İçeriğe atla

Nibu Dağı

Koordinatlar: 31°46.0′K 35°43.5′D / 31.7667°K 35.7250°D / 31.7667; 35.7250
Nibu Dağı
Dağın doğudan görünümü
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik817 m (2.680 ft 5+12 in)
Koordinatlar31°46.0′K 35°43.5′D / 31.7667°K 35.7250°D / 31.7667; 35.7250
Coğrafya
KonumMedeba, Ürdün

Nibu Dağı veyâ Nevo Dağı (Arapçaجبل نيبو, İbraniceהַר נְבוֹ), Ürdün'ün Medeba ilinde yer alan dağ. Deniz seviyesinden yüksekliği yaklaşık 817 m (2.680 ft 5+12 in) olup, parçası olduğu Avarim Dağlarının en yüksek noktasıdır. Tanah’ta, Vadedilmiş Toprakların Musa’ya gösterildiği yer olarak geçmektedir.

İbrahimî dinlerdeki yeri

Tanah’ın Tesniye kitabında, Musa Peygamber’in Pisga Dağı’na çıktığı ve oradan Vadedilmiş Toprakların tamâmının kendisine gösterildiği anlatılır.[1] Daha sonra Musa’ya Vadedilmiş Topraklara girmenin kendisine nasip edilmediği bildirilir. Bu vahiyden bir süre sonra Musa, Moav’da vefat eder ve defnedilir.[1] İbranice pisga (פסגה) kelimesi "doruk" anlamına gelmektedir. Katolik Ansiklopedisi'ne göre Pisga, Avarim Dağlarının kuzey kısmı olup, Nibu Dağı, Pisga Dağlarının en yüksek parçasıdır.[2]

Hristiyan geleneğine göre, Musa, bu dağda gömülüdür, fakat kabrinin yeri bilinmemektedir.[3] Günümüzde, Tesniye 34:1'de geçen "pisga"nın özel bir dağ adı mı yoksa Nibu'nun zirvesi (פסגה) mi olduğu, Nibu olarak bilinen dağın Tanah'ta geçen Nibu olup olmadığı, üzerinde kesin bir kanıya varılamamış ihtilaflı bir meseledir. 2. Makkabiler'de yazıldığına göre, Yeremya, Ahit Sandığı'nı, Musa Peygamber'e Vadedilmiş Toprakların gösterildiği dağdaki bir mağaraya sakladı.[4] Ancak, Makkabiler kitabında, söz konusu dağın neresi olduğu bildirilmemektedir. Tesniye 34'ten,[1] o dağın Nibu olduğu anlaşılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b c "Tanah, Tesniye, 34". 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
  2. ^ The Catholic Encyclopedia, 1907, "Abarim", Robert Appleton Company, 1907; s. 6
  3. ^ Tanah, Tesniye, 34:6 27 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ 2. Makkabiler, 2:4-5 7 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tevrat</span> Tanahın ilk beş kitabı

Tevrat, İbrani Kutsal Kitabı'nın ilk beş kitabının, yani Tekvin, Çıkış, Levililer, Sayılar ve Tesniye kitaplarının derlemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ilk kısmı

Eski Ahit veya Eski Antlaşma, Kutsal Kitap'ın İbranice kaleme alınmış olan ilk kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. Yahudilerin Tanah ve Müslümanların Tevrat ve Zebur olarak kabul ettikleri kitapları içinde barındırır. Kutsal Kitap'ın birinci yüzyılda Grekçe kaleme alınan yazılarına "Yeni Ahit" adı verildi. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Toplam 39 bölümden oluşur. Eski Ahit; Tevrat, Tarihsel Kitaplar, Şiirsel Kitaplar, Peygamberlik Kitapları olarak 4 temel bölüme ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Kitâb-ı Mukaddes</span> Yahudiliğin ve Hristiyanlığın kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Tanah</span> Yahudiliğin ana kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Tanah/Tanak, Yahudiliğin ana mukaddes metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonudur. Hristiyanlar tarafından İbranice Mukaddes Kitap ya da Eski Ahit denir. Metinlerin neredeyse tamamı Kutsal İbranice ile yazılmış olup, ufak bir bölümü de Kutsal Aramiceyle yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İbraniler</span> Orta Doğulu bir eski Sami halkı

İbraniler, Sümer'in dağılışından sonra göçebe olarak Kenan'a yerleşmiş ve belli bir inanç sistemi yaratıp İsrailoğulları olarak ortaya çıkmış, Antik İbranice konuşan bir antik Sami milletidir.

