İçeriğe atla

Nicanor Parra

Nicanor Parra Sandoval
Doğum15 Eylül 1914(1914-09-15)
San Fabián de Alico, Şili
Ölüm23 Ocak 2018 (103 yaşında)
Santiago, Şili
MeslekŞair
MilliyetŞilili
TürŞiir
Edebî akımKarşışiir
Önemli eserPoemas y antipoemas (Şiirler ve Karşışiirler)
Önemli ödülleriMiguel de Cervantes Ödülü (2011)
Pablo Neruda Şiir Ödülü (2012)
Parra, 1935

Nicanor Parra Sandoval (5 Eylül 1914, San Fabián de Alico - 23 Ocak 2018 Santiago, Şili), matematikçi ve şair.

İlk kez Şili'de ortaya çıkan ve çoğu kez kendi adıyla anılan "Karşışiir" akımının öncüsüdür. Şiirin dilinin, gerçekte gündelik yaşamda duyduğumuz ve konuştuğumuz dil olması gerektiğini savunmuştur.[1] 1954 yılında yayımlanan ve daha sonra İngilizceye çevrilerek kendisine dünya çapında ün getiren Poemas y antipoemas (Şiirler ve Karşışiirler) adlı eseri, Karşışiir'in manifestosu olarak anılır.

Nicanor Parra 100 yaşında

Yaşamı

1914 yılında Şili'nin Bío-Bío bölgesi'nde dünyaya geldi. Nicanor Parra Alarcón ve Clarisa del Carmen Sandoval çiftinin sekiz çocuğundan birisidir. Ailenin sekiz çocuğundan her biri müzik, dans, edebiyat ve şiir alanıda ülkelerinde tanınmış, önemli kimselerdir.[2] Folk müziği sanatçısı 1917 doğumlu Violeta Parra, kardeşlerden en tanınmış olanıdır.[2]

Nicanor Parra, Şili Üniversitesi Pedagoji Enstitüsü'nde fizik ve matematik alanında öğrenim gördü. 1938 yılında yüksek öğrenimini tamamladı. 1937 yılında yayımladığı, Lorca'nın şarkılarına göndermeler içeren ilk kitabı "Cancionero sin nombre (Adı Konmamış Şarkılar) ile edebiyat hayatı başladı.[1] Hem olumlu, hem olumsuz leştiriler alan bu kitabını sonradan "gençlik hatası" olarak nitelendirdi.[3]

1943 yılına kadar ortaokul öğretmenliği yaptı. 1943'te ABD'ye giderek Brown Üniversitesi'nde yüksek mekanik alanında çalışmalar yaptı.[3]

Şili'ye dönüşünde Şili Üniversitesi Mühendislik Okulu yönetiminde görev aldı. 1949 yılında İngiltere'ye gitti, Oxford Üniversitesi'nde kozmoloji eğitimi aldı. Dört yıllık eğitimin ardından tekrar ülkesine döndü ve Şili Üniversitesi'nde kuramsal fizik profesörlüğüne atandı.[3]

1963 yılında ziyaret ettiği Sovyetler Birliği'nde, Sovyet şairlerinin şiirlerini İspanyolcaya aktaran kurulun yöneticiliğini yaptı. Çin'e ve Küba'ya gitti. 1966 yılında, Louisiana Devlet Üniversitesi'nde, 1971 yılında New York, Columbia ve Yale üniversitelerinde konuk profesör olarak bulundu.[3]

Amerika'da yaşadığı sırada Walt Whitman'ı, İngiltere'de yaşadığı dönemde ise John Donne'ı yeniden keşfi ve William Auden, Cecil Day-Lewis gibi şairlerin şiirleriyle karşılaşması Parra'nın yeni şiir haritasının biçimlenmesinde belirleyici oldu. 1954 yılında, sonraları Karşışiir'in manifestosu olarak anılacak Poemas y antipoemas (Şiirler ve Karşışiirler) yayımlandı. 1960 yılında İngilizceye aktarılan bu kitap Parra'nın dünya çapında ün kazanmasını sağladı.[1]

