İçeriğe atla

Neustrasya

Merovenjler Hanedanı altındaki Franklar Krallığı içinde Neustrasya (sınırları portakal renkli olarak verilmiştir.)
752'de Karolenj İmparatorluğu altkrallığı olan Neustrasya (Batı Francia)

Neustrasya veya Neustriya (Türkçe anlamda "yeni batı arazileri") Franklar Krallığı veya "Francia" içinde (krallığın güney ve doğu taraflarında olan Avusturasya'ya nazaran) batı yörelerinde bulunan arazilerden oluşmuş bir antik ülkedir.[1]

Neustrasya (ve Avusturasya), Franklar Krallığı'nın Merovenj Hanedanı'dan kralı olan 1. Clovis'in 711'de ölmesi ile varisi olan 4 oğlu arasında bölüştürülmesi sonucu ortaya çıkan bir ülkedir. Neustrasya ilk ortaya çıktığı zaman modern Fransa ülkesinin hemen hemen tüm kuzeyyindne oluşmakta idi ve ana şehirleri Paris ve Soissons idi. Sonradan Neustrasya arazileri Karolenj İmparatorluğu'nun bir alt krallığı olarak Sen Nehri ile Loire Nehri arasında bulunan regnum Neustriae veya Batı Francia adı verilen arazilere ışım olarak kullanılmıştır.

Karolenj İmparatorluğu Neustrasya altkralları ayrıca bu altkrallığın Bretonlar ile Vikingler yerleşkelerine sınır bölgelerde Neustrasya sınır kontları için "Neustrasya Sınır Kontluğu" adli bölgeler de yaratmışlardı. Bu "Neustrasya Sınır Kontluğu" yöneticileri 10. yüzyılların sonlarında Güçlü Robert'ın soyundan gelen Capet Hanedanı mensuplarının ellerine geçmiştir.

Capet Hanedanı 987'de Karolenj Hanedanı'nın son mensuplarının elinde bulunan Neustrasya Krallığı'nın kralı olmuşlardır. Bundan sonra Neustrasya terimi bir politik ve coğrafik terim olarak ortadan kalkmış ve bu araziler Fransa'nın yöreleri olarak yeni isimlerle anılmaya başlanmışlardır.

Merovenj Hanedanı altında Neustrasya

Neustrasya 511'de I. Clovis'in varislerinin Franklar Krallığı'nı bölüştürmeleri sonucundan ortaya çıktıktan sonra, bu ülke yöneticileri olan Merovenj hanedanından krallar tarafından tekrar tekrar yeni bölütürmelerle kapsam değiştirmiştir. Varislar arasından çıkan bu anlaşmazlıklar devamlı olarak bu Franklar Krallığı'nın doğu yörelerinde, yaklaşık 200 yıl kadar, Neustrasya Kralığı ile Avustrulasya Krallığı arasında askeri savaşlara yol açmıştır. Genellikle Neustrasya ve Avustrurasya arasında devamlı savaş atmosferi bulunmakla beraber birkaç kere nispeten kısa süreler için Neustrasya ve Avustrulasya birleşmişlerdir.

Bu birleşmelerin ilki Neustrasya kralı I. Clotaire'in 556-562 yılları arasındaki saltanat döneminde olmuştur. Fakat 566-584 döneminde hüküm süren I. Chilperic'in dul karısı olan Neustrasya Kraliçesi Fredegund ile yeni Neustrasya kralı olan 564-629'da hüküm süren II. Clotaire'in annesi arasında bulunan gayet güçlü rekabet Neustrasya ile Avustrulasya arasında yeniden gayet ciddi savaş çıkmasına neden olmuştur.

Neustrasya Kralı II. Clothaire, annesinin 597'de ölüp Paris yakınlarında Sy Dennis Bazilikası'na gömülmesinden sonra Avustrulasya kraliçesi Brunhilda ile askeri mücadelelere devam etmiştir. Sonunda Brunhilde'nin takipçileri bu yaşlı kraliçeye ihanet ederek II. Clotaire'in onu yakalayıp esir almasına neden olmuşlardır. II. Clothaire rakibi kraliçeyi işkence masasına bağlatıp vücudunu iki taraftan çektirme şeklinde bir işkence uygulamaya koyulmuştur. İşkence masası üzerine yatırılmış bulunan kraliçenin eller ve ayakları 4 zincirle 4 ata bağlanıp atların zincirleri dört bir yana çekmesi ile Brunhilde'nin vücudu paramparça edilmiştir. Bu hunhar işkence 4 gün sürmüştür.

