İçeriğe atla

Nazi öjeniği

1935'te Berlin'deki Yaşam Harikaları sergisindeki öjenik posteri. Poster, "üstün" (Höherwertige) ırk ile karşılaştırıldığında "aşağı" (Minderwertige) ırk'ın daha yüksek doğurganlık oranı ile gelecekte topluma egemen olacağını göstermektedir.

Nazi öjeniği (Almanca: Nationalsozialistische Rassenhygiene, "Ulusal Sosyalist Irk Hijyeni", aynı zamanda "Erbpflege Öjeniği" olarak da bilinir.) Nazi Almanyası'nda sağlıklı unsurlarının çoğaltılması, sağlıksız unsurlarının ise azaltılması yoluyla insan soyunun geliştirilmesini amaçlayan politikalar toplamıdır. Alman halkının biyolojik gelişimini amaçlayan üstün ve saf Alman ırkı oluşturmayı hedefleyen ırksal bir ideolojidir.[1]

Nazi döneminden önce ve dönem boyunca Almanya'da gerçekleştirilen öjenik araştırmalar, büyük ölçüde ilham aldığı Amerika Birleşik Devletleri (özellikle Kaliforniya) ve Birleşik Krallık ile benzerdi. Bununla birlikte, zengin Nazi destekçileri öjenik araştırmalara yoğun bir şekilde yatırım yaparak, özellikle Adolf Hitler'in liderliğinde bu programların önemi ciddi bir şekilde artmıştır. Programlar daha sonra Nazilerin ırksal politikalarını tamamlayacak şekilde geliştirildi.[2]

Nazi öjenik politikalarının hedefinde olan; büyük ölçüde mahkûmlar, yozlaşmışlar, muhalifler, doğuştan zihinsel ve fiziksel engelleri olan insanlar (Almanca : erbkranken) kalıtsal hastalıkları olanlar, epilepsi, şizofreni, manik-depresif, serebral palsi, kas hastalıkları, sağır, kör, homoseksüel, deli ve zayıf insanlar dahil, 400.000'den fazla kişi kendi iradesi dışında kısırlaştırıldı, 300.000'e yakın kişi bir toplu katliam programı olan T4 Operasyonu kapsamında öldürüldü.[3][4][5][6] Haziran 1935'te Hitler ve kabinesi yedi yeni kararname listesi çıkardı. 5 numaralı kararname kısırlaştırma soruşturmalarını hızlandırmaktı.[7]

Öjenik kavramı çoğunlukla Nazi Almanyası'nda Rassenhygiene ("Irksal Hijyen") terimi olarak adlandırılıyordu. Alternatif bir terim ise Volksaufartung (ırksal gelişme) olarak adlandırılabilir.[8]

Nazi öjeniğinin temelleri

Erken Alman öjeniği hareketi Wilhelm Schallmayer ve Alfred Ploetz tarafından yönetildi. Henry Friedlander, Alman ve Amerikan öjeniği hareketlerinin benzer olmasına rağmen, Alman hareketinin daha merkezileştiğini ve Amerikan hareketi kadar çok çeşitli fikirler içermediğini yazdı. Amerikan hareketinin aksine, Alman Irk Hijyeni tüm toplumu kapsıyordu.[9][10]

Edwin Black, Nazi öjeniği hareketinin Amerika Birleşik Devletleri'nde iyice yerleşmesinden sonra Almanya'ya yayıldığını yazdı. Kaliforniyalı öjenikçiler, öjenik ve kısırlaştırmayı destekleyen içerik üretmeye ve Alman bilim adamlarına ve tıp uzmanlarına göndermeye başladı. 1933'e gelindiğinde Kaliforniya, diğer tüm ABD eyaletlerinin toplamından daha fazla insanı zorla kısırlaştırmaya maruz bıraktı. Naziler tarafından tasarlanan zorunlu kısırlaştırma programı kısmen Kaliforniya'dan esinlenmiştir.[11]

