İçeriğe atla

Nikiforos Paleologos

Nikiforos Paleologos
Ölüm18 Ekim 1081
BağlılığıBizans İmparatorluğu

Nikiforos Paleologos (YunancaΝικηφόρος Παλαιολόγος; ö. 18 Ekim 1081) 11. yüzyıl Bizanslı general.

Hayatı

Nikiforos Paleologos, 1259 ile 1453 yılları arasında Bizans İmparatorluğu'nun son hükümdar hanedanı olmuş Paleologos Hanedanı'nın bilinen ilk üyesidir. Georgios ve Nikolas isimli iki oğlu vardır. Oğullarından Georgios Paleologos, I. Aleksios'un (h. 1081-1118) en önemli askeri komutanlarından ve destekçilerinden biridir. Georgios ve onun büyük büyük torunu Andronikos Palaiologos'tan, Paleologos Hanedanı gelmektedir.[1]

Nikiforos, ilk defa İmparator Romen Diyojen'in (h. 1068-1071) kısa hükümdarlığında kayıtlarda görülmektedir. Dükas Hanedanı destekçisi olarak, Romen Diyojen'e düşmandı ve Sezar İoannis Dukas ve Mihail Psellos'un etrafında toplanmış muhalefetin bir üyesiydi.[2] 1071 yılında felaketle sonuçlanan Malazgirt Meydan Muharebesi sonrası, Romen Diyojen'in devrilmesi sonrası, İmparatorluğa isyan eden Norman paralı asker Roussel de Bailleul'a karşı doğuta sevk edildi. Gürcistan'dan sağladığı 6,000 paralı asker ile, Roussel ile karşı karşıya geldi fakat Gürcü askerlerinin kaçmasıyla, yenildi.[2] 1077 yılında, Mezopotamya'nın doux'u olarak kaydedilmiştir. Dükas Hanedanı'na ve İmparator VII. Mihail'e (h. 1071-1078) sadık olmasına rağmen, oğlu Georgios'un III. Nikeforos olarak imparator olacak Nikiforos Botaneiates'un isyanına katılmasına izin verdi.[2][3]

1081 yılında, oğlu Georgios ve Dükas Hanedanı Aleksios Komnenos liderliğinde Komnenos Hanedanı'nın başkaldırısını desteklemesine rağmen, bu sefer Botaneiates'a sadık kaldı. İmparator Aleksios'un kızı Anna Komnini'nın babasının savaşlarını anlattığı Aleksiad adlı tarih kitabına göre, baba ve oğul, Komnenos güçleri Konstantinopolis'e girdikleri 1 Nisan 1081 günü bir araya geldiler, Basile Skoulatos, çalışmasında bunu "en tutkulu" sahnelerden biri olarak tarif eder.[4] Bütün bunlara rağmen Nikiforos, Botaneiates'u direnmesi için ikna etmeye çalıştı, Vareg Muhafızlar'ına emir vermesi ve imparatorluk sarayını savunmayı denemesi konularında ısrar etti fakat bunlar beyhude kaldı. Sonra arabulma girişiminde bulunup, Aleksios'un Botaneiates tarafından evlat edilmesini ve Aleksios'un de facto İmparatorluğu kontrol etmesini, Botaneiates'un ise onursal imparator olarak kalmasını teklif etti fakat o anın Sezarı İoannis Dukas, Komnenos bu teklifi reddettiler. Sonunda, Botaneiates tahttan indirildi.[5]

Nikiforos, Aleksios'u imparator olarak kabul edip, aynı yıl Robert Guiscard komutasındaki Normanlara karşı seferinde ona eşlik etti. 18 Ekim 1081 tarihinde Guiscard'ı güçlerine karşı Dirrahium Muharebesi'nde savaştı ve orada öldürüldü.[5]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Kajdan 1991, ss. 1557-1558.
  2. ^ a b c Skoulatos 1980, s. 245.
  3. ^ Kajdan 1991, s. 1557.
  4. ^ Skoulatos 1980, ss. 245-246.
  5. ^ a b Skoulatos 1980, s. 246.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksios</span> Bizans imparatoru

Aleksios Komnenos 1081-1118 döneminde Bizans imparatorudur. Komninos Hanedanının kurucusu I. İsaakios'un yeğenidir. Kendinden sonra (1081-1185) döneminde imparator olacak Komninos Hanedanı mensuplarından 5 Komninos imparatordan ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Dukas Hanedanı</span>

Dukas veya Dükas Hanedanı Bizans İmparatorluğu'nu 1059-1081 yılları arası yönetmiş ve tarihin çeşitli dönemlerinde var olmuş bir hanedan.

<span class="mw-page-title-main">III. Nikiforos</span>

III. Nikiforos Botaneiates, 1078 ile 1081 arasında Bizans imparatoru. Tanınmış bir general olarak tahtı bir darbe ile eline geçirmiş ve üç yıllık bir saltanattan sonra, bir başka darbe ile imparatorluktan indirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">VII. Mihail</span>

VII. Mihail Dukas, Bizans imparatoru 1071-1078. VII. Mihail, X. Konstantinos Doukas ile Eudokia Makrembolitissa'nın büyük oğullarıdır. Malazgirt'deki yenilginin ardından Bizans İmparatorluğu'nun başına geçti. Tahta geçtiğinde artık Bizans en güçlü Hristiyan devleti olma vasfını yitirmiş ve bir çöküş dönemine girmişti. Hükümdarlığı sırasında enflasyon dolayısıyla Bizans parası değer kaybettiği için Parapinakēs, "dörtte-bir eksik" namı ile anılmıştır.

