İçeriğe atla

Nihai Çözüm

Nihai Çözüm
Endlösung der Judenfrage
Reinhard Heydrich'in Alman diplomat Martin Luther'e Nihai Çözüm'ün uygulanmasında idari yardım talep eden mektubu, 26 Şubat 1942
TürSoykırım
Yürürlük1941–1945
TaraflarSchutzstaffel
Sicherheitspolizei
Gestapo
Kriminalpolizei
Kriminalpolizei
Ordnungspolizei taburları
Waffen-SS
Wehrmacht
OnaylayanlarAdolf Hitler


Nihai Çözüm (Almanca: Endlösung) veya Yahudi Problemine Nihai Çözüm (Almanca: die Endlösung der Judenfragetelaffuzu: [diː ˈɛntˌløːzʊŋ deːɐ̯ ˈjuːdn̩ˌfʁaːɡə]), II. Dünya Savaşı'nda Yahudileri yok etmek için yapılan Nazi planıdır. 1942'nin ocak ayında Berlin'in yanında Wannsee Konferansı'nda Nazilerin liderliğinde sistematik ve kasten yapılacak soykırımın prosedürleri kesinleşmiştir.[1]

Holokost ile Doğu Avrupa Yahudileri yüzde 90'ı[2] ve Almanya Yahudilerinin 3'te 2'si öldürülerek sonuçlandı.[3] Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında esir olarak ele geçirilen Sovyet Yahudilerinin %94'ü infaz edildi.[4]

Genel bakış

"Nihaî Çözüm"ün Nazi planının kaynağı belirsizdir. Yahudi soykırımının Adolf Hitler yönetimindeki 10 yıllık Nazi siyasetinin zirvesi olmasıdır. "Nihaî Çözüm" aşama aşama uygulanmıştı. Nazi Partisi iktidara geldikten sonra, devlet destekli ırkçılık, Yahudi karşıtı yasalarla, boykotlarla, "Arileştirme" hareketiyle ve son olarak da Yahudileri Alman toplumundan çıkarmayı hedeflemiş "Kristal Gece" pogromu ile sonuçlandı. II. Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra, Yahudi karşıtı siyaset Avrupa Yahudilerinin kamplarda toplanması ve sonuçta da yok edilmesi şeklinde kapsamlı bir plana dönüştü.[5]

Ocak 1933'te güç kazandıktan Eylül 1939'da II. Dünya Savaşı patlak verene kadar, Nazilerin Almanya'da yaşayan Yahudilere yaptığı zulmün odak noktası tehdit, para ve mallarını kamulaştırma ve göç etmeye teşvik etmek. Nazi Partisine göre Yahudiler ve Roma (sayıca az olmalarına rağmen) "Avrupa'daki tek uzaylılar" ilan etmiştir.[6]

Bunlardan biri de 1933'te Nazi Partisinin demokratik seçimlerle başa geçmesinin hemen ardından “Alman değerlerine karşı çıkanlara hayır” hareketi başlatmasıdır. Bu inisiyatifi organize etme görevini de NSDStB (Nasyonal Sosyalist Alman Öğrenciler Birliği) üstlenir. Bu birlik, 21 ayrı şehirde komiteler kurup düşüncelerini yaymaya başlar. Üniversite duvarlarına astıkları afişler ise “Alman değerlerine karşı gelenler için 12 öneri” başlıklıdır. Kırmızı gotik harflerle yazılı bu metin, bilhassa Yahudilik, sosyal demokrasi ve liberalizm karşıtı düşünceler ihtiva eder. Neticede 94 yazarın kitapları Almanya'nın birçok yerinde kül halini alır. Bunların içinde, Erich Maria Remarque, George Bernhard, Heinrich Mann gibi isimler de vardır. Bu olay, 12 yıllık (1933-1945) Nazi kabusunun ilk büyük trajedisidir.[7]

