İçeriğe atla

Necla el-Menguş

Necla el-Menguş
نجلاء محمد المنقوش
Libya Dışişleri Bakanı
Görev süresi
15 Mart 2021 - 28 Ağustos 2023
CumhurbaşkanıMuhammed el-Menfi
Başbakan Abdulhamid Dibeybe
Yerine geldiğiMuhammed Taha Siala
Kişisel bilgiler
Doğum 7 Haziran 1973 (51 yaşında)
Cardiff, Galler, Birleşik Krallık
Partisi Bağımsız
Bitirdiği okul Doğu Menonit Üniversitesi
George Mason Üniversitesi
Mesleği Siyasetçi

Necla el-Menguş, (7 Haziran 1973, Cardiff), Libyalı avukat, diplomat ve siyasetçi. 2021-2023 yılları arasında Abdulhamid Dibeybe hükûmetinde Libya Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Menguş, Libya'nın ilk kadın dışişleri bakanıdır. Ayrıca Arap dünyasında dışişleri bakanı görevine getirilen beşinci kadın siyasetçi oldu.[1] 2021 yılında BBC'nin yayınladığı en ilham veren 100 kadın arasında yer aldı.[2]

Kişisel yaşamı

Menguş, 7 Haziran 1973 tarihinde Galler'in Cardiff şehrinde Libya kökenli dört çocuklu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Sonradan ailesiyle birlikte Bingazi'ye geri dönmesiyle 6 yaşından itibaren burada büyüdü.

Eğitimi ve kariyeri

Libya'nın 2011 Devrimi sırasında Menguş, Geçici Ulusal Konseyin sivil toplum örgütleriyle ilgilenen Kamu Katılım Birimi'ne başkanlık etti. Bir çatışma çözümü uzmanı olan Menguş, Birleşik Devletler Barış Enstitüsünde Libya ülke temsilcisi olarak ve Arlington, Virginia'daki Dünya Dinleri, Diplomasi ve Çatışma Çözümü Merkezi'nde barış inşası hukuku program görevlisi olarak görev yaptı. Daha sonra hukuk alanında yardımcı doçent olarak çalıştığı Bingazi Üniversitesi'nde avukatlık eğitimi aldı. Amerika Birleşik Devletleri'nde Fulbright Bursu ile okudu, Virginia'daki Eastern Mennonite Üniversitesi'ndeki Adalet ve Barış Binası Merkezi'nden mezun oldu ve daha sonra doktora derecesi aldı.[3]

Dışişleri bakanlığı

Manguş, 29 Haziran 2021'de İtalya'nın Bari kentinde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile görüşürken

15 Mart 2021'de Ulusal Birlik Hükûmetinin bir parçası olan Abdülhamid Dibeybe'nin kabinesinde dışişleri bakanlığı görevine geitirildi. Libya'nın ilk kadın Dışişleri Bakanı olan Menguş aynı zamanda Moritanya'dan Naha Mint Mouknass (2009 - 2011) ve Vatma Vall Mint Soueina (2015), Somali'den Fevziye Yusuf Adam ve Sudan'dan Asma Mohamed Abdalla (2019–2020) 'dan sonra Arap Dünyasında dışişleri bakanlığa koltuğunda oturan beşinci kadın siyasetçi oldu.

Mayıs 2021'de Türkiye dışişleri bakanı olan Mevlüt Çavuoğlu'na yaptığı ziyarette Türkiye'yi BM kararlarına uymaya ve Türk askerlerini ve paralı askerlerini Libya'dan çekmeye çağırdıktan sonra istifa etmesi için baskı gördü.[4] Türkiye'de yaşadığı söylenen radikal İslamcı din adamı Sadiq al-Gharyani, Al-Tanasuh adlı televizyon kanalında Manguush'u "alçak, aşağılık ve Siyonist projeye hizmet eden" olarak nitelendirerek eleştirdi. Gözlemciler, Mangoush'a yöneltilen sert eleştirinin onun hayatını tehlikeye attığını ve bazı Libyalı erkeklerin kadınları Libya siyasetine dahil etme konusundaki yetersizliklerini gösterdiğini söyledi. ABD'nin Libya Büyükelçisi Richard B. Norland, eleştirilere son verilmesi gerektiğini söyleyerek Menguş'u savundu.[5]