1927'de, insan genetiğinin yanı sıra fiziksel ve sosyal antropoloji üzerine yoğunlaşan bir kuruluş olan Kaiser Wilhelm Antropoloji Enstitüsü (KWIA), Amerikan hayırsever grup Rockefeller Vakfı'nın önemli mali desteğiyle Berlin'de kuruldu. Alman tıp, antropoloji ve öjenik profesörü Eugen Fischer Kaiser Wilhelm Antropoloji Enstitüsü'nün direktörüydü.[12]

Hitler'in T4 Operasyonu Emri[13]

Hitler'in öjenik görüşleri

Adolf Hitler, dejenere olmuş unsurların ırkın genlerine katılmasıyla ulusun zayıfladığına ve yozlaştığına inanıyordu. Fiziksel ya da zihinsel olarak engelli olanlar, toplum için yararsı bir genetik tehdit olarak görüyordu. Hitler, Landsberg Hapishanesi'nde tutuklu kaldığı süre boyunca Eugen Fischer'in "İnsan Kalıtımı ve Irk Hijyeni İlkesi" adlı kitabını okumuştu.[14][15]

1944'te sosyal darwinizm olarak adlandırılan ırkçılık ve rekabet fikri, 1920'lerde Avrupalı bilim adamları ve Viyana basınında tartışıldı. Hitler'in bu fikirleri nereden aldığı belirsizdir. Evrim teorisi o zamanlar Almanya'da genel olarak kabul edilmişti, ancak bu tür aşırılık nadirdi.[16]

Nazi döneminde yayımlanmamış ikinci kitabında Zweites Buch, Hitler, Sparta'yı övmüştür. Sparta'yı ilk "Völkisch (Irkçı) Eyalet" olarak gördüğünü ekledi. Sparta'da yeni doğan bebeklerin incelenmesi ve bir kalıtsal problemle doğmuş olanların ayıklanmasını erken öjenik bir uygulama örneği olarak görerek onayladı:

"Sparta, ilk Völkisch Eyaleti olarak görülmelidir. Hasta, zayıf, deforme olmuş bebeklerin teşhirleri, kısacası, ayıklanması, aslında her ne pahasına olursa olsun, günümüzün korumacı sefil çılgınlığından daha nezih ve gerçekte bin kat daha insancaydı. Doğum kontrolü sonucunda ya da kürtaj yoluyla yüz bin sağlıklı çocuğun hayatını alıyor, daha sonra da hastalık yükü olan dejenere bir ırkı yetiştiriyoruz."[17][18]

25 Temmuz 1933 tarihli Reich Gazetesi: Kalıtsal Hastalıklı Çocukların Önlenmesine Dair Kanun.

Nazi öjeniği (program)

Naziler, öjenik programlarını oluştururken, Amerika Birleşik Devletleri'nin zorla kısırlaştırma programlarından, özellikle Kaliforniya'da çıkarılan öjenik yasalardan ilham aldılar.[11]

14 Temmuz 1933'te çıkarılan "Kalıtsal Hastalıklı Çocukların Önlenmesine Dair Kanun", herhangi bir Kalıtsal Sağlık Mahkemesi'nin raporuna göre, genetik bozukluklar listesinden bir bozukluğa sahip her vatandaşın zorunlu olarak kısırlaştırılmasına izin verdi.[19][20]

1933 yasasının temel hükümleri şunu belirtiyordu:[21]

1.Kalıtsal bir hastalığı olan herhangi bir kişi, tıp bilimi deneyimi ile çocuklarının ciddi fiziksel veya zihinsel kalıtsal hastalıklardan engelli olma ihtimalinin yüksek olduğunu gösteriyorsa, cerrahi bir operasyon (kısırlaştırma) yoluyla üremekten yoksun bırakılabilir.

