İçeriğe atla

Necmeddin Eyyub

Necmeddin Eyyub
Necmeddîn Eyûb
Necmeddin Eyyub, oğlu Selahaddin Eyyubi ile birlikte.
Ölüm9 Ağustos 1173
Çocuk(lar)ıSelahaddin Eyyubi
Melik Âdil Seyfeddîn
Fahreddin Turanşah
+5 daha
Tam adı
el-Melik el-Efdal Necmeddin Eyyub bin Şadi bin Mervan
HanedanEyyûbîler Hanedanı
BabasıŞâdi bin Mervan
DiniSünni İslam

Necmeddin Eyyub (Arapça: نجم الدين أيوب, Kürtçe: Necmeddîn Eyûb) veya tam adıyla Necmeddin Eyyub bin Şadi bin Mervan (ö. 9 Ağustos 1173), Selahaddin Eyyubi'nin babası ve Eyyûbîler Hanedanı'nın atası olan Kürt komutandır.[1] İbn Hallikân Necmeddîn Eyyûb'un, Duvîn'in girişindeki bütün halkı Ravadî Kürtleri olan Ecdânekân Köyü'nde dünyaya geldiğini aktarmaktadır[2]

Yaşamı

Selahaddin Eyyubi'nin babası olan Necmeddin'in atalarının Yemenli Arap[3][4] Ezd kabilesine mensup olduğu ve sonradan Kürtleştikleri söylenmektedir.[5] Babası Şadi bin Mervan, Bağdat şehrinin valisi olan Bihruz'un yakın arkadaşıydı.[6] Bihruz, nüfuzunu kullanarak Necmeddin Eyyub'un Tikrit'in kumandanlığına atanmasını sağlamıştır.[7][8] Böylece Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar, Şadi'yi ailesiyle birlikte Tikrit civarına yerleştirdi.

İmadeddin Zengi'nin ordusu, 1131'de Karaca el-Saki tarafından mağlup edildi ve Zengi, Tikrit'e sığındı.[] Selahaddin'in babası Necmeddin Eyyub ve amcası Esâdüddîn Şirkuh (أسد الدين شيركوه بن شاذي; Şirkuh: Farsçada Dağ Aslanı anlamındadır), Zengi'ye yardım etmiş ve Tikrit'te hapsedilen Azideddin el-Mustevfi'nin kaçmasını sağlamışlardır.[] Bunun üzerine Bihruz ile araları açılmış, buna mukabil Musul ve Halep Atabeyi Zengilere yaklaşmışlardır. Şirkuh'un bir Selçuklu yüksek memuru öldürme olayından sonra iki kardeş Zengi'ye başvurmuş ve 1138'de görevinden alınan Necmeddin Eyyub ve ailesi İmadeddin Zengi'nin hizmetine girmiştir.[9]

31 Temmuz 1173'te attan düşerek yaralandı. Yaralarının enfekte olması sonucu ve 9 Ağustos'ta öldü.

Çocukları

Necmeddin Eyyub'un 6 oğlu ve 2 kızı olmuştur.

  • Melik Nasır Yusuf Selahaddin Eyyubi
  • Melik I. Adil Seyfeddin Ebubekir Ahmed bin Eyyub
  • Melik Muazzam Şemsüddevle Fahreddin Turanşah bin Eyyub
  • Melik Aziz Zahireddin Seyfülislam Tuğtekin bin Eyyub
  • Nureddin Şehinşah bin Eyyub
  • Tacülmülk Ebu Said Böri bin Eyyub
  • Rabia Hatun
  • Zümrüt Hatun [10]

Kaynakça

  1. ^ Jonathan Phillips, The Life and Legend of the Sultan Saladin, 496 s., Random House, 2019. (s. 15, 66)
  2. ^ İbn Hallikân, Şemseddîn Ebu’l-Abbâs, Vefeyâtü’l-Ayân ve Enbâu Ebnâi’z-Zamân, Thk. İhsân Abbâs, I-VIII, Dâr-ı Sadr, Beyrût, ty. c. VII, s. 139-140
  3. ^ "The Encyclopaedia of Islam: MAH-MID". 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 
  4. ^ CENGİZ TOMAR, "REVVÂDÎLER", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/revvadiler 25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (25.03.2020).
  5. ^ "Ayyūb governor of Damascus". Ayyūb, in full Najm al-Dīn Ayyūb ibn Shādhī, (died 1173), father of Saladin, and a member of a family of Kurdish soldiers of fortune who in the 12th century took service under the Seljuq Turkish rulers in Iraq and Syria. Britannica. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  6. ^ Mehmet Kemal Işık, Ünlü Kürt Bilgin ve Birinci Kuşak Aydınlar, Sorun Yayınları, Kasım 2000, ISBN 975-431-111-0, s.23.
  7. ^ R. Stephen Humphreys, "From Saladin to the Mongols: The Ayyubds of Damascus, 1193–1260″, State University of New York Presss Albany, 1977.
  8. ^ Vladimir Minorsky, The Prehistory of Saladin, Studies in Caucasian History, Cambridge University Press, 1957, pp. 124-132
  9. ^ Geoffrey Hindley, "Saladin", Harper and Row Publishers, 1976.
  10. ^ İbn'ul Kesir Ebu’l-Fida İsmail b. Ömer, (çev. Mehmet Keskin) (Hicri 1292) el-Bidâye ve’n-Nihâye - Büyük İslam Tarihi, İstanbul:Çağrı Yayınları, 12 Cilt