<span class="mw-page-title-main">Musa</span> İbranî peygamber ve din büyüğü

Musa, Hristiyanlık, İslam ve Bahâîlik gibi İbrahimî dinlerde önemli bir peygamber, Yahudilikte ise en büyük peygamber kabul edilen İbrani din büyüğüdür. İsrail'in on iki oğlundan biri olan Levi'nin soyundan geldiğine inanılır. Tanah'taki anlatımlara göre İsrailoğulları'nın önderi ve kanun koyucusu olan Musa, Tanah'ın ilk beş kitabının birleşimi olan Tevrat'ın gökten indiricisi olarak atfedilir.

<span class="mw-page-title-main">Ahit Sandığı</span>

Ahit Sandığı veya Sözleşme Sandığı ya da İslam'da geçen adıyla Tâbutu Sekîne, Çıkış Kitabı'nda sözü geçen On Emir'in yazılı olduğu iki orijinal taş tableti barındıran, kapaklı ve altın kaplamalı ahşap bir sandıktır. İbraniler'in Yeni Ahit kitabına göre, sandığın içinde aynı zamanda Harun'un asası ve bir tencere man meyvesi bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">On Emir</span> Yahudîlikte On Emir

On Emir veya Dekalogos, Yahudiliğe göre Sina Dağı'nda Musa'ya vahyedilmiş ve YHVH'nin İsrailoğulları'na emrettiği on adet emiri içeren bir ilkeler dizisidir. Çıkış 20:2–17 ve Tesniye 5:6–21 olmak üzere Tanah'ın iki kitabında On Emir metni yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sina Dağı</span> Musa Dağı

Sina Dağı, Mısır'da Sina Yarımadası'nda yer alan 2.285 metre yükseklikte bir dağdır. Dinler tarihinde de önemli yeri vardır. Kurak yarımadadaki 2,629 metrelik Aziz Katerina Dağı'ndan sonraki en yüksek ikinci dağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Celile</span> Kuzey İsrailde Akdeniz ile Taberiye Gölü arasında kalan bölge

Celile, kuzey İsrail'de bulunan bir bölgedir. Celile, geleneksel olarak Yukarı Celile ve Aşağı Celile şeklinde ikiye ayrılmış tepelik bölgeye atfedilir. Günümüzde, İsrail'deki Karmel Dağı'nın kuzeydoğusundaki bölgeyi kastetmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yaratılış Kitabı</span> Kutsal Kitapın ilk kitabı

Yaratılış Kitabı, Tanah'ın ve Hristiyan Eski Ahit'inin ilk kitabıdır. Yahudilik ve Hristiyanlık geleneklerinde her şeyin başlangıcını; insanlığın erken tarihini, İsrailoğullarının atalarını ve Yahudi milletinin asıllarını açıklayan bir kitap olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Yehova</span> יהוה (YHVH)nin Adonayın sesli harfleriyle transliterasyonlarından biri

Yehova/Yehovah, Tanah'ta bahsi geçen Tanrı'nın adının (יְהֹוה) olası bir telaffuz şeklidir. İsmin orijinali İbranice 4 adet sessiz harften oluşur ve orijinal İbranice metinlerde 6 bin 828 defa YHVH kullanımı yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Tâlût</span> İsrail Krallığının ilk kralı

Tâlût, Şaul veya Şaul Ben Kiş, Tanah'taki kitaplardan olan Samuel kitabı ve 1 Tarihler ve Kur'an'da adı geçen MÖ 1047 ile MÖ 1007 yılları arasında İsrail Krallığı'nın ilk kralıydı. Hakim Samuel tarafından krallığa seçilen Şaul zamanında başkent Gibeah'tı. Antik Filistinliler ile Gilboa Dağında yaptığı savaş sonucu yaralandı ve oğlu Yonatan'ı kaybetti. Bunun üzerine savaş meydanında öleceğini anlayan Şaul, düşmanın kılıcıyla ölmektense intihar etmeyi yeğledi.

