İçeriğe atla

Nesim Mazliyah

Nesim Mazliyah Efendi
Meclis-i Mebûsan
3., 4. ve 5. Dönem Mebusu
Görev süresi
17 Aralık 1908 - 21 Aralık 1918
Seçim bölgesi1908İzmir
1912İzmir
1914İzmir
Kişisel bilgiler
Doğum 1878
Manisa, Osmanlı Devleti
Ölüm 16 Eylül 1931
Beyrut, Lübnan
Defin yeri Ulus Sefarad Mezarlığı, İstanbul
Milliyeti Osmanlı Yahudi

Nesim Mazliyah veya Masliyah Efendi (d.1878, Manisa - ö.16 Eylül 1931, Beyrut), Osmanlı Yahudi hukukçu ve Meclis-i Mebûsan I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem mebusu.

Yasef Mazliyah'ın oğlu Nesim İsak, 1878 yılında Manisa'da doğdu. Hukuk Mekteb-i Âlisi'nden mezun oldu. Selanik Ticaret Mahkemesi üyeliği yaptı. Selanik Polis Mektebi'nde İdare Hukuku ve Kapitülasyonlar derslerini okuttu. İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne kaydolarak siyasete atıldı ve 1908-1909 yılları arasında partinin sekreterliğini yaptı. Selanik'te İttihat ve Terakki Gazetesi'nde makaleler yazdı. İstanbul'da yayınladığı İttihad isimli günlük gazetenin ömrü ise ancak 9 ay sürdü. Meclis-i Mebûsan'a Aydın Vilayeti İzmir Sancağı mebusu olarak seçilmiştir. 31 Mart Vakası sırasında Meclis'i basanlara karşı direnen Mazliyah'ın ünlü konuşması mezar taşına da aynen kazınmıştır:[1]

Bir mebus arkadaşımız öldürüldü. Reisimiz ve reis-i sanimiz kaçmaya mecbur edildiler. Tanin ve Şurayı Ümmet gazeteleri hücuma uğradı. “Asayiş berkemaldir, Meşrutiyet’e darbe yoktur” diye millet aldatıldı. Ben ilk gün Meclis’e koştum. “Bizi buradan ancak süngü kuvvetiyle çıkarabilirler” dedim. İkinci gün, üçüncü gün, her gün geldim. Hanginiz cesaret edip de geldiniz ve söylediniz? Haniya milletin hukukunu kanımızın son damlasına kadar müdafaa edeceğimize yemin etmiştik? Ben Mebusan Meclisi’nde bu halde bulunduğuma teessüf ederim...[1]

Meclis daha sonra Yeşilköy'de Yat Kulüp salonunda toplandığında Mazliyah Efendi, Ahmed Rıza Bey tarafından özel olarak tebrik edildi. Kasım 1912'de, Kâmil Paşa hükûmetinin İttihatçılara karşı tasfiye hareketi sırasında tutuklanan Mazliyah Efendi, İttihatçıların Ocak 1913 darbesinden sonra serbest kaldı. 1917 yılında Stockholm Konferansı'nda hükûmeti temsil ile görevlendirildi ancak bu konferans hiç gerçekleşmedi. 1911 yılında evlenen Nesim Mazliyah, tatil için kızı ile çıktığı Beyrut gezisinde fenalaşarak 16 Eylül 1931 günü öldü. Naaşı İstanbul'a getirilerek 29 Eylül 1931 günü, cenaze törenini takiben, Ulus Sefarad Mezarlığı'na gömülmüştür.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c Güleryüz, Naim A. (2012). "Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemlerinde Yahudi Milletvekilleri". Toplumsal Yasamda Türk Yahudileri. Gözlem Gazetecilik. ISBN 9944994588. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunus Nadi Abalıoğlu</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Yunus Nadi Abalıoğlu, Cumhuriyet gazetesini kuran Türk gazeteci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan</span> Osmanlı parlamentosunun alt kanadı

Meclis-i Mebûsan, Osmanlı İmparatorluğu'nda, 23 Aralık 1876 tarihli anayasaya göre kurulmuş ve Birinci Meşrutiyet ve İkinci Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış çift meclisli yasama organının alt organıdır. Seçilmiş parlamenterlerden oluşmakta ve padişah tarafından atanan üst kamara üyelerinin oluşturduğu Seçkinler Meclisi ile birlikte, genel parlamentoyu oluşturmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Musa Kazım Onar</span>

Musa Kazım Onar, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Mithat Şükrü Bleda</span> Türk siyasetçi

