İçeriğe atla

Newton OS

Newton OS
Geliştirici(ler)Apple
Paket yöneticisi.sit
Kaynak türüKapalı kaynak
LisansÖzel mülk yazılım
Çekirdek türüMikro çekirdek
İlk Yayınlanma
  • 3 Ağustos 1993
Son kararlı sürümü 2.1/ 21 Mart 1997 (27 yıl önce) (1997-03-21)
Dil(ler)İngilizce ve Almanca
Platform desteğiARM
ArdılıiOS
Programlama diliC++
Kullanıcı arayüzüGUI
1998 yılında Newton Markası ve Newton OS durduruldu.

Newton OS, Apple'ın Apple Newton isimli PDA'sı için geliştirdiği bir işletim sistemidir. Newton OS, Apple dışında Motorola, Sharp, Harris, Siemens ve Digital Ocean gibi başka firmalar tarafından da kullanılmıştır, PDA ve Subnotebook'larda kullanılan bu işletim sistemi 1998 yılı itibarıyla geliştirilmesi durdurulmuştur.

Newton OS'un el yazısı tanıma sistemi olan CalliGrapher eleştirmenler tarafından beğenilmemiş bu da cihazların başarısını etkilemiştir. (Newton OS'un el yazısı tanıma sistemi 2.0 sürümü ile büyük ölçüde iyileştirildi.)

Newton OS, zamanında Macintosh işletim sisteminde bile bulunmayan bazı küçük detayları barındırmaktaydı.

Newton OS için C++ ve Newton Script ile yazılım geliştirilebiliyordu.

Günümüzde Newton OS, Einstein isimli bir emülatör sayesinde macOS, Linux ve Windows üzerinde çalıştırılmaktadır.

Newton OS sürümleri

Aşağıda Newton OS sürümleri ve onları kullanan cihazlar belirtilmiştir.

Sürüm Yayın Tarihi Cihazlar Açıklama
1.03 Ağustos 1993 Orijinal MessagePad İlk sürüm. Saat, Hesap Makinesi, Not defteri ve Takvim gibi uygulamalarla gelmektedir.
1.130 Ekim 1993 Sharp ExpertPad (PI-7000), Siemens NotePhone
1.24 Mart 1994
1.34 Mart 1994 MessagePad 100, MessagePad 110, MessagePad 120, Sharp ExpertPad (PI-7100), Motorola Marco, Harris SuperTech 2000, Digital Ocean Tarpon PCMCIA flaş kartlarını silmenin güvenilirliğini artırır ve ürünün kullanıcı tercihlerini hatırlama yeteneğini geliştirir. Bildirim sisteminde geliştirmeler ve diğer bir kaç küçük iyileştirme ile gelmektedir.[1]
2.0[2]14 Mart 1996 MessagePad 120, MessagePad 130, Digital Ocean Seahorse, Digital Ocean Tarpon
  • Newton OS'un el yazısı tanıma sistemi bu sürümle birlikte büyük ölçüde iyileştirildi.
  • Sistem yazı tipide bu sürümle birlikte değiştirildi.
  • Takvim, Not defteri, Kişiler uygulaması yeni yetenekler kazandı.
2.121 Mart 1997 eMate 300, MessagePad 2000, MessagePad 2100 Son Sürüm

Kaynakça

  1. ^ "Apple Announces the MessagePad 120 With Enhanced Features". www.tech-insider.org. Erişim tarihi: 12 Ekim 2024. 
  2. ^ "Pen Computing Magazine: First Look - Newton OS 2.0". www.pencomputing.com. 10 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Cep bilgisayarı</span>

Cep bilgisayarı - PDA, taşınabilir küçük cep bilgisayarları.

<span class="mw-page-title-main">Palm OS</span> Mobil işletim sistemi

PalmOS, PalmSource şirketi tarafından cep bilgisayarları (PDA'lar) için tasarlanan bir işletim sistemidir. PalmSource firması Palm isim hakkını Mayıs 2005'te PalmOne şirketine satmıştır. Kasım 2004'te PalmSource, Linux tabanlı bir PalmOS sürümü üzerinde çalıştıklarını duyurmuş, Eylül 2005'te PalmSource, Access Co. şirketi tarafından satın alındıktan sonra Linux tabanlı sistem Access Linux Platform olarak adlandırılıp PalmOS'un yerini almıştır. Ayrıca, 2009 yılında Palm OS'un ana lisans sahibi Palm, Inc., gelecek cihazları için Palm OS'tan WebOS'a geçmişti. Günümüzde LG tarafından geliştirilen WebOS, Akıllı televizyonlarda kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Palm</span>

Palm, Palm OS tabanlı PDA'lar üreten bir şirketti. 2010 yılında HP tarafından satın alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akıllı telefon</span> Mobil İletişim Cihazı