<span class="mw-page-title-main">Şimon kabilesi</span>

Şimon kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">II. Yarovam</span>

Jeroboam II Joaş'ın oğlu ve Kuzey İsrail Krallığı'nın on dördüncü kralıydı; kırk bir yıl krallık yaptı. Döneminin Yehuda Kralları Amaziah ve Uzziah'tı. Suriyelilere karşı zaferler kazanıp ülkeyi eski sınırlarına kavuşturdu: "Yarovam Levo-Hamat'tan Arava Gölü'ne kadar İsrail topraklarını yeniden ele geçirdi". William F. Albright'a göre M.Ö. 786 - M.Ö. 746, E. R. Thiele'ye göre ise M.Ö. 793 - M.Ö. 753 yılları arası krallık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Yuşa</span> Tevratta adı geçen kişi

Yûşa veya Yeşu, Tanah'a göre Musa'nın ölümünden sonra İsrailoğullarının lideriydi. Hikâyesi Çıkış, Sayılar ve Yuşa Kitabı'nda anlatılır. Tora'da adının Efraim kabilesinden Nun oğlu Hoşea olduğu ve Musa'nın ona Yûşa olarak hitap ettiği yazılıdır. İsrailoğulları Mısır'dan çıkmadan evvel Mısır'da doğdu.

Tesniyeci kaynak ya da kısaca D, Belgesel hipotez (BH)'e göre Tora'yı oluşturan dört kaynaktan biridir. Bu kaynak, Tora'da Tesniye kitabıyla sınırlıdır fakat benzer tema ve dil Tanah'ın Yeşu, Hakimler, Samuel ve Krallar kitaplarında da kullanılmaktadır. Bu adı geçen kitaplar dizisi din bilimadamlarınca Tesniyesel tarih olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Levi (Yakub'un oğlu)</span> Eski Ahit karakteri

Levi, Tekvin'e göre, Yakup ile Lea'nın üçüncü oğlu ve Levi kabilesinin kurucusudur; fakat Arthur Peake'in iddiasına göre, kabilenin diğer İsrail kabilelerine bağlılığını göstermek için sonradan eklenmiştir. Bazı dini ve siyasi ayrıcalıklar Levilere verilmişti ve Tevrat'ın ilk kaynakları olan Yahvist ve Elohist'e göre Levi rahip demek olup bir soyla ilgisi yoktur; bunun bir soy olarak gösterilmesi Ruhbani kaynağa ve Musa'nın kutsamasına rastlar; bunun amacı ruhban sınıfını farklı bir köke dayandırma çabasıdır.

Yeşu Kitabı, Eski Ahit'in ve Tanah'ın altıncı kitabıdır. 24 konu başlığı içeren kitapta Kenan topraklarına giriş, Yeşu önderliğinde toprakların fethi ve paylaşımı ve bu topraklarda Tanrı'ya yapılan hizmet anlatılır.

Ovadya kitabı, Tanah'ın kitaplarından biri olup Edom üzerine getirilen yargılama ve İsrail'in yeniden kuruluşunun kehanetlerini içerir. Metin, tek bir konudan ibaret olup 21 bap ihtiva eder; bu da Ovadya kitabını Tanah'ın en kısa kitabı yapmaktadır. Yahudilik ve Hristiyanlıkta kitabın, Asurlular döneminde yaşamış ve isminin anlamı Yehova'nın kulu veya Yehova'ya tapan olan peygamber Ovadya tarafından yazıldığına inanılır.