6 Kasım 2021'de Başkanlık Konseyi, Menguş'u konseyle koordinasyon olmadan dış politika yürütmekle suçladı. Seyahat etmesi de yasaklandı.[6] Başbakan Abdulhamid Dibeybe, hükûmetindeki bakanları atama veya görevden alma yetkisinin kendisine ait olduğunu söyleyerek Başkanlık Konseyi'nin Menguş'u askıya alma hakkına itiraz etti.[7]

27 Ağustos 2023'te İtalya'nın başkenti Roma'da İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen ile görüştüğünün ortaya çıkması üzerine başbakan Dibeybe tarafından hakkında soruşturma açıldı ve açığa alındı.[8] İkili görüşme haberinin yayılmasının ardından Libya'nın başkenti Trablus olmak üzere birçok şehirde protesto gösterileri düzenlendi ve Menguş ile İsrail aleyhine sloganlar atıldı. 28 Ağustos'ta dışişleri bakanlığı görevinden alındı ve seyahat yasağı getirildi.[9] The New York Times gazetesi konuyla ilgili Trablus'ta artan kargaşanın ortasında güvenlik endişeleri nedeniyle Menguş'un aynı gün Türkiye'ye kaçtığını iddia etti.[10][11][12]

Ödüller

7 Aralık 2021'de Manguş, sivil toplum kuruluşlarıyla bağlantı kurma konusundaki çalışmaları nedeniyle BBC 100 Kadın listesinde yer aldı.[2] 2022'de, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nın verdiği Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'nü layık görüldü.[13]

Kaynakça

  1. ^ Zaptia, Sami (11 Mart 2021). "Najla Mangoush – Libya's first female Foreign Minister". LibyaHerald (İngilizce). 6 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  2. ^ a b "BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayımlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var". BBC News Türkçe. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Najla Mangoush (Libya) | Bureau of Educational and Cultural Affairs". eca.state.gov (İngilizce). 16 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  4. ^ Duvar, Gazete (5 Ekim 2021). "'Türkiye Libya'dan çekilmeli' diyen ilk kadın dışişleri bakanına istifa baskısı". 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  5. ^ Wintour, Patrick; editor, Patrick Wintour Diplomatic (9 Mayıs 2021). "Libya's first female foreign minister pressed to quit". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  6. ^ "Libya's Presidency Council suspends foreign minister, spokesperson says". nationalpost (İngilizce). Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Libya's Presidency Council suspends foreign minister, gov't rejects the decision". nationalpost (İngilizce). 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  8. ^ "Libya suspends foreign minister after meeting with Israeli foreign minister". Reuters (İngilizce). 27 Ağustos 2023. 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  9. ^ İHA (28 Ağustos 2023). "İsrailli mevkidaşı ile görüşen Libya Dışişleri Bakanı görevden alındı". CNN Türk. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  10. ^ Yee, Vivian; Kershner, Isabel (28 Ağustos 2023). "Libya's Foreign Minister Flees Country Amid Uproar Over Meeting With Israeli". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  11. ^ "Libya'yı Karıştıran Necla el-Mengüç İçin Dünyayı Ayağa Kaldıran Türkiye İddiası". yeniakit.com.tr. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
  12. ^ "Libya'nın Dışişleri Bakanı'nın tepkiler üzerine Türkiye'ye kaçtığı iddia edildi". Sözcü. 28 Ağustos 2023. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  13. ^ "2022 International Women of Courage Award". 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sergey Lavrov</span> Rus diplomat ve politikacı