Nazi Almanyası'nın T-4 Ötanazi Programı için propaganda: "Kalıtsal kusurlardan muzdarip bu kişi yaşamı boyunca topluma 60.000 Reichsmark'a mal oluyor. Alman dostum, bu sizin paranız" Irk Politikaları Ofisi

2.Bu yasanın amaçları doğrultusunda, aşağıdaki hastalıklardan herhangi birinden engelli olan herhangi bir kişi kalıtsal olarak hasta kabul edilecektir:

  1. Doğuştan Zihinsel Yetersizlik,
  2. Şizofreni,
  3. Manik-Depresif Delilik,
  4. Kalıtsal Epilepsi,
  5. Huntington Hastalığı
  6. Kalıtsal Körlük
  7. Kalıtsal Sağırlık,
  8. Herhangi bir ciddi kalıtsal deformite.

3.Şiddetli alkolizm sorunu olan herhangi bir kişi de üreme yeteneğinden yoksun bırakılabilir.

Kanunun faaliyete geçtiği ilk yıl olan 1934'te yaklaşık 4.000 kişi kısırlaştırma yetkililerinin kararlarına itiraz etti. Temyizlerin toplam 3.559'u başarısız oldu. Nazi rejimi sırasında 200'den fazla Kalıtsal Sağlık Mahkemesi (Erbgesundheitsgerichte) kuruldu[22][23] ve onların kararları altında 400.000'den fazla kişi kendi iradesi dışında kısırlaştırıldı.[24][25][26]

Nazi Öjeniği Enstitüleri

Hadamar Kliniği, Nazi kontrolündeki Alman hükûmeti tarafından T4 Operasyonu'nun gerçekleştirmek için kullanılan, Alman Hadamar kasabasında bir akıl hastanesiydi.[27] Kaiser Wilhelm Antropoloji, İnsan Kalıtımı ve Öjenik Enstitüsü 1927'de kuruldu. Hartheim Ötanazi Merkezi, Nazilerin engelli olarak gördükleri kişileri öldürdükleri ötanazi programının bir parçasıydı. Kullanılan ilk yöntem, motor egzoz gazlarının otobüslerin içine geçirildiği ve böylece yolcuların öldürüldüğü otobüsler ile hastaları nakletmeyi içeriyordu. Gaz odaları daha sonra geliştirildi. Engellileri ve kalıtsal hastalığı olan kişileri öldürmek için karbonmonoksit gazı kullanılıyordu.[28]

Hadamar'da bir gaz odası

Tanımlama

Temmuz 1934 tarihli "Sağlık Sistemini Basitleştirme Yasası", genetik ve ırksal hijyen için bilgi merkezleri ve sağlık daireleri oluşturdu. Yasa ayrıca, daha sonra kısırlaştırmanın kararlaştırıldığı bir Kalıtsal Sağlık Mahkemesine gönderilen kişilerin 'ihbar' ve 'değerlendirilmesi' için prosedürleri tanımlamıştır.[29]

Kimin 'genetik olarak hasta' olarak kabul edildiğini belirlemeye yönelik bilgiler, öncelikle doktor muayene klinikleri ve sağlık hizmetlerine verilen rutin bilgilerden toplandı. Nazi yetkilileri tarafından, bilgilerin hızlı sıralama ve sayımı için Hollerith delikli kartlara kolayca kodlanabilmesi için Dehomag'ın (1930'larda IBM'in bir yan kuruluşu) yardımıyla tasarlandı.[30]

Kalıtsal hastalığı olanları toplayan bir otobüs

Evlilik ile ilgili Nazi öjeniği politikaları

Naziler 1935'te Nürnberg Yasalarını kabul ettikten sonra, Alman ırkının, ırksal saflığını korumak için her iki eşin de kalıtsal hastalıklar için test edilmesi zorunlu hale geldi. Herkes, muhtemel eşini öjenik olarak dikkatle değerlendirmeye teşvik edildi. SS üyeleri, eşleriyle evlenmeden önce, ailelerinde kalıtsal hastalık olmadığından emin olmaları konusunda uyarıldı.[31]

