İçeriğe atla

Necmi Karul

Necmi Karul
DoğumRize
MeslekArkeolog, akademisyen
Tanınma nedeniGöbeklitepe Kazı Başkanı
Kurul üyeliğiTaş Tepeler Projesi

Necmi Karul (d. 6 Kasım 1967, Rize[1]), Türk arkeolog ve akademisyen.

Günümüzde Göbeklitepe ve Karahantepe dahil Taş Tepeler projesinin kazı başkanlığını yapan Karul, aynı zamanda İstanbul Üniversitesi'nde Tarihöncesi Arkeolojisi Anabilim Dalı Başkanlığı yapmaktadır.[2]

Kariyeri

1967'de Rize'de doğan Karul, 1985'te İstanbul Şişli Lisesi'nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya bölümünü kazanan Karul, 1991'de mezun oldu. 1992-1994 arasında aynı üniversitede yüksek lisans, 1994-2000 arasında Almanya'da doktora tezini tamamladı. 2001'de İstanbul Üniversitesi'nde

2001 yılında İstanbul Üniversitesi'nde Prehistorya ana bilim dalında asistan olarak göreve başladı. Aynı tarihlerde ArkeoAtlas ve Atlas dergilerinde çalıştı. İlk kazı başkanlığını 2004-2007 arasında Aktopraklık Höyüğünde yaptı.[1]

Göbeklitepe kazı başkanlığı

Göbeklitepe kazı başkanı Klaus Schmidt'in 2014 yılında vefat etmesinden sonra kazı başkanlığına Müslüm Ercan getirildi. Müslüm Ercan 2016 yılında Fetö soruşturmasından dolayı görevden alındı.[3] 2016 yılında Necmi Karul Göbeklitepe kazı başkanlığı görevine getirildi.[4] Günümüzde kadar da görevini yürütmektedir. 2021'de bölgede Göbeklitepe ile benzer nitelikte başka sit alanlarının bulunmasından sonra bölgede proje başkanlığını Necmi Karul'un yaptığı Taş Tepeler projesi başlatıldı.[5]

Tartışmalar

Necmi Karul, 2018 ve 2023'te iki defa Klaus Schmidt'in eşi Çiğdem Schmidt ile tartışma yaşadı. Çiğdem Schmidt, Göbeklitepe'de beton öğeleri kullanıldığını iddia edip kazı başkanlığını eleştirdi.[6][7] 2019 yılında da Redd müzik grubunda müzisyen de olan Arkeolog Güneş Duru ile mahkemeye taşınan bir dizi tartışma yaşadı. 2023'te açıklanan mahkeme kararında Necmi Karul, 5 ay hapis cezası aldı.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b Doğum Bilgisi (PDF). Türkiye Arkeolojisi. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 3 Aralık 2023. s. 20. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  2. ^ "İstanbul Üniversitesi | Tarihten Geleceğe Bilim Köprüsü - 1453". İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarihöncesi Arkeolojisi Anabilim Dalı. İstanbul Üniversitesi. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  3. ^ "Tartışmaların odak ismi Müslüm Ercan'dan iddialara değişik bir yanıt". Ajans Urfa. 22 Ağustos 2016. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  4. ^ ""Göbeklitepe kazı başkanını arıyor"". T24. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  5. ^ Habertürk. "Taş Tepeler projesi nedir, Gmbeklitepe, Karahantepe nerede?". Habertürk. 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  6. ^ "Göbeklitepe'ye beton döküldü". Cumhuriyet. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  7. ^ ŞANLIURFA, (DHA), Ali LEYLAK-Ömer ŞULUL/ (14 Eylül 2023). "Prof. Dr. Necmi Karul'dan 'Göbeklitepe'ye beton döküldü' iddialarına yanıt". Hürriyet. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  8. ^ "Göbeklitepe Kazı Heyeti Başkanı Necmi Karul'a, arkeolog Güneş Duru'yu 'tehdit etmek'ten ceza". T24. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arkeoloji</span> Geçmişin, insanlık tarihinin maddi kültür yoluyla incelenmesi

Arkeoloji, arkeolojik yöntemlerle ortaya çıkarılmış kültürleri, sosyoloji, coğrafya, tarih, etnoloji, antropoloji, nümizmatik, filoloji, gibi birçok bilim dalından yararlanarak araştıran ve inceleyen bilim dalıdır. Türkçeye yanlış bir şekilde "kazıbilim" olarak çevrilmiş olsa da kazı, arkeolojik araştırma yöntemlerinden sadece bir tanesidir. Arkeoloji asıl olarak insanlığın kültürel geçmişini, kültürlerin değişimini ve birbirleriyle ilişkilerini inceler.