Bundan sonra Neustrasya ve Avustrulasya II. Clotaire krallığı altında ikinci defa birleşmişlerdir. Fakat bu birleşme uzun sürmemiş ve iki ülke tekrar ayrılıp askeri mücadeleye başlamışlardır.

Üçüncü geçici birleşme 628-637 döneminde hüküm süren I. Dagobert döneminde olmuş ve nesiller arşındaki rekabet dolayısıyla ortaya çıkan silahlı mücadele bir birleşme ile sonuçlanmıştır. Fakat bu birleşme de kısa bir dönem sürmüştür.

Avustralasya'nın filli yönetimi bu sırada Saray Nazırları eline geçmiş ve ülkenin kralları saray nazırının kuklasına dönüşmüşlerdir. Avustralasya'da Arnülfing sülalesinden Saray Nazırı olan İhtiyar Grimolad hukuken tabi olduğu Avustralasya kralı II. Clovis'e karşı başarısız bir suikast komplosu uygulamış ve II. Clovis tarafından görevinden uzaklaştırılmıştir. Bundan hemen sonra Avustralasya ile Neustrasys yeniden birleşmiştir. Ama bu üçüncü birleşeme de geçici olmuştur.

İki ülke birbirinden ayrıldıktan sonra II. Clovis'in oğlu III. Clother'in hükmü sırasında Neustrasya'da da devletin fiilen idaresi Kraldan Saray Nazırı eline geçmiştir.

636'da Neustrasya Krallığı saray nazırı Ebroin altında, Avustralasya ile yapılan askeri mücadelede Ebroin galip gelmiş ve Avustralasya dördüncü defa Neustrasya ile birleştirlmiştir. Fakat 681'de birleşik devletin Saray Nazırı olan Ebroin öldürülmüş ve Avustralasya halkı Poitier Piskoposu etrafında birleşerek birlikten ayrılmıştır.

687'de Avustralasya Saray Nazırı olan Pepin Herstallı Neustrasya'ya karşı "Tartry Muharebesi"'ni kazanmıştır. Bundan sonra Pepin Herstallı Neustrasya Saray Nazırı görevini eline almıştır. Böylece her iki ülkede tek kişinin Saray Nazırı olması şeklinde iki ülkeye tek yönetici olarak idare edilmeye başlanmişdır.

Pepin Herstallı ve takip eden Saray Nazırları böylece babadan oğula kalan her iki ülkeye de birlikte Saray Nazırlığı yapıp iki ülkeyi birleştirmişlerdir. Bu irsi olan Saray Nazırlarına Karolenj Hanedanı adı verilmektedir. Bunlar Charles Martel (714–741), Karloman (741–747) ve Kısa Pepin (741–751)'dir. 751'de hem Avustralasya hem Neustrasya Saray Nazırı olan Kısa Pepin, Papa II. Stephanus'dan da izin alarak, o zamana kadar fiili yönetim gücü bulunmayan Marovenj Hanedanından kralı tahtından indirerek, Avustralasya, Neustrasya ve Burgundi'den oluşan tek bir ülkenin kralı olmuştur ve böylece Karölenj Krallığı kurulmuştur.

Karolenjler Neustrasya alt-krallığı

Karolenj İmparatorluğu'nda kurulan Neustrasya Sınır Kontluğu

Neustrasya'da hüküm sürenler

Merovenjler Hanedanı Neustrasya kralları

Franklar Krallığı veya Francia'nın üçe ayrılıp Neustrasya, Avusturasya ve Burgundi krallıkları olarak bunların ayrı ayrı yönetimi 6. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmıştır. Bu nedenle daha önce de Parais merkezli ve Soissons merkezli Franklar Krallığı hükümdarları bu listede bulunmamaktadır.

Neustrasya Saray Nazırları

Bunlar Neustrasya sarayında en yüksek yönetim görevlileri idi. Ama zamanla tedricen daha fazal idevlet iktidar gücü kullanarak Ebroin'den sonra "fiili" devlet hükümdarlık görevlerini krallın adına kendi başlarına yapmaya başladılar.

