İçeriğe atla

Neoaves

Neoavianlar
Yaşadığı dönem aralığı: 62,5-0 myö
Torrejoniyen-Günümüz[1]
Moleküler saat tarihlendirmesine göre:[2]
81-0 
Bahri (Podiceps cristatus)
Bayağı serçe (Passer domesticus)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
(sırasız):Neognathae
Klad:Neoaves
Sibley vd., 1988
Kladlar
  • Mirandornithes
  • Strisores
  • Opisthocomiformes
  • Columbimorphae
  • Otidimorphae
  • Gruiformes
  • Charadriiformes
  • Ardeae
  • Telluraves

Neoaves (Latince: "yeni kuşlar"), Paleognathae (ratit ve akrabaları) ve Galloanserae (ördek, tavuk ve akrabaları) hariç tüm modern kuşları (Neornithes veya Aves) içeren bir kladdır.[3] Bilinen yaklaşık 10.000 modern kuş türünün neredeyse %95'i Neoaves kladına dahildir.[4]

Çeşitli neoaviyen grupların erken çeşitlenmesi, Kretase-Tersiyer yok oluşu[5][6] sırasında çok hızlı gerçekleşti ve bunların birbirleriyle olan ilişkilerini çözme girişimleri, başlangıçta birçok tartışmaya yol açtı.[7][8]

Kaynakça

  1. ^ Ksepka, Daniel T.; Stidham, Thomas A.; Williamson, Thomas E. (25 Temmuz 2017). "Early Paleocene landbird supports rapid phylogenetic and morphological diversification of crown birds after the K–Pg mass extinction". Proceedings of the National Academy of Sciences. 114 (30). ss. 8047-8052. doi:10.1073/pnas.1700188114. PMC 5544281 $2. PMID 28696285. 
  2. ^ Kuhl, Heiner; Frankl-Vilches, Carolina; Bakker, Antje; Mayr, Gerald; Nikolaus, Gerhard; Boerno, Stefan T; Klages, Sven; Timmermann, Bernd; Gahr, Manfred (8 Kasım 2020). "An Unbiased Molecular Approach Using 3′-UTRs Resolves the Avian Family-Level Tree of Life". Molecular Biology and Evolution. 38 (1): 108-127. doi:10.1093/molbev/msaa191. ISSN 1537-1719. PMC 7783168 $2. PMID 32781465. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2021. 
  3. ^ Jarvis, E.D. (2014) Whole genome analyzes resolve the early branches in the tree of life of modern birds 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  4. ^ Ericson, Per G.P.; Anderson, CL; Britton, T; Elzanowski, A; Johansson, US; Källersjö, M; Ohlson, JI; Parsons, TJ; Zuccon, D; Mayr, G. (2006). "Diversification of Neoaves: integration of molecular sequence data and fossils" (PDF). Biology Letters. 2 (4): 543-547. doi:10.1098/rsbl.2006.0523. PMC 1834003 $2. PMID 17148284. 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019. 
  5. ^ McCormack (2013). "A phylogeny of birds based on over 1,500 loci collected by target enrichment and high-throughput sequencing". PLOS ONE. 8 (1): e54848. doi:10.1371/journal.pone.0054848. PMC 3558522 $2. PMID 23382987. 5 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2022. 
  6. ^ Claramunt (2015). "A new time tree reveals Earth history's imprint on the evolution of modern birds". Sci Adv. 1 (11): e1501005. doi:10.1126/sciadv.1501005. PMC 4730849 $2. PMID 26824065. 
  7. ^ Mayr (2011). "Metaves, Mirandornithes, Strisores and other novelties - a critical review of the higher-level phylogeny of neornithine birds". J Zool Syst Evol Res. 49: 58-76. doi:10.1111/j.1439-0469.2010.00586.x. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  8. ^ Matzke, A. et al. (2012) Retroposon insertion patterns of neoavian birds: strong evidence for an extensive incomplete lineage sorting era 12 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mol. Biol. Evol.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuş</span> kanatlı, iki ayaklı, sıcakkanlı, yumurtlayan ve tüylü omurgalı hayvanlar

