İçeriğe atla

Neophron percnopterus

Neophron percnopterus
N. p. ginginianus
Korunma durumu

Tehlikede (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Accipitriformes
Familya:Accipitridae
Cins:Neophron
Savigny, 1809
Tür: N. percnopterus
İkili adlandırma
Neophron percnopterus
(Linnaeus, 1758)
Neophron percnopterus

Neophron percnopterus (mısır akbabası, küçük akbaba) Neophron cinsine bağlı bir kuş türüdür.[2] Neophron cinsinin tek türü olan Türkiye ve Avrupa'daki en küçük akbabadır. 60–70 cm boyunda, 155–180 cm kanat açıklığında, 1.8-2.4 kg ağırlığındadır.[3] Gövdesi ve kanat örtüleri beyaz, kanat telekleri siyahtır. Leşlerin diğer akbabalardan kalan kısmı ile çöplük ve mezbahalardaki atıklarla beslenir.

1960 ve 2010 yılları arasında yarıdan fazlası yok olan tür IUCN (Dünya Doğayı Koruma Birliği) tarafından "tehlike altında" (endangered) statüsüne alınmıştır. Dünya Kuşları Koruma Birliği'ne (Birdlife International) göre Türkiye, bu türün Avrupa popülasyonunun yarısını barındırmaktadır. Ankara'nın Beypazarı ilçesi, türün en önemli üreme ve beslenme alanıdır.

Üreme

Küçük akbaba tek eşli bir türdür. Araştırmalara göre çiftleşme yumurtlamadan 25 gün önce gerçekleşmektedir.[3] Yuvalarını farklı büyüklüklerde mağaralara ve çıkıntılara, kayalıklara hatta bazen harabe binalar üzerine yapmaktadırlar. Nadir de olsa yere yuva yaptığı ile ilgili bilgi bulunmaktadır.[3]

Taksonomi

Neophron percnopterus türüne bağlı alttürler:

  1. Neophron percnopterus ginginianus - (Latham, 1790)
  2. Neophron percnopterus majorensis - Donazar, Negro, Palacios, Gangoso, Godoy, Ceballos, Hiraldo & Capote, 2002
  3. Neophron percnopterus percnopterus - (Linnaeus, 1758)

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ BirdLife International (2019). "Neophron percnopterus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2019: e.T22695180A154895845. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-3.RLTS.T22695180A154895845.enÖzgürce erişilebilir. Erişim tarihi: 11 Kasım 2021. 
  2. ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022. 
  3. ^ a b c "Orta Ve Yukarı Sakarya Bölgesi'Nde Üreyen küçük Akbaba (Neophron Percnopterus L.)'nın Üreme Ekolojisi Ve Besin Tercihi Üzerine Araştırmalar - ProQuest". www.proquest.com. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atmacagiller</span> kuş familyası

Accipitridae veya Atmacagiller, Accipitriformes takımına bağlı yırtıcılardan oluşan bir kuş familyasıdır. Avladıkları orta boy memeliler ve çeşitli böcekler ile beslenirler. Bazıları leşle ve birkaçı meyvelerle de beslenebilir. Tüm kıtalara ve bazıları okyanus ada gruplarına yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuş</span> kanatlı, iki ayaklı, sıcakkanlı, yumurtlayan ve tüylü omurgalı hayvanlar

Kuş; tüyleri, dişsiz gagaları, yumurtladıkları sert kabuklu yumurtalar yoluyla üreyen, yüksek metabolizma hızına sahip, dört odacıklı kalpleri ve hafif ama güçlü bir iskelet yapısına sahip, Aves sınıfını oluşturan sıcakkanlı omurgalı hayvanlar grubudur. Tüm dünyada yaygın olarak yaşayan kuşların boyutları arı sinek kuşunda 5 cm ila deve kuşunda 2,75 m arasında değişir. On bin kadar yaşayan kuş türü bulunur ve bunların yarısından fazlasını ötücü kuşlar oluşturur. Kuşların türlere göre farklılık gösteren kanatları vardır ve kanatsız olduğu bilinen tek grup kivi kuşu ve soyları tükenmiş olan moa ile fil kuşudur. Ön ayakların evrimleşerek kanatlara dönüşmesi kuşlara uçma yeteneği sağlamış ancak daha sonra yine evrimin devam etmesiyle penguenler, deve kuşları ve adalarda endemik olan bazı türler uçma yeteneğini kaybetmişlerdir. Kuşların sindirim ve solunum sistemleri de uçma yeteneğine uyum sağlamıştır. Özellikle deniz kuşları ve bazı su kuşları gibi kuşlar ayrıca evrimleşerek yüzme yeteneği de kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boz ayı</span> Avrasya ve Kuzey Amerikada bulunan büyük ayı türü

Boz ayı, Ursus cinsine bağlı Avrasya'nın kuzeyinin büyük bir kısmında ve Kuzey Amerika'da yaşayan bir ayı türüdür. Carnivora takımının karada yaşayan en büyük üyelerinden biridir ve boyut açısından tek rakibi ortalama boyutları kısmen daha büyük olan kutup ayısıdır..