<span class="mw-page-title-main">Halet Çambel</span> Türk eskrimci ve arkeolog

Halet Çambel, Türk arkeologdur.

<span class="mw-page-title-main">Göbeklitepe</span> Dünyanın bilinen en eski kült yapılar topluluğu

Göbeklitepe veya Göbekli Tepe, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Şanlıurfa ilinin 18 km kuzeydoğusunda, Haliliye ilçesine bağlı Örencik köyü yakınlarında yer alan Neolitik bir arkeolojik sit alanıdır. MÖ 9600–9500 civarına tarihlenen Göbeklitepe, dünyanın şu ana kadar bilinen en eski tarihî yapısıdır. Bazı popüler kaynaklarda "tarihin sıfır noktası" nitelendirmesiyle de anılmaktadır. Yapıt, dünyanın bilinen en eski megalitleri olan taş sütunlarla, bir dizi büyük dairesel yapıdan oluşmaktadır. Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ'a ait olduğu düşünülen bu yapıda T biçimindeki 10-12 dikilitaş yuvarlak planda dizilmiş, araları ise taş duvarlarla örülmüştür. Yapının merkezinde daha yüksek boyda olan iki dikilitaş, karşılıklı olarak yerleştirilmiştir. Bu dikilitaşların çoğu üzerinde insan, eller ve kollar, çeşitli hayvan ve soyut semboller, kabartılarak veya oyularak betimlenmiştir. Bölgede yapılan kazılarda çıkartılan bazı heykel ve taşlar, günümüzde Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nebra gök tekeri</span> Astronomik fenomenleri ve dini sembolleri temsil ettiği ileri sürülen bronz disk.

Nebra gök tekeri MÖ 1600 yıllarına tarihlenen ve Almanya'nın Saksonya-Anhalt eyaletindeki Nebra kazı alanında bulunan arkeolojik bir buluntudur. Yaklaşık 30 cm çapında, mavi-yeşil kayaç kiri kaplı, üzerinde güneş ya da dolunay olduğu sanılan, ayrıca içlerinde Ülker yıldız kümesinin de bulunduğu yıldızlar ve çok kürekli bir güneş teknesi olduğu düşünülen birçok çizgi, hilal şeklinde altın işleme işaretler bulunan bronz bir tekerdir. Bronz Çağı’nın Unetice kültürü ile bağlantılandırılır.

<span class="mw-page-title-main">James Mellaart</span>

James Mellaart, Anadolu'da gerçekleştirdiği Çatalhöyük ve Hacılar Höyük gibi önemli tarihöncesi kazılarıyla tanınan arkeolog.

Güven Arsebük, akademisyen, arkeolog.

Atlas, Türkiye'de Nisan 1993'ten beri yayımlanan bir aylık coğrafya ve keşif dergisi.

<span class="mw-page-title-main">Arif Müfid Mansel</span> Arkeolog

Arif Müfid Mansel Türk arkeolog ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Limantepe</span> Urla Belediyesi sınırları içinde, kasabanın deniz kıyısındaki İskele Mahallesinde yer alan ve Tunç Çağı boyunca yerleşime konu olmuş arkeolojik alan

Limantepe, İzmir ili Urla belediyesi sınırları içinde, kasabanın deniz kıyısındaki İskele Mahallesi'nde yer alan ve Tunç Çağı boyunca yerleşime konu olmuş tarih öncesi dönem (prehistorya) arkeolojisi siti.

Mehmet Celal Özdoğan, Türk arkeolog.

