İçeriğe atla

Nehebkau

Nehebkau
Önemli din merkeziHeliopolis
Serket veya Geb ve Renenutet

Nehebkau (aynı zamanda Nehebu-Kau olarak da yazılır), eski Mısır mitolojisindeki ilkel yılan tanrısıdır. Başlangıçta kötü bir ruh olarak görülmesine rağmen, daha sonra ölümden sonraki yaşamla ilişkili bir cenaze tanrısı olarak işlev görür.

Nehebkau nihayetinde güçlü, yardımsever ve koruyucu bir tanrı olarak kabul edildi. Geç mitolojide, güneş tanrısı Re'nin bir arkadaşı ve ölen Kral'ın bir görevlisi olarak tanımlanır. Güneş tanrısıyla çok yakından ilişkili olduğu için, korunmak için adı sihirli büyülerle çağrıldı. Festivali Orta ve Yeni Krallıklar boyunca geniş çapta kutlandı.

İsim

Nehebkau'nun adı - aynı zamanda Neheb-Kau[1] ve Nhb-K3w[2] olarak da yazılmıştır - Mısırbilimciler tarafından pek çok şekilde çevrilmiştir. Bu çeviriler şunları içerir: "Ka'yı veren";[2] "ruhları kontrol eden kişi";[1] "çiftlerin altüst olması";[3] "ruhların toplayıcısı";[2] “mal ve yiyecek tedarikçisi”[2] ve “haysiyet bahşedicisi”.[4]

Mitoloji

Nehebkau, Mısır mitolojisinin “orijinal yılanıdır”[5] ve hem eski hem de ebedi bir tanrı olduğuna inanılıyordu.[2] Ara sıra oğlu olarak temsil edilmesine rağmen Serket, Renenutet ve Geb'in hangisinin çocuğu olduğu kesin değildir.[2] Re ve Atum'un ibadet merkezi olan Büyük Heliopolis Tapınağı'nda yaşadığına inanılıyordu.[2]

Nehebkau, çağdaş Mısırbilimci ve yazar Richard Wilkinson'ın şeytani kökenlerine ve yılan benzeri niteliklerine itibar ettiği oldukça güçlü bir tanrıdır.[1] Bir efsanede yedi kobrayı yuttuktan sonra, Nehebkau hiçbir sihir, ateş veya sudan zarar görmediği söylenir.[1] Erken bir efsanede, ateşi soluma yeteneğini gösterir.[6] Nehebkau ilk olarak Piramit Metinlerinde[1] öbür dünyada insan ruhlarını yiyen kötü, uzun ve dolambaçlı bir yılan olarak tanımlanır.[3] Bu bağlamda, güneş tanrısının[4] düşmanı olduğuna inanılıyordu ve Re'nin Nehebkau'nun birçok kıvrımından kaçmak için rüzgarla itilebilecek güneş teknelerini yaptığı söyleniyordu.[2]

Nehebkau daha sonra diğer tehlikeli tanrılar arasında[3] Maat Mahkemesindeki kırk iki yargıçtan biri olarak[4] ölen ruhların masumiyetini yargılayarak onurlandırıldı.[1] Ek olarak, oryantalist Profesör Wilhelm Max Muller, Nehebkau'nun yeraltı dünyasının kapılarını kişisel olarak koruduğunu anlatıyor.[3]

Bir yılan tanrısı olarak Nehebkau aynı zamanda tehlikeli, öfkeli ve korkutucu bir iblis olarak da kabul edildi.[6]

Tabut Metinlerinde ise antik tanrı Atum tırnağını Nehebkau'nun omurgasındaki bir sinire dayayarak kaotik ve korkutucu doğasını yatıştırır.[2]

Tabut Metinleri boyunca ve sonrasında Nehebkau, tanrılar ve insanlar tarafından arkadaş olabilecek ve hizmete girebilecek yardımsever ve yardımsever bir tanrı olarak kabul edilir.[4] Bu dönüşümden sonra, güneş tanrısı Re'nin[2] hizmetçisi ve ortağı olarak görünür ve ölen Kral'a ölen Kral'a yiyecek ve yardım sağladığı söylenir.[7] Bu pozisyonda ve Re'nin ortağı olarak giderek daha güçlü ve önemli hale geldi.[2]

