İçeriğe atla

Nergis Muhammedi

Nergis Muhammedi
Doğum21 Nisan 1972 (52 yaşında)
Zencan, İran
Meslekİnsan hakları aktivisti
ÖdüllerAlexander Langer Ödülü (2009)
Andrei Sakharov Ödülü (2018)
Nobel Barış Ödülü (2023)

Nergis Safiye Muhammedi, (Farsça: نرگس صفیه محمدی; d. 21 Nisan 1972),[1] İran Azerisi[2] insan hakları aktivisti ve gazeteci. Nobel Barış Ödülü sahibi Şirin Ebadi'nin başkanlığını yaptığı İnsan Hakları Savunucuları Merkezi'nin başkan yardımcısıdır.[3]

Kendisi İran'da başörtüsüne karşı kitlesel feminist sivil itaatsizliğin sesli bir savunucusu ve 2023'te hazırlanan başörtüsü ve iffet programının sesli bir eleştirmenidir.[4][5] Mayıs 2016'da Tahran'da "ölüm cezasının kaldırılması için kampanya yürüten bir insan hakları hareketi" kurmak ve yürütmek suçundan 16 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[6] 2020'de serbest bırakıldı, ancak 2021'de hapishaneye geri gönderildi ve o zamandan beri tutuklu kadınlara yönelik tacize ilişkin raporlar verdi.

Ekim 2023'te hapishanedeyken, "İran'da kadınlara yönelik baskıya karşı ve herkes için insan hakları ve özgürlüğü destekleme mücadelesi nedeniyle" 2023 Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.[7] İran Dışişleri Bakanlığı Muhammedi'ye ödül verilmesi kararını kınadı.[8]

Kaynakça

  1. ^ Muhammad Sahimi (10 Mayıs 2012). "Nationalist, Religious, and Resolute: Narges Mohammadi". PBS. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2012. 
  2. ^ "Iranian Peace laureate Mohammadi: 'lioness' locked up for challenging Tehran". 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  3. ^ Saeed Kamali Dehghan (26 Nisan 2012). "Iranian human rights activist Narges Mohammadi arrested". The Guardian. 15 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2012. 
  4. ^ "نرگس محمدی: قدرت امتناع زنان، قدرت استبداد را درهم شکسته است – Dw – ۱۴۰۲/۴/۳۱". Deutsche Welle. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2023. 
  5. ^ "نرگس محمدی: زنان و مبارزه با حجاب اجباری، راهبرد پایان دادن به جمهوری اسلامی هستند". 13 Nisan 2023. 14 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2023. 
  6. ^ Saeed Kamali Dehghan (24 Mayıs 2016). "UN condemns 16-year jail sentence for Iranian activist Narges Mohammadi". The Guardian. 18 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2019. 
  7. ^ "Nå blir det klart hvem som får Nobels fredspris 2023". www.aftenposten.no (Bokmål). 6 Ekim 2023. 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2023. 
  8. ^ "Spokesman Raps Political Move to Award Nobel Peace Prize to Iranian Convict – Politics news". Tasnim News Agency (İngilizce). Tahran: tasnimnews.com. Tasnim News. 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 

Wikimedia Commons'ta Nergis Muhammedi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kaçar Hanedanı</span> 1789-1925 yılları arasında İranı yöneten Türk hanedan

Kaçar Hanedanı, İran'daki Azerbaycan Türklerinin Kaçar boylarından olan Kovanlı kolu tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş bir İran Devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Şirin Ebadi</span>

Şirin Ebâdî, İranlı avukat, yazar, insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Pehlevî Hanedanı</span> 1925-1979 yılları arasında İranı yöneten hanedan

Pehlevî Hanedanı, İran Şahanşah Devleti'ne 54 yıl boyunca hükmetmiş Mazenderan kökenli hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Tahran Çağdaş Sanat Müzesi</span>

Tahran Çağdaş Sanat Müzesi, Tahran'da 1977'de açılan ve değerli Batı modern sanat koleksiyonuna sahip bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Fars Haber Ajansı</span> Merkezi İranda bulunan İranlı bir haber ajansı

Fars Haber Ajansı, İran merkezli bir haber ajansıdır. Fars Haber Ajansı kendini "İran'ın önde gelen bağımsız haber ajansı" olarak tanımlamakla birlikte medya tarafından yaygın olarak İran Hükûmeti'nin "yarı-resmi" haber ajansı olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Şadi Sadr</span>

Şadi Sadr Avukat, insan hakları aktivisti, deneme yazarı, gazeteci ve LGBT insan hakları savunucusu. Shadi Sadr İran Adalet Genel Müdürlüğünün kurucusu ve İcra Direktörüdür (JFI). Eserleri ünya çapında yayınladı ve ders verdi. 1965 Uluslararası Mahkemesinde hakim olarak görev yapıyor.