Kuş; tüyleri, dişsiz gagaları, yumurtladıkları sert kabuklu yumurtalar yoluyla üreyen, yüksek metabolizma hızına sahip, dört odacıklı kalpleri ve hafif ama güçlü bir iskelet yapısına sahip, Aves sınıfını oluşturan sıcakkanlı omurgalı hayvanlar grubudur. Tüm dünyada yaygın olarak yaşayan kuşların boyutları arı sinek kuşunda 5 cm ila deve kuşunda 2,75 m arasında değişir. On bin kadar yaşayan kuş türü bulunur ve bunların yarısından fazlasını ötücü kuşlar oluşturur. Kuşların türlere göre farklılık gösteren kanatları vardır ve kanatsız olduğu bilinen tek grup kivi kuşu ve soyları tükenmiş olan moa ile fil kuşudur. Ön ayakların evrimleşerek kanatlara dönüşmesi kuşlara uçma yeteneği sağlamış ancak daha sonra yine evrimin devam etmesiyle penguenler, deve kuşları ve adalarda endemik olan bazı türler uçma yeteneğini kaybetmişlerdir. Kuşların sindirim ve solunum sistemleri de uçma yeteneğine uyum sağlamıştır. Özellikle deniz kuşları ve bazı su kuşları gibi kuşlar ayrıca evrimleşerek yüzme yeteneği de kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amoebozoa</span> Protozoon şubesi

Amoebozoa Protistler ve Protozoa âlemine bağlı bir şubedir. Amoeboid protistlerinin yaklaşık 2400 tanımlanmış türünü kapsayan büyük taksonomi grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Palaeognathae</span>

Palaeognathae kuşlar sınıfının ana alt sınıflarından birisidir. Struthioniformes, Rheiformes, Tinamiformes, Casuariiformes ve Apterygiformes takımlarını bir araya getirir. Bu alt sınıf içinde yaşayan 60 tür ile 5 familya ve 14 cinsi kapsar. Deve kuşları haricindeki diğer tüm takımlar Notopalaeognathae kladı içinde sınıflandırılır. Deve kuşları ise kendi alt kladlarına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Gündüz yırtıcı kuşları</span>

Gündüz yırtıcı kuşları veya kartalsılar, kuşlar (Aves) sınıfından gündüzcül yırtıcı kuşları kapsayan bir gayriresmi grup. Yaklaşık 290 türü kapsar. Daha önce tüm gündüz yırtıcı kuşları tek bir takımda (Falconiformes) sınıflandırılırdı. Artık Falconidae (doğangiller) familyası dışındaki tüm familyalar farklı takımlarda sınıflandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kazsılar</span>

Kazsılar, kuşlar sınıfına ait, ördekler, kazlar ve kuğuları kapsayan bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Falconiformes</span> kuş takımı

Falconiformes, halen mevcut Falconidae (doğangiller) familyası ile birlikte birkaç Paleojen türünü içeren bir kuş takımıdır. Geleneksel olarak diğer gündüz yırtıcı kuşları Cathartidae, Sagittariidae, Pandionidae ve Accipitridae familyaları da Falconiformes takımı içinde sınıflandırılırdı. 2008 yılından beri yayımlanan çeşitli genomik araştırmalar ise Avustralaves kladının varlığını öne sürdü. Avustralaves kladı içinde Falconiformes'in en yakın akrabası Psittacopasserea kladıdır ve birlikte Eufalconimorphae kladını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Kuşların evrimi</span> kuşların kökeni ve çeşitlenme süreci

Kuşların evrimi, Jura döneminde başlamış, en eski kuşlar Paraves adlı bir teropod dinozor kladından evrimleşmiştir. Kuşlar, biyolojik olarak Aves sınıfında yer alır. Yaklaşık 150 yıl önce, Geç Jura dönemine yaşamış theropod cinsi dinozor Archaeopteryx lithographica, uzun bir süre en eski kuş olarak kabul edilmiştir. Modern soy bilimciler, kuşları bir dinozor kladı olan Theropoda'ya dahil etmiştir. Yaygın kanıya göre, Aves ve yakın akrabası olan Timsahlar takımı, Archosauria (arkozor) olarak bilinen bir "sürüngen" kladının yaşayan tek üyeleridir. 66 milyon yıl önce yaşanan Kretase-Tersiyer yok oluşundan dört farklı kuş soyu hayatta kaldı ve deve kuşlarına ve akrabalarına (Paleognathae), ördeklere ve akrabalarına (Anseriformes), uçamayan kümes hayvanlarına (Galliformes) ve "modern kuşlara" (Neoaves) hayat verdi.

<span class="mw-page-title-main">Paraves</span> kuşlarla oviraptorosaurlardan daha yakın akraba olan tüm dinozorlar

Paraves, Geç Jura Devri'nde ortaya çıkan yaygın bir teropod dinozor grubudur. Soyu tükenmiş dromaeosauridler, troodontidler, anchiornithidler ve scansoriopterygidlere ek olarak grup, aralarında on binden fazla canlı kuş türü olan avialanları da içerir. Paraves'in ilkel üyeleri, bazı türlerde yürürken yerden tutulan ayağın ikinci basamağında büyütülmüş bir pençe bulundurmaları ile iyi bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Sauropsida</span> dört üyeli omurgalılar grubu