Mısır mitolojilerinde çoğunlukla bu barışçıl biçiminde ortaya çıkmıştır[4] ve genellikle dini ritüellerde, muskalarda ve büyülerde koruyucu bir tanrı olarak çağrılmıştır.[4]

Walters Sanat Müzesi'nde

İkonografi

Nehebkau en çok Antik Mısır sanatında, oymalarında ve heykellerinde[8] insana benzeyen bir yılan olarak temsil edilir. Kısaca yarı insan ve yarı yılan denebilir.[9]

Metropolitan Sanat Müzesi'nde bulunan Ptolemaik dönemden bir Nehebkau figürü. Bir insan vücudu ve yılan başı ve kuyruğu ile görünür, bir koruma sembolü olarak Wedjat gözünü tutar.

Bununla birlikte, ilk metinler ve mitolojiler genellikle Nehebkau'yu uzun gövdeli ve çoklu kıvrımlı tam bir yılan[1] olarak temsil ediyordu.[7] Muhtemelen koruyucu niteliklerine ve güçlü doğasına atıfta bulunarak, genellikle ilahi tahtların yanlarında görünen bu biçimindedir.[1]

Daha sonraki dönemlerde, başı ve kuyruğu yılan olan bir insan[7] veya insan kolları veya bacakları olan bir yılan olarak yarı antropromofize bir biçimde ortaya çıktı.[7] Bu formda muskalar, küçük heykeller ve plaketlerde,[1] öbür dünyadaki işlevini yansıtan kolları "yiyecek ve içecek için küçük kaplar sunmak için ağza kaldırılmış" olarak görünür.[4]

Nehebkau'nun zaman zaman iki ayrı boyunda iki başı ve kuyruğunda bir erkek figürü tarafından desteklenen üçüncü bir başı olduğu da gösterildi.[2] Mısırbilimci Magali Massiera, iki kafanın kendi ikili iyilik ve kötülük doğasını temsil ettiğini[8] ve aynı anda iki yönden aynı anda saldırabilme yeteneğinin bir temsili olabileceğini öne sürüyor.[10] Heliopolis'ten bir eserde, sekiz başlı bir yılan olarak görünüyor.[2]

Görünüşünün bu ayrıntılı açıklamaları yeraltı dünyasının koruyucuları için yaygındı.[11] Zaman zaman Nehebkau diğer yılan iblislerinin özellikleriyle temsil edilir: çoklu kafa ve kanat gibi.[11]

Festivaller

Nehebkau'nun festivali Yeni Krallık'ta[8] otuz iki kez kaydedildi, ancak en az Orta Krallık'tan beri kutlandığı biliniyor.[1]

Festivalin kesin tarihi bilim adamları tarafından tartışılıyor: Toprağı sürme bayramından dokuz gün sonra,[12] kış sezonunun ilk ayının ilk gününde[1] veya alternatif olarak Ramesside döneminde de kutlandığı iddia ediliyor.[2]