Mithat Şükrü Bleda, II. Meşrutiyet döneminin önde gelen siyasetçilerindendir. İttihat ve Terakki'nin kurucuları arasında yer almış ve genel sekreterliğini yapmış, Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nın üç döneminde Serez, Drama ve Burdur mebusluğu yapmış, Malta sürgünleri arasında yer almıştır. 1935-1950 yılları arasında Sivas milletvekilliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli Baskını</span> 1913te hükûmet binası olan Bâb-ı Âlinin basılmasıyla yapılan askerî darbe

Bâb-ı Âli Baskını, Osmanlı İmparatorluğu'nda 23 Ocak 1913 günü Enver Bey ve Talat Bey'in önderlik ettiği bir grup İttihat ve Terakki üyesi tarafından hükûmet binası Bâb-ı Âli'nin basılmasıyla yapılan askerî darbedir. Bu baskın sırasında Harbiye Nazırı Nâzım Paşa öldürülmüş, Sadrazam Kâmil Paşa'ya zorla istifası imzalattırılmıştır. Darbe sonrasında Mahmud Şevket Paşa Hükûmeti kurulmuş ve İttihat ve Terakki Partisi yönetime hakim hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Artin Boşgezenyan</span> Ermeni asıllı siyasetçi

Artin Boşgezenyan Efendi, II. Meşrutiyet döneminde 1908-1912, 1912 Nisan-Ağustos ve 1914-1918 dönemlerinde Meclis-i Mebûsan Halep mebusluğu yapmış Ermeni asıllı Osmanlı siyasetçisidir.

<span class="mw-page-title-main">31 Mart Vakası</span> 13 Nisan 1909da yönetime karşı yapılmış büyük bir ayaklanma ve darbe teşebbüsü

31 Mart Vakası, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'da yönetime karşı yapılmış büyük bir ayaklanma ve darbe teşebbüsüdür. Rumi takvime göre 31 Mart 1325'te başladığı için bu adla anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi</span>

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Rıza</span> Osmanlı siyasetçi

Ahmed Rıza Bey, Osmanlı siyasetçi, eğitimci ve ideolog. İttihat ve Terakkî Cemiyeti'nin önde gelen kurucularından ve Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli siyasal gelişmeleri sağlayan İkinci Meşrutiyet döneminin önde gelen Jön Türk grubunun başındaki isimlerindendir. Auguste Comte'un pozitivizm felsefesini günümüz Türkiye'sine taşıyan kişidir. Osmanlı'nın kurtuluşunu ve kalkınmasını, kişi veya siyasal rejim değişiklikleri yerine toplumsal yapı değişikliğinde gören ve bu yönde çalışmalar üreten ilk kişi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Halil Menteşe</span>

Halil Menteşe, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Hariciye Nazırı ve Meclis-i Mebusan başkanı olarak, Cumhuriyet döneminde IV. ve V. dönem bağımsız İzmir milletvekili olarak görev yapmış bir siyasetçidir.

Mehmed Rifat Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında hizmet vermiş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Adil Arda</span> Osmanlı ve Türk siyasetçi

Hacı Mehmed Adil Arda, Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Dimitar Vlahof</span> Dimitar Vlahof Efendi (Bulgarca: Димитър Янакиев Влахов; 1878, Kılkış - 1953, Belgrad), Makedonya ve Osmanlı tarihinde rol oynamış siyasetçi

Dimitır Vlahof Efendi, Makedonya ve Osmanlı tarihinde rol oynamış siyasetçi. Meclisi Mebusan'da Balkan sosyalizmini temsil ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">Bedros Hallaçyan</span>

Bedros Hallaçyan Efendi,, Osmanlı Ermeni siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Gümülcineli İsmail Bey</span> Osmanlı siyasetçi

Gümülcineli İsmail Bey, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhamid Zöhravî Efendi</span> Son Osmanlı döneminde Suriyeli gazeteci ve siyaset adamı

Abdülhamid Zöhravî Efendi ya da Abdülhamîd ez-Zehrâvî, (1855-1916), Son Osmanlı döneminde Suriyeli gazeteci ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">1908 Osmanlı genel seçimleri</span> Meclis-i Mebusan 3. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1908 Osmanlı genel seçimleri, II. Abdülhamid devrinin sonunda, 23 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla, aynı yılın Kasım ve Aralık aylarında mebus seçimi yapıldı. Ahrar Fırkası ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin katıldığı seçimlerde, İttihat ve Terakki çoğunluğu sağladı ve 17 Aralık 1908'de 3. Meclisi Mebusan açıldı. Bu Meclis, 31 Mart Olayı ve II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi sonrasında Mayıs 1909'da Kanuni Esasi üzerinde değişiklikler yaparak padişahın ve Ayan Meclisinin yetkilerini daralttı, kendi yetkilerini arttırdı. 1911'de tek bir mebusluğu ilgilendiren, ancak siyasi yankıları yüksek olan bir ara seçim yapıldı.