İçeriğe atla

Necmettin Sadak

Necmettin Sadak
Türkiye Dışişleri Bakanı
Görev süresi
10 Eylül 1947 - 22 Mayıs 1950
Başbakan Hasan Saka
Şemsettin Günaltay
Yerine geldiğiHasan Saka
Yerine gelenFuat Köprülü
Türkiye Büyük Millet Meclisi
3., 4., 5., 6., 7. ve 8. Dönem Milletvekili
Görev süresi
1 Kasım 1927 - 24 Mart 1950
Seçim bölgesi1927 – Sivas
1931 – Sivas
1935 – Sivas
1939 – Sivas
1943 – Sivas
1946 – Sivas
Galatasaray SK Başkanı
Görev süresi
1 Ocak 1928 - Ekim 1929
Yerine geldiğiAdnan İbrahim Piroğlu
Yerine gelenAbidin Daver
Kişisel bilgiler
Doğum Sadık Necmettin
1890
Isparta, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 21 Eylül 1953 (63 yaşında)
New York, Amerika Birleşik Devletleri
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi (1927-1950)
Bitirdiği okul Galatasaray Lisesi
Lyon Üniversitesi
15 Eylül 1927 tarihli Servet-i Fünun dergisinde Necmettin Sadak
21 Eylül 1953 tarihli Akşam gazetesinde Necmettin Sadak'a dair bir çizim.

Sadık Necmettin Sadak[1] (1890, Isparta - 21 Eylül 1953, Ankara), Türk gazeteci ve siyasetçi.

Hayatı

Babası adliye hakimlerinden Açıkbaşzade Sadık Şahabettin Bey, annesi Arife Hanım'dır.[1][2] Fatma Belkıs ve (boşanma sonucu) İlhan Hanım'larla evli; Fatma Neclâ ve Ayşe Leylâ'nın babasıdır.[2] İlköğrenimini Edirne'de, ortaöğrenimini İzmir ve Konya İdadilerinde yaptı ve babasının mahkeme başkanı olarak İstanbul'a tayini üzerine Mekteb-i Sultanî'ye (Galatasaray Lisesi) girdi. 1910 yılında bu mektebi bitirerek yüksek tahsilini Lyon Üniversitesi'nde yaparak 1914 yılında yurda döndü. Maarif Nezareti tercümanlığında, sonra Telif ve Tercüme Dairesi Mümeyyizliğine tayin oldu. 1916 yılında İstanbul Darülfünunu İçtimaiyat Müderris Muavinliğine sonra Ziya Gökalp'den boşalan İçtimaiyat profesörlüğüne getirildi. 1918 yılında Kazım Şinasi Dersan, Falih Rıfkı Atay, Ali Naci Karacan ile birlikte 200'er lira sermaye koyarak Akşam gazetesini kurdu.[3] 1928'den sonra III., IV., V., VI., VII. ve VIII. Dönem Sivas Milletvekilliği yaptı. 1928-1929 yılları[4] arasında Galatasaray Spor Kulübü Başkanlığını yürüttü.

1932 de Cenevre'de silahların bırakılması konferansında, 1936 yılında Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nde ve Milletler Cemiyeti'nde Türkiye delegesi oldu. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'na yakınlığıyla biliniyordu.[5][a]

10 Eylül 1947 tarihinde Dışişleri Bakanı oldu ve bu görevini 22 Mayıs 1950 tarihine kadar sürdürdü.

16 Mart 1948 tarihinde Paris'te 16 devletin dışişleri bakanları ile yapılan toplantıda Türkiye'nin Avrupa Paktı'na alınması için demeçler verdi.

Ölümü

Akciğer rahatsızlığı olduğunu öğrenip İsviçre'ye giderek ameliyat olduğunda, akciğer kanseri teşhisi kondu. İstanbul'a döndükten sonra hastalığını eşi İlhan Hanım'dan saklayıp tedavi olmak için ABD'ye gitti. New York'ta yaklaşık bir buçuk ay kanser tedavisi gördükten sonra 21 Eylül 1953 tarihinde öldü.[6]

Notlar

  1. ^ Aynı kaynakta Sadak'a Almanların bir Mercedes araba aldığı ve kumar borçlarını kapattıkları yazılır.

