi. Genel Sekreter Komünist Parti'yi doğrudan tek başına kontrol ediyordu. Bununla birlikte, parti siyasi güç üzerinde tekele sahip olduğundan, Genel Sekreter Sovyetler Birliği hükûmetini yürütme kontrolüne sahipti. Makamın devletin hem dış hem de iç politikalarını yönlendirme kabiliyeti nedeniyle Sovyetler Birliği'nin fiili olarak en yüksek makamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği liderleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sovyetler Birliği'nin yaklaşık yetmiş yıllık tarihinin hiçbir döneminde ülkenin resmî bir lideri olmadı ve devlet başkanı de facto olarak yöneticilik yaptı, çünkü ülkedeki siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem pratikte üst düzey liderler bulunmaktaydı ve bu liderlerin genellikle Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliği makamları vasıtasıyla sorumlukları ve yetkileri bulunurdu. Devletin kuruluşunda Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) öncü parti ilkesine uygun olarak devletin ana yönetim organı olarak konumlandı ve bu durum Sovyet Anayasası 6. maddesi ile anayasal olarak koruma altına alındı. Böylelikle SBKP toplumunda öncü rolü oynayan parti olarak tek parti yönetimi ile devlet yönetiminde söz sahibi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi</span>

Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi, 14 – 26 Şubat 1956 tarihinde yapılmıştır. Kongre özellikle parti genel sekreteri Nikita Kruşçev’in yaptığı ve Gizli söylev olarak bilinen, Josef Stalin ve döneminin şiddetle eleştirildiği konuşmayla hatırlanır. Sovyet dış politikasında Barış içinde bir arada yaşama yaklaşımının ilan edildiği kongredir.

<span class="mw-page-title-main">Gizli söylev</span>

Gizli Söylev veya Kruşçev Raporu, Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresinde Genel Sekreter Nikita Kruşçev tarafından 25 Şubat 1956 tarihinde yapılan konuşmadır. Konuşmada, 1953 yılına kadar iktidarda olan Sovyet lideri Josef Stalin tarafından yapılan yanlış uygulamalar, orduda ve partide gerçekleştirilen tasfiyeler, kişi kültünün oluşturulması eleştirilir. Kruşçev konuşmasında Stalin'i kıyasıya eleştirirken Bolşevik lider Vladimir Lenin'e ve Sovyetler Birliği Komünist Partisine sahip çıkacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Kuznetsov</span>

Nikolay Gerasimoviç Kuznetsov, Kızıl Donanma'nın komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Filo Amirali.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi 19. Kongresi</span>

Sovyetler Birliği Komünist Partisi 19. Kongresi 5 Ekim ile 14 Ekim 1952 tarihleri arasında Moskova'da toplanmıştır. II. Dünya Savaşı sonrası toplanan ilk Partisi kongresidir. Ayrıca Josef Stalin'in liderliğindeki son kongredir. Çin'den Liu Shaoqi olmak üzere yabancı Komünist partilerden birçok önemli misafir kongreye katılmıştır. Stalin son konuşmasını bu kongrede yapmıştır. 19. Merkez Komite de bu kongrede seçilmiştir.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Merkez Komitesi Sekreterliği, çoğunlukla Politbüro tarafından idare edilen hükûmet politikasının hazırlanmasından ziyade partinin merkezi yönetiminden sorumluydu. Üyeleri Komünist Parti Merkez Komitesi tarafından seçildi, ancak ilk yıllarında oy kullanmadan önce kıdemli liderler tarafından kararlar alındığından seçimler resmiyetsizdi. Aynı zamanda Politbüro üyesi olan SBKP Genel Sekreteri, Sekreteryanın ve partinin lideriydi. Sekreterya ve Politbüro'daki ikili üyelik, Sovyet liderliğinin iki ya da üç çok üst düzey üyesi için ayrılmıştı ve Joseph Stalin sonrası dönemde nihai bir güce adım atmıştı. Son beş Sovyet liderleri birinci veya genel sekreter olmadan önce üst düzey sekreterlerdi. Buna ek olarak, Georgi Malenkov kısa bir süre Sekretarya'nın en üst üyeliği nedeniyle Stalin'in ölümünün ardından bir hafta partinin genel başkanı olarak değerlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Anti Parti Grubu</span>

Anti Parti Grubu, Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Nikita Kruşçev'in başlattığı destalinizasyon sonrası Haziran 1957'de Kruşçev'i görevden alınmasına çalışan fakat başarısız olan grup. Kruşçev'in tanımlaması olan Anti Parti Grubu, Bolşevik liderler Georgi Malenkov, Vyaçeslav Molotov, Lazar Kaganoviç, Dmitri Şepilov gibi isimlerin önderliğindeki muhaliflerden oluşmaktaydı. Grup destalinizasyon sürecinde Stalin'in etkisizleştirilmesine şiddetle karşı çıktı.

<span class="mw-page-title-main">1956 Gürcistan protestoları</span>

1956 Gürcistan protestoları, 1956 Tiflis ayaklanması veya 9 Mart Katliamı, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Nikita Kruşçev'in destalinizasyon politikalarına karşı Josef Stalin'i destekleyen Sovyet Gürcülerin düzenlediği protestolar dizisi. Eylemlerin merkezi cumhuriyetin başkenti Tiflis'te idi. Stalin'in ölümünün üçüncü yıldönümünde gerçekleştirilen spontan mitinglerde Kruşçev'in gizli söylevi yoğun şekilde protesto edildi ve hızla kontrol edilemez kitle gösterilerine dönüştü ve ortaya çıkan isyan dalgası kentin yaşamını felç etti. Protestolarda Sovyetler Birliği hükûmetinin değişmesi gerektiği ve Gürcistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesi gibi siyasi talepler ortaya çıktı.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ndeki muhalefet gruplarının yasaklanması, ilk olarak 1921'de gerçekleşmiştir.

Sabotajcı Doktorlar veya Katil Doktorlar olarak da bilinen Doktorlar Komplosu, Sovyetler Birliği'nde dönemin bazı tanınmış Sovyet doktorlarının bir dizi Sovyet liderlerine komplo düzenlemek ve öldürmekle suçlandığı ceza davalarıdır. SSCB Devlet Güvenlik Bakanlığı'nın Siyonist komplo olarak tanımladığı bu olaylar bütünü kimi kaynaklarca antisemitizm dalgası olarak geçer. 1951–1953'te, Moskova'dan ağırlıklı olarak Yahudi bir grup doktor Sovyet liderlerine suikast düzenlemek için bir komplo kurmakla suçlandı. Buna daha sonra Siyonizm'in tehditlerinden bahseden ve medyada antisemitik karakter yayınları eşlik etti. Yahudiler ve Yahudi olmayanlar gibi birçok doktor, memur ve diğerleri işlerinden derhal görevden alındı ve tutuklandı. Stalin'in ölümünden birkaç hafta sonra, yeni Sovyet liderliği kanıt eksikliği olduğunu ve davanın düştüğünü söyledi. Kısa süre sonra olayın yalan olduğu ve aslında üretildiği açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Şepilov</span>

Dmitri Trofimovich Şepilov(5 Kasım 1905 - 18 Ağustos 1995) Dışişleri Bakanı olarak görev yapan bir Sovyet ekonomist, avukat ve politikacıydı. 1957'de Nikita Kruşçev'i iktidardan uzaklaştırmaya yönelik başarısız komploya katıldı ve suçlanarak iktidardan uzaklaştırıldı. Kruşçev'in devrilmesinden sonra rehabilite edilerek, büyük ölçüde sessiz bir emeklilik yaşadı.