<span class="mw-page-title-main">Ebulhasan Benisadr</span> İran İslam Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Seyyid Ebulhasan Benisadr, İranlı siyasetçi, iktisatçı ve İran İslam Devrimi'nden sonra İran'ın ilk cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Şapur Bahtiyar</span> İslami rejime muhalif eski İran Başbakanı

Şapur Bahtiyar, (Farsça: شاپور بختیار

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Bazergan</span> 75. İran Başbakanı

Mehdi Bazergan, İranlı akademisyen, uzun zamandan beri demokrasi yanlısı bir eylemci ve İran'ın geçici hükûmetinin başındaydı ve 1979 İran Devrimi'nden sonra İran'ın ilk başbakanı oldu. Kasım 1979'da İran rehine krizi olayını protesto etmek ve hükûmetinin bunu önleme konusundaki başarısızlığının ardından başbakanlık görevinden istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ali Recai</span> 2. İran cumhurbaşkanı

Muhammed Ali Recai, İran'ın eski cumhurbaşkanı ve başbakanı. 30 Ağustos 1981'de başbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte düzenlenen bir bombalı saldırıda öldü.

<span class="mw-page-title-main">Davud Ahmedinejad</span>

Davud Ahmedinejad, İranlı siyasetçidir. Eski İran cumhurbaşkanlarından Mahmud Ahmedinejad ve Pervin Ahmedinejad'ın kardeşidir. Kendisi Aradan, İran doğumludur.

Ruhullah Zem, İranlı aktivist ve gazeteci. En çok 2015'te kurduğu 'Amadnews' adlı bir Telegram kanalını işletmesiyle tanınıyordu. Zem, o dönemde özel olarak yayınladığı 2017-2018 İran protestolarında yüksek profilli bir rol oynadı. Haziran 2020'de bir İran mahkemesi, yetkililerin 2017-2018 İran protestolarını kışkırttığını söylediği popüler bir hükûmet karşıtı forum düzenlediği için onu "yeryüzünde yolsuzluktan yapmaktan" suçlu buldu. Bir İran mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı ve 12 Aralık 2020'de idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Emir Abbas Huveyda</span> 70. İran Başbakanı (1919-1979)

Emir Abbas Huveyda, , İranlı diplomat ve siyasetçidir. Şah Muhammed Rıza Pehlevi döneminde İran başbakanı olarak 26 Ocak 1965 - 7 Ağustos 1977 tarihleri arasında görev yapan Huveyda, İran tarihinin en uzun süre hizmet veren başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cemşid Amuzegar</span> 71. İran Başbakanı ve OPEC kuşatması rehinesi

Cemşid Amuzegar,, eski İranlı iktisatçı ve siyasetçi. Pehlevi Hanedanı döneminde, 7 Ağustos 1977 ile 27 Ağustos 1978 tarihleri arasında İran başbakanı olarak görev yaptı.

Aşağıda 2016 yılında Suudi Arabistan Krallığı'nda meydana gelen olaylar listelenmektedir.

Günümüz itibarıyla Nobel Ödülü kazanmış olan 15 Müslüman mevcuttur. Ödül kazanan 15 kişiden 8 tanesi barış dalında, 3 tanesi edebiyat dalında, 3 tanesi kimya dalında ve 1 tanesi fizik dalında ödüle layık görülmüştür. 5 kişi bu ödülü 20. yüzyılda alırken, geri kalan diğerleri 21. yüzyılda almıştır. Nobel Ödülü kazanan ilk Müslüman, 1978'de barış alanında ödül alan Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat olmuştur. Ondan bir yıl sonra, 1979'da Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Pakistanlı bilim insanı Muhammed Abdüsselam, aynı zamanda Pakistan'daki Ahmedîlik cemaatinin bir üyesiydi. Ayrıca 2014 yılında, 17 yaşında Nobel Barış Ödülü alan Pakistanlı aktivist Malala Yusufzay, şimdiye kadar Nobel Ödülü kazanmış en genç kişidir.

İran Şehinşah Devleti'nde (1925-1979), İran İslam Cumhuriyeti döneminde, hükûmetin İran vatandaşlarının haklarına yönelik muamelesi İranlılar, uluslararası insan hakları aktivistleri, yazarlar, STK'lar ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından eleştirilmişti. Şahların yönetimi altındaki monarşi, çoğu Batılı örgüt tarafından berbat bir insan hakları siciline sahip olduğu için geniş çapta saldırıya uğrasa da, ondan sonra gelen İslam Cumhuriyeti hükûmeti birçokları tarafından daha da kötü kabul ediliyor.

İran kadın milli futbol takımı dünya çapında uluslararası kadın futbolunda İran'ı temsil eder ve İran İslam Cumhuriyeti Futbol Federasyonu (FFIRI) tarafından kontrol edilir. Kadın futbolundan sorumlu FFIRI yetkilisi Seyyedeh Shohreh Mousavi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Said Metinpur</span>

Said Metinpur Azerbaycanlı milli-kültürel aktivist, gazeteci, blog yazarı ve düşünce mahkûmu. Zencan'da Azerbaycan türkçesi ve Farsça yayınlanan "Omid-e Zancan", "Peyk-e Azer", "Moc-e Bidari", "Bahar-e Zancan" haftalık gazete ve dergilerinde çalıştı.

Nor Burastan Mezarlığı, Hristiyan Ermeni Burastan Mezarlığı olarak da bilinir, Tahran'ın güneydoğusunda bulunan en büyük Ermeni mezarlığıdır. 1974 yılında Tahran'daki Aziz Stephen Şapeli (hy) tarafından kurulmuştur.