İçeriğe atla

Nemanjić Hanedanı

Nemanjić Hanedanı
Немањић
ÜlkeSırbistan
Ana hanedanVukanović Hanedanı
Kuruluş1166
KurucuStefan Nemanja
Yıkılış1371
Son hükümdarV. Stefan Uroš

Nemanjić Hanedanı (Sırpça: Немањић, Nemanjići), Sırbistan’ın Orta Çağ’daki en önde gelen hanedanı. Prenslik, kraliyet ve imparatorluk 1166-1371 yılları arasında on bir Sırp hükümdara sahip oldu.

Hanedanın atası, Vukanović Hanedanı'nın (1101-1166) soyundan gelen Stefan Nemanja idi.[1] Nemanja'dan sonra bütün hükümdarlar Stefan'ı kraliyet iddiaları için kabul edilen bir gelenek olan kişisel bir isim olarak kullandılar. Monarklar Büyük prens unvanıyla anılmaya başladı ve 1217'de Stefan Nemanjić'in taçlandırılmasıyla bölge krallığa terfi etti ve Sırp Kilisesi kuruldu. 1346'da Stefan Dušan, Sırp ve Yunanların İmparatoru olarak görev yaptı ve Sırbistan Başpiskoposu patrik statüsüne yükseldi.[2] 1371 yılında, çocuğu olmayan V. Stefan Uroš'un ölümü ile Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü gerçekleşti; Taşra beyleri, illerin yönetimini ele aldı ve Nemanjić Hanedanı, yalnızca birkaç Sırp evindeki ana hatlarıyla hayatta kaldı.

Çar Stefan Dušan, 1346'da Sırp İmparatorluğunu ilan etti. Dušan yönetimi sırasında Sırbistan, kendisini Bizans İmparatorluğu'nun halefi olarak ilan ederek bölgesel, siyasi ve ekonomik zirvesine ulaştı ve o zamanın en güçlü Balkan devletiydi. Dušan, Dušan Kanunu olarak bilinen kapsamlı bir anayasa çıkardı, yeni ticaret yolları açtı ve devlet ekonomisini güçlendirdi. Sırp kimliği bu hanedanın ve başarılarının üstünlüğüyle derinden şekillendi ve Sırp Ortodoks Kilisesi ulusal manevi muhafızların rolünü üstlendi.

Stefan Dušan, tehdit altında olduğu Türklere karşı Papa ile bir Haçlı Seferi düzenlemeye çalıştı, ancak aniden Aralık 1355'te 47 yaşında öldü. Haçlı ittifakı yavaş yavaşfeodal anarşiye kaymış olan imparatorluğun durumuna da uygulanabilecek bir terim olan “zayıf” lakaplı oğlu Stefan Uroš tarafından gerçekleştirildi. Bu, yeni bir tehdidin yükselişiyle işaretlenmiş bir dönemdi: Asya'dan Avrupa'ya yayılan Osmanlı İmparatorluğu tehdidiydi. Osmanlılar, Bizans'ı ve ardından Balkanlardaki diğer devletleri fethetti.

Kaynakça

  1. ^ Ćirković, Sima (2004). The Serbs. Malden: Blackwell Publishing. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2019. 
  2. ^ Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. s. 309. ISBN 0-472-08260-4. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lazar Hrebelyanoviç</span> Sırp prens

Lazar Hrebelyanoviç, Osmanlılarla yaptığı I. Kosova Savaşı sırasında yaşamını kaybeden Sırp prensidir. Lazar, Sırp kültüründe çok önemli bir rol oynamaktadır. Sırp Ortodoks kilisesi tarafından aziz mertebesine ulaşmış sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Sırp İmparatorluğu</span>

Sırp İmparatorluğu, Sırp Krallığı'nın devamı olarak kurulan bir Orta Çağ devletiydi. İmparatorluk, devletin sınırlarını önemli ölçüde genişleten Stefan Duşan tarafından 1346'da kurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Prensliği (Orta Çağ)</span>

Sırbistan Prensliği veya Moravya Sırbistanı, 14. yüzyılda Sırp İmparatorluğu'nun dağılmasıyla ortaya çıkmış devletlerden en önemlisidir. Prensliğin kurucusu Lazar Hrebelyanoviç, I. Kosova Savaşı'nda savaşmış ve ölmüştür.