Nazi öjeniği kürtaj politikaları

Nazi'nin kürtaj politikaları, genel Nazi öjeniği programı ile birlikte şekillendirildi. Naziler iktidara geldikten sonra gebeliği önleyici hapların satışına ilişkin reklamları kısıtladı. Mayıs 1933'te kürtaj hakkı ve kürtaj yapanların halka duyurulmasını yasaklayan yasaları geri almak için ilk düzenlemelere başladı. Aynı yılın Eylül ayında, Berlin Hekimler Konseyi, üyelerini "Kutsal sağlıklı ırkımıza zarar vermeye cüret eden her kötülük yapan kişiye karşı işlem yapılacağı" konusunda uyardı.[32] Kürtaj prosedürleri sıkı bir politik kontrol altına alındı.büyük mücadeleler sonucu kazanılmış ‘kürtaj hakkını’ geri almak için ilk düzenlemelere başladı. Öjenik nedenlerle kürtaj da bu dönemde yasaklandı, ancak bazı kalıtsal sağlık mahkemelerinde bu tür zorla kürtajlar cezadan muaftı.[33][34]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Longerich, Peter, (2010). Holocaust : the Nazi persecution and murder of the Jews. Oxford: Oxford University Press. s. 30. ISBN 978-0-19-280436-5. OCLC 610166248. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Murphy, Timothy F.; Lappé, Marc (1 Ocak 1994). Justice and the Human Genome Project (İngilizce). University of California Press. s. 18. ISBN 978-0-520-08363-9. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Close-up of Richard Jenne, the last child killed by the head nurse at the Kaufbeuren-Irsee euthanasia facility. - Collections Search - United States Holocaust Memorial Museum". collections.ushmm.org. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  4. ^ Hitler: A Profile in Power, Chapter VI, first section (London, 1991, rev. 2001). 
  5. ^ Snyder, S. & D. Mitchell. Cultural Locations of Disability. University of Michigan Press. 2006. 
  6. ^ Proctor, Robert, 1954- (1988). Racial hygiene : medicine under the Nazis. Mazal Holocaust Collection. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. ISBN 0-674-74580-9. OCLC 16982101. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  7. ^ "The Evening Independent - Google Haberler Arşiv Araması". news.google.com. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  8. ^ Petra Jaeckel,. Rassenhygiene in der Weimarer Zeit. Das Beispiel der »Zeitschrift für Volksaufartung« (1926-1933), Vokus, volkskundlich-kulturwissenschaftliche Schriften, Heft 1, 1/2002. Cornelia Schmitz-Berning: Vokabular des Nationalsozialismus, Walter de Gruyter, Berlin 2000. 
  9. ^ Friedlander, Henry, 1930-2012,. The origins of Nazi genocide : from euthanasia to the final solution. Mazal Holocaust Collection. Chapel Hill. ISBN 0-8078-2208-6. OCLC 31604459. 
  10. ^ Weiss, Sheila (1987). Race Hygiene and National Efficiency: The Eugenics of Wilhelm Schallmayer. University of California Press. 
  11. ^ a b Black, Edwin (9 Kasım 2003). "Eugenics and the Nazis -- the California connection". SFGATE (İngilizce). 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  12. ^ Gretchen E. Schafft,. From Racism to Genocide: Anthropology in the Third Reich (Urbana and Chicago: University of Illinois Press, 2004),. ss. 48-54. 