Türkiye'de arkeoloji, ülke sınırları içinde yapılan her türlü kazı ve restorasyon çalışmasını kapsar. Osmanlı döneminde büyük oranda yabancılar tarafından yapılan bu çalışmaları, gerçekleştiren ilk yerli isim Osman Hamdi Bey'dir. Kendisi ilk Türk arkeolog olarak kabul edilmesinin yanında, ülkenin ilk arkeoloji müzesi olan İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Atadeniz</span> Türk film yönetmeni ve senarist

Ragıp Yılmaz Atadeniz, Türk film yönetmeni, senarist ve yapımcı. Türkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SE-SAM) başkanlığını yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Aktopraklık Höyüğü</span>

Aktopraklık Höyüğü, Bursa İl merkezinin 25 km. güneybatısında, Nilüfer İlçesi'nin batısında, Ulubat Gölü'nün doğu kıyısında yer alan bir höyüktür. Akçaları Sırtı Höyüğü ve Aktopraklık Mevkii olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çukuriçi Höyüğü</span>

Çukuriçi Höyüğü, İzmir ilinin güneyinde, Selçuk ilçesinin 1 km güneyinde, Efes antik kentinin hemen güneydoğusunda yer alan bir höyüktür. Kentin Magnesia kapısından 500 metre mesafede, antik Smyrna olarak adlandırılan günümüzde Çukuriçi Mevkii olarak bilen yerdedir. Höyük'ün yanından Derbent Deresi akmaktadır. Selçuk – Aydın karayolunun Efes ayrımından sonra, karayolunun 100 metre batısındadır. Höyüğün adının Apasas olduğu ileri sürülmekle birlikte kazı ekibince bölgenin adı verilmiştir. Yerleşmenin MÖ 3. binyılda deniz kenarında olduğu hem jeomorfologlarca yapılan araştırmalarda, hem de kazılardaki çok sayıdaki deniz kabuğu buluntusuna dayanılarak ileri sürülmektedir. Tepe, günümüzde bile son derece verimli bir ovada yer almaktadır.

Bozüyük Höyüğü, Bilecik ili Bozüyük İlçesi'nin yakınında, günümüzde yok olmuş bir höyüktür. Kazı sırasında çekilmiş fotoğraflara bakılarak yaklaşık olarak 13 metre yükseklikte ve 50 metre çapında küçük bir tepe olduğu anlaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Klaus Schmidt (arkeolog)</span> Alman arkeolog

Klaus Schmidt, Alman arkeolog

<span class="mw-page-title-main">Karahantepe</span>

Karahantepe veya Karahan Tepe, Türkiye'nin Şanlıurfa ilinde yer alan arkeolojil sit alanıdır. Halk arasında Kürtçe adı "Girê Keçel" olarak bilinmektedir. Şehir merkezine 46 km uzaklıkta olan Karahantepe, ilk kez 1997 yılında Bahattin Çelik tarafından keşfedildi. Neolitik dönemden kaldığı düşünülen 250 dikilitaşın bulunduğu alanda ilk kazı çalışmaları Eylül 2019'da başladı.

Yannis Hamilakis Yunan arkeolog ve yazar. Brown Üniversitesi'nde Yunan Çalışmaları profesörü olmakla birlikte, tarihöncesi Ege'nin arkeolojisi hakkında çalışmaları vardır. İlgi alanları arasında etnografya, antropoloji, milliyetçilik ve postkolonyalizm gibi konu başlıkları bulunmaktadır.

Aççana Höyük - Alalah, Hatay ili Reyhanlı ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Höyük yerleşiminin tapınaklar bölgesinde bulunması imar tarihini 4000-3000 yıl öncesine uzandığı sanılmaktadır. Arkeolojik bilimsel yüzey ve kazı araştırma heyeti Kazılardan elde edilen buluntular, bölgenin inanç, kültür, yaşam biçimi ve ticaret trafiğine yön veren yerleşim yeri olduğu kanaatini güçlendirmektedir.

Sefertepe, Türkiye'de, Şanlıurfa ilinin Viranşehir ilçesi sınırları içinde yer alan bir arkeolojik sit alanıdır. Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem yerleşimi olan Sefertepe de bu arkeolojik kazı alanlarından biri olma özelliğini taşıyor. Sefertepe, Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesi, Eskikale ve Kırbalı mahalleleri sınırlarında, Şanlıurfa’nın 70 km doğusunda yer alıyor.