İçeriğe atla

Nikolaas Tinbergen

Nikolaas Tinbergen
Nikolaas (Niko) Tinbergen (1978)
Doğum15 Nisan 1907
Lahey, Hollanda
Ölüm21 Aralık 1988
Oxford, İngiltere
MilliyetHollanda Hollanda
Ödüller 1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü
Kariyeri
DalıZooloji, etoloji
Çalıştığı kurumlarOxford Üniversitesi
Doktora öğrencileriRichard Dawkins

Nikolaas Tinbergen, (d. 15 Nisan 1907, Lahey, Hollanda - ö. 21 Aralık 1988, Oxford, İngiltere) Hollandalı bir zoolog ve seçkin bir etologdu. 1940-1949 yılları arasında Leiden Üniversitesi'nde, 1949-1974 yılları arasında ise Oxford Üniversitesi'nde profesörlük yapmıştır. 1955 yılında İngiliz vatandaşlığına geçmiştir.

Nikolaas Tinbergen, Patrick Bateson, Robert Hinde ve William Thorpe ile birlikte İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra İngiltere'de biyolojik davranış bilimi disiplininin kurulmasında etkili olmuştur. 1973 yılında Karl von Frisch ve Konrad Lorenz ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.[1][2][3]

Hayatı

Nikolaas Tinbergen, hayatı boyunca kendisiyle kişisel teması olan herkes tarafından Niko olarak çağrıldı. Anne ve babası Dirk Cornelis Tinbergen (d.1874) ve Jeanette van Eek (d.1877) 1902 yılında evlenmişlerdir. Tinbergen Ailesi'nin soyu, 15'inci yüzyıla kadar uzanmaktadır ve Hollanda'nın doğu kesiminde Doetinchem yakınlarındaki Engbergen adını taşıyan bir gayrimenkulden gelmektedir. Nikolaas Tinbergen'in biri doğumdan hemen sonra ölen altı kardeşi vardır.

Babası Dirk Tinbergen, Lahey'deki bir gimnasiyumda Hollandaca öğretmeniydi ve Orta Çağ Hollandacası konusunda tanınmış bir uzmandı. Hollandaca dilinin yaygın olarak kullanılan bir grameri ve Reineke Fuchs başlıklı epik fablın 13.'üncü yüzyıl Hollandaca hâli Van den vos Reynaerde'nin şerhi de dahil olmak üzere, birçok kitabın yazarıydı.

Kaynakça

  1. ^ "Tinbergen autobiography at nobelprize.org". 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017. 
  2. ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1973: von Frisch, Lorenz and Tinbergen". 30 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017. 
  3. ^ "Tinbergen Nobel Lecture" (PDF). 27 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Şubat 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jan Tinbergen</span> Hollandalı iktisatçı

Jan Tinbergen, Hollandalı iktisatçı.

<span class="mw-page-title-main">Lise Meitner</span> Avustralyalı fizikçi (1878-1968)

Lise Meitner, Avusturyalı fizikçidir. Nükleer fizik ve radyoaktivite üzerine çalıştı. Fizyon'un teorik yorumunu yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Richard Dawkins</span> İngiliz biyolog, etolog ve yazar

Clinton Richard Dawkins, Britanyalı etolog, evrimsel biyolog ve yazar. Oxford Üniversitesi bünyesinde 1995 yılında Charles Simonyi tarafından oluşturulmuş Bilimin Kamu Tarafından Anlaşılması için Smonyi Kürsüsü'nde 2008 yılında emekli oluncaya kadar görev yapmıştır.

Hollandaca, Felemenkçenin Hollanda'da konuşulan lehçesi.

<span class="mw-page-title-main">Konrad Lorenz</span> Avusturyalı hayvanbilimci ve Nobel Tıp Ödülü (1973) sahibi (1903-1989)

Konrad Zacharias Lorenz, Avusturyalı bir etoloji uzmanıdır. Viyana'da karşılaştırmalı anatomi ve hayvan psikolojisi dersleri verdikten sonra, 1940 yılında Konigsberg Üniversitesi'nde profesör oldu. 1949 - 1951 yıları arasında Attenburg Karşılaştırmalı Etoloji Enstitüsü'nü, sonra Buldern'de Max-Planck Davranış Fizyoljisi Enstitüsü'nü, 1954'te de Seewiesen Enstitüsü'nü yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Diderik van der Waals</span>

Johannes Diderik van der Waals, Hollandalı fizikçidir. En önemli başarısı ona Nobel'i kazandıran "gazlar ve sıvıların durum denklemi"dir. Van der Waals, gaz ve sıvıların hacimleri, sıcaklıkları ve basınç arasındaki ilişkinin, bugün van der Waals kuvveti adı verilen moleküller arası kuvvetleri ve moleküllerin hacimlerini hesaba katmadan anlaşılamayacağını fark etti.

