İçeriğe atla

Nikita Romanoviç

Nikita Romanoviç
Doğumy. 1522
Ölüm23 Nisan 1586
Rusya
HanedanRomanov Hanedanı
BabasıRoman Zaharyin-Yuryev
AnnesiUlyana İvanovna

Nikita Romanoviç (RusçaНикита Романович; 1522 – 23 Nisan 1586), Nikita Romanoviç Zaharyin-Yuryev olarak da bilinir, Rusya'nın önde gelen boyarlarından biriydi. Torunu I. Mihail (h. 1613-1645) Romanov Hanedanı'na Rus çarı ünvanını getirmiştir.

Hayatı

Nikita, Romanov Hanedanı'na adını veren ve Roman Zaharyin-Yuryev'in 1579'da ölen karısı Ulyana İvanovna'dan doğma oğluydu. Nikita Romanoviç, 1547 yılında kız kardeşi Anastasiya Romanovna ile evlendiğinde Rus çarı IV. İvan'ın (Korkunç İvan) kayınbiraderi olmuştur. Büyük büyükbabası Zahariy İvanoviç Koşkin'dir.

Nikita Romanoviç tarihi kayıtlarda ilk kez 1547 yılında, Çar'ın Anastasiya Romanovna ile düğünü vesilesiyle nüfuz artışı yaşamasıyla ortaya çıkar. Kazan Hanlığı'na karşı 1547 ve 1548'de yapılan başarısız seferlerde çarın koruması olarak görev yaptı. 1562 yılında boyar oldu. Dört yıl sonra, kardeşi Daniil Romanoviç'in ölümünün ardından Tver valisi oldu. Novgorod ve İsveç'e karşı 1572'de yapılan kış seferi sırasında Rus birliklerine komuta etti. Ayrıca 1573 ve 1577 Livonya seferlerine de katıldı.

Korkunç İvan ölümünden önce (Mart 1584) iki oğlu, I. Fyodor ve Dimitri İvanoviç'i güvenilir yardımcılarına emanet etti. Bunlardan biri Nikita Romanoviç'ti. 23 Nisan 1586'da öldü ve Moskova yakınlarındaki Novospasskiy Manastırı'na gömüldü.

Kaynakça

  • Богуславский В. В. Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия : в 2 т. — М.: Олма-Пресс, 2005 г.
  • Ruslan Grigoryeviç «Великий государь Иоанн Васильевич Грозный», том 1, Smolensk, «Русич», 1996 г. ISBN 5-88590-528-2
  • Ruslan Grigoryeviç «Великий государь Иоанн Васильевич Грозный», том 2, Smolensk, «Русич», 1996 г. ISBN 5-88590-529-0

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan bir ülke

Rusya,

<span class="mw-page-title-main">IV. İvan</span> ilk Rusya Çarı

IV. İvan, İvan Vasiliyeviç veya yaygın adıyla Korkunç İvan, son Moskova Knezi ve ilk Rusya Çarı. Düzenlediği seferler ve yaptığı fetihlerle Moskova Knezliği'ni lağvetmiş ve Rus Çarlığı'nı kurmuş olan bir hükümdardır. Rusya'yı, "Tüm Rusya'nın Çarı" sıfatıyla 1547 yılından 1584'teki ölümüne kadar yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Grozni</span> Rusyaya bağlı Çeçenistanın başkenti

Grozni Rusya'nın Çeçen Cumhuriyeti'nin başkentidir. Şehir Sunja Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Şehrin ismi Rus çarı Korkunç İvan'a ithafen Grozni olarak seçilmiştir. Eski isimleri ise Süncekale ve Cevherkale'dir. Yüzölçümü 324,16 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarıyla 271.573'tür. 2010 nüfus sayımına göre, nüfusu 271.573 olan nüfusu, 2002 nüfus sayımına göre 210.720 olan nüfusuna kıyasla artmış olsa da, 1989 nüfus sayımına göre 399.688 olan nüfusun sadece üçte ikisi kaydedilmiştir. 1870'e kadar Rusça: Groznaya olarak bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">Çerkesya</span> Kuzeybatı Kafkasyada Adige kabilelerinin birleşmesi ile kurulmuş eski bir devlet

Çerkesya, günümüzde Rusya sınırlarında kalan Kuzeybatı Kafkasya'da var olmuş tarihî ülke ve bölge. Rus-Çerkes Savaşı sonucunda Çerkesya yıkılmış ve Çerkes nüfusunun %75-90'ı topluca katledilmiş, kalan Çerkeslerin büyük kısmı da Osmanlı topraklarına sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Suvorov</span> Rus Mareşal

