İçeriğe atla

Nehir adası

Nehir adası, nehir suyu ile çevrili herhangi bir açık arazidir. Düzgün bir şekilde tanımlanmış, mevsimsel olarak değişen akışlar arasındaki sürüleri dışlar ve deltalar gibi yarı kıyı adalarını dışlayabilir.

Bu adalar, bir kol ile etkileşimler veya doğal bir kesim ve menderes oluşturmak gibi çökelme ve/veya erozyonun karşıt akış eylemleri gibi bir nehrin seyrindeki değişikliklerden kaynaklanır. Yeni ortaya çıkan bitki örtüsü içermeyen sürüler ve çamurluklar, çökelme yoluyla bu tür adalara dağılabilir, kayabilir veya birikebilir; yapay takviye veya sazlar, avuç içi, yaprak dökmeyen ağaçlar veya söğütler gibi doğal faktörler yoluyla desteklenebilir.

Bölgesel isimlendirme

"Towhead" terimi, bir gruplama veya ağaç çalılıklarına sahip bir nehir (çoğunlukla Mississippi Nehri) içinde bir adacık (küçük ada) veya sığlık anlamına gelir ve genellikle orta Batı Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanılır. Birçok nehir, yeterince genişse, önemli ölçüde büyük adalara ev sahipliği yapabilir. "Towhead" terimi, Mark Twain'in Huckleberry Finn'in Maceraları romanıyla popüler hale geldi.

İngiltere'de, Thames'teki bir nehir Adası "aıt" (veya "eyot") olarak adlandırılır.

En büyük ve en küçük

Hindistan'daki Brahmaputra Nehri'nde bulunan Majuli, kıyı dışı ve aynı nehrin iki kanalı arasında yer alan Guinness Rekorlar Kitabı tarafından dünyanın en büyük örneği olarak kabul edilmektedir[1], Ancak Ilha do Bananal aynı niteliklere sahiptir ve çok daha büyüktür.[2]

Umananda, 0.02 kilometrekarelik (0.0077 mil kare), sabit konutlara sahip en küçük kalıcı olarak yaşayan nehir Adası veya adacık olarak yarışmacılar arasında yer alıyor. Umananda ayrıca Brahmaputra Nehri'nde yer almaktadır. Amazon Havzası ve Bangladeş'te umananda kadar küçük veya daha küçük, yerleşim yerleri bulunmaktadır. ABD'nin Batı Virginia'daki Guyandotte Nehri'ndeki Hatfield Adası olan Umananda ile karşılaştırılabilir bir başka ada, kalıcı bir nüfusa sahip değildir, ancak Logan şehrine ve çevresine hizmet veren K–12 okulları ve Logan County Halk Kütüphanesi'nin ana şubesi olan birkaç kalıcı bina içerir.[3]

Thames ve Seine gibi kanalize nehirlerde, Monkey, Friday, Holm ve D'oyly Carte Adaları gibi kalıcı malzemelerin tek ev adaları vardır, çünkü kanalizasyon adaların erozyonunu azaltır ve özellikle baraj boyunca suyun önemli "kafalarını" koruyarak ani sellerin yüksekliğini sınırlar.

Nehir adaları listesi

İsim Alan

(km²)