  13. ^ "Engellilerin Öldürülmesi | The Holocaust Encyclopedia". encyclopedia.ushmm.org. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  14. ^ "Irk hijyeni". Milliyet. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  15. ^ "The standard textbook on racial hygiene by Erwin Baur, Eugen Fischer, and Fritz Lenz as viewed by the psychiatric and neurological communities from 1921 to 1940". 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  16. ^ O'Mathúna, Dónal P (14 Mart 2006). "Human dignity in the Nazi era: implications for contemporary bioethics". BMC Medical Ethics. 7: 2. doi:10.1186/1472-6939-7-2. ISSN 1472-6939. PMC 1484488 $2. PMID 16536874. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  17. ^ Hitler, Adolf, 1889-1945. Hitler's secret book. 1st Evergreen ed. New York: Grove Press. ISBN 0-394-62003-8. OCLC 9830111. 5 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  18. ^ Hawkins, Michael; Hawkins, Mike (13 Mart 1997). Social Darwinism in European and American Thought, 1860-1945: Nature as Model and Nature as Threat (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-57434-1. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  19. ^ "Nazi Irkçılığı | The Holocaust Encyclopedia". encyclopedia.ushmm.org. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  20. ^ "Law for the Prevention of Offspring with Hereditary Diseases". Virginia Holocaust Museum (İngilizce). 1 Temmuz 2016. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  21. ^ "GHDI - Document". ghdi.ghi-dc.org. 8 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  22. ^ "id3d: Infoterminal "Krankenmordaktion T4"". daemonen-und-neuronen.de. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  23. ^ "Medizinverbrechen Töten statt heilen". wissenschaft.de (Almanca). 21 Mart 2013. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  24. ^ Robert Proctor (1988). Racial Hygiene: Medicine Under the Nazis. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1988. ss. 108. 
  25. ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Remembering the victims of Nazi eugenics | DW | 14.07.2013". DW.COM (İngilizce). 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  26. ^ "German Law Authorizes Sterilization for Prevention of Hereditary Diseases". History Unfolded: US Newspapers and the Holocaust (İngilizce). 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  27. ^ "Hadamar Euthanasia Center www.HolocaustResearchProject.org". www.holocaustresearchproject.org. 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  28. ^ "Nazi Gas Chambers" (PDF). 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  29. ^ Aly, Götz; Roth, Karl Heinz; Black, Edwin; Oksiloff, Assenka (2004). The Nazi Census: Identification and Control in the Third Reich (İngilizce). Temple University Press. ISBN 978-1-59213-259-1. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  30. ^ Black, Edwin (2009). IBM and the Holocaust: The Strategic Alliance Between Nazi Germany and America's Most Powerful Corporation (İkinci bas.). Washington, DC: Dialog Press. OCLC 958727212. 
  31. ^ "The Nuremberg Race Laws". encyclopedia.ushmm.org (İngilizce). 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  32. ^ David, Henry P.; Fleischhacker, Jochen; Hohn, Charlotte (1988). "Abortion and Eugenics in Nazi Germany". Population and Development Review. 14 (1): 81-112. doi:10.2307/1972501. ISSN 0098-7921. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  33. ^ İNCE, SELAMİ. "Hitler'in kürtaj ve çok çocuk politikası". birgun.net. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  34. ^ "Germany's abortion law: made by the Nazis, upheld by today's right | Mithu Sanyal". the Guardian (İngilizce). 8 Ocak 2020. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Öjenik</span>