Sergey Viktoroviç Lavrov, Rus diplomattır ve 2004'ten beri Rusya'nın dışişleri bakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sebastian Kurz</span> 26. Avusturya şansölyesi

Sebastian Kurz, Avusturyalı diplomat ve eski siyasetçi. 18 Aralık 2017'de Avusturya Şansölyesi görevine başlamıştır. Hakkında yolsuzluk soruşturması başlatılan Kurz, 9 Ekim 2021 tarihinde başbakanlık görevinden istifa etmiştir. Bundan önce 2013-2017 yılları arasında Avusturya Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Ayrıca, 14 Mayıs 2017'den, siyaseti bıraktığı 3 Aralık 2021 tarihine kadar Avusturya Halk Partisi (ÖVP) Genel Başkanı olarak Avusturya Ulusal Konseyi'nde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fethi Başağa</span> Libyalı siyasetçi

Fethi Ali Abdüsselam Başağa, kısaca Fethi Başağa veya Fethi Ali Paşa olarak bilinen, şu anda Libya'nın geçici başbakanı olarak görev yapan bir Libyalı politikacıdır. 2018-2021 yılları arasında içişleri bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Temsilciler Meclisi (Libya)</span> Lİbyanın yasama organı

Temsilciler Meclisi (TM) (Arapça: مجلس النواب, romanize: Majlis al-Nuwaab), %18'lik bir katılımın olduğu 2014 Libya parlamento seçimlerinden kaynaklanan Libya yasama organıdır. 2014 yılının sonlarında, Libya İç Savaşı bağlamında başkent Trablus'u ele geçirmeye yönelik başarısız darbe girişiminin ardından, Temsilciler Meclisi kendisini Libya'nın uzak doğusundaki Tobruk'a taşıdı. Mayıs 2019'da Trablus silahlı saldırı altındayken Trablus'ta birkaç TM toplantısı yapıldı ve 45 gün için bir geçici başkan seçildi. 2014 ve 2021 yılları arasında Temsilciler Meclisi, Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki görevdeki Ulusal Birlik Hükümeti'ni desteklemeden önce Abdullah es-Sani liderliğindeki Tobruk merkezli hükûmeti destekledi. Eylül 2021'de Temsilciler Meclisi, Dibeybe liderliğindeki geçici Ulusal Birlik Hükûmeti'ne karşı bir güvensizlik oylamasını kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Faysal Mikdad</span>

Faysal Mikdad Suriyeli diplomat ve siyasetçi. 22 Kasım 2020 - 23 Eylül 2024 tarihleri arasında Suriye Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed el-Menfi</span> Libyalı siyasetçi

Muhammed Yunus el-Menfi, Tobruk, Libyalı diplomat ve politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda Libya Başkanlık Konseyi'nin başkanı seçildi. Geçmişte, Libya'nın Yunanistan Büyükelçisi olarak görev yapmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamid Dibeybe</span> Libyalı siyasetçi

Abdülhamid Muhammed el-Dibeybe, Libya'nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti'nin şu anki başbakanı olan bir Libyalı politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu sırasında ülkenin başbakanı olarak atandı ve Aralık 2021'de yapılması planlanan seçimlere kadar liderlik görevini sürdürmesi bekleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Birlik Hükûmeti (Libya)</span>

Ulusal Birlik Hükûmeti, Libya için 10 Mart 2021'de, Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükûmeti ile Tobruk merkezli İkinci es-Sani Kabinesi'ni birleştirmek için kurulan geçici bir hükûmettir. 5 Şubat 2021'deki Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda Abdulhamid Dibeybe, birlik hükûmetine başbakan olarak seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Nikos Hristodulidis</span> 8. Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı

Nikos Hristodulidis Kıbrıslı Rum akademisyen, diplomat ve siyasetçi. 28 Şubat 2023'ten beri Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır. Bu görevinden önce, 2018-2022 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hasan Ahund</span> Afgan molla ve siyasetçi

Muhammed Hasan Ahund, Afgan molla ve politikacı. 7 Eylül 2021'den bu yana Afganistan başbakan vekili olarak görev yapan Taliban lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Necla Budin</span> Tunuslu mühendis, akademisyen ve politikacı

Necla Budin veya Necla Budin Ramazan, Tunuslu bir jeolog ve üniversite profesörü. 11 Ekim 2021 - 2 Ağustos 2023 tarhileri arasında Tunus başbakanı olarak görev yapan Budin, Arap dünyasında ve Tunus'ta başbakanlık görevini üstlenen ilk kadındır. Daha önce 2011 yılında eğitim bakanlığında görev yaptı.

