İçeriğe atla

Nevzat Üstün

Nevzat Üstün
Doğum1924
İstanbul
Ölüm8 Kasım 1979 (54-55 yaşlarında)
Bolu
MeslekYazar, Şair
MilliyetTürk

Nevzat Üstün (1924, İstanbul - 8 Kasım 1979, Bolu), Türk yazar ve şairdir.

Yaşamı

Babası Şadi Bey ve annesi Aliye Hanım'ın oğlu olarak 1924 yılında İstanbul'da doğdu. Ailesinin maddi sıkıntılar yaşaması nedeniyle 1930 yılında memleketi olan Kayseri Develi'ye 1930 yılında döndüler. İlk okulu Develi Merkez İlkokulu'nda 1935 yılında tamamladı. Ailesinin maddi sıkıntılarını aşmasıyla İstanbul'a geri döndüler ve 1936'da Amerikan Koleji'nden ortaokul mezunu oldu. Boğaziçi Lisesi'nden 1945'te mezun oldu. Yüksek öğrenim için 1947'de Fransa'ya gitti ancak mezun olamadan bir buçuk yıl sonra geri döndü. 1954 yılında çeşitli Avrupa ülkelerini gezdi[1]

1951 yılında Nokta Dergisi'nin kurucuları arasında yer aldı ve Var isimli bir yayınevi kurdu[2] 1961-1964 arasında Tanin, Ekspres, Vatan, İkdam, Yeni Tanin gibi çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaptı. İlk şiirini 1935'te bir çocuk dergisinde yayınladı. Daha sonra çeşitli dergilerde çıkan şiirleriyle tanınmaya başladı. Öyküleri Çekçe, Rusça ve Bulgarca'ya çevrildi. Verlaine, Valery gibi Fransız şairlerle, Garip Akımı'nın etkisindeki ilk şiirlerini "Oluş" kitabında topladı. Bu kitaptan sonra, çağın sorunları ve özgürlük savaşımını konu alan toplumsal gerçekçi şiirler yazdı. Geleneksel Türk ve çağdaş Batı şiirlerinin özelliklerinden yararlanarak özgün bir anlatım geliştirdi. Öykülerinde gözleme, yalın bir anlatıma önem verdi, çoğunlukla Kayseri yöresi ve Güneydoğu Anadolu insanının kaygılar ve yoksulluklar içindeki yaşamını anlattı. Türk Edebiyatında Nevzat Üstün, teknik stil ve içerik bakımından sosyalist gerçekçilik akımının temsilcilerinden biri olarak görülür. 1965 yılında Moskova'da Asya - Afrika Yazarlar birliği toplantısına gitmek için Rusya'ya hareket etti ve Rusya'da gördüklerini yaşadıklarını Sovyetler Birliği'nden Batı'ya (1966) adlı kitabında anlatmıştır.[3] Merkezi Mısır'da bulunan Asya - Afrika Yazarlar Birliği'nin 1968 yılında Türk tek üyesi Üstün'dür. Cumhuriyet gazetesinde yazarlık yapmıştır[4]

8 Kasım 1979'da Bolu Çaydurt yakınlarında eşi Şükran ve sanat yönetmeni Gülten Ataç ile bir trafik kazası geçirerek yaşamını yitirdi. Eşi ve sanat yönetmeni ise yaralı olarak kurtuldu. 10 Kasım'da Rumelihisarı aile mezarlığında defnedildi.[4][5] Ailesi ölümünden sonra anısını yaşatmak için ailesi şiir ve hikâye alanında Nevzat Üstün Şiir ve Hikâye ödülleri dağıtmıştır.

Eserleri

Şiir

  • Oluş (1946)
  • Yaşadığımız Devre Dair Şiirler (1951)
  • Cüceler Çarşısı (1955)
  • Yitikler Kapısı (1961)
  • Güneş Ülkesi (1964)
  • Hey Sen Amerikalı (1967)
  • Köprübaşı (İlk 6 şiir kitabı bir arada, 1968)
  • Ak Yeşil Kavak Ağaçları (1972)

Öykü

  • Yaşama Duvarı (1964)
  • Almanya Almanya (1965)
  • Çıplak (1966)
  • Akrep Üretim Çiftliği (1968)
  • Boğaların Ölümü (1975)
  • Çıplak (ilk dört öykü kitabı bir arada, 1970)

Deneme Gezi

  • Sovyetler Birliği'nden Batı'ya (1966)
  • Üçüncü Bir Dünya (1974)
  • Almanya Beyleri (1975)
  • Portekiz Bahçeleri (1975)
  • Türkiye'deki Amerika (1967)