  • Landric, 613'e kadar
  • Gundoland, 613–639
  • Aega, 639–641
  • Erchinoald, 641–658
  • Ebroin, 658–673
  • Wulfoald, 673–675
  • Leudesius, 675
  • Ebroin, 675–680 (tekrar)
  • Waratton, 680–682
  • Gistemar, 682
  • Waratton, 682–686 (tekrar)
  • Berthar, 686–688
  • Pepin Herstalli, 688–695
  • II. Grimoald, 695–714
  • Theudoald, 714–715
  • Ragenfrid, 715–718
  • Charles Martel, 718–741
  • Kısa Pepin , 741–751

Karolinjler hanedanından Neustrasya alt-kralları

  • Genç Karl, Şarlman'ın oğlu, 790–811
  • I. Lothar, 817–831
  • Pepin Akitanyali, 831–838
  • III. Karl (Dazlak Karl), 838–856
  • Kekeme Louis , 856–879

Kekeme Louis Neustrasya alt-krallık merkezi olan Le Manş'dan, Erişpoe'nin Kasım 857'de suikaste uğrayıp katledilmesinden sonra kovulmuştur.

Neustrasya sınır kontluğunun Capetler kontları

Karolenjler İmparatorluğu'nun yıkılma döneminde "Neustrasya" Kontu unvanını Bretonya ve Norma sınır kontları unvan olarak taşımışlardı. Fakat 911-987 döneminde Güçlü Robert'in Rovertian hanedanından gelen torunları Capet Hanedanı mensupları olarak birleşik bir Neustrasya sınır kontu arazilerini sinir kontu olarak idare etmişlerdir. Bunlar şöyle sıralanabililer:

  • Robert, 911–922
  • Büyük Hugh, 922–956
  • Hugh Capet, 956–987

Tarihsel kaynaklar

Yaşanan günlerde Neustrasya prespektifine göre hazırlanmış olan ana tarihsel kaynak 8. yüzyılda ismi bilinmeyen bir tarihçi yazar tarafından hazırlanmış kronolojik bir tarih yazme eseri olan Liber Historıae Francorum adlı eserdir.[2] Bu eser Neustrasya Saray Nazırı olan Charles Martel tarafından 751'de kardeşi Kont Childebrand'a sipariş edilip hazırlatılmış olan "Fredegar'ın Kronikleri" adlı kronik tarihsel yazma esere kaynak olmuştur.

Kaynakça

  1. ^ "Neustria" (1911) Encyclopædia Britannica [1] 23 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  2. ^ Hodgkin, Cilt: 7, Sayı:25.

Dış bağlantılar

  • Oman, Charles (1914) The Dark Ages 476–918. Londra: Rivingtons (İngilizce)
  • Hodgkin, Thomas (1895) Italy and her Invaders. Clarendon Press (İngilizce).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Merovenj Hanedanı</span>

Merovenj hanedanı 5. ve 8. yüzyıllar arasında bugünkü Fransa ve Almanya arasında bulunan bölgede hüküm sürmüş Frank hanedanı.

<span class="mw-page-title-main">Karolenj İmparatorluğu</span>

Karolenj İmparatorluğu, 8. ve 9. yüzyıllarda Frank kökenli Karolenj Hanedanı üyesi krallar tarafından yönetilmiş ve başkenti Metz olan bir imparatorluktur. Hanedanın en tanınmış üyesi olan Şarlman döneminde Karolenj İmparatorluğunun sınırları günümüzdeki Fransa, Almanya, Kuzey İtalya, Hollanda, Belçika ve İsviçre dahil Batı ve Orta Avrupa'nın büyük bir bölümünü kapsamaktaydı. Karolenj İmparatorluğu daha sonra kurulacak olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun başlangıcı sayılabilir. Karolenj döneminin simgesi Aachen Kilisesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Franklar</span> Roma İmparatorluğunun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyu

Franklar, Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyudur. 4. yüzyıl sonlarından itibaren Galya eyaletinin kuzeyine Roma müttefiki sıfatıyla sızmaya başlar, 406 tarihinden itibaren ise tam güçle Kuzey Galya'yı istila ederler. 6. yüzyılda Güney Galya'dan Vizigotları kovarak hakimiyetlerini pekiştirirler. Bu tarihten sonra Galya artık Fransiya yani Fransa olarak anılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Charles Martel</span>

Charles Martel,, Franklar Krallığı'nda bir devlet adamı ve komutan. Franklar Krallığı'nda çıkan fetret döneminde krallığı; Saray Nazırı, Frankların Dükü ve Prensi unvanları ile 718'den ölümüne kadar kral vekili olarak fiilen yönetmiştir.

