İçeriğe atla

New Mexico

Koordinatlar: 34°K 106°B / 34°K 106°B / 34; -106
New Mexico
Eyalet
New Mexico bayrağı
Bayrak
New Mexico mührü
Mühür
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
BaşkentSanta Fe
En büyük şehirAlbuquerque
İdare
 • ValiMichelle Lujan Grisham (D)
 • Vali vekiliHowie Morales (D)
 • Üst meclisNew Mexico Senatosu
 • Alt meclisNew Mexico Temsilciler Meclisi
 • SenatörlerMartin Heinrich (D)
Ben Ray Luján (D)
Yüzölçümü
 • Toplam314,917 km²
 • Kara
314,161 km² (121,298 mil²)
 • Su
757 km² (292 mil²)
Rakım1,741 m
En yüksek nokta4,011,4 m (13.160,7 ft)
En alçak nokta868 m (2.847 ft)
Nüfus
 (2020)
 • Toplam2.120,220
 • Yoğunluk6,62/km²
Zaman dilimiUTC-07.00
 • Yaz (YSU)UTC-06.00
ISO 3166 koduUS-NM
Resmî site
newmexico.gov

New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatı kesiminde bulunan bir eyalettir. Başkenti Sante Fe, en büyük şehri Albuquerque'dir. 1 Temmuz 2019 itibarıyla nüfusu 2.096.829'dur. New Mexico 4 ana bölgeye ayrılabilir: Great Plains (Büyük Düzlükler), Rocky Dağları, Colorado Platosu ile Basin-Range Bölgesi. İngilizce ve İspanyolca eyaletin resmi dilleridir.

Eyaletin doğu tarafını işgal eden 'Büyük Düzlükler Bölgesi'nde, engebeli bir plato, derin akarsular, petrol ve doğalgaz yatakları, düz sahalar ve Pecos Nehri Vadisi yer alır. Rocky Dağları eyaletin kuzey merkezi bölümünde yer alır. New Mexico'nun kuzeybatı köşesinde bulunan Colorado Platosu zengin petrol ve gaz yataklarıyla uranyum depolarına sahiptir. Eyaletin güney batı ve merkez bölümünde bulunan Basin-Range bölgesinde ise, dağ sıraları ve alçak çöl havzaları vardır. New Mexico'nun iklimi kuru ve sıcaktır. Su havzalarının karaya oranının en az olduğu eyalette içme suyu havzaları yapay göletlerden oluşur. Nüfus yoğunluğunun çok az olduğu eyaletlerden biridir. Pek çok çizgi film karakterinin yaratıcısı William Hanna, Hilton otellerinin kurucusu Conrad Hilton ile ünlü araba yarışçıları Al ve Bobby Unser New Mexicoludur.

Köken bilimi

Rio Grande nehrinin batısı ve kuzeyindeki arazilere İspanyollar tarafından verilen isimdir.

Kızılderililer

New Mexico Kızılderilileri arasında Apaçiler (Meskalero, Hikarilla, Çirikava, Mimbreno) ve Navaholar çoğunluktadır. Bunları Pueblo yerlileri ile Zuniler izler. Daha az olarak da Uteler, Komançiler ve "Jocome, Jano ile Suma" kabileleri yer alır.[1]

Eyalet bayrağı

Sarı alan ve kırmızı sembol renkleri İspanya'nın renkleridir. New Mexico'ya ilk kez 1540 yılında İspanyol kaşifler tarafından getirilmiştir. New Mexico bayrağının üzerinde etrafa ışık saçan kırmızı bir güneş görürüz. Dörderli ışınlardan oluşmuş dört grup ışık vardır. Bu, Zia olarak adlandırılan yerli bir Amerikan halkının tarihi güneş sembolüdür. Zia'lar tanrının bütün iyi şeyleri onlara bu dört grup içinde hediye ettiğine inanırlar. Bu hediyeler:

  • 4 yön- kuzey, doğu, güney ve batı
  • 4 mevsim- ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış
  • Gün- sabah, öğle, akşam ve gece
  • Yaşamın kendi- çocukluk, gençlik, orta yaş ve yaşlılık.