Polonya'nın 1 Eylül 1939 tarihinde Naziler tarafından işgal edilmesinin ardından Almanların yönetimi altına giren Polonya Yahudilerin çoğunluğu Polonyalı ve Batı Avrupalı Yahudiler olmak üzere[1] bu gettolara gönderildiler. 1940 yılında gettolara toplandı. Bu gettoların en büyüğü yarım milyona ulaşan nüfusu ile Varşova Gettosu idi.[8] 1941'de Almanların Sovyetler Birliği'ni işgali sırasında, mobilize katliam birlikleri (Einsatzgruppen) tüm Yahudi cemaatlerini öldürmeye başladı. Kullanılan başlıca katliam yöntemleri—silahla vurmak ya da gaz kamyonlarında öldürmek—kısa süre içinde “yetersiz” olarak görüldü ve katliamları gerçekleştirenler üzerinde psikolojik bir yük olarak değerlendirildi.[1]

Yahudileri imha etme iki başlıca operayonla devam etti. Polonya'nın işgaliyle başlayan Barbarossa Harekatı Haziran 1941'de SS ve Orpo, Sovyetler Birliği'nin kontrolünde olan Doğu Polonya'ya sevk edildi. İlerleyen safhalarda amacının Polonyalı ve Sovyetli tüm Yahudilerinin öldürülmesi gerektiğin açıkladı. Bolşevizm, Hitler'in can düşmanıydı ve nasyonal sosyalizme göre Bolşevizm Yahudi hakimiyetiyle eş anlamlıydı.[9]

1. Evre: Barbarrosa Operasyonu'nun Ölümcül Takımı

Böylesine geniş toprakları ve yüzölçümü olan Sovyet Rusya'yı işgal etmek için kapsamlı bir plan yapıldı. Bu hazırlıklar, operasyondan 1 yıl önce (18 Aralık 1940) planlanmaya başlanmıştı ve Alman birlikleri ve bağdaşıkları planlanan operasyonu 22 Haziran 1941 tarihinde Sovyet topraklarına 3,6 milyon Alman askeriyle saldırarak başlatmışlardı.[9][10]

Himmler göreve 3,000 Güvenlik Polisi, Gestapo, Kripo, SD ve Waffen-SS topladı. Bu görevlileri "özel güvenlik güçleri komandoları" ve daha sonrasında Einsatzgruppen olarak adlandırıldılar. Einsatzgruppen'in görevi komünistleri ve Yahudileri işgal edilmiş topraklardan bertaraf etmekti.[11] "Kırmızı Cuma", Sovyet kontrolündeki Bialystok, sırasında ilk büyük cinayet 5,000 Polonyalı Yahudi'yi öldürerek başladı. Weiss komutasına Barbarossa'nın Bolşevizmi yok etmek için yapılmış bir savaş olduğunu söyledi.[12]

Nazi Almanyası Sovyet sınırlarını 1941'de geçtikten sonra doğuda operasyonlarına devam etti. Sadece Bialystok'ta değil aynı zaman da Gargždai Haziranın sonuna doğru kadın ve çocukların öldürülmesine karşı olan tabu kırılmış oldu.[13] Temmuz itibarıyla, önemli miktarda kadın ve çocuklar öldürülmüştü ve bu ölümler aynı zamanda Ukraynalılar ve Litvanya yardımcı kuvvetleri tarafından destek görüyordu.[14] 1941 yılını Ağustos ayının sonunda, Einsatzgruppen 23,600 Yahudi'yi öldürdü.[15] Bir ay sonra Sovyet Yahudilerine karşı büyük bir saldırı düzenlendi. Bu saldırıda 33,000 her yaştan Yahudi sistematik bir şekilde makineli tüfeklerle infaz edildi. Ekim ayının ortasında Friedrich Jeckeln komutasında 100,000'den fazla infaz gerçekleştirildiğini rapor etti.[16]