1958'de yayımladığı "La Cueca Larga" (Büyük Dans) kitabı, Şili toplumu alt sınıflarının yerel deyişleri ve mizahına yer veren deneysel bir yapıttır.[1] Bu kitabı 1962'de karşı şiir tekniklerini uyguladığı ve sürdürdüğü "Versos de salon" (Salon Şiirleri) takip etti. 1969 yılında ilki dışındaki kitaplarından seçilmiş şiirlerinden oluşan"Obra Gruesa" (Büyük Yapıt) yayımlandı. İki-dilli olarak 1971'de New York'ta yayımlanan "Poemas de emergencia" (Acil Şiirler) ve 1972'de yayınladığı küçük deneysel şiirlerden oluşan "Artefactos" (Küçük Sanat Eserleri) isimli kitapları dışında başlıca eserleri şunlardır:[3] "Sermones y prédicas del Cristo de Elqui (1977), "Nuevos sermones y prédicas del Cristo de Elqui" (1979), "Chistes para desorientar a la poesía: Chistes parra desorientar a la policia" (1983), "Coplas de Navidad" (1983), "Poesía política" (1983), "Hojas de Parra" (1985).

Latin Amerika'da ve kendi ülkesinde pek çok ödüle layık görülen Parra, 2011 yılında İspanya'da Cervantes Ödülü'nü ve 2012 yılında Şili'de Pablo Neruda Şiir Ödülü'nü almıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d Şevki, Abdullah. "Karşı Şiir ve Nicanor Parra". www.edebistan.com/. Edebistan.com sitesi, 1 Mart 2008. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017. 
  2. ^ a b "The Parra Family". www.thisischile.cl/t. Thisischile.cl sitesi, 6 Aralık 2011. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017. 
  3. ^ a b c d e "Nicanor Parra Sandoval". www.ayrintiyayinlari.com.tr. Ayrıntı Yayınları web sitesi. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Cevat Çapan, Türk akademisyen, şair, yazar ve çevirmen.

Şükrü Hulki Aktunç, Türk şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Mario Benedetti</span>

Mario Benedetti, Uruguaylı gazeteci, yazar ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Abbas Sayar</span> Türk romancı ve şair

Nail Abbas Sayar, Türk köy edebiyatında eserler vermiş olan Türk romancı ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Fernando Pessoa</span> Portekizli şair, ressam

Fernando Pessoa Portekizli şair ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Pablo Neruda</span> Şilili şair ve politikacı (1904–1973)

Pablo Neruda veya doğum adıyla Ricardo Eliezer Neftalí Reyes Basoalto, Şilili yazar ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Czesław Miłosz</span>

Czesław Miłosz Polonyalı şair ve deneme yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Sergio Badilla Castillo</span>

Sergio Badilla Castillo, Şilili şair ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Octavio Paz</span>

Octavio Paz, Meksikalı yazar, şair ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Gabriela Mistral</span> Şilili şair, eğitimci, diplomat

Gabriela Mistral,, Şilili şair, eğitimci, diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Vicente Aleixandre</span>

Vicente Pío Marcelino Cirilo Aleixandre y Merlo, İspanyol şair.

A. Kadir ya da tam adıyla İbrahim Abdülkadir Meriçboyu, 1940 kuşağı toplumcu şairleri arasında yer alan Türk şair. Çeviri çalışmalarıyla dünya şiirinin tanınmasına katkıda bulunmuştur.

Hüseyin Haydar, Türk şair.

Yaşar Miraç, Türk şair, yazar, çevirmen, yayıncı, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Clara Janés</span>

Clara Janés Nadal, İspanyol şair, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Ungaretti</span> İtalyan şair (1888-1970)

Giuseppe Ungaretti İtalyan modernist şair, gazeteci, deneme yazarı, eleştirmen, akademisyen ve 1970 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü kazananı. Ermetismo (Hermetizm) olarak bilinen deneysel akımın önde gelen temsilcilerinden ve 20. yüzyıl İtalyan edebiyatının en tanınmış katkıcılarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Washington Benavides</span>

Washington Benavides ,Uruguaylı şair ve müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Selva Casal</span>

Selva Casal Muñoz, Uruguaylı şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Cristina Peri Rossi</span>

Selva Casal Muñoz, Uruguaylı şair, çevirmen ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Rafael Guillén</span> İspanyol Şair (1933-2023)

Rafael Guillén, İspanyol şair.