İbn Rüşd, Endülüslü-Arap felsefeci, hekim, fıkıhçı, matematikçi ve tıpçı. Tercüme ve yorumlamalarıyla Aristo'yu Avrupa'ya yeniden tanıtmıştır. İslam felsefesinde Aristocu akım olan meşşailiğin temsilcilerindendir.
İbn Sînâ veya Ebu Ali Sînâ ya da Batılıların söyleyişiyle Avicenna, İslam'ın Altın Çağı döneminin en önemli doktorlarından, astronomlarından, düşünürlerinden, yazarlarından ve bilginlerinden biri olarak kabul edilen Fars polimat ve "polimerik erken tıbbın babası" olarak bilinen tabiptir.
İbn Miskeveyh (940-1030) Fars asıllı ünlü Şii filozoftur. Müslümanlarca; Aristoteles, Farabi'den sonraki üçüncü öğretmen yani "Muallim Salis" olarak bilinir. İran'ın Rey kentinde 940'ta doğdu. Aktif politik kişiliğini filozof rolüyle birleştirdi. Tarihçi yönü de olan Miskeveyh Bağdat, İsfahan ve Rey şehirlerindeki Büveyhî Hanedanı'na hizmette bulundu. Aralarında Sicistani'nin de olduğu bir entelektüel grubunun üyesiydi. İslam dünyasında Neoplatonik geleneğin ortaya çıkışında Miskeveyh'in telifçi rolünün etkisi bulunmaktadır. İbn Miskeveyh tarihten psikolojiye, kimyadan metafiziğe kadar pek çok farklı alanda çalışmalarda bulundu ve eserler kaleme aldı. Yunan filozoflarının tevhid ile ilgilendiklerini öne sürmekle Miskeveyh din ile felsefeyi uzlaştırma hususu probleminden uzak durmuştur.
İbn Bacce tam adı Ebû Bekr Muhammed bin Yahya bin es-Saig olan Endülüs'lü, Arap filozof ve bilim insanı. Batıda Avempace olarak da anılır.
Nasîrüddin Tûsî, Horasan Selçuklu Devletine mensup olan ve edebiyat dili gerekçesiyle Farsça eserli bir Türk bilim insanı ve Şii İslam'ın Batınî/Tasavvuf filozofu. Söz konusu dönem, Moğol istilası sebebiyle Bağdat'ta, bir yandan karanlık bir dönem, bir yandan da önemli düşünce okullarının kurulduğu ve İslam bilim kurumlarının açıldığı bir dönem oldu. Nasîrüddin Tûsî de bu dönemde yetişmiş İslam dünyasının tanınmış bir bilgesi olmuştur. Azerbaycanlı halk bilimci Memmedhüseyn Tehmasib'a göre efsanevi bir kişilik olan Nasreddin Hoca gerçekte Tûsî'dir.
Sadreddin Konevî, Fars sufi. Malatya'da doğmuştur.
El Tusi veya Tusi, İran'da Hazar Denizi'nin hemen batısında kalan tarihi Horasan bölgesindeki Tus şehrinde doğmuş Fars kökenli bazı bilim adamlarına verilen bir unvandır. Bilim adamlarının bazıları al-Tusi unvanı ile adlandırılır bunlar:
- Firdevsî Tusi, (935-1020), Farslı şair;
- Şeyh Tusi veya Şeyh Tusi, (995-1067), İslam bilgini;
- Esedî Tus3ı, (?-1072), Farslı şair;
- Nizamülmülk al-Tusi (1018-1092), Farslı Büyük Selçuklu Devleti veziri;
- Şerafeddin al-Tusi veya Şerafeddin Tusi (1135-1213), Farslı matematikçi;
- Nasîrüddin Tûsî (1201-1274), Farslı bilgin;
- Muhammed ibn Muhammed ibn Osman el-Bana el-Tusî
Tus Toos veya Tous veya Tus Tūs olarak bilinen, eski Yunanca Susia olarak bilinen İran'da Razavi Horasan eyaletinde antik bir şehirdir. Eskiden Partlar zamanında şehir Susia ismiyle bilinirdi. Yaşlı Pliny lakabıyla tanınan Romalı subay ve ansiklopedi yazarı Gaius Plinius Secundus'a (23-79) göre Susia, kaliteli ünlü baldıranotu ile tanınmıştır.
Bu liste İranî kökenli bilim insanlarını içermektedir.
Zakir Memmedov - Azerbaycan'da Doğu felsefe tarihi, Türk düşüncesi tarihi araştırıcısı, Prof.Dr.
Kutbüddin Şirazî, İranlı din ve astronomi bilgini. Tam adı 'Kutbeddin Mahmud İbn Mes'ud İbn Muslih eş-Şirazî' olan alim, hicri 634 (1236) yılında güzümüzde İran sınırları içinde bulunan Şiraz şehrinde dünyaya gelmiştir. İlk eğitiminin ardından Anadolu'ya geçerek Sivas ve Malatya kadılıklarında bulunmuştur. Ardından Şam'a gitmiş sonra ise Tebriz'e yerleşmiş ve hicri 710 (1310) yılında Tebriz'de, ölmüştür. Şafiî mezhebinden olan Kutbeddin Şirazî, Sadreddin Konevî'nin derslerinde bulunmuş ve Feth'ül Mennân isimli büyük bir tefsir yazmıştır. Tefsir, havass, felsefe ve astronomiye dair eserleri bulunmaktadır.
Shams al-Dīn Muḥammad ibn Ashraf al-Ḥusaynī al-Samarqandī 13. yüzyılda Semerkant'ta yaşamış olan astronom ve matematikçi.
Kemaleddin Hasan ibn Ali ibn Hasan el Farisi ya da tam daha bilinen adıyla Kemaleddin El Farisi, İranlı matematikçi ve fizikçi.
Ebû Bekir Kaffal eş-Şaşî ya da Muhammed Meyahanî tam adı Muhammed bin Ahmed bin Hüseyin bin Ömer olup lakabı "Fahrul İslam" dır. Kürt asıllı şafii fıkıh alimi ve yazarı.
Muhammed b. Hasan Tusi ; meşhur adıyla "Şeyh Tusi" hicri 385 / 460 yılında Tus şehrinde dünyaya gelmiştir. Hicri kameri dördüncü ve beşinci asırlarda yaşayan Şeyh Tusi, İranlı şii alim ve büyük fakihlerinden sayılmaktadır. 51 kadar eserinin olduğu belirtilmiştir. Şeyh Tusi, şiilerin büyüğü olarak da bilinmektedir.
Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından yayınlanan kitaplar listesi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından muhtelif konularda yayınlanan eserleri içerir.
İbn-i Lubudi, Müslüman doktor, matematikçi, astronom ve filozoftur. Tam adı, Yahya b. Şemsüddin Muhammed b. Abdan b. Abdülvahid b. el-Lübûdî'dir.
Ali ibn Ahmed el-Nesevî İran'ın Horasan kentinde yaşamış Fars bir matematikçidir. MS 1029-30'da ölen Büveyhî sultanı Mecdüddevle ve onun halefi döneminde gelişmiştir. Aritmetik üzerine Farsça ve ardından Arapça olarak "Hindu Hesaplama Üzerine Tatmin Edici " başlıklı bir kitap yazdı. Ayrıca Arşimet'in Lemmalar Kitabı ve Menelaos'un teoremi üzerine de yazmış, Sabit ibn Kurra tarafından Arapçaya çevrilen ve son olarak Nasirüddin Tusi tarafından gözden geçirilen Lemmalar Kitabında düzeltmeler yapmıştır.
