İçeriğe atla

Nejat Diyarbekirli

Nejat Diyarbekirli
Diyarbekirli, 1946-1947 sezonundaki Türkiye millî basketbol takımı kadrosunda oturanlar arasında soldan ilk sırada durmaktadır
Doğum17 Haziran 1928(1928-06-17)
Adapazarı, Türkiye
Ölüm13 Temmuz 2017 (89 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
EğitimGüzel Sanatlar Akademisi
MeslekSanat tarihçisi, akademisyen, basketbolcu
Evlilik
Ayşegül Sarıca
(e. 1963; ö. 2017)
[1][2]
Çocuk(lar)Osman Diyarbekirli[1][2]
Selçuk Zeynep Diyarbekirli[1][2]
ÖdüllerUNESCO Hizmet Madalyası

Necat Erol Diyarbekirli (17 Haziran 1928, Adapazarı - 13 Temmuz 2017, İstanbul), Türk sanat tarihçisi, akademisyen ve basketbolcudur.

Erken dönem Türk sanatı üzerine çalışmaları ile tanınır. Sovyetler Birliği ve Çin’de Türkler’in kökeni üzerine araştırmalar yapmıştır. “Türkiye’den Orta Asya’ya giden ilk sanat tarihçisi” olarak bilinir.

Profesyonel bir basketbolcu olarak Fenerbahçe Basketbol Takımı’nda kaptanlık yapmıştır.

Piyanist Ayşegül Sarıca’nın eşidir.[1][2]

Yaşamı

1925 yılında Adapazarı’nda dünyaya geldi. 18. yüzyılda Diyarbakır’dan Adapazarı’na gelip yerleşmiş, “Diyarbekirlizâdeler" olarak bilinen bir aileye mensuptur. Büyükbabası tüccar Diyarbekirlizâde İbrahim Bey, babası İstiklal Savaşı gazisi Diyarbekirlizâde Ahmet Bey'dir.[3] Babası ve büyükbabası Adapazarı'nda Türk Ticaret Bankası'nın kuruluşunda yer almıştır.

Nejat Diyarbekirli, ilköğrenimini Adapazarı'nda tamladıktan sonra ortaöğrenimine Saint Joseph Fransız Koleji'nde yatılı öğrenci olarak başladı. Ailesinin İstanbul'a taşınmasından sonra aynı okulda gündüzlü olarak öğrenimine devam etti. Fransızcayı ve Fransız kültürünü bu okulda öğrendi.

Yükseköğrenimine Güzel Sanatlar Akademisi'nde devam etti. Celal Esat Arseven, Rıfkı Melül Meriç, Nurettin Ormancı, Behçet Ünsal, Kurt Erdman, Kenan Özbel ve Oktay Aslanapa'nın öğrencisi oldu. Saint Josep Lisesi'nde başladığı basketbolu, Akademi yıllarında da da sürdürdü. 1954 yılında Akademi'den mezun oldu. Aynı kurumda yüksek lisans yaptı ve Zeki Faik İzer'in kurduğu Türk Sanat Tarihi Enstitüsü'ne asistan oldu. Akademide asistanlığı sürdürürken bir yandan da Eczacıbaşı Holding'te çalıştı.[3]

27 Mayıs 1963 tarihinde Paris'te iki evladının, Osman ve Selçuk Zeynep'in anneleri Devlet Sanatçısı piyanist Ayşegül Sarıca ile evlenmiştir.[1][2]

Avrupa ülkelerindeki müzelerde ve özel koleksiyonlarda yer alan Türk sanat eserleri üzerine araştırmalar yaptı. İsveç (1959) ve İngiltere'de (1962-1963) başladığı araştırmalarını Paris, Berlin, Varşova, Viyana, Stokholm, Helsinki, Kopenhag, Oxford ve Cambridge'de ve daha sonra Hindistan, Pakistan, Afganistan ve Ortadoğu ile Kafkasya'da sürdürdü.[4]