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Kılıç Arslan</span> Altıncı Anadolu Selçuklu Sultanı

II. Kılıç Arslan (Arap alfabesiyle: عز الدين قلج أرسلان بن مسعود Türkiye Selçuklu Devleti'nin sultanıdır. Babası I. Rükneddin Mesud'un yerine tahta çıkmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti tarihinde ilk kez altın sikke basımı onun hükümdarlığındadır.

<span class="mw-page-title-main">Artuklu Beyliği</span> Güneydoğu Anadoluda hüküm sürmüş bir Türk beyliği (1102–1409)

Artuklu Beyliği ya da diğer adıyla Artuklular, Harput, Mardin ve Hasankeyf bölgelerinde 1102-1409 yılları arasında hüküm sürmüş bir Oğuz Türkmen beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

<span class="mw-page-title-main">Divin</span>

Dvin, Ermenistan'nın Ararat İdari Bölgesinde bulunan bir şehir. Ermenistan'ın eski başkentlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Abbas</span>

Abdullah bin Abbas, Tefsir ve fıkıh alanlarında otorite kabul edilen ve çok sayıda hadis rivayet eden İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu olan sahabe.

<span class="mw-page-title-main">Ebü'l-Fidâ</span> Kürt asıllı Eyyubiler Hama emiri, felsefe, astronomi ve coğrafya bilgini

Ebu'l-Fida (Arapça: أبو الفداء, Kürtçe: Ebûlfîda Îsmaîlê Hemewî veya Ebu'l-Fida İsmail Hamavi Kürt filozof, komutan, İslam tarihçisi, coğrafyacı ve döneminde Eyyubiler Hama Emiridir.

Melik Aziz İmadeddin Ebu'l Feth Osman bin Selahaddin Eyyubi Selahaddin Eyyubi'nin ikinci oğlu olup onun 4 Mart 1193'te ölümünden sonra Eyyubiler Mısır Sultanı oldu. 1198'de bir attan düşme kazası geçirerek öldü ve yerine oğlu Mansur bin Aziz geçti.

<span class="mw-page-title-main">İbn-i Şeddad</span> Kürt tarihçi ve bilim adamı, Selahaddinin biyografi yazarı (1145–1234)

İbn-i Seddad veya Bahaddin İbn-i Şeddad, Arap yazar ve devlet adamı. Siretü Selahaddin adlı eserin yazarıdır. Tam adı 'Yusuf bin Rafı bin Temim bin Utbe bin Muhammed bin Attab'dir. Künyesi 'Ebu’l Mehaşin' olup lakabı 'Bahauddin'dir.

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kamil bin Adil</span> Eyyûbiler Devletinin Mısır Sultanı

Kamil bin Âdil (Arapça: "الملك الكامل" محمد بن سيف الدين أحمد" 1218-1238 döneminde dördüncü Eyyubiler Mısır Sultanı olarak, 1237-1238 yılları arası ise sekizinci Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü. Melik Kâmil feraseti ve siyasetteki ustalığıyla kardeşleri arasında temayüz etmiş, zekâsını ve dürüstlüğünü fark eden babası tarafından veliaht tayin edilmiştir. Sultan Adil henüz sağlığında ülkeyi oğulları arasında bölüştürmüş, Bilädü'şâm bölgesindeki Eyyübi topraklarını Melik Muazzam İsa'ya; Cezire'nin bir kısmını, Meyyafärikîn, Ahlât ve civar bölgelerini Melik Eşref Musa'ya; Ruha'yı Şihäbüddin Gâzi'ye; Caber Kalesi'ni Hafız Arslanşah'a, Mısır'ı ise Melik Kâmil'e bırakmıştır. Yemen ve Mekke, Mısır, Suriye, Anadolu ve el-Cezîre gibi çok geniş bir alanda hâkimiyet kurmayı başaran el-Melikü'l-Kâmil Mekke'de okunan bir hutbede “sultânü’l-kıbleteyn, rabbü’l-alâmeteyn, hâdimü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn, Halîlü emîri’l-mü’minîn” lakaplarıyla anılmış ondan fazla hükümdar tarafından metbû tanınmıştır.