Sauropsida, büyük ölçüde Reptilia sınıfına eşdeğer olan bir amniyot grubudur. Sauropsida, memelileri içeren amniyotların kladı olan Synapsida'nın kardeş taksonudur. Erken sinapsidler tarihsel olarak "memeli benzeri sürüngenler" olarak anılsa da, tüm sinapsidler, herhangi bir modern sürüngenden çok memelilerle daha yakından ilişkilidir. Sauropsidler ise memelilerden çok modern sürüngenlerle daha yakından ilişkili tüm amniyotları içerir. Buna, Linnaean taksonomisinde başlangıçta ayrı bir sınıf olarak adlandırılmasına rağmen, şu anda arkosauriyen sürüngenlerinin bir alt grubu olarak tanınan Aves (kuşlar) dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Sauria</span> diapsid kladı

Sauria, arkozorların ve lepidosaurların en son ortak atalarını ve tüm soyundan gelenleri içeren bir sürüngen kladıdır. Kaplumbağaların Sauria içinde bulunduğunu varsayarsak, grup diapsidlerin taç grubu veya genel olarak sürüngenler olarak düşünülebilir. Son genomik çalışmalar ve fosil kayıtlarındaki kapsamlı araştırmalar ile kaplumbağaların daha önce düşünüldüğü gibi Saurian öncesi parareptillerle değil, arkozorlarla yakından ilişkili olduğu öne sürülüyor. Sauria, tüm modern sürüngenleri ve çeşitli soyu tükenmiş grupları içerir. Sauria, sürüngenlere memelilerden daha yakın akraba olan çeşitli kök sürüngenleri de içeren Sauropsida grubu içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Unikonta</span>

Amorphea veya Unikonta, Amoebozoa ve Obazoa'yı içeren taksonomik bir grupdur. Bu sınıfın üyelerinin taksonomik yakınlıkları ilk olarak 2002 yılında Thomas Cavalier-Smith tarafından açıklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Opisthokont</span>

Opisthokontlar, hem hayvan hem de mantar alemlerini içeren geniş bir ökaryot grubudur. Daha önce "Fungi / Metazoa grubu" olarak adlandırılan opisthokontlar, genellikle bir sınıf olarak tanınır. Opisthokontlar, Apusomonadida ve Breviata ile birlikte daha büyük Obazoa kladını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Ferae</span> memeli kladı

Ferae, Carnivora ve Pholidota takımlarından oluşan bir memeli kladıdır. Carnivora ve Pholidota'nın bir grubu için alternatif bir isim olan Ostentoria da önerildi. Moleküler genetik çalışmalarca, günümüze kadar gelen Ferae'nin son ortak atasının yaklaşık olarak 78.9 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilmiştir. Creodonta gibi soyu tükenmiş birkaç takım da Ferae'nin üyeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Holozoa</span>

Holozoa, hayvanları ve en yakın tek hücreli akrabalarını içeren ancak mantarları hariç tutan bir canlı grubudur. Holozoa ayrıca tunik cinsi Distaplia için kullanılan eski bir isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Filozoa</span>

Filozoa, Opisthokonta içindeki monofiletik bir gruptur. Bunlar hayvanları ve onların en yakın tek hücreli akrabalarını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Mesitornithidae</span> Kuş familyası

Mesitornithidae içinde yer aldığı Mesitornithiformes takımı ile birlikte Columbiformes ve Pterocliformes takımlarının oluşturduğu Columbimorphae kladında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Küçük boyutlu uçamayan ya da çok zayıf uçma yeteneğine sahip, Madagaskar'a endemik kuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Malaconotoidea</span>

Malaconotoidea Passeriformes takımında yer alan bir kuş üst familyasıdır. Afrika ve Avustralya'ya dağılmış hepçil ve etçil kuşlardan oluşur. 2004 yılında Cacraft ve meslektaşları tarafından tanımlanmış bir kladtır.

<span class="mw-page-title-main">Corvoidea</span>

Corvoidea Passeriformes takımı içinde sınıflandırılan bir kuş üst familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muscicapida</span>

Muscicapida, Passeriformes takımı içerisinde bir kuş kladdıdır. Oliveros, C.H. et al. (2019) bu soyun Avustralya'dan Avrasya'ya Gondvana kıtası zamanında göçtüğünü önerir. Önceden Muscicapoidea üst familyası olarak bilinirdi

<span class="mw-page-title-main">Accipitrimorphae</span>

Accipitrimorphae, Cathartiformes ve Accipitriformes takımlarını içeren bir yırtıcı kuş kladıdır. DNA temelli sınıflandırma ve NACC ile IOC sınıflandırmaları Yeni Dünya akbabalarını Accipitriformes'e dahil eder, ancak SACC, Yeni Dünya akbabalarını Cathartiformes adlı ayrı bir takım olarak sınıflandırır. Yeni Dünya akbabalarının yerleştirilmesi 1990'ların başından beri belirsizdir.