1964 yılında sanat tarihi araştırmaları için Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla Orta Asya'ya gitti. Orta Asya'ya Türkiye'den giden ilk sanat tarihçisi oldu. [] Azerbaycan, Türkmenistan'in ardından Çin ve Moğolistan'a seyahatler yapmaya başladı. İncelemeleri Türk Sanat Araştırmaları ve İncelemeleri, Akademi, Cultura Turcica, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Belleteni, Türk Kültürü, İstanbul Üniversitesi Edebiyat-Fakültesi 50. Yıl Armağanı, Tarih Enstitüsü Dergisi, Halı, Orkun, Türk Dünyası Araştırmaları, Türk Edebiyatı, Sanat Çevresi, Boğaziçi, Ars Turcican (Münih), Tarih ve Medeniyet, Tarih ve Düşünce dergilerinde, Türkler Ansiklopedisi'nde yayımlandı. 1969'da doçent, 1979'da profesör oldu. Akademisyen olarak Türk Ocakları ve Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı'nın çalışmalarına katıldı.[]

1987 yılında UNESCO'nun yürüttüğü İpek Yolu Projesi'nde görev alarak projede Türkiye'yi temsil etti. Bu projede 12 yıl görev yaptı. Katkılarından ötürü UNESCO Hizmet madalyası ile ödüllendirildi.[4]

1995'te emekli olduktan sonra Muğla Üniversitesi'nde dersler verdi.

Basketbol kariyeri

Diyarbekirli, 1940'lı ve 1950'li yıllarda Fenerbahçe'de forma giydi.[5] Fransa'da düzenlenen 1951 Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda,[6] İskenderiye'de düzenlenen 1951 Akdeniz Oyunları'ndaki basketbol turnuvasında[7] ve Helsinki'de düzenlenen 1952 Yaz Olimpiyatları'ndaki basketbol turnuvasında[8] mücadele eden Türkiye millî takımının üyesiydi.

Bazı eserleri

  • Türk Sanatının Kaynaklarına Doğru, Hun Sanatı (1972),
  • İslâmiyet'ten Önce Türk Sanatı: Hunlar – Göktürkler – Uygurlar (1977)
  • İslâmiyet'ten Önce Türk Sanatı -Başlangıcından Bugüne Türk Sanatı (1993),
  • Orhun'dan Geliyorum

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "PROF. NEJAT DİYARBEKİRLİ'NİN HAYATI VE ESERLERİ". 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b c d e "15 Temmuz 2017 Tarihli Hürriyet Vefat İlanları Sayfası". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b Okutan, Metin. "İlk Orta Asya Yolcusu". Biyografi.net. Chronicle Dergisi, 2009. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015. 
  4. ^ a b "Diyarbekirli, Nejat". 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015. 
  5. ^ Türel, Orhan (2 Kasım 1950). "Müsabakalar 10 Kasımda Teknik Üniversitede başlayacak". Milliyet. s. 6. 
  6. ^ Türel, Orhan (27 Nisan 1951). "Milli basketbol ekibimizi uğurlarken". Milliyet. s. 4. 
  7. ^ "Sporcu kafilemiz bugün Mısıra hareket ediyor". Milliyet. 3 Ekim 1951. s. 5. 
  8. ^ "Basketbol ekibinin kadrosu tespit edildi". Milliyet. 8 Temmuz 1952. s. 5. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk müziği</span> Türklerin müziği

Türk müziği, Türklerin Orta Asya'dan beri geliştirdikleri, bugünkü özellikleri Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar döneminde belirginleşen müzik tarzı. Musiki, Osmanlı döneminde halk ve üst kültür çevrelerinde birbiriyle ilişkili, fakat karakterleri farklı iki ana dal olarak gelişmiştir. Osmanlı'nın son dönemindeki modernleşme hareketleriyle Batı etkisi görülmeye başlanmış, bu etki Cumhuriyet döneminde daha da artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ayşegül Sarıca</span> Türk piyanist

Ayşe Gül Sarıca Diyarbekirli Türk piyanist, eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Ak Hun İmparatorluğu</span> 5.-8. yüzyıllarda var olmuş bir imparatorluk

Ak Hun İmparatorluğu, dördüncü yüzyılın başlarında Isığ Gölü çevresinde Avarlar'a bağlı yaşarlarken bu yüzyılın ikinci yarısında Maveraünnehir'e ve Toharistan'a yayılmış Türk devleti. Hükümdarlık 5. yüzyılda Heftal denilen aileye geçtiğinden Eftalitler olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Bahaeddin Ögel</span> Türk akademisyen

Mehmet Bahaeddin Ögel, Orta Asya Türk tarihi ve Türk kültür tarihi alanlarında uzman Türk tarihçidir.