Öjenik, kaba hâliyle ilk kez Platon tarafından ortaya atılmış, ancak modern anlamıyla ilk olarak Sir Francis Galton tarafından formüle edilmiş, sağlıksız ceninleri ayırıp sağlıklı ceninler yetiştirmenin yollarını arayan, bilimselliği tartışmalı bir toplumsal akım veya toplumsal felsefedir. Öjenik, Galton’un iyi doğan anlamında eski Yunancadan ürettiği bir kelimedir.

<span class="mw-page-title-main">Josef Mengele</span> Alman suçlu (1911-1979)

Josef Rudolf Mengele, Nazi toplama kampı Auschwitz-Birkenau'da yaptığı acı verici ölümcül deneylerle bilinen bir Alman Nazi doktor. 2 milyon kişinin insanlık suçu işlenerek öldürülmesinden sorumlu tutulmaktadır.

Ari ırk, 19. yüzyılın sonlarında Proto-Hint-Avrupa mirasına sahip insanları ırksal gruplarla tanımlamak için ortaya çıkmış ve artık kullanılmayan bir tarihsel ırk kavramıdır. Antropolojik, tarihi ve arkeolojik kanıtlar bu kavramın geçerliliğini desteklememektedir. Kavram, Proto-Hint-Avrupa dilini ilk konuşanların insanlığın üstün bir örneğinin belirgin ataları olduğu ve günümüze kadar onların soyundan gelenlerin Sami ve Hamitik ırklarının yanı sıra Kafkas ırkının bir alt ırkını ya da kendine özgü başka bir ırkı oluşturduğu düşüncesinden türemiştir. Günümüzde, bu gruplar arasındaki yakın genetik benzerlik ve karmaşık karşılıklı ilişkiler nedeniyle, insan popülasyon gruplarını kategorize etmeye yönelik bu taksonomik yaklaşımın yanlış yönlendirilmiş ve biyolojik olarak anlamsız olduğu düşünülmektedir. Irk, kültür ve dilin izomorfizmi, modern akademisyenler tarafından hatalı bir anlayış olarak reddedilmiştir. Ari ırk kavramı 19. yüzyıl boyunca Arthur de Gobineau, Richard Wagner ve bilimsel ırkçılığı daha sonra Nazi ırkçı ideolojisini etkileyen Houston Stewart Chamberlain gibi çeşitli ırkçı ve antisemitik yazarlar tarafından benimsenmiştir. 1930'lara gelindiğinde, kavram hem Nazizm hem de Nordizm ile ilişkilendirilmiş ve Aryan ırkını "üstün ırk" olarak tasvir eden, Aryan olmayanları ırksal olarak aşağı ve yok edilmesi gereken varoluşsal bir tehdit olarak gören beyaz üstünlükçü Aryanizm ideolojisini desteklemek için kullanılmıştır. Bu fikirler Nazi Almanyası'nda Holokost'a yol açan devlet ideolojisinin önemli bir parçasını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ustaşa</span> 1929-1945 yılları arasında etkin olmuş faşist örgüt

Ustaşa - Hırvat Devrimci Hareketi, bilinen adıyla Ustaše, 1929-1945 yılları arasında faaliyet gösteren Hırvat, faşist, aşırı milliyetçi örgüt. Üyeleri, yüzbinlerce Sırp, Yahudi, ve Roman asıllı insanı ve II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'daki siyasi muhalifleri öldürdü. Genellikle kurbanlarına işkence etmeleri ve onların vücutları parçalama gibi acımasız ve sadist infaz yöntemleri ile tanınıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg Yasaları</span>

Nürnberg Yasaları, 15 Eylül 1935'te Nürnberg'de yıllık Nazi Partisi toplantısında kararlaştırılan Nazi Almanyası'nda antisemitik yasalardı. Yasalar, Alman ve Yahudi insanlarını sınıflandırdı. Bu kanuna göre, ari ırktan olmayanlar alt sınıf insanlardır ve ari ırkına ait insanlar ile evlenmeleri yasaklanmıştır. Kanunlar 26 Kasım 1935'te Romanları ve Siyahileri da kapsayacak şekilde genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">T4 operasyonu</span> 1939 doğan engelli Gerhard Krestchmarın Tiergartenstrasse 4 adresinde infazı ismi verdi.

T4 operasyonu, Nazi Almanyası'nda zorla yapılan ötanazi programı. Eylül 1939'dan Ağustos 1941'e kadar yapılan çalışmalar, 1945 ve hatta ötesine de Nazi rejiminin dağılana kadar gayri resmi olarak devam etti. T4 programı "ırk hijyeni"nin Nazi Partisi'nin politikasını geliştirdiği düşünülürse, Alman halkından engelliler dahil "çürük ırk" elementlerinin "temizlenmesi" gerektiği inancı vardı. Bu görüşe göre, ötanazi programı daha sonra Avrupa Yahudilerinin Holokost'a karşı politikasında bir evrimi temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Üstün ırk</span>