Akıllı telefon, cep telefonunun sağladığı klasik özelliklere, bilgisayar dünyasının bir ürünü olan PDA’lerin özelliklerinin de eklenmesiyle tasarlanan gelişmiş mobil iletişim cihazıdır. Akıllı telefonlarda mobil işletim sistemleri bulunur bu sayede birçok farklı amaç için daha aktif bir şekilde kullanılabilir ve neredeyse her iş için bir uygulama bulunabilir.

iOS Appleın mobil işletim sistemi

iOS Apple'ın başlangıçta iPhone için geliştirdiği ancak daha sonra iPod Touch ve iPad'de de kullanılan mobil işletim sistemidir. 2007-2010 yılları arasında "iPhone OS" isminde idi. Mac OS X'den türetilmiştir. iOS içinde 4 katman bulundurmaktadır: Core OS tabakası, Core Servisleri tabakası, Medya tabakası ve Cocoa Touch tabakası. iOS işletim sistemi yapısı nedeniyle Apple App Store ve iTunes dışında hiçbir yerden uygulama yüklenemez. Kurucusu Steve Jobs'tır.

Bu sayfa işletim sistemi listesidir. Bilgisayar işletim sistemleri teknolojisine, sahibine, lisansına, çalışma durumuna, kullanıma ve birçok diğer özelliklerine göre kategorilere ayrılır. Uygulamada birçok grup ortak olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Pocket PC 2000</span>

Pocket PC 2000 kod ismi "Rapier" Microsoft şirketinin Windows Mobile işletim sisteminin ilk sürümüdür. Windows CE 3.0 tarafından desteklenmektedir. Bu, daha sonra, Windows Mobile işletim sistemi olarak adlandırılan ilk sistem idi ve Palm-boyutlu PC işletim sistemi için bir halefi olması gerekiyordu. Geriye dönük uyumluluk Palm-boyutlu PC uygulamaları ile elde edilmiştir. Pocket PC 2000 sürümü Pocket PC cihazlar için esas amaçlandı, ancak birkaç Palm boyutlu PC cihazların da güncelleştirilmesi yeteneği vardı. Ayrıca, çeşitli Pocket PC 2000 telefonlar serbest bırakıldı, ancak Microsoft'un "Akıllı telefon" donanım platformu henüz oluşturulamadı. Bu sürümde desteklenen tek çözünürlük 240x320 (QVGA) idi. Çıkarılabilir depolama kartı formatları CompactFlash ve MultiMediaCard'ı desteklenmiştir. Şu anda Pocket PC cihazları belirli bir işlemci mimarisi ile standardize edilmemiştir. Sonuç olarak, Pocket PC 2000 birden fazla CPU mimarilerinde: SH-3, MIPS, ARM-de yayınlandı. Kızılötesi (IR) Dosya gülen yeteneği orijinal donanım özellikleri arasında yer aldı. Orijinal Pocket PC işletim sistemi Windows 98, Windows Me ve Windows 2000 işletim sistemlerinde benzer bir görünüme sahiptir. Pocket PC 2000 sürümü 10 Eylül 2007 tarihi itibarıyla desteklenmiyor.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.2</span>

Mac OS X 10.2 veya Mac OS X Jaguar, Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış üçüncü nesil bir Mac OS X işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak büyük kedilerin bir türü olan Jaguar ismi verildi. İşletim sistemi 24 Ağustos 2002'de tek bilgisayar kurulumları için ve tek evde ayrı bilgisayarlarda beş kurulumlara izin veren aile paketi olarak yayınlandı. İşletim sistemi genel olarak genel hız geliştirmeleri, kullanılabilir grafik ve terminal uygulamaları ile uyumluluk ve istikrar alanlarında ileriye atılmış büyük bir adım olarak, çoğu Macintosh kullanıcıları tarafından iyi kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.1</span> İşletim Sistemi

Mac OS X 10.1 veya Mac OS X Puma Apple tarafından üretilmiş ikinci nesil bir Mac OS X işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak büyük kedilerin bir türü olan Puma ismi verildi. Sürüm 10.1, Mac OS X 10.0 kullanıcıları için ücretsiz güncelleme olarak 25 Eylül 2001'de sunuldu. Eleştirmenler işletim sisteminde hala bazı özelliklerin eksik olduğunu ve hatalar olduğunu iddia etti, ancak işletim sistemi, Mac OS X 10.0'dan daha fazla satıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.0</span>

Mac OS X 10.0 veya Mac OS X Cheetah Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış ilk nesil Mac OS X bilgisayar ve sunucu işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak kedigillerin bir türü olan Çita ismi verildi. 129 dolar fiyat ile 24 Mart 2001'de piyasaya sürüldü.

iPad (1.nesil)

iPad (1.nesil) Apple tarafından iPad hattında ilk olarak tasarlanan ve pazarlanan bir tablet bilgisayardır. Cihaz bir Apple A4 işlemci, 9.7 inç dokunmatik ekran ve belirli varyantlarda hücresel şebekelere erişme olanağı sunuyor. iOS işletim sistemini kullanan iPad, müzik çalabilir, e-posta gönderip alabilir ve web'de dolaşabilir. Oyun oynamak ve referanslara erişmek, GPS navigasyon yazılımı ve sosyal ağ hizmetleri gibi diğer işlevler uygulamaları indirerek etkinleştirilebilir. Cihaz 27 Ocak 2010'da bir medya konferansında ilan edildi ve açıldı.