Taştan aletler, bundan yaklaşık 1.8 milyon yıl önce Fransa'da ilkel insanın bulunduğunu kanıtlamaktadır. Bölgede ilk modern insan 40.000 yıl önce ortaya çıkmıştır. Fransa tarihi için ilk yazılı kayıtlar Demir Çağı'ndan itibaren bulunmaktadır. Günümüzdeki Fransa, Galya olarak bilinen bir Roma İmparatorluğu eyaletinin üstüne kuruludur. Romalı tarihçiler, bölgede, dil farkıyla ayrılan üç büyük etnik grubun varlığını ortaya koymuşlardır: Galyalılar, Akuitanlar ve Belgalar. En büyük ve bölgeye en hakim grup olan Galyalılar, Galyaca konuşan Keltlerdi.

<span class="mw-page-title-main">II. Charles (Kutsal Roma imparatoru)</span>

Dazlak Charles (Fransızca: Charles II le Chauve; İngilizce: Charles the Bald, Kutsal Roma İmparatoru ve Batı Frank Krallığı kralı, İmparator Dindar Louis ve onun eşi Judith'in en genç oğullarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Fransa hükümdarları Fransa Krallığı'nın Orta Çağ'daki kuruluşundan 1870'e kadar ilk başta kral olarak, daha sonra imparator olarak yönettiler. Fransa'nın ortaya çıkışı üzerine bazı anlaşmazlıklar vardır. En eski veriler, Roma İmparatorluğu'nun Galya'daki son temsilcisi Syagrius'un, 486 yılında I. Clovis tarafından yenilmesiyle kurulan Merovenj krallığına kadar gitmektedir. 8. yüzyılda bu krallık yıkıldı. 843 yılında Verdun Antlaşması ile Batı Frank Krallığı kuruldu ki bu krallık zaman içerisinde modern Fransa'yı oluşturacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Hugues Capet</span>

Hugues Capet, Karolenj kralı V. Louis'in ardından seçilen ve 987 yılında ölünceye kadar iktidarını sürdüren Capet Hanedanı mensubu ilk Fransa Kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturasya</span>

Avusturasya veya Austrasia, Merovenj Hanedanlığı'nın kuzeydoğu topraklarını oluşturan ve günümüzdeki Fransa, Almanya, Belçika, Lüksemburg ve Hollanda ülkelerinin topraklarına verilen isimdir. Bazı Avusturasya krallarının Reims, Trier ve Köln arasında hüküm sürmesine rağmen, Metz bu hanedanlığa başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Pepin</span> Frank kralı

Kısa Pepin, Franklar Krallığı'nda bir devlet adamı ve sonra kral. Önce Saray Nazırı unvanları ile Franklar Krallığı'nı fiilen yönetmiş ve 765'da kendisi Franklar Krallığı tahtına geçmiştir. Karolenj Hanedanından ilk hükümdar olmuştur. Krallıkta dini ve parasal reformlar yapılmasını sağlamıştır. Lombardlara karşı, Güney Fransa'da Müslüman Araplara karşı ve bağımsız Akitanya Düklüğü'ne karşı askeri seferler düzenlemiştir.

Bu liste Franklar Krallığı Saray Nazırı Charles Martel (676–741) soyundan gelmiş 12 kuşak erkek çocuklar listesidir. Bu haneden 7. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar Avrupa'da çok önemli rol oynamışlardır. Bu liste tüm kapsamlı olmayıp kız çocuklar ve tarihsel önemi hiç olmayan erkek çocuk hanedan uyelerini kapsamamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">V. Louis (Batı Frank kralı)</span> Eski Fransa kralı