İnsanlar bu festivali genellikle hsjitt bitkilerini ve khersait bitkilerinden yapılan kekleri yiyerek kutlarlardı.[13] Festival araştırmacı Sharon LaBorde tarafından kurtuluş ve yeniden doğuşu kutlayan bir şölen olduğu için aslan tanrıçası Sekhmet ile potansiyel olarak ilişkili kabul ediliyor.[14]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k The complete gods and goddesses of ancient Egypt. OCLC 1085905646. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n Omar Ali (2012). "The God Nehebkau in Heliopolis (المعبود نحب-كاو في هليوبوليس)". Abgadiyat. 7 (1): 32-38. doi:10.1163/22138609-00701003. ISSN 1687-8280. 
  3. ^ a b c d Bates (Ekim 1919). "The Mythology of all Races. (Louis Herbert Gray, Editor; George Foote Moore, Consulting Editor.) Vol. XII, Egyptian: W. Max Müller, Ph.D.; Indo-Chinese: SirJ. G. Scott, K.C.I.E. Marshall Jones Co.1918. Pp. xiv, 540." Harvard Theological Review. 12 (4): 464-469. doi:10.1017/s0017816000010956. ISSN 0017-8160. 
  4. ^ a b c d e f g Shorter (Eylül 1935). "The God Neḥebkau". The Journal of Egyptian Archaeology. 21 (1): 41-48. doi:10.1177/030751333502100105. ISSN 0307-5133. 
  5. ^ Mathematical Texts (II): Tradition, Transmission, Development, Princeton University Press, 16 Şubat 2016, doi:10.23943/princeton/9780691117133.003.0018, ISBN 978-0-691-11713-3 
  6. ^ a b Adoration of the Ram. Yale Egyptology. 31 Aralık 2006. doi:10.2307/j.ctvhrcz4s. ISBN 978-1-950343-02-7. 
  7. ^ a b c d Handbook of Egyptian mythology. ABC-CLIO. 2002. ISBN 1-57607-242-8. OCLC 906990824. 
  8. ^ a b c Massiera (2015). "The So Called Statue of Nehebkau, A Comparative Study". Journal of Intercultural and Interdisciplinary Archaeology: 25-33. 
  9. ^ The Egyptian collection at Norwich Castle Museum : catalogue and essays. 25 Temmuz 2019. ISBN 978-1-78925-196-8. OCLC 1049277490. 
  10. ^ Reaffirmation of the Revelation. Xlibris Corporation. 2013. 
  11. ^ a b Lucarelli (2010). "Demons (benevolent and malevolent)". UCLA Encyclopedia of Egyptology. 1: 1-10. 
  12. ^ Gods Of The Egyptians - 2 Vols. Routledge. 28 Ekim 2013. doi:10.4324/9780203040713. ISBN 978-0-203-04071-3. 
  13. ^ Festivals, Pharaonic Egypt, Blackwell Publishing Ltd, 26 Ekim 2012, doi:10.1002/9781444338386.wbeah15160, ISBN 978-1-4051-7935-5 
  14. ^ Circle of the Sun: Rites and Celebrations for Egyptian Pagans and Kemetics. Lulu Press. 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Mısır tanrıları Mısır mitolojisinde adı geçen tanrılardır.

<span class="mw-page-title-main">Ra</span> antik Mısırda güneş tanrısı

Ra, Mısır mitolojisinde güneş tanrısıdır. Kutsal merkezi Heliopolis'tir. Genellikle başında bir disk bulunan şahin kafalı insan biçiminde canlandırılmıştır. Eski tanrı Atum'la bir tutularak; IV. sülale döneminde devlet tanrısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsis</span>

İsis, Osiris'in, Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mitolojisi</span> Antik Mısırlıların mitleri ve uygulamaları

Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Firavun</span> Antik Mısırda hükümdarlara verilen isim

Firavun Antik Mısır'da hükümdarlara verilen isim. "Büyük Ev, Saray" anlamını taşıyan kelime daha sonraları hükümdardan bahsetmek şeklini almıştır. Firavunlar aynı zamanda tanrı Horus'un yeryüzündeki simgesi ve beşinci hanedandan sonra da güneş tanrısı Ra'nın oğlu olarak da kabul ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Aztek dini</span>

Aztek mitolojisi veya Aztek dini, Tolteklerin çöküşünün ardından 13-16. yüzyıllar arasında Meksika Vadisi'nde önemli bir uygarlık olarak ortaya çıkan Aztekler tarafından geliştirilmiş bir inanç, efsane ve gelenekler bütünüdür. 100'den fazla tanrısıyla çok tanrılı pantheona sahip sahip Aztek dini, gerek kendisinden eski gerekse kendisiyle eş zamanlı olarak aynı coğrafi bölgede ortaya çıkmış inançlar, mitler, kültürel ve kozmik imgelerden yoğun oranda etkilenmiştir. Ayrıca Aztek dini çok önemli ve sıkı bir mistik karaktere sahiptir ve liturjik açıdan çok gelişmiştir. Seremoniler ve ritüeller büyük bir titizlikle, belirli takvimleri çok sıkı bir şekilde takip ederek gerçekleştirilir ve dinî olduğu kadar siyasi ve toplumsal açıdan da önem arz ederdi. Ayrıca uzun yıllar boyunca kurgu eserlerinde yer almış antik ritüellerde insan kurban edilmesi anlayışı da Aztek inancında yer etmiş, ritüellerde gerçekten insan kurban edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır tanrıları</span> Antik Mısır dinindeki ilahlar