Alfred Nobel'in Anısına Ekonomi Bilimlerinde The Sveriges Riksbank Ödülü veya sıklıkla söylendiği şekilde Nobel Ekonomi Ödülü, ekonomi alanında yapılan önemli katkılara verilen bir ödül. Genel olarak, dünyanın en prestijli bilim ödüllerinden biri olarak kabul edilir. 1895'te Alfred Nobel'in vasiyetiyle kurulan Nobel Ödülleri'nden biri değildir ama sıklıkla onlarla özdeşleşmiştir. Ekonomi Ödülü, Nobel Vakfı'nca refere edilip İsveç'in merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıl dönümü olan 1968 yılında, Alfred Nobel'in 1895'teki vasiyetinin anısına, kurulmuş ve finanse edilmiştir. Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahipleri gibi, Ekonomi Ödülü sahipleri de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından seçilir ve Nobel Komitelerine benzer olarak bir Ödül Komitesi vardır. Ödül ilk kez, 1969'da Hollandalı ve Norveçli ekonomistler Jan Tinbergen ve Ragnar Frisch'e "ekonomik süreçlerin analizi için, dinamik modeller geliştirip uyguladıkları" gerekçesiyle verildi.

<span class="mw-page-title-main">Pieter Zeeman</span> Hollandalı fizikçi

Pieter Zeeman, 1902'de Hendrik Lorentz ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'ni kazanmış, Zeeman efektinin teorisyeni, Hollandalı bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Karl von Frisch</span> Alman-Avusturyalı davranış bilimleri uzmanı (1886-1982)

Karl von Frisch, Avusturya asıllı etolog. Özellikle arı davranışları ve duyuları üzerinde yaptığı çalışmalarla tanınır. Arıların morötesi ve polarize ışığa karşı hassasiyetlerini ortaya çıkarmış, ayrıca bal arılarının kendilerine özgü bir "dans" kullanarak kovanda birbirlerine nasıl bilgi aktardıklarını çözmüştür. Meslektaşları Konrad Lorenz ve Nikolaas Tinbergen ile beraber 1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Gent Üniversitesi</span> Belçikanın Flaman Bölgesindeki Gent şehrinde bulunan devlet üniversitesi

Gent Üniversitesi, eskiden Rijksuniversiteit Gent Belçika'nın Flaman Bölgesindeki Gent şehrinde bulunan devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ragnar Anton Kittil Frisch</span> Norveçli ekonomist

Ragnar Anton Kittil Frisch,, Norveçli iktisatçı.

<span class="mw-page-title-main">John Hicks</span> İngiliz iktisatçı

John Richard Hicks İngiliz iktisatçıdır. 1972'de Kenneth Arrow ile ortak olarak Nobel İktisat Ödülü kazanmıştır. Hicks 20. yüzyılın en önemli ve en etkili olmuş iktisatçılarından birisidir. İktisat biliminin birçok alanlarında katkılardan en önemlileri mikroekonomi alanında tüketici talep teorisini geliştirmesi ve makroekonomi alanında ise Keynesiyen görüşleri açıklayıp özetleyen IS/LM modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Tjalling Koopmans</span> Hollandalı-Amerikalı ekonomist (1910 – 1985)

Tjalling Charles Koopmans, 1975'te Nobel İktisat Ödülü'nü Leonid Kantoroviç ile ortaklaşa kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Juliana (Hollanda kraliçesi)</span> Hollanda kraliçesi (1909-2004; hd. 1948-1980)

Juliana, 1948'den 1980'deki feragâtına kadar Hollanda kraliçesi.

<span class="mw-page-title-main">Lawrence Klein</span> Amerikalı ekonomist (1920 – 2013)

Lawrence Robert Klein, Amerikalı iktisatçı ve ekonometricidir. Klein ABD Nebraska eyaletinde Omaha şehrinde doğmuştur. 1980'de Nobel Ekonomi Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. William</span> İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı (hd. 1689-1702)

III./II. William Haziran 1672'den 1689'a kadar Hollanda genel valisi (Stadtholder), 1689'dan 1694'e kadar eşi II. Mary ile birlikte İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı, eşinin ölümünde sonra ise tek başına İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı. Babası Hollanda Oranien-Nassau Hanedanı'ndan II. Wilhelm (Oranien), annesi ise İngiltere kraliyet ailesinden I. Charles'in kızı Prenses Mary'dir.

<span class="mw-page-title-main">Georg von Békésy</span> Macar fizikçi (1899 – 1972)

Georg von Békésy, Budapeşte, Macaristan doğumlu Macar biyofizikçi. 1961 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü memeli işitme organındaki kohleanın işlevi üzerine yaptığı araştırmalar nedeniyle kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tobias Asser</span>

Tobias Michael Carel Asser Yahudi asıllı Hollandalı avukat ve hukukçudur. 1911 yılında Nobel Barış Ödülü'nü Alfred Fried ile birlikte paylaşmıştır. Tobias Asser'e Nobel Ödülü, 1899 yılındaki Lahey Barış Konferansı'nda Daimi Hakemlik Mahkemesi'nin (PCA) kurulmasındaki rolü nedeniyle verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nicolaas Bloembergen</span> Hollandalı-Amerikalı fizikçi (1920 – 2017)

Nicolaas Bloembergen, Hollanda doğumlu Amerikalı Nobel Ödülü sahibi fizikçi.

Hollanda başbakanı, Avrupa ülkesi Hollanda'da 1848 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.