V. Louis, "Tembel" olarak anılır. 21 Mayıs 987 iken ölümüne kadar Batı Frankiya kralı. Çocuksuz olduğu ve Karolenj Hanedanı'ndan kral oğlu olan tek kişi olduğu için ile Karolenj Hanedanıʼnın devlet yönetimi de sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Frank Krallığı</span>

Frank İmparatorluğu veya Frank Krallığı, Roma İmparatorluğu sonrası Batı Avrupa'sının en büyük Cermen krallığı idi. Geç Antik Dönem'de ve Erken Orta Çağ'da Franklar tarafından yönetildi. Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg ve Almanya modern devletlerinin öncüsü olan devlet, 843'teki Verdun Antlaşması'ndan sonra, Fransa'nın öncülü olan Batı Frank Krallığı, kısa ömürlü Orta Frank Krallığı ve Almanya'nın öncülü olan Doğu Frank Krallığı olarak üçe bölünmüştür. Frank İmparatorluğu 843'teki bölünmesinden önce, Kavimler Göçü döneminden kalma son Cermen krallıkları arasındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Lotharinya</span>

Lotharinya veya Lotharingia, Karolenj İmparatorluğu'nun Orta Çağ halef krallığı ve bugünkü Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Kuzey Ren-Vestfalya (Almanya), Rhineland-Palatinate (Almanya), Saarland (Almanya) ve Lorraine'ni (Fransa) içeren Otto Hanedanlığı'nın önceki dükalığı idi. Adını, 855 yılında babası I. Lothar'ın Orta Frank Krallığı'nı oğulları arasında paylaştırılmasının ardından bu bölgeyi alan Kral II. Lothar'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karolenj Hanedanı</span>

Karolenj Hanedanı, kökenleri 7. yüzyıl'a Arnulfing ve Pippinid klanlarına dayanan Charles Martel tarafından kurulan bir Frank hanedanıdır. Hanedan, 8. yüzyılda gücünü konsolide etti ve Frankların hükümdarı haline geldi. 751'de Frenklerini yöneten Merovenj Hanedanı, Papa'nın rızasıyla devrildi ve Martel'in oğlu Kısa Pepin, Frankların Kralı olarak taç giydirildi. Pepin'in oğlu Şarlman'ın 800 yılında Batı Roma İmparatoru olarak taç giymesiyle Karolenj Hanedanı gücünün zirvesine ulaştı. Şarlman'ın 814'teki ölümü, Karolenj İmparatorluğu'nun parçalanma dönemini başlattı ve sonunda Fransa Krallığı ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun evrimine yol açacak olan süreç başladı.

<span class="mw-page-title-main">I. Theuderic</span>

I. Theuderic, 511 yılından 533 veya 534 yılına kadar çeşitli adlarla anılan Metz, Reims ve Avusturasya'nın Merovenj kralıydı.

Chlodomer veya Clodomir veya Clodomer, Frankların Kralı I. Clovis'in dört oğlundan ikincisiydi. Babasının 511 yılında ölümü üzerine Frank Krallığı'nı üç erkek kardeşiyle paylaştı: I. Theuderic, I. Childebert ve I. Chlothar. En büyük oğul Theuderic'in daha fazla toprak aldıysa da, Chlodomer krallığın yarısını diğer iki erkek kardeşiyle paylaştı. Ona düşen, eski Syagrius Krallığından alınan Orléans Krallığıydı. Bu krallık, en önemlisi, Tours, Poitiers ve Orléans piskoposluklarını içeriyordu. Chlodomer, Guntheuc ile evlendi. Bu evlilikten, Theodebald, Gunthar ve Clodoald adlı oğulları oldu.

<span class="mw-page-title-main">II. Chlothar</span>

II. Chlothar (584-629). Frank kralıydı. I. Chilperic'in oğluydu Tüm frankları yeniden birleştirmiştir. 617'de Saray başkanı unvanını ömür boyu kullanılan bir unvan haline getirmiştir. 623'te Avusturasya'yı oğlu Dagobert'e bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Theuderic</span>

III. Theuderic. Frank kralıydı. Neustrasya ve Burgonya'yı 673 ve 675'ten ölümüne kadar iki kez yönetmiştir. 679'dan itibaren Avusturasya'yı ölümüne kadar yönetmiştir.

Frank kralları listesi, Orta Çağ'a kadar Frankların ülkesi üzerinde hüküm süren hükümdarların listesidir.