Ülke Nehir
Marajó 40,100 Brazilya Amazon Nehri/ Pará Nehri
Ilha do Bananal 19,162 Brazilya Araguaia Nehri
Riverine Plain, Moulamein, Coleambally, Hay, Balranald. 18,000 Avustralya Formed by the Billabong, Edward and Murrumbidgee river systems in NSW.
Tupinambarana 11,850 Brazilya Amazon Nehri
Bahr al Jabal Adası 7,929 Güney Sudan Bahr al Jabal Bahr el Zeraf
Holland/Utrecht 7,361 Hollanda Rhine Nehri IJssel Nehri
Ilha Grande de Gurupá 4,864 Brazilya Amazon Nehri
Margarita Adası (Colombia) 2,832 Kolombiya Magdalena Nehri
Uarini Adası 2,339 Brazilya Uarini Nehri, Amazon Nehri
Boven Digul 2,171 Endonezya Digul Nehri, Kawaga Nehri
Richards Adası 2,165 Kanada Mackenzie Nehri
Krasnoslobodsk 2,002 Rusya Volga Nehri, Akhtuba Nehri
Veľký Žitný ostrov 1,885.2 Slovakya Danube
Hatiya Adası 1,508.23 Bangladesh Meghna Nehri
Letea Adası 1,480 Romanya Danube Nehri
Camargue 1,453 Fransa Grand Rhone, Petit Rhone
Bhola Adası 1,441 Bangladeş Meghna Nehri
Chongming Adası 1,267 Çin Yangtze Nehri
Majuli 1,250 Hindistan Brahmaputra Nehri
Ile à Morfil 1,250 Senegal Senegal Nehri
Dibru Saikhowa 765 Hindistan Brahmaputra Nehri
Sandwip Adası 762.42 Bangladeş Meghna Nehri
Great Brăila Adası 720.2 Romanya Danube
Sumba Adası 500 Kongo Demokratik Cumhuriyeti Congo Nehri
Montreal 499 Kanada St. Lawrence Nehri, Ottawa Nehri
Szigetköz 375 Maceristan, Slovakya Danube
Manpura Adası 373 Bangladeş Meghna
Inhacamba 340 Mozambik Zambezi
Hoeksche Waard 323.74 Hollanda Oude Maas, Nieuwe Maas
Yangzhong Adası 320 Çin Yangtze
Csepel Adası 257 Maceristan Danube
Île Jésus 242 Kanada Rivière des Mille Îles, Rivière des Prairies
Voorne-Putten 220 Hollanda Oude Maas, Nieuwe Maas
Hisingen 199 İsveç Göta älv
Mosqueiro 191 Brazilya Amazon Nehri
Mbamou Adası 180 Kongo Cumhuriyeti Congo Nehri
Roberts Adası 133 ABD San Joaquin Nehri
Union Adası 130 ABD San Joaquin Nehri
Davis Adası 120 ABD Mississippi Nehri
Taiama Adası 115.55 Brazilya Paraguay Nehri
Lulu Adası 112.4 Kanada Fraser Nehri
Sarpinskiy Adası 110 Rusya Volga Nehri
Sauvie 105 ABD Columbia Nehri
Dordrecht Adası 79.53 Hollanda Oude Maas, Hollands Diep
Srirangam 74.4 Hindistan Kaveri
Grandland 73.8 ABD Niagara Nehri
Rangitata ~65 Yeni Zelanda Rangitata Nehri
Ostrvo 60 Ukrayna Danube
Manhattan Adası 59 ABD Hudson Nehri/East Nehri/Harlem Creek
Hengsha Adası 55.74 Çin Yangtze Nehri
Rusnė Adası 45 Litvanya Neman
Woodford Adası 37 Avustralya Clarence Nehri
Wilhelmsburg 35.3 Almanya Elbe
Isla Teja 15 Çin Cau-Cau Nehri/Cruces Nehri/Valdivia Nehri
Srirangapatna 13 Hindistan Kaveri
Shivanasamudram hindistan Kaveri
Grosse Ile 25 ABD Detroit Nehri
Inch Clutha ~24 Yeni Zelanda Clutha Nehri
Khortytsia 23.59 Ukrayna Dnieper Nehri
Island of Šarengrad 9 Disputed (Serbia/Croatia) Danube
Yeouido 8.4 Güney Kore Han Nehri
Tatyshev 7 Rusya Yenisey Nehri
Sedudu/Kasikili 5 Botsvana Cuando Nehri
Hayden Adası 4.4 ABD Willamette Nehri
Nanjido 2.8 Güney Kore a branch of the Han Nehri
Otdyha Adası 2.5 Rusya Yenisey Nehri
Wheeling Adası 1.5 ABD Ohio Nehri
Rŭngrado 1.3 Kuzey Kore Taedong Nehri
Yanggakdo 1.2 Kuzey Kore Taedong Nehri
Nakanoshima 0.7 Japonya Kyū-Yodo Nehri
Zhenbao Adası 0.7 Çin Ussuri Nehri
Bhavani Adası 0.53 Hindistan Krishna Nehri
Bamseom 0.24 Güney Kore Han Nehri
Île de la Cité ~0.2 Fransa Seine
Nakasu ~0.2 Japonya Nakagawa Nehri
Prince's Island Park 0.2 Kanada Bow Nehri
Island of Vukovar 0.032 Disputed (Serbia/Croatia) Danube
Umananda Adası 0.02 Hindistan Brahmaputra Nehri
Hatfield Adası 0.17 ABD Guyandotte Nehri
Some Sevit

(Gavit,Chavit,Solvit,Yevit)

0.0104

(0.0048,0.0034,0.0012,0.0008)

Güney Kore Han Nehri
Pheasant Adası 0.00682 Condominium between France and Spain Bidasoa

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ege Adaları</span> Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan 3000e yakın ada ve kayacık

Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan ve toplam alanı 23.000 kilometrekare kadar olan 3000'e yakın ada ve adacığa Ege Adaları adı verilir. Ege denizindeki adalar, yüz ölçümleri çok farklı ve sayıları çok fazla olmasına rağmen yine de gruplara ayrılabilirler.

Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.

<span class="mw-page-title-main">Nehir</span> doğal su yolu

Nehir ya da ırmak, genellikle denizlere, göllere ya da bir başka büyük akarsuya dökülen, özellikle genişliği ve taşıdığı su miktarı bakımından büyük akarsulara verilen genel isimdir. Kimi durumlarda ise bir başka suya ulaşmadan yer altında kaybolduğu ya da tamamen kuruduğu da görülmektedir. Büyük akarsular nehir ya da ırmak olarak adlandırılırken daha küçükleri ise çay ve dere olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Tuna</span>

Tuna, Almanya'nın güneyinde Kara Orman bölgesinde Donaueschingen kasabasında Brigach ve Breg nehirlerinin birleşmesiyle meydana gelen nehir.

<span class="mw-page-title-main">Louisiana</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Louisiana, ABD'nin Güney eyaletlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Bafa Gölü</span> Türkiyenin Aydın ve Muğla illerinde bir göl

Bafa Gölü, Ege Bölgesi'nin en büyük gölü.

<span class="mw-page-title-main">Kanyon</span> coğrafi terim, uçurumların arasındaki aralık

Kanyon, Dünya yüzeyinde nehirlerce oluşturulmuş derin vadilere denir. Türkçeye Frenk dillerden gelen Kanyon adı, kaynağı İspanyolca asıllı olan cañón sözüdür.

<span class="mw-page-title-main">Delta (coğrafya)</span> bir nehrin ağzında oluşan yerşekli

Delta ya da çatal ağız, bir ırmağın çatallanarak denize döküldüğü yerdir. Eski Yunan tüccarların Nil Nehri'nin denize ulaşan kısmında üçgen biçiminde kara parçaları olduğunu gördüler. Oluşan şekiller Yunan alfabesinin dördüncü harfi Δ (delta) ile aynı olduğu için tüccarlar buraya delta adını verdiler.

<span class="mw-page-title-main">Tiber</span> İtalyada bir akarsu.

Tiber nehri, İtalya'da bir nehir. İtalya'nın üçüncü büyük nehridir ve Toskana'daki Apenin Dağları'ndan doğar, 406 km'lik bir akıştan sonra Tiren Denizi'ne dökülür. Su toplama havzası 17.375 km2'dir. Nehir, meşhur ana su yolu olarak sonunda, doğu ağzında kurulmuş olan Roma şehrine ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Saint Lawrence Nehri</span>

Saint Lawrence Nehri ya da Aziz Lawrence Nehri, güneybatı-kuzeydoğu istikameti yönünde akan ve Kuzey Amerika kıtasının orta bölgelerinden geçen büyük bir nehirdir. Nehir, Büyük Göller'i Atlas Okyanusu'na bağlar. Kanada'nın eyaletleri olan Québec ve Ontario boyunca ilerleyen nehir, aynı zamanda iki eyaletin sınırının bir bölümünü de oluşturur. Nehir, güneyde Ontario (Kanada) ile New York (ABD) arasında doğal uluslararası sınırı da belirler.

<span class="mw-page-title-main">Plaj</span> bir göl veya deniz gibi su alanının başka bir karasal bölgeye yakın olduğu kumsal alan

Plaj; kıyı şeridinde denize girmek için düzenlenmiş, genellikle kumluk veya çakıl taşlı alan. Bir Plajı oluşturan parçacıklar tipik olarak kum, çakıl, zona, çakıl taşları gibi kayadan yapılır. Kumluk olanlarına kumsal denir. Azericede plaj anlamına gelen "çimerlik" sözcüğü de, yaygın olmamakla birlikte Türkçede de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Ashmore ve Cartier Adaları</span> Avustralyaya bağlı adalar

Ashmore ve Cartier Adaları Hint Okyanusu'nda bulunan ve Ashmore Resifi, Hibernia Resifi ve Cartier adasından oluşan küçük adacıklardır. Avustralya'ya bağlıdır ve Avustralya'nın kuzeybatısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Reading</span>