Komşu eyaletler

Arizona, Kolorado, Oklahoma, Teksas, Utah

Üniversiteleri

  • College Of Santa Fe
  • College Of The Southwest
  • Eastern New Mexico University (College of Business, College of Education & Technology, College of Fine Arts, College of Liberal Arts & Sciences)
  • New Mexico Highlands University
  • New Mexico Institute Of Mining & Technology
  • New Mexico State University (College of Agriculture & Home Economics, College of Arts & Sciences, College of Business Administration & Economics, College of Education, College of Engineering, College of Health & Social Services, Graduate School) * St. John's College-santa Fe
  • University Of New Mexico (College of Arts & Sciences, College of Education, College of Fine Arts, College of Nursing, College of Pharmacy, Robert O. Anderson Graduate School of Management, School of Architecture & Planning, School of Engineering, School of Law, School of Medicine, School of Public Administration)
  • Western New Mexico University

Dipnotlar

  1. ^ "Native American Tribes of New Mexico". 1 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arizona</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında bulunan bir eyalettir. 50 eyaletin 6. büyük ve 14. kalabalık eyaletidir. Başkenti ve en büyük şehri Phoenix'tir. Arizona, Dört Köşe bölgesini kuzeyde Utah, kuzeydoğuda Colorado ve doğuda New Mexico ile paylaşıyor; diğer komşu eyaletleri batıda Nevada ve Kaliforniya, güneyde ve güneybatıda Meksika eyaletleri Sonora ve Baja California'dır.

<span class="mw-page-title-main">Massachusetts Teknoloji Enstitüsü</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Cambridge, Massachusetts'te bulunan özel bir araştırma üniversitesi. Enstitü, Charles Nehri boyunca bir milden (1,6 km) daha fazla, kentsel bir kampüse ve bir kara hibe, bir deniz hibe ve uzay hibesine sahiptir. Enstitü ayrıca MIT Lincoln Laboratuvarı, Bates Merkezi ve Haystack Gözlemevi gibi bir dizi büyük, kampüs dışı tesisin yanı sıra Broad ve Whitehead Enstitüleri gibi kendine bağlı laboratuvarları da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Michigan</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Michigan (

<span class="mw-page-title-main">Binghamton Üniversitesi</span>

Binghamton Üniversitesi, tam ismiyle Binghamton'daki New York Eyalet Üniversitesi, New York Eyalet Üniversitesi (SUNY) sistemine bağlı, Binghamton şehrinde bulunan, bir kamu üniversitesidir. 1946'da kuruluşundan bu yana küçük bir beşeri bilimler fakültesinden doktora veren ve hâlihazırda 6 fakülte ve okuldan oluşan bir büyüklüğe ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Columbia Üniversitesi</span> ABD, New Yorkta kurulu vakıf üniversitesi

Columbia Üniversitesi ABD'nin New York şehrinde bulunan özel bir Amerikan araştırma üniversitesidir. New York eyaletinin en eski, Amerika'nın ise beşinci eski üniversitesidir. Amerikan Devrimi'nden önce kurulan 9 üniversiteden biri ve Sarmaşık Ligi'ni oluşturan 8 üniversiteden biridir. Umman, Pekin, İstanbul, Paris, Mumbai, Santiago ve Nairobi'de bulunan, Columbia Küresel Merkezi adında 7 adet merkezi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Teksas Cumhuriyeti</span> 1836dan 1846ya kadar Kuzey Amerikada egemen devlet

Teksas Cumhuriyeti, Kuzey Amerika'da 2 Mart 1836'dan 19 Şubat 1846'ya kadar var olan egemen bir devlet, ancak Meksika tüm varlığı boyunca onu asi bir eyalet olarak kabul etti. Batı ve güneybatıda Meksika, güneydoğuda Meksika Körfezi, doğu ve kuzeydoğuda ABD'nin iki eyaleti Louisiana ve Arkansas ve ABD'nin şu anki Oklahoma, Kansas, Colorado eyaletlerinin bazı kısımlarını kapsayan Amerika Birleşik Devletleri toprakları ile çevriliydi., Wyoming ve kuzeyde ve batıda New Mexico. Cumhuriyetin Anglo sakinleri Texians olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Maastricht Üniversitesi</span>

Maastricht Üniversitesi, Hollanda'nın Maastricht kentinde 1976 yılında kurulmuş olan bir devlet üniversitesidir. Uluslararası eğitime verdiği önem, İngilizce dilinde verdiği eğitimi ve kendine özel Problem Bazlı Eğitim sistemi ile tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haşimi Üniversitesi</span>

Haşimi Üniversitesi Üniversite kamu üniversitesi özelliği taşır. Üniversite kampüsü Zarqa içinde bulunmaktadır. Üniversitenin 18.000 (2010) öğrencisi bulunmaktadır.

Triple Crown genellikle üniversitelere ait işletme okullarının eğitim ve okul kalitelerinin dünyanın en önde gelen 3 akreditasyon kurumu tarafından onaylanması durumunda kullanılan terimdir. Dünyada bulunan 3900 işletme okulundan yalnız 48 adedi (%1) bu kalite standardına ulaşabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sıradağlar Zaman Dilimi</span>

Sıradağlar Zaman Dilimi, Kuzey Amerika'da kullanılan, Eşgüdümlü Evrensel Zaman'dan sonbahar ve kış aylarında 7, yaz saati uygulamasının etkin olduğu ilkbahar ve yaz aylarında ise 6 saat geride olan zaman dilimi. 105. batı boylamındaki saati temel almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Minnesota Üniversitesi</span> ABDde 1851de kurulmuş kamuya bağlı bir araştırma üniversitesi

Minnesota Üniversitesi, ABD'de, Ortabatı eyaletleri'nden Minnesota eyaletinde Minneapolis ve Saint Paul'da yerleşik olarak 1851'de kurulmuş olan kamuya bağlı bir araştırma üniversitesidir.