Antik Mısır tanrıları, Antik Mısır'da kendilerine tapınılan tanrı ve tanrıçalardır. Bu tanrılar çevresinde oluşan inançlar ve ritüeller tarihöncesi dönemde ortaya çıkmış ve Antik Mısır dininin özü hâline gelmiştir. Tanrı ve tanrıçalar doğa olaylarının ve fenomenlerinin simgesi olarak görülüyordu ve Mısırlılar doğa olaylarının ma'at'a yani ilahî düzene göre devam edebilmesi için ritüeller ve sunularla tanrı ve tanrıçaları yatıştırıyorlardı. Mısır devletinin MÖ 3100 yılı civarında kurulmasından sonra bu görevleri uygulama yetkisi, kendini tanrıların temsilcisi ilan eden ve ritüellerin yapıldığı tapınakları idare eden firavun tarafından kontrol edilmeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır dini</span>

Antik Mısır dini, Antik Mısır toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve çok tanrılı ve ritüelleri karmaşık bir inanç sistemi vardı. Mevcut olduğuna inanılan ve kuvvetler ve doğa unsurları, kontrolünde olan birçok tanrılar ile Mısırlıların etkileşimi üzerinde yoğunlaşmıştır. Mısırlı din uygulamalarını tanrılar sağlamakta ve halk ise onların beğenisi kazanmak için bir çabaları vardı. Mısır'ı tarihteki kral ile aynı statüsü ile aynı olan ve aynı zamanda tanrı olan Firavunlar yönetirdi. Firavunlar bir insan olmasına rağmen, Firavunların tanrıların soyundan olduğuna inanılıyordu. Firavunlar insanlar ve tanrılar arasında arabulucu olarak görev aldılar, evrendeki düzeni korumak ve tanrıların tekliflerini yerine getirmek zorundaydılar. Mısırlılar tanrılar için muazzam tapınaklar yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Aborijin mitolojisi</span>

Avustralya ve Tazmanya’ya 40 bin ile 60 bin yıl önce gelen ve günümüzde bile avcı toplayıcı olarak yaşayan Aborijinler, pek çok klan ve dil grubuna ayrıldığından bir bütün olarak Aborijin mitolojisinden söz etmek zordur. Buna rağmen sözlü geleneğe dayanan yaratılış ile insan-doğa ilişkisini açıklamaya yoğunlaşan söylence ve mitolojiler arasında benzerlikler bulmak mümkündür. Aborijinler yeryüzü üzerinde mevcut canlı ve cansız tüm varlıkları kutsal olarak kabul etmekte, ata totemi kültüne dayanan bir inanç sistemi geliştirmiş olup, Rüya Zamanı adını verdikleri bir dönemde ata ruhlarının yeryüzü üzerinde dolaşarak dağ, dere, göl, deniz, bitki, hayvan ve insanları yarattığına inanmaktadırlar. Aborijin mitolojisinde en önemli tanrısal varlık her şeyden ve atalardan önce var olduğuna inanılan ‘Her şeyin Babası’ olup, çeşitli kabilelerde Baiame, Biame’, ‘Nooralie’ ve Mungan Ngour bu ruhun oğlu ise ‘Daramulun’, ‘Gayundi’, ‘Gnawdenoorte’ ve ‘Tun-dun’ adlarıyla bilinmektedir. İnanışa göre Baiame hayvanları yarattıktan sonra önce erkek ardından kadını yaratırken diğer hayvanların şikayetlerini dikkate alarak mükemmelleştirmiş, insanların uyması gereken dini kuralları ve tören geleneklerini oluştururken, Aborijin dini törenlerinde özellikle inisiasyon sırasında kullanılan 'boğa gümbürtüsü' çalgısı tjuringa veya inma'yı da insana hediye etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atum</span> Mısır tanrısı

Atum veya Atum-Ra, Mısır mitolojisinde diğer her şeyin kendisinden türediği ilksel Tanrı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tefnut</span> Mısır mitolojisinde nem, çiğ ve yağmur tanrıçası

Tefnut, Antik Mısır mitolojisinde nem, çiğ ve yağmur tanrısıdır. Hava tanrısı Şu'nun hem eşi hem kız kardeşidir. Geb ve Nut'un annesidir.