<span class="mw-page-title-main">Ranunculaceae</span>

Ranunculaceae Ranunculales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bitki</span> ökaryotik, ağaçlar, çiçekler, otlar, yosunlar ve benzeri organizmaları içinde bulunduran çok büyük bir canlılar alemi

Bitkiler, ağırlıklı olarak fotosentetik ökaryot canlılardır. Tarihsel olarak bitkiler alemi, algler ve mantarlar da dahil olmak üzere hayvan olmayan tüm canlıları kapsarken, günümüzde mevcut tüm tanımlamalar prokaryotları, mantarları ve bazı algleri hariç tutar. Tanımlamalardan birine göre: Çiçekli bitkiler, kozalaklı bitkiler ve diğer açık tohumlular, eğrelti otları ve benzerleri, boynuz otları, ciğer otları, kara yosunları ve yeşil algler hep birlikte Viridiplantae adı verilen kladı oluştururlar. Buna kırmızı ve esmer algler dahil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Akbaba</span>

Akbaba, Yeni dünya akbabaları (Cathartidae) familyasını ve atmacagiller (Accipitridae) familyasına ait Eski Dünya akbabaları (Aegypiinae) alt familyasını oluşturan leş yiyici kuşların ortak ismidir. Akbaba terimi belirli bir taksonomik grubu karşılamaz. Günümüzde 16'sı Eski Dünya'ya ve 7'si Yeni Dünya'ya ait 23 akbaba türü bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Geraniaceae</span>

Geraniaceae Geraniales takımına bağlı bir bitki familyasıdır. Türkiye'de Geranium tuberosum türü yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Rallidae</span>

Rallidae, Gruiformes takımına bağlı bir kuş familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Otididae</span>

Otididae, Otidiformes takımına bağlı bir kuş familyasıdır.

<i>Puhu</i> kuş türü

Bubo bubo veya Puhu, Bubo cinsine bağlı bir kuş türüdür.

<i>Circaetus gallicus</i>

Circaetus gallicus, Circaetus cinsine bağlı bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sakallı akbaba</span>

Sakallı Akbaba (Gypaetus barbatus) Gypaetus cinsine bağlı bir kuş türüdür. Karakuş, kuzu kuşu, Nuri kuşu olarak da bilinir. Cins, Eski Dünya akbabalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Tinamidae</span>

Tinamidae, Tinamiformes alttakımına bağlı bir hayvan familyasıdır.

<i>Macheiramphus</i>

Macheiramphus, Accipitridae familyasına bağlı bir hayvan cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Caracara</span>

Caracara, Doğangiller (Falconidae) familyasından Amerika kıtasına özgü gündüz yırtıcı kuşu cinsi. Yaşayan iki türü bulunur. Çok fırsatçı kuşlar olup martı ve penguenlerin yavru ve yumurtaları ile leşlerle beslenirler.

<span class="mw-page-title-main">Neoaves</span>

Neoaves, Paleognathae ve Galloanserae hariç tüm modern kuşları içeren bir kladdır. Bilinen yaklaşık 10.000 modern kuş türünün neredeyse %95'i Neoaves kladına dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Accipitriformes</span> kuş takımı

Accipitriformes, atmaca, şahin, kartal, akbaba ve çaylak da dahil olmak üzere gündüzcül çoğu yırtıcı kuşu içinde barındıran bir kuş takımıdır. Ancak doğanlar (Falconidae) bu gruba dahil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Sokak kedisi</span>

Sokak kedisi veya yabani kedi, dışarıda yaşayan ve genellikle insanlarla temastan kaçınan, sahipsiz bir evcil kedidir. Kendisinin ele alınmasına veya dokunulmasına genellikle izin vermez ve insanlardan gizlenir. Terk edilen evcil hayvanlar, yavru kediler zamanla sokak kedilerine dönüşebilirler. Vahşi kediler onlarca nesil boyunca üreyebilir ve kentsel, savan ve çalılık ortamlarda agresif bir yerel süper avcı haline gelebilir. Bazı sokak kedileri, kedili kadınlar gibi onları düzenli olarak besleyen insanlarla daha rahat olabilir, ancak uzun süreli sosyalleşme girişimlerine rağmen, genellikle uzak dururlar ve en çok gün batımından sonra aktif olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Amerika kara akbabası</span>

Amerika kara akbabası, ABD'nin kuzeydoğusundan Güney Amerika'da Peru, Şili'nin orta bölgesi ile Uruguay'a kadar olan alanda yaşayan Yeni Dünya akbabaları familyasından bir kuş türüdür. Yaygın ve sık rastlanan bir tür olsa da Kanada'dan Ateş Toprakları'nın güneyine kadar olan alanda üreyen hindi akbabasından görece daha dar bir alanda yaşar. Cathartidae familyasındaki Coragyps cinsinin yaşayan tek üyesidir. Adının ve görünüşünün benzemesine rağmen bu türün, içinde kartallar, atmacalar, çaylaklar ve tuygunları da barındıran Accipitridae familyasında yer alan bir Eski Dünya akbabası olan kara akbaba ile bir akrabalığı yoktur. Seyrek ormanlar ve çalılıklar içeren görece açık alanlarda yaşar. Kanat açıklığı 1,5 m.'ye ulaşan Amerika kara akbabası büyük bir kuş olsa da görece küçük bir akbaba türüdür. Tüy örtüsü kara, tüysüz başı ve boynu grimsi siyahtır. Gagası kısa ve kanca şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Enantiornithes</span> avialan kladı

Enantiornithineler veya enantiornitheanlar olarak da bilinen Enantiornithes, Mezozoik Çağ'dan bilinen en bol ve çeşitli soyu tükenmiş avialan grubudur. Neredeyse tümünün dişleri ve kanatlarında pençe parmakları vardı, ancak bunun dışında dışarıdan modern kuşlara çok benziyorlardı. Seksenden fazla enantiornithine türü adlandırılmıştır, ancak bazı isimler yalnızca tek kemikleri temsil eder, bu nedenle hepsinin geçerli olmaması muhtemeldir. Enantiornithes, Kretase-Paleojen sınırında hesperornithidler ve diğer tüm kuş olmayan dinozorlarla birlikte yok oldu.