Aşağıda verilen peyzaj mimarlığı bölümüne sahip üniversiteler:

Nanoteknoloji öğretimi dünya çapında giderek artan sayıda üniversite tarafından sunulmaktadır. Nanoteknolojiyi içeren ilk program Toronto Üniversitesi tarafından Mühendislik Bilimi programında anabilim dalı olarak sunulmuştur.

Büyük Havza Kızılderilileri, Kuzey Amerika'nın batı iç kısmında Amerika Birleşik Devletleri'ne ait Büyük Havza denen bölgede, Nevada, kısmen Montana, doğu Washington, doğu Oregon, Kaliforniya, Idaho, Wyoming ve Utah eyaletlerinde Kuzey Amerika yerlileri kültür bölgesinden yerli kültürü oluşturan çölcül avcı ve toplayıcı Kızılderililer. Kuzeyde ve kuzeybatıda Plato Kızılderilileri, doğuda Ova Kızılderilileri, güneyde Güneybatı Kızılderilileri, batı ve güneybatıda Kaliforniya Kızılderilileri kültür gruplarıyla komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinin yatılı okulları</span>

ABD yerli yatılı okulları /Alaska'daki Eskimolar dahil/ ya da ABD Kızılderili yatılı okulları /Eskimo hariç Kıta ABD'si/, Amerika Birleşik Devletleri'nde ABD Kızılderilileri ile Alaska yerlilerine 19. yy sonu ile 20. yy başlarında eğitim-öğretim verilen okullardır. Değişik Hristiyan misyonerleri tarafından özellikle Batı ABD'deki nüfusu az olan bölgelerdeki Kızılderili rezervasyonlarında başlatılmışlardır. Bunun karşılığı olarak ABD hükûmeti tarafından bu dinî kurumlara ödeme yapılmıştır. Carlisle Indian Industrial School meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alınarak Kızılderili İşleri Bürosu (BIA) tarafından ek yatılı okullar kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Colorado Platosu</span>

Kolorado Platosu, ABD'nin güney-doğusunda coğrafik ve jeolojik niteliklere göre belirlenmiş çok büyük bir bölgedir. Tüm yüzölçümü 337.000 km² olup Utah, Arizona, New Mexico ve Kolorado eyaletlerine yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">San Luis Vadisi</span>

San Luis Vadisi, ABD'nin Colorado ile New Mexico eyaletleri arasındaki güney Rocky Dağları'nda bulunan ve 180 km uzunluğundaki bir vadidir. Batısında San Juan Dağları ile güneyinde Sangre de Cristo Sıradağları arasında yüksek rakımlı bir Alpin havzadır.

<span class="mw-page-title-main">Adobada</span> Et ile yapılan Meksika mutfağındaki bir yemek

Adobada, adovada adı da kullanılır, Meksika mutfağında tacolara benzer şekilde yaygın olan birçok yemek için bir hazırlıktır. Adobada, genellikle sirke ve kekik ile kırmızı acı sosuyla marine edilmiş domuz etidir, ancak farklı et türlerini ve al pastor'a daha yakın marine edilmiş sosları ifade edebilir. Genellikle küçük, esnek mısır tortillasında sotelenmiş sebzeler ve peynirle birlikte servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri</span> Amerika Birleşik Devletlerinin coğrafi bölgesi

Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin genellikle Arizona, New Mexico ve Kaliforniya, Colorado, Nevada, Oklahoma, Teksas ve Utah'ın bazı kısımlarını içeren coğrafi ve kültürel bir bölgedir. En büyük şehirleri; Phoenix, Las Vegas, El Paso, Albuquerque ve Tucson'dur. 1848'den önce, tarihi Santa Fe de Nuevo México bölgesinde ve Alta California ve Coahuila y Tejas'ın bazı kısımlarında, Nuevo México'nun Pueblos ve İspanyol veya Meksika belediyelerinin dışında yerleşim neredeyse yoktu. Bölgenin çoğu, Amerika Birleşik Devletleri 1848'de Guadalupe Hidalgo Antlaşması ve 1854'te Gadsden'in satın alımı ile bölgeyi alana kadar Yeni İspanya ve Meksika'nın bir parçasıydı.

New Mexico Bölgesi, 9 Eylül 1850'den 6 Ocak 1912'ye kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin organize bir anonim bölgesiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.