Kaynakça

  1. ^ a b "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 
  2. ^ a b "Türk Parlamento Tarihi" (PDF). []
  3. ^ "gazetebul.com Akşam Gazetesi Bilgiler". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2011. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  5. ^ John M. VanderLippe, The politics of Turkish democracy: İsmet İnönü and the formation of the multi-party system, 1938-1950 2 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., SUNY Press, 2005 ISBN 0791464350, sayfa 41 (İngilizce)
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Hasan Saka
Türkiye Dışişleri Bakanı
10 Eylül 1947 - 22 Mayıs 1950
Sonra gelen:
Mehmet Fuad Köprülü
Sportif görevi
Önce gelen:
Adnan İbrahim Piroğlu
Galatasaray SK Başkanı
1928-1929
Sonra gelen:
Abidin Daver

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abidin Daver</span>

Zeynelabidin Daver Daver, Türk gazeteci ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Muhittin Üstündağ</span>

Muhittin Üstündağ Türk bürokrat, eski emniyet genel müdürü, eski İstanbul valisi ve belediye başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kemal Tengirşenk</span> Türk politikacı ve diplomat

Yusuf Kemal Tengirşenk Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında ve TBMM'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, İstanbul Barosu başkanlığı, ayrıca farklı hükûmetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, 91 yıllık ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Fuat Sirmen</span> 9. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Ali Fuat Sirmen, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Fakihe Öymen</span> Türk siyasetçi

Fakihe Öymen,, Türk eğitimci ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın milletvekillerindendir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin V., VI., VII., VIII. dönemlerinde İstanbul ve Ankara milletvekilliği görevlerinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Mazhar Müfit Kansu</span> Türk siyasetçi

Ahmet Mazhar Kansu, Türk devlet adamı, vali, milletvekili ve yönetici.

<span class="mw-page-title-main">Numan Menemencioğlu</span> Türk siyasetçi ve diplomat (1893-1958)

Hüseyin Nuğman Kemal Menemencioğlu, Ağustos 1942 - Haziran 1944 tarihleri arasında Türkiye Dışişleri Bakanı, öncesinde ve sonrasında milletvekilliği ve büyükelçilik yapmış Türk diplomat ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Şakir Memik</span> Türk hekim ve politikacı

Fatma Şakir Memik, Türk tıp doktoru ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Fuat Ağralı</span> Türk siyasetçi

Ali Fuat Agralı, siyaset ve devlet adamı.

Reşat Şemsettin Sirer ya da Ömer Reşat Sirer, Türk siyasetçi ve bürokrat. 1941 yılından, 1953 yılındaki ölümüne kadar Cumhuriyet Halk Partisi üyesi olarak kaldı. İsmet İnönü tarafından Milli Eğitim Bakanı olarak 1946 yılında atandı. Köy enstitülerinin kapatılmasında önemli bir role sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Tevfik İleri</span> Türk siyasetçi

Ahmet Tevfik İleri, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Aka Gündüz</span> Türk yazar, gazeteci ve siyasetçi (1886 - 1958)

Aka Gündüz,, Türk yazar, gazeteci ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Seniha Hızal</span> Türk siyasetçi, öğretmen

Ayşe Seniha Hızal, Türk eğitimci, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Adil</span> Türk asker ve siyasetçi

Selahaddin Adil, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sadri Ertem</span> Türk siyasetçi

Sadri Etem Ertem, Türk siyasetçi ve yazar. Öykü ve romanlarıyla tanınır. Sol Kemalizm ideolojisinin kurucusu.

<i>Türk Alfabesi</i> (kitap) Türkçe dilbilimi eğitim kitapçığı

Türk Alfabesi, Necmettin Sadık Sadak'ın yeni Türk harflerini tanıtmak amacıyla 1928 yılında yayımladığı 24 sayfalık dilbilimi eğitim kitapçığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Cemil Çambel</span> Türk tarihçi ve siyaset adamı

Hasan Cemil Çambel, Türk asker, devlet adamı, milletvekili, siyasetçi ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Atıf Esenbel</span>

Mehmet Atıf Esenbel, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Çoruk</span> Türk siyasetçi

Hilmi Çoruk, -, Türk siyasetçidir.

Yusuf Sıtkı Mardin, Türk yazar, şair ve siyasetçidir.