İçeriğe atla

Nihat Asyalı

Nihat Asyalı
Doğum1934
Elazığ, Ağın
Ölüm23 Eylül 2011 (77 yaşında)
Ankara
MeslekSavcı, Oyuncu, Yazar, Oyun yönetmeni
MilliyetTürkiye
TürTiyatro, Edebiyat

Nihat Asyalı (1934, Elazığ, Ağın - 23 Eylül 2011, Ankara) Türk savcı, oyuncu, yazar, tiyatro yönetmenidir.

Oyuncu olarak tiyatroya başlayan Nihat Asyalı Ankara Üniversitesi Tiyatrosu, Sinema Tiyatro Derneği, Tiyatro Sevenler Gençlik Cemiyeti ve Ankara Deneme Sahnesi'nde oyuncu ve yönetmen olarak çalıştı. Romanlardan tiyatroya uyarlamalar yaptı. Oyunlar yazdı.

Yaşamı

1934 yılında Elazığ'ın Ağın ilçesinde doğan sanatçı İlk ve orta öğrenimini Ankara'da tamamladı. Ankara Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra Cumhuriyet Savcı Yardımcısı olarak çalıştı. 1963 yılında girdiği Danıştay'dan, 1981 yılında Danıştay savcısı olarak görev yaparken emekliye ayrıldı. Sanatçı Rüştü Asyalı'nın abisi olan Nihat Asyalı üniversite yıllarından itibaren tiyatro ile oyuncu ve yönetmen olarak uğraştı.[1] Boccaccio'nun bir öyküsünü "Dirilen Adam" adıyla, Yaşar Kemal'in "Yer Demir Gök Bakır" romanını "Uzundere" adıyla, Gladkov'un romanını "Çimento" adıyla oyunlaştırdı. "Dirilen Adam" Üniversite Tiyatrosu'nda, "Uzundere" Ankara Deneme Sahnesi'nde Yılmaz Onay rejisi ile oynandı. Ankara Deneme Sahnesi[2] "Uzundere" oyunu ile 1966 yılında Fransa'nın Nancy kentinde düzenlenen uluslararası tiyatro yarışmasına katıldı. O yıl yarışmaya katılan yirmiyi aşkın ülkeden, elliye yakın tiyatro topluluğu arasından Ankara Deneme Sahnesi birinciliği Brezilyalı bir toplulukla paylaştı. Aynı oyun "Yer Demir Gök Bakır" adı ile Dormen Tiyatrosu'nda, Ankara Sanat Tiyatrosu'nda (AST) ve Devlet Tiyatrosu'nda sahnelendi. "Çimento" ve "Grev" adlı oyunları da, gene Yılmaz Onay rejisi ile Çağdaş Sahne'de oynandı. TRT Çocuk Programları içinde yayınlanan Bir Varmış, Bir Yokmuş - Penguen Pertev Gösterisi adlı on üç bölümlük dizinin senaryosunu yazdı. TRT ile CTW Amerikan şirketinin ortak yapımı Susam Sokağı dizisinin yazarlar grubunda çalıştı. 5 Haziran 1965 yılında Süheyla Kurtay hanımla evlenen sanatçının Selen adında bir kızı vardır.

23 Eylül 2011 tarihinde, Nazım'dan uyarladığı Nazım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo) oyunu Devlet Tiyatroları'nda oynanırken, Ankara'da kalp yetmezliğinden öldü.

Oyunları

  • Grev
  • Direniş Üçlemesi
    • Ateşle Oynayan
    • Rab Şeytan'a Dedi ki[3]
    • Yunus Diye Göründüm
  • Yanar Elleri
  • Devlet Kuşu
  • Cehennem Yargıçları

Uyarlamaları

Ödülleri

  • Uzun Dere (Yaşar Kemal'in "Yer Demir Gök Bakır" romanından Nihat Asyalı uyarlaması), 1966 Festival Mondial du Theatre du Nancy Grand Prix ödülü. (Brezilyalı bir grupla paylaştı)
  • Rab Şeytan'a Dedi ki, 2009-2010 X.Lions Tiyatro Ödülleri/En İyi Oyun Yazarı ödülü.