Sırbistan tarihi, bugünkü Sırbistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Vukašin Mrnjavčević</span>

Vukašin Mrnjavčević, soylu Sırp ailesi Mrnjavčević ailesinin mensubu olan despot, Zayıf Uroš döneminde imparatora eşdeğer hükümdar. 1365 ile öldüğü tarih olan 26 Eylül 1371'e kadar Sırp ve Yunanların Kralı unvanını taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Dragaš</span> Konstantin Dragaš

Konstantin Dejanović, Konstantin Dragaš olarak da bilinir, Sırp İmparatorluğunun düşmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlığı altında doğu Makedonya'da büyük bir vilayeti yönetmiş Dejanović Hanedanı'na mensup Sırp asildir. 1371 yılında yapılan Sırp aristokrasisinin büyük kısmının yok edildiği Çirmen Muharebesi'nden itibaren Osmanlı vasalı olan ağabeyi Jovan Dragaš'ın yerine geçmiştir. Kardeşlerinin kendi hükûmetleri vardı ve Nemanjić tarzı sikke bastırmışlardı. Kızı Helena Dragaš, Bizans İmparatoru II. Manuil ile 1392 yılında evlenmiştir. 17 Mayıs 1395 tarihinde Sırp önde gelen liderleri Stefan Lazarević ve Marko Mrnjavčević ile beraber Osmanlılara hizmet ederken Eflak'a karşı yapılan Rovine Muharebesi'nde ölmüştür.

Eudokia Angelina, Sırp Kralı I. Stefan Prvovençani'nin eşi, Bizans İmparatoru V. Aleksios'ın metresi. Bizans İmparatoru III. Aleksios ile Efrosini Dukena Kamatera'nın kızı.

<span class="mw-page-title-main">V. Stefan Uroş</span> Sırp hükümdarı

V. Stefan Uroš "Zayıf Stefan Uroş" , Nemanyiç Hanedanı'ndan gelen Sırp kralı. Babası Sırp İmparatorluğu'na en parlak çağını yaşatan Stefan Duşan'dır. Babasının ölümünün ardından 1355 - 1371 yılları arası krallık yapmış, ancak zayıflığı imparatorluğun yıkımına neden olmuştur. Onun 1371 yılındaki ölümünün hemen ardından yıkılan İmparatorluk çeşitli prensliklere bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Dejanović Hanedanı</span> Orta Çağda yaşamış soylu bir aile

Dejanović ya da Dragaš Hanedanı Orta Çağ'da yaşamış, Stefan Dušan (1331-1355), V. Stefan Uroš (1355-1371) ve 1371 yılında yapılan Çirmen Muharebesi sonrası girilen çöküş döneminde Sırp İmparatorluğu'na hizmet etmiş soylu bir Sırp hanedanıdır. Çirmen Muharebesi sonrası Osmanlı Devleti ile vasallık ilişkisinde bulunmuştur. Hanedan dönemin en önemli aileleri arasında sayılır ve bir zamanlar kabaca bugünkü Sırbistan, Bulgaristan ve Makedonya'nın topraklarının birleştiği bölgede hakimiyet kurmuştur. Son iki Bizans İmparatoru anne tarafından bu hanedana mensuptur.

Raška mimari okuluRaška stili ya da kısaca Raška okulu olarak da bilinir, 1170-1300 yılları arasında Orta Çağ Sırbistan'ında Nemanjić hanedanı döneminde ortaya çıkıp gelişen ve çoğunlukla dini mimaride kendini gösteren okuldur.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Banlığı</span>

Bosna Banlığı, bugünkü Bosna topraklarının çoğu ile Dalmaçya, Sırbistan ve Karadağ’ın bir bölümü üzerine kurulmuş bir Orta Çağ devletidir. Macar Krallığı'nın bir vassalı olmasına rağmen de facto olarak bağımsız bir Boşnak devleti idi. 1377 yılına kadar süren devlet Boşnak Kral I. Tvrtko'nun taç giymesi ile krallığa dönüştü. Banlığın tarihinin büyük bölümü yerel Bosna Kilisesi ile Katolik ve Ortodoks Kilisesi arasındaki dini-politik çatışmalara sahne olmuştur fakat en büyük çekişme Macarları kullanan Katoliklerledir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Stefan</span>

İvan Stefan, 1330-1331 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Krallığı (Orta Çağ)</span>