Harekâtın sonucunda Nazi Almanyası, ummadığı bu direniş karşısında Sovyetler tarafından durdurulmuştu.[10] Wehrmacht, Sovyetlere karşı büyük zaferler kazanmış, Sovyetlerin Ukrayna dahil stratejik ve ekonomik olarak üstün kent ve bölgelerini işgal etmişti. Nazi Almanyası üstünlük kurduğu ve Sovyet kuvvetlerini ortadan kaldırmasına rağmen, asıl hedef olan Moskova işgal edilememişti. Alman kuvvetleri ve bağdaşıkları aynı yıl güç toplamak ve stratejik planlar yapmak nedeniyle bir saldırı içine girmediler.

1941 yılının sonunda, Wansee Konferansı'nın toplanmasından önce, 1 milyona yakın Yahudi'nin halihazırda öldürülmüş olduğu hesaplanmaktadır.[17] İddialara göre II. Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesi’ni açan bu harekat eğer başarılı sonuçlansaydı belki de bugün Nazi Almanyası dünyaya hükmediyor olabilirdi.[10]

Bezirk Bialystok ve Reichskommissariat Ostland

Bazı verilere göre "Nihai Çözüm" yeni bir semt olan  Bezirk Bialystok'ta başlamıştı. Alman askerleri birkaç günde Białystok ele geçirdi. Bir Cuma günü, 27 Haziran 1941, Ordnungspolizei 309 şehre geldiler ve Büyük Sinagog'u içinde yüzlerce Yahudi'yle birlikte kilitleyerek ateşe verdiler. Sinagog yangınıyla birlikte cinayetler dışarıda, Yahudi vatandaşların evlerinin içinde ve Chanajki çevresinde geceye kadar devam etti. Ertesi gün, 30 vagon ceset toplu mezarlara gönderildi. Browning'in notlarına göre, cinayetlerin başında sadece direkt komuta almadan, "Führer'in arzularının doğru bir şekilde içine sezerek ve öngörerek yerine getiren" bir komutan tarafından işleniyordu. Sıradaki toplu polonyalı Yahudi ölümü  Reichskommissariat Ostland'da meydana geldi. Bu toplu katliamı Waffen-SS iki günde, 5-7 Ağustos, 12,000 Yahudi'yi öldürdü. Buna ek olarak 17,000 Yahudi bir sene sonra getto ayaklanmasında Beyaz Rusya Polisi tarafından öldürüldü.[18]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013. 
  4. ^ Polyan, Pavel (30 Temmuz 2008). "Отрицание отрицания или Битва под Аушвицем. Холокост" (Rusça). Polit.ru. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2019. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017. 
  6. ^ 0-713-99570-X
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017. 
  9. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017. 
  10. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 7 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2017. 
  11. ^  Browning (2004), p. 217
  12. ^ Browning (2004), p. 232
  13. ^ Browning (2004), p. 260
  14. ^ Browning (2004), p. 261
  15. ^ [1] 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi"Goering orders Heydrich to prepare the plan for the Final Solution of the Jewish Problem" 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Holocaust Martyrs' and Heroes' Remembrance Authority
  16. ^ Browning (2004), pp. 291–292
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2017. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Heydrich</span> Alman SS Generali ve siyasetçi

Reinhard Tristan Eugen Heydrich, Alman asker ve siyasetçi. SS-Obergruppenführer. Sicherheitspolizei ve Sicherheitsdienst 'nin birleşme sonucu kurulan Reichssicherheitshauptamt başkanı. Reichsprotektorat Böhmen und Mähren Genel Vali Vekili. Holokost'un başmimarlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Einsatzgruppen</span> Nazi Almanyasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri

Einsatzgruppen, SS'e bağlı, Heinrich Himmler'in kontrolünde ve Reinhard Heydrich'in yönetimi altındaki, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri. A B C ve D isminde 4 Einsatzgruppe timi vardı ve her birlik 600-1000 askerden oluşuyordu. Toplama kampları kurulmadan önce infazlarda etkin rol oynamışlardır. En önemli eylemleri Babi Yar Katliamı'dır. Gezici birliklerdir. Sürekli hareket halinde olup bir infazdan ötekine doğru eylemlerini gerçekleştirmişlerdir. Çukur kazıp öldürüp gömme işi oyalayıcı olduğundan ve öldürme sırasında çok fazla mermi harcandığından bunun yerine toplama kampları kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Jeckeln</span>

Friedrich August Jeckeln, Nazi Almanyasında görev yapmış olan Schutzstaffel komutanıdır. II. Dünya Savaşı sırasında Barbarossa Harekâtıyla birlikte işgal edilen Sovyetler Birliği topraklarında üst düzey komutan ve idaresi olarak görev yapmıştır. Jeckeln'in emrindeki Einsatzgruppen ölüm mangaları III. Reich tarafından örgütlenen en geniş birliklerdendi. Jeckeln, 100 binin üzerinde Yahudi, Çingene ve Nazi ideolojisince istenmeyen olarak ilan edilen kişinin yargısız bir şekilde öldürülmesinden bizzat sorumluydu. Nazi Almanyasının yenilgisinin ardından yakalanmış, işlediği savaş suçlarından dolayı Riga'daki Sovyet Askeri Mahkemesinde yargılanmış, suçlu bulunmuş ve 1946 yılında idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Armia Krajowa</span> 2.Dünya Savaşı sırasında Alman işgalindeki Polonyadaki direniş hareketi

Armia Krajowa, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası’nın işgali altındaki Polonya’da bir direniş hareketi. 1942 yılı Şubat ayında Związek Walki Zbrojnej adıyla kuruldu. İki yıl içinde çoğu direniş grubunu kapsayacak şekilde genişledi. Polonya Sürgün Hükûmetine bağlıydı ve bu hükûmetin silahlı kuvvetine evrildi. 1944 yılında bünyesinde 200 ila 600 bin kişinin bulunduğu öne sürülür. Yugoslav Partizanları ve Sovyet partizanlarının ardından Avrupa’daki savaş sırasında en büyük üçüncü direniş örgütüydü. Örgütün varlığına, 20 Ocak 1945 tarihinden itibaren işgal altındaki Polonya topraklarının ilerleyen Kızıl Ordu tarafından ele geçirilmesi üzerine son verilir.

<span class="mw-page-title-main">Genel Hükûmet</span>

Genel Hükûmet, aynı zamanda İşgal Altındaki Polonya Bölgesi Genel Valiliği olarak da anılır. İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında 1939'da Nazi Almanyası, Slovakya ve Sovyetler Birliği tarafından Polonya'nın işgalinden sonra kurulan bir Alman işgal bölgesiydi. Yeni işgal edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti üç bölgeye ayrıldı: Merkezde Genel Hükûmet, batıda Nazi Almanyası tarafından ilhak edilen Polonya bölgeleri ve doğuda Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilen Polonya bölgeleri. Bölge, 1941'de, Sovyetler Birliği'nin Alman işgalinden sonra, yeni Galiçya Bölgesi'ni içerecek şekilde önemli ölçüde genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Ayaklanması</span>

Varşova Ayaklanması, Polonya'daki Armia Krajowa birliklerinin Varşova'yı Alman işgalinden kurtarmak için gerçekleştirdiği, II. Dünya Savaşı'nın önemli operasyonlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Gettosu</span>