Roussel de Bailleul, Norman savaşçı, komutan ve maceracı.

Andronikos Dukas veya Dükas, Bizanslı protovestiarios ve protoproedros.

Anna Dalassini, Komninos Hanedanı'nın 11. yüzyılda yükselişinde kayda değer bir rol oynamış önemli bir Bizans soylusudur. Oğlu I. Aleksios tarafından karısının yerine kendisine Augusta unvanı verilmiştir. Oğlunun Türklere ya da diğer uluslara karşı yaptığı uzun askeri seferler sırasında imparatorluğu yönetmiştir. İmparator annesi olarak, Dukas ailesinin geçmiş entrikaları nedeniyle nefret ettiği imparator eşi İrini Dukena göre daha etkili ve güçlüydü.

<span class="mw-page-title-main">İsaakios Komnenos (I. Aleksios'un kardeşi)</span>

İsaakios Komnenos ya da Comnenus, 1070'li yılların önemli generallerinden ve kardeşi imparator I. Aleksios'un en büyük destekçisidir.

<i>Aleksiad</i>

Aleksiad, Doğu Roma (Bizans) İmparatoru I. Aleksios'un kızı Doğu Roma tarihçisi Anna Komnini tarafından yazılmış Orta Çağ biyografik kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Adrianos Komnenos</span>

Adrianos Komnenos, bazen Adrian olarak geçer ya da Yunanca: Adrianus Comnenus, Bizans soylusu, generali ve İmparator I. Aleksios'un genç kardeşidir.

İoannis Dukas ya da Yannis Dükas, Paflagonyalı asil olan ve Moesia Superior Thema'sı valisi olan Andronikos Dukas'ın oğlu, Bizans İmparatoru X. Konstantinos'un kardeşidir. İoannis Dukas, İmparator I. Aleksios'un karısı İrini Dukena'nın baba tarafından büyük babasıdır.

İoannis Dukas ya da Yannis Dükas, Bizanslı asker.

Nikiforos Euforbenos Katakalon Bizanslı aristokrat ve İmparator I. Aleksios'un damadı.

İoannis Komnenos, Bizans soylusu ve İmparator I. Aleksios'un yeğeni ve stratejik olarak önemli bir şehir ve Thema olan Dyrrhachium dux'udur.

Georgios Paleologos ya da Palaeologus Bizanslı general, I. Aleksios'un en önemli askeri komutanlarından ve destekçilerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos (VII. Mihail'in oğlu)</span> Bizans İmparatoru

Konstantinos Dukas ya da Ducas, yak. 1074 ile 1078 ve 1081 ile 1087 yılları arasında Bizans ortak imparatoru. Bizans imparatoru VII. Mihail ile Gürcü karısı Maria Bagrationi'nin oğludur.

Nikiforos Komnenos, Bizanslı aristokrat ve yüksek rütbeli subay. İmparator I. Aleksios'un en genç kardeşidir, Bizans donanması ikinci komutanlığına atanmıştır bunun dışında hayatı belirsizdir.

Konstantin Diyojen, Bizans İmparatoru Romen Diyojen'in oğullarından biridir.

Nikiforos Diogenis, Bizans İmparatoru Romen Diyojen ile Eudokia Makrembolitissa'nın çocuğu olarak y. 1069 yılında dünyaya gelmiştir. 1070 yılında kıdemsiz imparator olmuş, 1071 yılında babasının imparatorluktan indirilmesiyle bu unvanını kaybetmiştir. İmparator I. Aleksios, III. Nikiforos'u tahttan indirdikten sonra, Nikiforos'u Girit doux'u olarak atamış ve onu general yapmıştır. Nikiforos, 1094 yılında Aleksios'un birçok yakınının ve aralarında kardeşi Adrianos Komnenos'un da bulunduğu akrabalarının da karıştığı Aleksios'a karşı bir komploda bulundu. Bizans geleneklerine göre kör edilmiştir. Bu olaydan sonra, mülklerine çekilip, hayatının kalanında klasik edebiyat üzerinde çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kalavrye Muharebesi</span>

Kalavrye Muharebesi, 1078 yılında general Aleksios Komnenos'un Bizans imparatorluk güçleri ile Dıraç'ın asi valisi Nikiforos Briennios arasında meydana gelen bir muharebeydi. Briennios, VII. Mihail Dukas'a karşı isyan etmiş ve Bizans ordusunun Balkanlar'daki düzenli alaylarının bağlılığını kazanmıştı. Dukas'ın III. Nikiforos Botaneiates tarafından devrilmesinden sonra bile Briennios isyanına devam etti ve Konstantinopolis'i tehdit etti. Başarısız müzakerelerin ardından Botaneiates, genç general Aleksios Komnenos'u toplayabildiği tüm güçlerle onunla yüzleşmeye gönderdi.