Alexandr Vasilyeviç Suvorov, 18. yüzyıldaki Osmanlı-Rus Savaşlarında Osmanlılara karşı büyük bir başarı göstermiş Rus mareşal, Rymik Kontu ve Smolensk Prensi. Suvorov hiç savaş kaybetmemiş olan nadir komutanlardandır. Transdinyester rublesi'nde Suvorov'un resimleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İnguşetya</span> Rusyaya bağlı federe cumhuriyet

İnguşetya, İnguşya ya da resmî adıyla İnguşetya Cumhuriyeti Kuzey Kafkasya’da, Rusya Federasyonu’na bağlı federe cumhuriyet. Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi’ne dâhil olan İnguşetya’nın güney sınırı; Rusya Federasyonu’nun Gürcistan sınırının parçasıdır. Doğusunda Rusya’nın özerk cumhuriyetlerinden Çeçenya; batısında ise yine aynı statüdeki cumhuriyetlerden Kuzey Osetya-Alanya bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">II. Nikolay</span> son Rus İmparatorluğu hükümdarı (1868-1918; çar 1894-1917)

II. Nikolay ya da Nikolay Aleksandroviç Romanov, Romanov hanedanına mensup tüm Rusya imparatoru, Polonya çarı ve Finlandiya büyük prensi, Albay (1892); buna ek olarak, İngiliz Filo Amirali ve İngiliz Ordusu Saha Mareşali idi. Saltanatı sırasında Rus İmparatorluğu, dünyanın önde gelen büyük güçlerinden biriydi ancak ekonomik ve askeri çöküşe geçti. Sovyet tarihçiler tarafından verdiği kararlar sebebiyle askeri yenilgilere ve milyonlarca insanın ölümüne yol açan zayıf ve beceriksiz bir lider olduğu ifade edildi. Batılı tarihçiler ise genel anlamda II. Nikolay'ı Sovyet sistemiyle eşdeğer gördü. Aleksey Tolstoy "Çar'ın rejimi hakkında birçok kötü şey vardı, ama otokrasiyi miras aldı, eylemleri şimdi perspektifte ve Sovyetler tarafından işlenen korkunç suçlarla karşılaştırıldığında görülüyor." ifadelerini kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Çerkes Soykırımı</span> Soykırım

Çerkes Soykırımı veya Tsitsekun, 19. yüzyılda, Çarlık Rusyası tarafından Çerkeslere gerçekleştirilen sistematik toplu katliam ve sürgün. Olaylardan Çerkeslerin %80-97'si, yaklaşık 1,5 milyon kişi, etkilenmiştir. Grigori Zass gibi Rus generaller Çerkes sivillerin toplu katliamını yücelttiler, bilimsel deneylerde kullanılmalarını savundular ve askerlerinin kadınlara tecavüz etmesine izin verdiler. Rus kuvvetlerinin hamile kadınların karınlarını deşmek gibi çeşitli yöntemler kullandığı bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Boris Godunov</span>

Boris Fyodoroviç Godunov, Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesinin ardından 1598-1605 arasında hüküm süren Rus çarı. Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rus Devrimi (1905)</span>

1905 Rus Devrimi, Rus İmparatorluğu çapında geniş yankı bulan kitlesel siyasi eylemlerdir. 1905 Moskova Ayaklanması örneğinde olduğu gibi, bazı eylemler doğrudan hükûmeti hedef almıştır. Saldırılar, işçi grevleri, köylü ayaklanmaları ve askeri isyanlar şeklinde gelişmiştir. Olaylar sonucunda anayasal monarşiye geçiş yapılmış ve Çarlık Duması kurulmuş, çok partili seçimler yapılmış, 1906 Anayasası meydana getirilmiştir. Ancak Çarlık rejiminin yıkılması ve bazı bölgelerdeki bağımsızlık yönünde yapılan silahlı ayaklanma girişimleri başarısız olmuş ve bastırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rus-Çerkes Savaşı</span> Ruslar ve Kafkaslar, özellikle Çerkesler arasında yaşanan ve soykırımla sonlanan savaş

Rus-Çerkes Savaşı, 17 Temmuz 1763'te (E.U.) Rusya'nın Çerkesya'da hak iddia etmesi ve Çerkeslerin bunu reddetmesi ile başlayan, 21 Mayıs 1864'te (E.U.) son Çerkes ordusunun mağlup edilmesiyle sona eren askerî mücadele. Savaş 101 yıl sürmesi sebebiyle hem Rusya hem de Çerkesya tarihindeki en uzun savaştı.