Varşova Gettosu, 1 Nisan 1940 tarihinde Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında işgal ettiği Polonya'nın başkenti Varşova'da kurmuş olduğu gettodur. Kurucusu Polonya'nın Genel Valisi Hans Frank'tır. Daha sonra Nürnberg duruşmaları sonucunda idam edildi. Aynı zamanda bu getto Nazi Almanyası'nın işgal ettiği diğer bölgelerde kurmuş olduğu 400'den fazla gettonun en büyüğüdür. Burada yaklaşık 400.000'den fazla Yahudi vardı. Bu gettoda kısmi olarak Romanlar da vardı. Nihai çözüm adı altında Yahudiler'i öldürmeye başlanılmasıyla 254.000 Getto sakini Treblinka imha kampına gönderildi. Bunların hepsi öldürüldü. Ancak bu sevkiyatı durdurmak amacıyla direnişler de gösterildi. Varşova Getto Ayaklanması olarak bilinen ayaklanma gerçekleşti. Toplama kamplarında meydana gelen en büyük direniş, bu kampın imha olmasına sebep oldu.

Bialystok Gettosu Direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından işgal edilen Polonya'nın Bialystok kentinde kurulan gettodaki ayaklanmadır. Bu ayaklanma Varşova Gettosu Ayaklanması'ndan sonraki en büyük ikinci getto ayaklanmasıdır. Direniş Anti-Faşist Askeri Örgüt tarafından düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar</span>

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi.

<i>Untermensch</i> Terim

Untermensch veya alt insan, Naziler tarafından sık sık "Doğu’dan gelen kitleler" olarak adlandırılan, Aryan olmayan kitleleri alt insan olarak betimleyen terim. Yahudiler, Romanlar, Slavlar bu tanımlama içerisine sokulmuştur. Terim aynı zamanda Siyahlar, Mulattolar ve Fin-Asya'ya da uygulandı. Nihai Çözüm ile Yahudilerin Holokost ile Polonyalı ve Romanların, ayrıca fiziksel ve zihinsel engelli insanların yok edilme planları bu fikre dayanır. Generalplan Ost’a göre, Doğu-Orta Avrupa’nın Slav nüfusu kısmen Holokost’taki toplu cinayetlerle azaltılacaktı, çoğunluğu Asya’ya sürüldü ve Almanya'da köle emeği olarak kullanıldı. Bu kavram Nazi ırk politikasının önemli bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">İmha kampı</span>

İmha kampları, II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.

<span class="mw-page-title-main">Hiwi</span>

Hiwi, Almanca Hilfswilliger kelimesinin kısaltmasından türetilen, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Sovyetler Birliği'ni işgal girişimi sırasında Mihver Devletleri ile işbirliği yapan Sovyet grupları tanımlayan terim. Daha sonra işgal edilen Doğu Avrupa bölgelerindeki yerli halklardan için de kullanıldı. Adolf Hitler, işgal girişimi sırasında Sovyet vatandaşlarının Nazi tarafına ait geri bölgelere çalıştırılmasına izin vermeye gönülsüzce karar verdi. Kısa bir süre içinde birçoğu savaş birimlerine taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Salaspils toplama kampı</span>

Salaspils toplama kampı, 1941 sonunda Riga'nın 15 km güneydoğusundaki Salaspils'de kurulan Nazi toplama kampı. Nazi bürokrasisi farklı kamp türleri arasında ayrım yaptı. Kampın adı resmî olarakSalaspils Yeniden Eğitim ve Çalışma Kampı Polis Hapishanesi idi. Ayrıca Kurtenhof kampı olarak da biliniyordu. Kampın ve esir yapısının geliştirilmesi için planlama birkaç kez değişti. 1943'te Heinrich Himmler, kampı resmi olarak kampı Ulusal Güvenlik Merkez Ofisine (Reichssicherheitshauptamt) bağlayacak resmi bir toplama kampına (Konzentrationslager) dönüştürmeyi düşündü, ancak bu gerçekleşmedi. Kamp, özellikle kamptaki çocuklar açısından Letonya ve Rusya kültüründe kalıcı bir mirasa sahiptir.