Sırbistan Krallığı veya Sırp Krallığı, Nemanjić Hanedanı tarafından yönetilen 1217'den 1346'ya kadar uzanan Orta Çağ Sırp devleti. Sırbistan Büyük Prensliği Prensi Stefan Nemanja tarafından birleştirilen bütün topraklar çocukları Aziz Sava ve Stefan Nemanjić'e kaldı. Başpiskopos Aziz Sava tarafından Stefan Nemanjić'in kral olarak taçlandırılmasıyla prenslik krallığa yükseldi. Krallık 16 Nisan 1346'da Sırp İmparatorluğu'nu ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Duşan</span> 1331-1355 Sırp İmparatoru

Stefan Uroş IV Duşan ; y. 1308 – 20 Aralık 1355) veya bilinen adıyla Güçlü Duşan, 1331 ile 1355 yılları arasında Sırbistan Krallığı ve Sırp İmparatorluğu Hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Büyük Prensliği</span> 11. yüzyıldan 1217 yılına kadar var olan devlet

Sırbistan Büyük Prensliği 11. yüzyılın ikinci yarısından Sırbistan Krallığı'na dönüştürüldüğü 1217'ye kadar var olan bir Orta Çağ Sırp devletidir. Başlangıçta, Sırbistan Büyük Prensliği tarihi Raška bölgesinde ortaya çıktı, ve 12. yüzyılda modern Karadağ, Hersek ve güney Dalmaçya toprakları da dahil olmak üzere çeşitli komşu bölgeleri kapsayacak şekilde kademeli olarak genişledi. Başlangıçta Kral Konstantin Bodin tarafından atanan Raška'nın bölge valisi olarak görev yapan Büyük Prens Vukan tarafından kuruldu. Bizans-Sırp savaşları sırasında Vukan öne çıktı ve iç Sırp bölgelerinde kendi kendini yöneten hükümdar oldu. Büyük Prensliği yöneten Vukanović hanedanını kurdu. Macaristan Krallığı ile diplomatik bağlar sayesinde, Vukan'ın halefleri kendi öz yönetimlerini sürdürmeyi başardılar ve aynı zamanda Bizans İmparatorluğu'nun 1180'e kadar üst düzey egemenliğini de kabul ettiler. Büyük Prens Stefan Nemanja (1166-1196) tam bağımsızlık kazandı ve neredeyse tüm Sırp topraklarını birleştirdi. Oğlu Büyük Prens Stefan 1217'de Sırbistan Kralı olurken, küçük oğlu Aziz Sava 1219'da Sırpların ilk Başpiskoposu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Sırpları</span>

Karadağ Sırpları veya Karadağlı Sırplar Karadağlılardan sonra Karadağ'daki en büyük ikinci etnik grubu oluşturur. Sırplar, Eski Karadağ, Eski Hersek, Brda, Raška, Kotor Körfezi ve Zeta'nın yerli nüfusudur.

<span class="mw-page-title-main">Dejan</span> Sırp sebastokrator ve despot

Dejan, Sırp İmparatorluğu döneminde yaşamış Sırp asilzadedir. Sırp İmparatoru Stefan Dušan, V. Stefan Uroš'a hizmet etmiş, Kumanova ve Köstendil çevresini sebastokrator ve despot unvanlarıyla yöneten Dejanović Hanedanı'nın atası olan İmparatorluk döneminde hüküm sürmüştür. İmparator Dušan'ın kız kardeşi Theodora Nemanjić ile evliydi. Karadağ'ın doğusundaki Kumanova bölgesinde bir eyalete hükmediyordu. Başlangıçta Žegligovo ve Preşova'nın eski župe'yi (ilçeleri) içeriyordu. V. Stefan Uroš daha sonra Dejan'a Köstendil ile Yukarı Struma Nehri'ni verdi. Dejan, diğerlerinin yanı sıra Zemen Manastırı'nı ve eyalet boyunca birkaç kilise binasını da yeniden inşa etti. Dejan, Dušan saltanatının sona ermesi ve Dušan'ın ölümünden sonraki Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında önde gelen isimlerden biriydi. Dejan, iki oğlu despot Jovan ve Gospodin Konstantin Dragaš ile birlikte, Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü ve ardından gelen Osmanlı döneminde de güçlenen Dejanović Hanedanı'nın atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jovan Uglješa</span> Bir Sırp soylusu

Jovan Uglješa ya da Uglješa Mrnjavčević, Mrnjavčević ailesinin bir Sırp Orta Çağ asili ve Sırp İmparatorluğu'nun en önde gelen kodamanlarından biriydi. Sırp Kralı Vukašin Mrnjavčević'in kardeşi olan Sırp İmparatoru V. Stefan Uroš'dan despot unvanını almıştır.