Ennead veya Büyük Ennead, Heliopolis'te tapınılan Mısır mitolojisindeki dokuz tanrıdan oluşan bir gruptu: güneş tanrısı Atum; çocukları Shu ve Tefnut; çocukları Geb ve Nut ve çocukları Osiris, Isis, Seth ve Nephthys. Ennead bazen Osiris ve Isis'in oğlu Horus'u içerir.

Mısır mitolojisinde, ' sarmalanmış ' anlamına gelen Mehen adı, mitolojik bir yılan-tanrı ve bir tahta oyununa atıfta bulunur.

Mehet-Weret veya Mehturt Eski Mısır dininde gökyüzünün eski bir Mısır tanrısıdır. Adı "Büyük Sel" anlamına geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Seker</span> Mısır tanrısı

Seker Mısır mitolojisinde şahin benzeri bir tanrıdır. Sefkhet-Abwy ismi de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hesat</span>

Hesat, inek benzeri yapıda eski bir Mısır tanrıçasıdır. İnsanlığa süt sağladığı ve özellikle firavunu ve birkaç eski Mısır boğa tanrısını emzirdiği söylenirdi. Piramit metinlerinde Anubis'in ve ölen kralın annesi olduğu da söylenir. Özellikle Heliopolis'te ibadet edilen yaşayan boğa tanrısı Mnevis ile bağlantılıydı ve Mnevis boğalarının anneleri Hesat'a adanmış bir mezarlığa gömüldü. Ptolemaik zamanlarda tanrıça İsis ile yakından bağlantılıydı.

Iusaaset, Iusaas veya Saosis, bir ilkel tanrıçadır Eski Mısır dininde yaratıcı tanrı Atum'un kadınsı halidir. Iusaaset, başında bok böceği olan bir kadın olarak tasvir edilmiştir. Yunan Heliopolis'inde Iwwnw ya da Iunu şehrinde Atum gibi ona tapılırdı. Iusaaset, akasya ağacıyla ilişkilendirildi ve akasalar, Heliopolis'teki Iusaaset'e adanmış kutsal alanda duruyordu.

<span class="mw-page-title-main">Shai</span>

Shai Mısır mitolojisinde kader kavramının tanrısallaştırılmasıydı. Bir cinsiyet ile ilişkilendirmek için neden olmayan bir kavram olarak, Shai bazen daha olağan erkek olma anlayışından ziyade kadın olarak kabul edildi; bu durumda Shai, Shait olarak anılırdı. Adı, emredilen (olan) anlamına geldiği için onun işlevini yansıtır.

<span class="mw-page-title-main">Tabut metinleri</span>

Tabut metinleri, Birinci Ara Dönem'de başlayan tabutların üzerine yazılmış eski Mısır cenaze büyülerinin koleksiyonudur. Kısmen daha önceki Piramit Metinlerinden türetilmiştir, yalnızca kraliyet kullanımı için yapılmışsa da sıradan insanlardan oluşan bir hedef kitleye işaret eden, günlük arzularla ilgili önemli materyaller de içermektedir. Tabut metinleri MÖ 2100 yılına tarihlenmektedir. Bir tabutun ücretini karşılayabilen sıradan Mısırlılar bu cenaze büyülerine erişebilmekteydi. Ayrıca Firavunun artık ölümden sonraki yaşam için özel hakları yoktu.

<span class="mw-page-title-main">Güneş kayığı</span>

Güneş kayığı, eski Mısır mitolojisinde güneş tanrısı Ra'nın kullandığı kayığa verilen isimdi. Gün boyunca Ra'nın Mandjet veya Milyonlarca Yılın Kayığı adlı bir kayığı kullandığı söyleniyordu ve gece kullandığı kayık Mesektet ismi ile biliniyordu.