Üstün ırk, Nazi Düşüncesinde İskandinav Irk'ından -19. yüzyılın sonları 20. yüzyılın başlangıcında patlak vermiş ve Aryan Irkı olarak adlandırılmıştır- onların oluşturduğu bir kavramdır. Saf Irk düşüncesini ileri sürer. Nazi düşüncesinde İskandinav Irkı, Kuzey Almanya ovalarında milattan önce yaşadığına inanılan ve Proto-Aryanlar olarak adlandırılan ırkçı düşüncedeki bazı kişilerin en saf ırk olarak açıkladığı ırktır. {bknz. Proto-Aryans} Bu ırkın kayıp kıta Atlantis'in en üstün saf ırkı olduğuna inanılır. Naziler, İskandinavların gerçek Aryanlar olduğunu çünkü onların diğer -yöresel olmayan- Slav Irkı, Roman Irkı ve Hint-İranlı olan Hint-Avrupalı ırklar ile en az karışan ırk olduğunu iddia ederler. Bu iddialarını, İskandinav insanların diğer tüm ırklardan üstün olduğuna dayandırırlar. Naziler onların otoritelerini genişletmeye hakkı olduğuna inanırlar. Bu kavram aynı zamanda İskandinavcılık olarak da bilinir. Bu ırkçılıktaki uygulanan asıl politika ise Nazilerin Aryan olduklarını kanıtlamaya çalışmalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Porajmos</span>

Porajmos, Roman Kırımı veya Çingene Soykırımı, II. Dünya Savaşı'nda Nazi yönetimince gerçekleştirilen Çingenelere yönelik soykırımdır. Kelime anlamı olarak yok etme ve yıkım anlamına gelen Porajmos veya Pharrajimos ve yine toplu katliam anlamındaki Samudaripen kelimeleri bu soykırımı ifade etmede kullanılmaktadır.

<i>Generalplan Ost</i> Nazilerin Orta ve Doğu Avrupada yaşayan Slav Halklarını köleleştirme ve soykırım yapma planı

Generalplan Ost ya da kısaca GPO, Nazi Almanyası hükûmetinin planlı soykırım ve etnik temizlik amacıyla geniş ölçekte hazırladığı Orta ve Doğu Avrupa'nın Alman kolonizasyonunu içeren plan. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın işgal ettiği bölgelerde uygulanacaktı. Plan, savaş sırasında kısmen gerçekleşti ve dolaylı olarak ve doğrudan milyonlarca etnik Slavların açlıktan ölmesi, hastalık veya zorla çalıştırılarak imha edilmesi ile sonuçlandı. Ancak tam olarak uygulanması bakımından büyük askeri operasyonlar sırasında uygulanabilir değildi ve Nazilerin savaştan yenilgiyle çıkmasıyla tamamen uygulanamadı.

<i>Untermensch</i> Terim

Untermensch veya alt insan, Naziler tarafından sık sık "Doğu’dan gelen kitleler" olarak adlandırılan, Aryan olmayan kitleleri alt insan olarak betimleyen terim. Yahudiler, Romanlar, Slavlar bu tanımlama içerisine sokulmuştur. Terim aynı zamanda Siyahlar, Mulattolar ve Fin-Asya'ya da uygulandı. Nihai Çözüm ile Yahudilerin Holokost ile Polonyalı ve Romanların, ayrıca fiziksel ve zihinsel engelli insanların yok edilme planları bu fikre dayanır. Generalplan Ost’a göre, Doğu-Orta Avrupa’nın Slav nüfusu kısmen Holokost’taki toplu cinayetlerle azaltılacaktı, çoğunluğu Asya’ya sürüldü ve Almanya'da köle emeği olarak kullanıldı. Bu kavram Nazi ırk politikasının önemli bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Eugen Fischer</span> Alman fizikçi

Eugen Fischer, Alman tıp, antropoloji ve öjenik profesörü ve Nazi Partisi üyesiydi. Kaiser Wilhelm Antropoloji Enstitüsü, İnsan Kalıtım ve Öjenik'in direktörlüğünü yaptı ve aynı zamanda Berlin'deki Frederick William Üniversitesi rektörlüğünü yaptı.