Ayşegül Aldinç, Türk şarkıcı ve oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Griffon</span> mitoloji

Griffon veya griffin, genellikle aslan vücutlu, kartal kanatlı ve kafalı mitolojik yaratıktır. Farklı betimlemelerinde hayvanın dört ayağı da aslan ayağı, yalnız arka ayakları aslan ayağı veya tüm ayakları kartal ayağı olabilir. Antik Yunancada "kıvrılmış", "kırık" anlamındaki "grýps veya gryphos" sözcüklerinden türediği düşünülür. Latinceye "grýphus" şeklinde geçmiştir. Grifonlar göğü, tan ağarışını, ilim, irfan ve kuvvet gibi kavramları ifade eder.

İzmir Kültür Sanat Eğitim Vakfı (İKSEV), İzmir'de etkinlik gösteren bir sivil toplum kuruluşudur.

Aydın Karlıbel, Türk besteci ve piyanisttir.

Prof. Friedrich von Ştatzer, Avusturya asıllı Türk piyanist ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">1951 Akdeniz Oyunları'nda Türkiye</span>

Türkiye 5-20 Ekim tarihleri arasında İskenderiye'de düzenlenen 1951 Akdeniz Oyunları'na 34 erkek sporcu ile katıldı. 10'u altın, toplam 20 madalya kazanan Türkiye, madalya sıralamasını dördüncü olarak tamamladı.

Acımak, 1985-1986 yılları arasında TRT 1'de yayımlanmış olan, Reşat Nuri Güntekin'in aynı adı taşıyan eserinden televizyona uyarlanmış, Orhan Aksoy'un senaryosunu yazdığı ve yönetmenliği üstlendiği Türk yapımı dram türündeki televizyon dizisidir. Dizi, 7. bölümü ile sona erdi.

Melike Abasıyanık Kurtiç, Türk ressam ve seramikçi. 1955 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde bulunan dekoratif sanatlar bölümünden mezun oldu. 1960-1962 arası Eczacıbaşı, 1963-1966 arasında ise Kopenhag Kraliyet Porselen fabrikalarında seramik dekor ve formu üzerine inceleme ve araştırmalarda bulundu. Kopenhag Güzel Sanatlar Akademisi Seramik Bölümü (1967-1968), Ankara'da bulunan MTA Enstitüsü (1968-1972) ve Batı Almanya'da Heinz-Thee Dietz Atölyesi'nde (1971-1975) süreli olarak çalıştı. 1982 yılında Millî Savunma Bakanlığı tarafından düzenlenen bir yarışmada birinci oldu. Yurt içi ve yurt dışında birçok sergi açtı ve karma sergilere katıldı. Yapıtlarında genel olarak yaşam, doğa ve evrenin özünü yansıtmayı denedi. Resimlerinde ise denizkestanesi konusunu seçti.

Osman Özgür Ünaldı, Türk piyanist.

Erdoğan Partener, Türk basketbol, gülle atıcı ve hentbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Avram Barokas</span>

Avram Barokas, pivot pozisyonunda görev almış Türk eski basketbolcu, basketbol antrenörü, at sahibi ve at yetiştiricisi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ali Yalım</span>

Mehmet Ali Yalım Türk atlet, basketbolcu, futbolcu, hentbolcu ve spor yazarıdır. Millî takıma kadar yükseldiği basketbol kariyerinin yanı sıra futbolda kaleci pozisyonunda oynamış, kısa mesafe koşularında yarışmıştır. Sporculuk kariyerinin ardından spor yazarlığı yapmıştır.

Şadan Bezeyiş Türk sanatçı, ressam ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Hande Dalkılıç</span> Türk piyanist

Hande Dalkılıç, Türk piyano solisti.

Sanat Kurumu Derneği; Ankara merkezli bir kültür-sanat derneğidir. "Güzel sanatları toplum içinde geliştirme ve yayma" mottosuyla kurulan dernek; 1964 yılından bu yana tiyatro, 1984'ten beri de plastik sanatlar dalında faaliyet gösteren sanatçılara Sanat Kurumu Ödülü vermektedir. Tiyatro ödülü kazananları belirleyen kurulun içinde Atilla Sav, Ayşegül Yüksel, Deniz Bozer, Filiz Elmas, Gülşen Karakadıoğlu, İlker Çetin, Şenol Tiryaki ve Türel Ezici gibi isimler yer alırken; plastik sanatlar seçici kurulunda ise Hayri Esmer, İbrahim Demirel, Mutlu Başkaya, Turhan Çetin ve Zafer Gençaydın bulunmaktadır.

Ayşegül, Türkiye'de popüler bir kadın ismi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.