Afganistan İslam Emirliği Dışişleri Bakanlığı Afganistan'ın dış ilişkilerini yönetmekten sorumlu kabine bakanlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bir sonraki Libya cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Libya devlet başkanlığı seçimi

Libya cumhurbaşkanlığı seçiminin başlangıçta 10 Aralık 2018'de yapılması planlanmış, ancak Halife Hafter'in Batı Libya Taarruzu nedeniyle ertelenmişti. Seçimin daha sonra 24 Aralık 2021'de yapılması planlanmıştı ancak Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu (YUSK) başkanının ülke çapındaki seçim komitelerinin feshedilmesi emrini vermesinin ardından süresiz olarak ertelendi.

<span class="mw-page-title-main">Bir sonraki Libya parlamento seçimleri</span>

Libya'da 2021 yılından bu yana parlamento seçimlerinin yapılması planlanıyor. Başlangıçta 10 Aralık 2021 olarak planlanan seçimler, Libya'da devam eden siyasi kriz nedeniyle birçok kez ertelendi.

<span class="mw-page-title-main">Ann Linde</span> İsveçli politikacı

Ann Christin Linde 10 Eylül 2019 - 17 Ekim 2022 tarihler arası Başbakan Stefan Löfven ve Magdalena Andersson hükûmetinde Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış Sosyal Demokrat Partili İsveçli bir politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Emirabdullahiyan</span> İranlı siyasetçi ve diplomat

Hüseyin Emirabdullahiyan, İranlı siyasetçi, diplomat ve İran'ın eski dışişleri bakanıydı. Daha önce 2011-2016 yılları arasında Arap ve Afrika İşlerinden sorumlu dışişleri bakan yardımcısıydı. 19 Mayıs 2024'te geçirdiği helikopter kazasında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık dışişleri bakanı</span>

Dışişleri, Milletler Topluluğu ve kalkınma işlerinden sorumlu devlet sekreteri, aynı zamanda dışişleri bakanı olarak da anılır, Birleşik Krallık Hükûmeti Kraliyet bakanı ve Dışişleri, Milletler Topluluğu ve Kalkınma Dairesi başkanıdır. Hükûmetin en kıdemli bakanlarından biri ve Büyük Devlet Ofisi olarak görülen görevdeki görevli, bakanlık sıralamasında dördüncü, Birleşik Krallık Kabine üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ara Ayvazyan</span>

Ara Henrii Ayvazyan, Ermeni diplomat ve Ermenistan'ın eski Dışişleri Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal İstikrar Hükûmeti</span> Libya hükûmeti

Ulusal İstikrar Hükûmeti, Libya'da 3 Mart 2022'de kurulan, Usame Hammad liderliğindeki ve Temsilciler Meclisi ile Libya Ulusal Ordusu tarafından desteklenen Sirte merkezli geçici bir hükümettir. Hükûmet, kuruluşundan bu yana Abdülhamid Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti ile rekabet halindedir.

<span class="mw-page-title-main">Usame Hammad</span> Libyalı siyasetçi

Usame Saad Hammad Salih Libyalı bir siyasetçidir. 16 Mayıs 2023 tarihinde Temsilciler Meclisi tarafından vekaleten Libya başbakanı olarak atanmıştır. Görevi Fethi Başağa'dan devraldı. Daha önceleri Başağa'nın maliye bakanıydı.