Reading, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde törensel Berkshire Kontluğu içinde bulunan bir tek-seviyeli "Reading Borough Yerel İdaresi" merkezi ve İngiltere'de şehir statüsü taşımayan en büyük kentsel yerleşim birimidir. Berkshire Kontluğu 1998'de lağvedilmeden önce 1867'den beridir Reading kenti bu kontluğun merkezi idi.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda'nın Subantarktik Adaları</span> Yeni Zelandanın dışındaki adaların en güneydeki beş grubu

Yeni Zelanda Subantarktik Adaları, Yeni Zelanda'nın dışındaki adaların en güneydeki beş grubunu oluşturmaktadır. Bunlar topluca UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak belirlenmiştir. Adaların çoğu, 60-85 milyon yıl önce Avustralya ve 130 ila 85 milyon yıl önce Antarktika'dan ayrılan ve Yeni Zelanda'nın güneydoğu kenarında yer alan batık Zelandiya kıtasının yakınlarında yer almaktadır.

Arnavutluk; topraklarının büyük bir bölümü dağlık bölgelerden oluşan, Güneydoğu Avrupa'da, Adriyatik ve İyon Denizi arasında bulunan, Akdeniz'le bağlantılı bir Balkan ülkesidir. Çoğu küçük olan 13 ada ve adacığa sahiptir. Bu adalardan sadece Sazan ve Kunë adını taşıyanlar bir kilometrekareden büyüktür.

Plaj gelişimi; deniz, göl veya nehir suyunun toprağı aşındırdığı kıyı şeridinde meydana gelir. Kumlar, kayalık ve tortul malzemeleri kum birikintilerine aşındıran, asırlık, tekrarlayan işlemlerle kumun biriktiği yerlerdir. Nehir deltaları, göl veya okyanus kıyılarını genişletmek için nehrin çıkışında birikerek yukarıdan silt bırakır. Tsunamiler, kasırgalar ve fırtına dalgalanmaları gibi felaketler plaj erozyonunu hızlandırır.

<span class="mw-page-title-main">Pribaikalski Millî Parkı</span>

Pribaikalsky Millî Parkı Güneydoğu Sibirya'daki Baykal Gölü'nün güneybatı kıyılarını kapsayan milli parktır. Kıyı şeridi, batıda bazı dağ sırtlarının yanı sıra doğuda Olkhon Adası gibi açık göl adalarını da kapsar. Irkutsk Oblastı'ndaki İrkutsk şehrinin yaklaşık 50 km güneydoğusunda yer alır. Park, diğer üç doğa koruma alanı ile birlikte yönetilmektedir ve UNESCO Dünya Mirası Alanı "Baykal Gölü"nün önemli bir bileşenini oluşturmaktadır. Baykal Gölü'nün batısında Yenisey Nehri havzasına çıkışı olan Angara Nehri parkın içinden geçmektedir. Park, yüksek seviyede biyolojik çeşitlilik ve endemik türlere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kum barı</span>

Kum barı, dışbükey kıyı boyunca bir akarsu kıvrımının iç kıvrımındaki alüvyon birikintinin birikmesi olarak adlandırılır. Kum barları, dolambaçlı ve kıvrımlı nehirlerde bol miktarda bulunur. Hilal şeklini alırlar ve akarsu akışın kıvrımlarının içinde bulunurlar. Kum barı, nehir adalarından daha küçük olmasına rağmen, oluşum ve bileşim bakımından nehir adalarına çok benzer.

<span class="mw-page-title-main">Taşkın yatağı</span>

Taşkın yatağı veya taşkın ovası; kanalının kıyılardan çevreleyen vadi duvarlarının tabanına kadar uzanan, sel yaşayan bir dere veya nehre bitişik bir arazi alanıdır. Toprakları genellikle seller sırasında biriken Killer, şiltler, kumlar ve çakıllardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Örgülü nehir</span>

Örgülü nehir ya da örgülü kanallar, küçük, genellikle eğreti, örgü çubuklar olarak adlandırılan adacıklar tarafından ayrılan nehir kanalları bağlantısından oluşur. Örgülü akıntılar yüksek tortulu ve kaba tane boyutlarına sahip nehirlerde oluşmaya eğilimlidir ve bu nehirler, kıvrımlı ya da düz akıntıya sahip tipik nehirlerden daha dik yamaçlardan oluşur. Örgülü nehirler aynı zamanda taşıdıkları su miktarında hızlı ve sık bir şekilde değişiklik gösteren nehirlerle bağlantılıdır. Tüm dünya üzerinde çakıllı akıntılar, kum yatağı olan nehirler ve nehir deltaları gibi birçok çevrede çeşitli örgülü kanallar bulunur.