Dipnot kaynakları

  1. ^ "Şahin Tekgündüz anıları". 1 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011. 
  2. ^ "Ankara Deneme Sahnesi Web Sitesi". 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011. 
  3. ^ Hürriyet Gazetesi 20 12 2009[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<i>Memleketimden İnsan Manzaraları</i> Nâzım Hikmet’in 1960’ların ikinci yarısında yayımlanabilen şiir kitabı

Memleketimden İnsan Manzaraları, Nâzım Hikmet’in 1939’da yazmaya başladığı, 1960’ların ikinci yarısında yayımlanabilen şiir kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Macide Tanır</span>

Macide Tanır, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı.

Aziz Ünal Rutkay veya bilinen adıyla Rutkay Aziz, Türk oyuncu ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Cezmi Baskın</span> Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

Cezmi Baskın, Türk oyuncu ve yönetmendir.

Cem İdiz, Türk müzisyen, besteci

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Onay</span> Türk yazar

Yılmaz Onay,, Türk tiyatro yönetmeni, oyun yazarı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ulusoy (yönetmen)</span>

Mehmet Ulusoy, Türk tiyatro yönetmeni, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Jale Aylanç Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısıdır.

<i>Benerci Kendini Niçin Öldürdü?</i> (oyun)

Benerci Kendini Niçin Öldürdü?, Nâzım Hikmet tarafından yazılıp, sonradan oyunlaştırılmış bir Irmak şiir.

<span class="mw-page-title-main">Kadıköy Halk Eğitim Merkezi Deneme Sahnesi</span>

Kadıköy Halk Eğitim Merkezi Deneme Sahnesi, İstanbul'da yerleşik bir tiyatro topluluğudur.

Rüştü Asyalı, Türk tiyatro, sinema oyuncusu, rejisör, senarist ve seslendirme sanatçısıdır.

Ahmet Yavuz Sepetçi, Türk oyuncu.

Turgay Nar, Türk oyun yazarı, şair ve dramaturgdur.

<i>Nâzım Hikmetin "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo</i> (oyun)

Nâzım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo, Nihat Asyalı tarafından 2010 yılında, Nâzım Hikmet'in düzyazı, şiir, senaryo tekniklerini iç içe kullandığı, şiir, roman, öykü, oyun, senaryo, destan olmayan ve hepsini içeren, yaklaşık 20,000 mısradan oluşan Memleketimden İnsan Manzaraları'ndan iki bölümlük, onbir sahne olarak iki ay içerisinde yazılmıştır.

Şenol Tiryaki, Türk tiyatro oyuncusu, sanat ve fikir insanı.

Ayşe Emel Mesçi, Türk tiyatro sanatçısıdır.

Can Kahraman, Türk oyuncudur.

Türk edebiyatının en önde gelen yazarlarından biri olan Yaşar Kemal, Türkiye'den aldığı birçok ödülün yanı sıra yurt dışında da çeşitli ödüller, nişanlar ve payeler almıştır.

Yer Demir Gök Bakır, Yaşar Kemal'in Dağın Öte Yüzü üçlemesinin ikinci romanıdır. 1963 yılında yayımlandı. Üçlemede, Yalak köylülerinin yaklaşık olarak on üç aylık bir süreyi kapsayan yaşam mücadeleleri anlatılır. Yer Demir Gök Bakır'da köylülerin Adil Efendi'ye olan borçlarını ödeyemeyecek olmalarının onlarda yarattığı korku ve bu durumdan kurtulmak için bir ermişe dönüştürdükleri Taşbaş'ın öyküsü anlatılır. Bu yapıtta Muhtar Sefer ile Taşbaş arasındaki mücadele anlatının odağını oluşturur.