II. Adil Seyfeddin Sultan Kamil bin Adil'in oğlu ve vârisi olarak 1238-1239 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1238-1239 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Muzaffereddin Gökböri Eyyubilerin Türk Generali. Sultan Selahaddin Eyyubi'nin önde gelen emir ve generallerinden. Suriye ve Mısır hakimleri Zengiler ve Eyyubiler altında hizmet etmiştir. Selahaddin'in Müslüman Suriye'yi almasında çok önemli rol almış, sonradan Haçlı devletlerine karşı birçok savaşta, Kudüs'ün Fethinde ve Üçüncü Haçlı Seferi'nde yüksek rütbelerde yer almıştır. Kudüs Fethi öncesi; 1187 yılında kumandasındaki 7.000 kişilik Memluk birliği ile Gérard de Ridefort komutasındaki Tapınak Şövalyeleri'nin neredeyse tamamını öldürmüştür. Bu zaferi sayesinde Hıttin Muharebesi öncesi, Eyyubiler önemli bir avantaj elde etmiştir. Bir Türk beyliği olan Erbil Beyliği'nin son hükümdarıdır.

Esâdüddîn Şirkuh bin Şadhi,, kısaca Şîrkûh el-Mansûr veya Şirkuh, Kürt askeri komutan ve Selahaddin Eyyubi'nin amcasıdır. Mısır'daki askeri ve diplomatik çabaları, Eyyubi ailesinin o ülkede eğemenlik kurmasında kilit bir faktördü. Eyyûbî ailesi önceleri Duvîn'de Şeddâdîler'in hizmetinde bulunuyordu. Bağdat şahnesi Bihrûz el-Hâdim'in yakın dostu olan Şâdî, oğulları Necmeddin Eyyûb ve Şîrkûh'la beraber onun hizmetine girdi. Bihrûz'un Tikrît'e vali tayin ettiği Şâdî'nin ölümünün ardından bu göreve oğlu Necmeddin Eyyûb getirildi. Şîrkûh da ağabeyine yardımcı olarak onunla birlikte kaldı. Bir müddet sonra Bihrûz'la araları bozulan iki kardeş 532 (1137) yılında Musul'a gidip İmâdüddin Zengî'nin hizmetine girdi ve onun Haçlılar'la mücadelesinde aktif rol oynadı. İmâdüddin Zengî'nin öldürülmesinin ardından (541/1146) Halep'te yönetimi ele geçiren Nûreddin Mahmud Zengî'nin en büyük yardımcısı Şîrkûh oldu. İmâdüddin Zengî'nin ölüm haberini alan Urfa Kontu II. Joscelin'in iç kale dışında Urfa'yı zaptetmesi üzerine Nûreddin Mahmud ve Emîr Savar ile Şîrkûh Urfa'ya gidip şehri kurtardılar. Receb 543'te Antakya yakınlarındaki Yağra'da ve Safer 544'te Azâz yakınlarındaki İnnib'de (İnab) Haçlılar'ı ve İsmâilîler'i mağlûp ettiler. Gösterdiği kahramanlıktan dolayı Nûreddin Mahmud, Artah Kalesi'ni Şîrkûh'a verdi

<span class="mw-page-title-main">El-Rahba</span> Suriyedeki bir Orta Çağ Arap İslam kalesi

El-Rahba, "El-Rahba Kalesi" olarak da çevrilen Qal'at ar-Rahba olarak da bilinir, Suriye'de bir Orta Çağ Arap-İslam kalesidir. Fırat Nehri'nin batı kıyılarında, Mayadin şehrine bitişik ve Deyrizor'un 42 kilometre güneydoğusunda yer almaktadır. 244 metre (801 ft) yüksekliğe sahip bir höyüğün üzerinde yer alan El-Rahba, Suriye Çölü bozkırlarının yönetiminde ve Fırat Vadi'sinin tarihsel olarak korunmasında kullanıldı. "Kale içinde kale" olarak tanımlanmıştır; 270x95 metre ölçülerinde bir muhafaza ile korunan, 60x30 metre ölçülerinde bir iç bölmeden oluşur. El-Rahba bugün erozyon nedeniyle büyük ölçüde harabe halindedir.

Şâdi bin Mervan, Selahaddin Eyyubi'nin dedesi, Necmeddin Eyyub Ve Esâdüddîn Şirkuh'ün babası. Şadî El-Kürdî Nisbesinden İbn-i Haldun bahseder. Kürtlerin Revvadî aşiretindendi. Dvin Bölgesinin Ecdanakan isimli bir Kürt köyündendir.

Muhammed ibn Hamed Isfahani, bilinen adıyla Imad ad-din el-Isfahani Pers kökenli bir tarihçi, bilgin ve hatipti. Birçok tarihî eser ve değerli bir Arap şiir antolojisi bıraktı. Zengiler ve Eyyûbîler döneminde edebiyatçıydı.

<span class="mw-page-title-main">II. İmâdüddin Zengî</span>

Ebul Fetih İmadeddin el-Malik el-Adil Zengi, Sincar merkezli Zengi hanedanının emiri ve Kutbüddin Mevdud'un ilk oğludur. 1171'den 1197'ye kadar Sincar'da ve 1181-83 arasında Halep'te hüküm sürdü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.