<i>Wehrmacht</i> savaş suçları

1935 ile 1945 yılları arasında Nazi Almanyası'nın silahlı kuvvetleri olan Wehrmacht, II. Dünya Savaşı sırasında Polonya, Yunanistan, Sırbistan ve Sovyetler Birliği başta olmak üzere işgali altındaki bölgelerde çeşitli savaş suçları işledi. Wehrmacht'ın dahil olduğu ilk önemli çarpışma, 1 Eylül 1939'da başlayan Polonya Seferi'ydi. Nihai Çözüm'ün mimarı olan Reinhard Heydrich, Nisan 1939'da Wehrmacht ve Einsatzgruppen'in istihbarat bölümleri arasında işbirliği gerçekleşmesini çoktan sağlamıştı. Ordunun Polonya'daki eylemleri daha sonra gerçekleşecek olan imha savaşının başlangıcıydı, Wehrmacht sivillerin ve potansiyel partizanların toplu olarak katledilmesinde yer almaya ilk kez Polonya'da başladı.

<span class="mw-page-title-main">Minsk Gettosu</span>

Minsk Gettosu, Nazi Almanyası'nın Sovyetler Birliği'ni istilasından kısa süre sonra kuruldu. Alman işgâli altındaki Sovyet topraklarındaki en büyük gettolardan biriydi. Neredeyse 100 bin Yahudi barındırdı; bunların çoğu Holokost'ta öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Theresienstadt Gettosu</span>

Theresienstadt Gettosu, II. Dünya Savaşı'nda, Nazi Almanyası'nın Çekoslovakya'dan ilhâk edip işgâl ettiği Bohemya ve Moravya Protektorası'nda yer alan Terezín kasabasında Schutzstaffel (SS) tarafından kuruldu. Gettonun iki ana amacı vardı: hem imha kamplarına yönelik bir "ara durak" olarak işlev göstermek hem de bir "emeklilik yerleşimi" olarak yaşlı ve ünlü Yahudilere ev sahipliği yaparak Yahudi toplulukları Nihai Çözüm konusunda yanıltmak. Getto, hem tutsakların ölümünü hızlandıracak şartlarla kasıtlı bir şekilde tasarlandı, hem de Nazi propagandasının bir aleti olarak kullanıldı. Diğer gettolardan farklı olarak, bu gettoda zorla çalıştırmanın büyük bir ekonomik önemi yoktu.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da Holokost</span>

Estonya'da Holokost, 1941 ile 1944 yılları arasında Nazi Almanyası'nın Estonya'yı işgali boyunca Holokost'un Estonya'daki tezahürlerini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ordnungspolizei taburları</span>

Ordnungspolizei taburları Nazi Almanyası'nda Ordnungspolizei'a bağlı askerî birliklerin genel adıdır. II. Dünya Savaşı sırasında SS yönetimine verilmiştir. Bu taburlar Barbarossa Harekâtıyla işgal edilen Sovyet topraklarında cephe gerisinde görev yapmış, bu bölgelerde sivil halka karşı işlenen savaş suçlarını işlemiş, Holokost sürecinde kitlesel katliamlar yapmıştır. Einsatzgruppen ve Waffen-SS birlikleriyle beraber en çok katliam gerçekleştirmiş kurumlardandır.

<span class="mw-page-title-main">Einsatzkommando</span>

Einsatzkommando (gezici ölüm mangaları),İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Alman Einsatzgruppen bir alt grubuydu. Toplam 3.000'e kadar adam genellikle görevi Yahudileri, Polonyalı entelektüelleri, Romanları ve genellikle ilerleyen Alman cephesinin çok gerisinde ele geçirilen topraklardaki komünistleri yok etmek olan SS ve Gestapo'nun 500-1.000 görevlisinden oluşuyordu. Einsatzkommandos, Sonderkommandos ile birlikte, Sovyetler Birliği'nin işgali olan Barbarossa Operasyonu sonrasında Yahudilerin sistematik öldürülmesinden sorumluydu. Savaştan sonra Einsatzgruppen davasında birçok komutan yargılandı, mahkûm edildi ve idam edildi.