<span class="mw-page-title-main">MessagePad</span>

MessagePad 1993 yılında Apple Newton platformu için Apple Computer tarafından geliştirilen kişisel dijital yardımcı cihazların ilk serisidir. Bazı elektronik mühendislik ve Apple'ın MessagePad cihazlarının imalatı Sharp Corporation tarafından Japonya'da yapılmıştır. Cihazlar, ARM 610 RISC işlemcisine ve tüm özellikli el yazısı tanıma yazılımına dayanıyordu. Bu, Apple tarafından geliştirildi ve pazarlandı. Cihazlar Newton OS işletim sistemini yönetti. MessagePad 1998 yılından sonra üretilmedi. Bir de Apple 2010 yılında iPad cihazlarını tanıttı.

<span class="mw-page-title-main">Palm PDA</span>

Palm PDA Palm OS sistemi'ni çalıştıran Kişisel Dijital Asistanlar (PDAs) serisi idi. 28 Nisan 2010 tarihinde, Hewlett-Packard şirketi'nin Palm'ı yaklaşık 1,2 milyar dolara alacağı bildirildi. HP, başlangıçta Palm markasını koruduğu halde, 9 Şubat 2011 tarihinde yapılan basın açıklamasında tüm yeni PDA cihazlarının Palm cihazları değil, HP cihazları olarak markalandığını açıkladı. TCL Corporation, Ocak 2015'te, 2014 yılının sonunda Palm'ın fikrî mülkiyetini HP'den satın aldığını, "Kitle fonlaması" ile yeni Palm akıllı telefonların geliştirilmesini planladığını açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">EPOC (işletim sistemi)</span>

EPOC öncelikle PDA'lar olmak üzere taşınabilir aygıtlar için Psion tarafından geliştirilen ve durdurulan bir grafik işletim sistemi ailesidir. 1998'de Symbian tarafından başarılı şekilde takip edildi.

<span class="mw-page-title-main">Palm OS Graffiti</span>

Graffiti Palm OS tabanlı PDA'larda kullanılan, temelde tek vuruşlu stenografi el yazısı tanıma sistemidir. Graffiti, orijinal olarak Palm tarafından, HP'nin OmniGo 100 ve 120 modelleri, ayrıca Magic Cap gibi GEOS tabanlı cihazların tanıma sistemi olarak yazılmıştır. Ayrıca Apple Newton sistemli MessagePad için alternatif bir tanıma sistemi olarak sunuluyordu; NewtonOS 1.0'ın el yazısını çok iyi tanıyordu. Graffiti, "Blok Tanıyıcı" olarak Windows Mobile platformunda ve varsayılan tanımlayıcı olarak Symbian UIQ platformunda çalışıyor ve Casio'nun Zoomer PDA'sı için mevcuttu.

iPadOS iPad için üretilmiş bir mobil işletim sistemi

iPadOS Apple tarafından oluşturulan ve geliştirilen yeni bir mobil işletim sistemidir. WWDC 2019 etkinliğinde iOS 13 ile birlikte tanıtılmıştır. İşletim sisteminin iOS'tan farklı olarak geliştirilmesinin sebebi iPhone ve iPad arasındaki özellikleri farklılaştırmak içindir. 24 Eylül 2019 yılında iPadOS 13, 16 Eylül 2020 yılında iPadOS 14 sürümü, 21 Haziran 2021 yılında iPadOS 15 sürümü, 24 Ekim 2022 yılında iPadOS 16 sürümü, 17 Eylül 2023 yılında iPadOS 17 sürümü tanıtıltı.

macOS Big Sur İşletim sistemi sürümü

macOS Big Sur, Apple'ın Macintosh bilgisayarlar için işletim sistemi olan MacOS'un bir sonraki büyük sürümüdür. macOS Catalina'nın ardılı olan Big Sur, 22 Haziran 2020 tarihinde 2020 WWDC'de açıklandı ve adını Kaliforniya'daki bir kıyı bölgesinden almaktadır. Bu sürüm aynı zamanda, 2000 yılında Mac OS X Public Beta'nın yayımlanmasından bu yana ilk kez ana versiyon numarasının değiştiği sürümdür. 2021 yılında yerini macOS Monterey aldı.

<span class="mw-page-title-main">Macintosh işletim sistemleri</span>

Macintosh işletim sistemleri, Apple tarafından geliştirilen işletim sistemleri ailesidir. 1984 yılından beri Macintosh serisi kişisel bilgisayarlarıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

Aşağıda Apple Inc. tarafından yayınlanan işletim sistemlerinin bir listesi bulunmaktadır.