<span class="mw-page-title-main">1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı</span>

1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı 17. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği ve bu birliğe bağlı derebeylerinin komutasındaki paralı askerlerin taht kavgası içinde iç savaş ortamına sürüklenmiş olan Rusya Çarlığı'nı istila etmesiyle başlayan savaştır. Bu dönem Rus tarihinde Karışıklık Dönemi olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Romanov Hanedanı</span> 1613-1917 yılları arasında Rusyanın hükümdar kraliyet ailesi

Romanov Hanedanı, 1613-1917 yılları arasında Rusya'nın hükümdar kraliyet ailesiydi. Romanovlar, Moskova'nın Büyük Dükalığı'nın ve daha sonra 1598'de Çar I. Fyodor'un ölümü üzerine soyu tükenmiş olan Rurik hanedanlığı döneminde Rusya Çarlığı'nın asilzadeleri olarak ön plana çıktı. 21 Şubat 1613'te Mihail Romanov, Zemsky Sobor tarafından Rusya Çar'ı seçildi ve Romanovları Rusya'ya hakim olan ikinci hanedan yaptı. Mihail'in torunu I. Petro, 1721'de Rus İmparatorluğu'nu kurdu ardından bir dizi savaş ve reform yoluyla ülkeyi büyük bir güce ulaştırdı. Romanovların doğrudan erkek vârisleri, Elizaveta Petrovna 1762'de öldüğünde sona erdi. 5 Ocak 1762'den itibaren imparatorluk tahtının kadın hattı boyunca Prenses Anna Petrovna'nın ve Holstein-Gottorp Dükü Karl-Friedrich'in, oğulları Holstein-Gottorp Dükü Karl Peter Ulrich, Romanov Hanedanı üyesi olarak tanındı. Böylece, şecere kurallarına göre, Elizaveta Petrovna'nın torunları bazen "Holstein-Gottorp-Romanov" olarak anılmaktadır. Şubat Devrimi'nin ardından İmparator II. Nikolay 15 Mart 1917'de çekilmiş ve böylece 304 yıl süren Romanov yönetimi sona ermiştir. Ardından, 1918'de İmparator II. Nikolay ve ailesi Bolşevikler tarafından kurşuna dizilerek öldürüldü ve Romanov Hanedanı'nın 65 üyesinin hayatta kalan 47'si yurt dışına sürgüne gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">I. Fyodor</span>

I. Fyodor (Teodor) İvanoviç veya Fyodor I. İoanoviç ; 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rus çarıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Fyodor</span> Rus hükümdar (1589-1605; çar 1605-1605)

II. Fyodor Borisoviç Godunov ; 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Godunov hanedanına mensup Rus çarı. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Zass</span> Rus general

Grigori Zass, Rus İmparatorluk generali. Napolyon Savaşlarına katıldı, Rus-Çerkes Savaşı sırasında başkomutan oldu ve Çerkes Soykırımı'nda önemli bir rol oynadı. Diri diri yakmak, kelle toplamak, kafaları kazığa geçirmek, çocukları diri diri gömmek, köy yakmak, hastalık yaymak ve toplu tecavüz gibi yöntemler kullandı. Zass'ın komuta döneminde Çerkeslere yönelik sistematik katliamlar artış gösterdi. Armavir şehrinin kurucusudur. Rus kaynaklarında "Kafkasya Savaşı kahramanı" olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">İvan İvanoviç</span> Rus besteci (1554-1581)

İvan İvanoviç, Rurik Hanesi'ne mensup Rus çareviçi. 1547-1584 yılları arasındaki Rus çarı IV. İvan'ın ve Anastasia Romanovna'nın oğludur.

Konotop Muharebesi veya Sosnivka Muharebesi, Ukrayna Kazakları Hetmanı İvan Vyhovsky tarafından yönetilen bir koalisyon ile İvan Bezpaly'nin Kazak akerleri tarafından desteklenen Rus Çarlığı'ndan Semyon Pozharsky ve Semyon Lvov komutasındaki süvari birlikleri arasında 29 Haziran 1659'da Ukrayna'nın Konotop kasabası yakınlarında gerçekleşen savaş. Harp Rus-Polonya Savaşı (1654-1667) sırasında gerçekleşmiştir. Vyhovsky'nin koalisyonu Rusları ve müttefiklerini yendi ve ana Rus ordusunu Konotop kuşatmasını bırakmasını sağladı. Ancak, savaşın sonunda Ukrayna'daki siyasi gerilim de arttı ve Vyhovsky'nin birkaç ay sonra iktidardan uzaklaşmasına yol açtı.