Nişancı Mehmet Paşa Camii
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Fatih, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°01′27″K 28°56′42″D / 41.02417°K 28.94500°D |
İnanç | İslam |
Mimari | |
Mimar(lar) | Mimar Sinan |
Tamamlanma | 1584-1588 |
Nişancı Mehmet Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Karagümrük semtinde Nişanca caddesindeki cami. 1584-1588 arasında Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Tezkiretülbünyan ve Tezkiretü’l-ebniye’de yer almamakla birlikte Tuhfetü’l-mi‘mârîn’de ona ait gösterilmektedir. Mimar Sinan'a ait olduğunu Evliya Çelebide yazar. Mimar Sinan 996’da (1588) ölmüş, cami ise ertesi yıl bitirilmiştir. Kaynaklarda genellikle Sinan tarafından başlanıp kalfalarından biri tarafından tamamlandığı belirtilen eser Aptullah Kur’an’a göre de Mimar Dâvud Ağa’nındır. Sinan’ın son zamanlarına rastlayan camiyi onun üslûbunu devam ettiren Dâvud Ağa’nın tamamlamış olması en güçlü ihtimaldir. Doğan Kuban’ın görüşleri de bu yöndedir. Câminin kapısı üzerinde, caminin inşâsına H.992 / M.1584'te başlanıp H.997 / M. 1589 tarihinde bitirildiğini gösteren nesir halinde bir kitâbesi vardır. Caminin giriş kapısı üstündeki III. Murat tuğrasının tasarımının Nişancı Mehmet Paşa tarafından yapıldığı bilinmektedir. Sultan III. Mustafa tuğralı kitabede Mehmet Paşa torunu Şükrullah Efendi tarafından caminin esaslı tamir edildiğini anlatılır.[1] Kuzeydoğu tarafında Keskin Dede yatmaktadır. Zamanında bir külliye olarak tasarlanan imaretten sadece cami ve türbe kalmıştır. Caminin içinde bir hazire vardır. Pek bakımlı olmayan hazîrede, bâninin oğlu Eyüp Kadısı Mehmed Nutki Efendi’de medfûn bulunmaktadır.[2]
Deprem ve yangınlarda harap olmuş, III. Mustafa (1766), II. Mahmut (1835) ve Cumhuriyet Dönemi (1958) olmak üzere üç büyük onarım görmüştür. Sekizgen kubbeli baldaken köşelerde yarım kubbelerle desteklidir, taşıyıcı ayaklar duvarlarla birleşir. Kıble duvarı bir çıkıntıyla ve yan sahınlara bindirmeyle revaklar ve ayakların yalınlığı, eyvanlı sadelik bu camiye has bir özelliktedir. İki vaiz kürsüsü, galeri katları, tabhane odaları, harem girişi vardır.
Avluda onikigen şadırvan bulunmaktadır, kubbeli çatısı ve 8 sütunu vardır. Doğan Kuban, bu caminin Sinan'ın son yapıtı olduğunu söylemektedir. Nişancı Mehmet Paşa türbesi, cadde girişinin solunda camiye diktir. Camide son olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2007 Nisan ayında başlatılan restorasyon çalışmaları 2008 yılı Şubat’ında çevre düzenlemesi de yapılarak tamamlanmıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Fatih'in saklı hazinesi Nişancı Mehmet Paşa Camii. 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kemahlilar.com. Erişim Tarihi:15.10.2016
- ^ Camilerimiz, Nişancı Mehmet Paşa Cami. 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. fatihmuftulugu.gov.tr. Erişim Tarihi:15.10.2016
- Genel
- Doğan Kuban, Nişancı Mehmet Paşa Camisi, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.7, İst. 1993-95.