Nevzat Üstün Ödülleri

Bazı Kazananlar

  • Osman Şahin: Bunlardan Ağız İçinde Dil (Nevzat Üstün Öykü Ödülü, 1980)
  • Ali Yüce: Halk Çağı (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1980)
  • Hüseyin Yurttaş: Sanayi Çarşısı (Nevzat Üstün Şiir Başarı Ödülü, 1980)
  • Hasan Hüseyin Korkmazgil: Filiz Kıran Fırtınası (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1981)
  • Ahmet Özer: Ayrı Beraberlikler (Nevzat Üstün Şiir Başarı Ödülü, 1981)
  • Hidayet Karakuş: Hangi Leylasın Sen (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1982)
  • Şükran Kurdakul: Bir Yürekten Bir Yaşamdan (Nevzat Üstün Şiir Ödülü, 1983)

Kaynakça

  1. ^ [1][]
  2. ^ Milliyet Gazetesi, 25.11.1970, sf. 5
  3. ^ "3". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2013. 
  4. ^ a b Milliyet Gazetesi, 09.11.1979, sf. 1
  5. ^ Milliyet Gazetesi, 11.11.1979, sf. 1

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Hüseyin Korkmazgil</span> Türk şair (1927-1984)

Hasan Hüseyin Korkmazgil, toplumcu-gerçekçi şiirin önde gelen temsilcilerinden biri olan Türk şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Filiz Akın</span> Türk sinema sanatçısı ve yazar

Filiz Akın veya doğum adıyla Suna Akın, Türk sinema oyuncusu, yazar ve sunucudur. Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit ve Fatma Girik ile birlikte "Yeşilçam'ın dört yapraklı yoncası" olarak tasvir edilmekte ve Türk sinemasının bir dönemine damgasını vurmuş önemli kadın oyunculardan biri kabul edilmektedir. Türk sinemasının "asil, modern, kentli ve zarif yüzü" olarak sinema tutkunlarının hayranlığını kazanan Filiz Akın, "beyaz perdenin Avrupai yüzü, kolejli kızı, sarışın yıldızı" gibi sıfatlarla da tanınmaktadır.

Cevat Çapan, Türk akademisyen, şair, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Tarık Buğra</span> Türk yazar ve gazeteci (1918–1994)

Süleyman Tarık Buğra, Türk gazeteci ve roman, hikâye, oyun ve fıkra yazarı.

Şükrü Hulki Aktunç, Türk şair ve yazar.

Hüseyin Yurttaş, Türk şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">İnci Aral</span> Türk yazar

İnci Aral Türk öykü ve roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Fazıl Hüsnü Dağlarca</span> Türk şair

Fazıl Hüsnü Dağlarca, Türk şair. 2007 yılına kadar yayınlanmış 60'tan fazla şiir koleksiyonuyla Türkiye Cumhuriyeti'nin en üretken Türk şairlerinden birisi olan Dağlarca Struga Şiir Akşamları Altın Çelenk Ödülüne layık görüldü. 1971 yılında Şilili şair Pablo Neruda'nın aldığı Nobel Edebiyat Ödülü için hazırlanan listede adaylardan birisi olduğu 50 yıllık İsveç Akademisi arşivlerinin 2022'de kamuoyuna açılması ile ortaya çıktı.

İsmail Ferit Edgü, Türk öykücü, şair, romancı, deneme yazarı, yayıncı, sanat koleksiyoneri.

Şükran Kurdakul, Türk şair, yazar ve araştırmacıdır.

Melisa Gürpınar, Türk şair, yazardır. Şiir, oyun, roman, çocuk kitabı türlerinde eserler vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Talip Apaydın</span> Yazar

Talip Apaydın, Türk toplumcu yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Füruzan</span> Türk yazar (1932–2024)

Füruzan doğum adı ile Feruze Çerçi, Türk yazar, senarist ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Ülkü Tamer</span> Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen

Ülkü Tamer, Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Bekir Yıldız (yazar)</span>

Bekir Yıldız,, Türk öykü ve roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Türker İnanoğlu</span> Türk yapımcı ve yönetmen (1936–2024)

Türker İnanoğlu, Türk yönetmen, yapımcı, senarist ve iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">Safa Önal</span> Türk senarist, yönetmen ve yazar (1930-2023)

Safa Önal, Türk senarist, yönetmen ve yazar.

Çetin Öner, Türk yazar, prodüktör, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Ruşen Hakkı</span> Türk gazeteci, şair, yazar

Ruşen Hakkı, Türk gazeteci, şair, yazar.