İçeriğe atla

Nermin Muvaffak

Nermin Muvaffak
Doğum6 Mayıs 1910(1910-05-06)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm11 Nisan 1994 (83 yaşında)
Londra, İngiltere
Diğer ad(lar)ıNermin Menemencioğlu Streater
MeslekÇevirmen, şair, eğitimci.
Tanınma nedeniNazım Hikmet'i dünya basınında tanıtan ilk makalenin yazarı
EvlilikJasper Streater
Çocuk(lar)Osman Streater
Ebeveyn(ler)Catherina Laya, Muvaffak Menemencioğlu
Akraba(lar)Namık Kemal (büyük dedesi), Menemenlizade Rifat Bey (dedesi), Numan Menemencioğlu (amcası), Rıfat Turgut Menemencioğlu (kardeşi)

Nermin Muvaffak, Nermin Menemencioğlu Streater (6 Mayıs 1910, İstanbul – 11 Nisan 1994, Londra) Türk edebiyatçı, çevirmen, eğitimci.

Nazım Hikmet'i dünya basınında tanıtan ilk makalenin yazarı ve şiirlerinin ilk İngilizce çevirmenidir.

Yaşamı

6 Mayıs 1910'da, Şehzadebaşı'nda doğdu. Annesi, İstanbullu Rum bir ailenin kız olan Catherina Laya, babası Adana ve çevresi âyânlarından Menemencioğulları ailesine mensup olan ve maliye müfettişi Muvaffak Bey idi. Cumhuriyet döneminde babası Anadolu Ajansı Genel Müdürlüğü, amcası Numan Menemencioğlu Dışişleri Bakanlığı yapmıştır.

Ailenin ikisi kız üç çocuğundan ortancası olan Nermin Muvaffak, evde aldığı ilkokul eğitimin ardından Arnavutköy Amerikan Kız Koleji'ne gitti. Çocukluğundan itibaren iyi bir edebiyat okuru oldu. Ortaokulda şiir yazmaya başladı; okul dergisini yayımladı.

Mezuniyetinin ardından bir yıllık bursla gittiği ABD'de, Brown Üniversitesi'nde tarih derslerini takip etti. Ardından İngiltere, İtalya ve Fransa'da çıktığı gezilerde bildiği yabancı dillerin pratiğini yaptı.[1] Dönüşünde mezun olduğu okulda öğretmenliğe başladı.

19 yaşından itibaren dünyanın saygın edebiyat dergilerinde Türk edebiyatçılarla ilgili yazıları yayımlandı. İlk yazısı Halide Edib'in 1928'de İngilizce yayımlanan The Turkish Ordeal (Türkün Ateşle İmtihanı) başlıklı kitabı üzerineydi. 1930'da Yale Üniversitesi'nce Türkiye üzerine yayımlanan kitabı Amerikan The Saturday Review of Literature dergisi için inceledi. 10 Temmuz 1930'da Nazım Hikmet'le yaptığı röportajdan sonra şairi tanıtan, şiirlerinden örnekler veren "Türkiye’nin Komünist Şairi” (Turkey’s Communist Poet) başlıklı yazısı Amerikan The Bookman dergisinin Ocak-Şubat 1932 sayısında yayımlandı.[2] Bu makale Nazım Hikmet hakkında dünya basınında yer alan ilk yazıydı.[3]

1932'de, Dışişleri Bakanlığı'nın görevlendirmesiyle, Türkiye'yi ziyaret eden Romanya Kraliçesi Marie ve kızı Yugoslavya kraliçesi Maria'nın mihmandarlığını üstlendi.[4] 1933'te Dünya Ekonomik Konferansı'nda Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’a çevirmen olarak eşlik etti.[5] 1935'te Türkiye'de düzenlenen Dünya Kadınlar Birliği Kongresi'ne Türk Kadınlar Birliği Başkan Yardımcısı sıfatıyla katıldı.[6]

1935-1938 arasında Columbia Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne devam etti. Panislamizm ve Pantürkizm ile ilgili araştırmalar yaptı, makaleler yazdı. 1935'te babasının Sovyet Haber Ajansı TASS'tan aldığı davetle SSCB'ye gitti. II. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine Türkiye'ye döndü.

1941'de İstanbullu Levanten ailenin pilot oğlu Jasper Streater'la evlenerek Mısır'a gitti. 1942'de oğlu Osman doğdu.[7] 1963'te eşi ve oğluyla Londra'ya yerleşti. Londra'ya yerleştikten sonra yazmayı sürdüren Nermin Muvaffak'ın son eseri “The Penguin Book of Turkish Verse",[8] 1978'de yayımlandı.

11 Nisan 1994'te Londra'da, 84 yaşında vefat etti. Vasiyeti üzerine dini tören yapılmadan bedeni yakıldı, külleri eşinin Feriköy'deki İngiliz mezarlığındaki kabrinin yanına defnedildi.[9]

Kaynakça

  1. ^ Aslı Davaz (Temmuz 2022). "Cumhuriyet'in İlk Feministleri: Uluslararası Kadınlar Birliği'nin 1935 Kongresi'nde Türk Kadın Birliği'nin Asli Delegeleri". Makale. Tarih Vakfı. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022. 
  2. ^ "1930'lardan 2000'lere: Yurt dışı Yayımlarında Nâzım Hikmet - Söylenti Dergi". 14 Ocak 2022. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  3. ^ "Yeni Türkiye'nin Şairi". Sol gazetesi. 3 Haziran 2020. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  4. ^ "İki Kraliçe Geliyor". Haber. Cumhuriyet gazetesi. 4 Mayıs 1932. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022. 
  5. ^ Davaz, Aslı (1 Ocak 2022). "Cumhuriyetin İlk Feministleri: Uluslararası Kadınlar Birliği'nin 1935 Kongresi'nde Türk Kadın Birliği'nin Asli Delegeleri". Toplumsal Tarih (Temmuz sayısı). 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  6. ^ "Kadınlar Kongresi". Haber. Milliyet. 14 Nisan 1935. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022. 
  7. ^ Elevli, Nevsal (17 Ekim 2011). "Londra'da tek kişilik Türk lobisi". Milliyet. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  8. ^ The Penguin Book of Turkish Verse. Kitap (İngilizce). Penguin. 1978. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022. 
  9. ^ "İngiltere'de tek kişilik Türkiye lobisi". Açık Gazete. 21 Eylül 2006. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Ahmet Refik Erduran, Türk oyun yazarı, yayımcı ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Suat Derviş</span> Türk gazeteci ve yazar

Hatice Suat Derviş, Türk gazeteci ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Ataol Behramoğlu</span> Türk şair, yazar ve çevirmen

Ataol Behramoğlu, Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen ve edebiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">Peyami Safa</span> Türk yazar ve gazeteci

Peyami Safa, Türk yazar ve gazeteci. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Matmazel Noraliya'nın Koltuğu ve Yalnızız gibi psikolojik türdeki eserleriyle Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında ön plana çıktı. Yaşamı ve fikrî hayatındaki değişimlerini eserlerine de yansıttı. Server Bedi takma adıyla birçok roman kaleme aldı. Cingöz Recai tiplemesini Fransız yazar Maurice Leblanc'ın Arsen Lüpen karakterinden esinlenerek yarattı. Aynı zamanda çeşitli kurumlarda gazetecilik mesleğini sürdürdü ve ağabeyi İlhami Safa ile birlikte Kültür Haftası gibi çeşitli dergiler çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Memet Fuat</span> Türk yazar ve eleştirmen

Memet Fuat , Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Kıvılcımlı</span> Türk siyasetçi, yayıncı ve yazar

Hikmet Ali Kıvılcımlı, Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Cezmi Baskın</span> Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

Cezmi Baskın, Türk oyuncu ve yönetmendir.

<i>Yön</i> (dergi)

Yön, Ankara'da 20 Aralık 1961'de yayına başlayan ve 27 Mayıs Darbesi sonrası sol muhalif hareketin sözcülüğünü yapan eski haftalık dergi. İmtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü Doğan Avcıoğlu'ydu (1926-1983); Kurucuları arasında Mümtaz Soysal, Cemal Reşit Eyüboğlu vardı. Dergi, 24 sayfa büyük boy halinde 222 sayı çıktı, 30 Haziran 1967'de son sayısı yayımlandı. Yön’ün ilk sayısı 20.000 nüsha basıldı ve tamamı ilk gün satıldı. İkinci sayısı 50.000 nüsha basıldı. Kapanmadan önceki tirajının 15.000 olduğu tahmin ediliyor.

Hamit Görele, Türk ressam.

Hayriye Ayşe Nermin Neftçi, Türk siyasetçidir. Türkiye tarihindeki ilk kadın Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili olan Neftçi, 20 Ağustos 2003 tarihinde kalp krizi nedeniyle öldü. 1974 ve 1975 yıllarında T.C. Kültür Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

<span class="mw-page-title-main">Muvaffak Menemencioğlu</span> Türk siyasetçi ve bürokrat

Ahmet Muvaffak Menemencioğlu, Türk mailiye müfettişi, gazeteci, spor yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ali Paşa (müşir)</span> Prusya doğumlu Osmanlı asker (1827-1878)

Mehmed Ali Paşa ya da Ludwig Karl Friedrich Detroit, Alman kökenli bir Osmanlı generaliydi. 93 Harbi'nin ilk aylarında Tuna Cephesinin komutanıydı. Şair Nâzım Hikmet'in annesinin dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Rıfat Turgut Menemencioğlu</span> Siyasetçi

Rıfat Turgut Menemencioğlu (1914-2010), Türk diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Çalışlar</span> Türk yazar ve çevirmen

Aziz Çalışlar, Türk yazar ve çevirmendir. 1942'de Ankara'da doğdu, 1961'de Robert Koleji'ni bitirdi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde okudu (1963-1965), yazarlığa başladı (1965); Mitos Yayınevi Tiyatro/Kültür Dizisini yönetti. 28 Kasım 1995 günü İstanbul'da öldü.

Necile Tevfik,, Türk kadın hakları aktivisti, ressam, hikâyeci, çevirmen, senaryo yazarı.

Saadet Arıkan Özkal Türk kadın hakları aktivisti, yazar, çevirmen ve inşaat mühendisi. Türkiye'deki mor iğne protestolarının fikir sahibidir.

Turan (Pamuk) Batuhan Türk felsefeci, yazar, eğitimci, çevirmen. Vefatından sonra eşi Hüseyin Batuhan’ın bulduğu günlükleri ve bunlara dayanarak yazdığı üç ciltlik biyografiyle kültür tarihine geçmiştir.

Aslı Davaz, Türk çevirmen, araştırmacı, yazar, arşivci.