Engelli ayrımcılığı, anapirofobi veya bazı kaynaklarda ableizm, engelli bireylere yönelik ayrımcılık ve toplumsal ön yargıdır. Engelli ayrımcılığı, karakteristik olarak engellileri engelli olmayanlardan daha aşağıda konumlandırır. Temelinde insanlara "sağlamlık" gibi bazı yetenekler, beceriler ve karakteristik özelliklerin atanması ve yadsınması yatar.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da Holokost</span>

Polonya'da Holokost, Nazi Almanyasının Avrupa çapında çoğunlukla 101.Yedek Ordnungspolizei Taburu eliyle işlediği Holokost'un o dönem Alman işgâlinde bulunan Polonya'daki tezahürlerini kapsar. Bu soykırım kapsamında üç milyon Polonya Yahudisi, yani Holokost'ta katledilmiş tüm Yahudilerin yarısı, öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Holokost için ispatlar ve belgeler</span>

Nazi Almanyası'nın 1941 ve 1945 yılları arasında yaklaşık altı milyon Yahudi'yi öldürmesi olan Holokost, tarihte en iyi şekilde belgelenmiş soykırımlardan biridir. Tüm Yahudi kurbanlarını listeleyen bir belge olmamasına rağmen yaklaşık altı milyon Yahudi'nin öldürüldüğüne dair kesin kanıtlar vardır. Ayrıca; Nazilerin, Yahudileri imha kamplarında ve gaz vagonlarında öldürdüğüne ve bunu Nihai Çözüm planı altında sistematik olarak yaptığına dair kanıtlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nın ırk politikası</span>

Nazi Almanyası'nın ırk politikası, Adolf Hitler'in diktatörlüğü altında Nazi Almanyası'nda uygulanan ve bilimsel meşruiyet iddiasında bulunan Ari ırkın üstünlüğünü savunan belirli bir ırkçı doktrine dayanan bir dizi politika ve yasaydı. Bu, zorunlu kısırlaştırma ve Untermenschen ("alt-insanlar") olarak gördüklerinin imhası yoluyla ırksal hijyeni amaçlayan ve Holokost ile sonuçlanan öjenik programı ile birleştirildi.

Nazi ırksal teorileri, nazi ırkçılığını meşrulaştırmak amaçlı ortaya atılmış teorilerdir. Nazi Partisi, ırksal olarak aşağı gördüğü insan gruplarının soykırımını meşrulaştırmak için ideolojisinin bir parçası olarak çeşitli sözdebilimsel ırk sınıflandırmalarını benimsemiş ve geliştirmiştir. Naziler, varsayılan "Aryan ırkı"nı üstün bir "Üstün Irk" olarak görüyorlardı ve Siyahileri, Slavları, Çingeneleri, Yahudileri ve diğer etnik grupları ırksal olarak aşağı "insan altı" olarak kabul ediyorlardı. Bu inançlar, 19. yüzyıl antropolojisi, bilimsel ırkçılık ve anti-semitizmin bir karışımından kaynaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Yaşamaya değer olmayan hayat</span>

Yaşamaya değer olmayan hayat, Nazi rejimine göre yaşamaya hakkı olmayan halk kesimleri için kullanılan bir Nazi terimi. Terim, ciddi tıbbi sorunları olan ve Nazi Almanya'sının ırk politikasına göre büyük ölçüde aşağı sayılan kişileri içeriyordu. Bu kavram, Nazizm ideolojisinin önemli bir bileşenini oluşturdu ve sonunda Holokost'a yol açtı. Untermensch kavramına benzer, ancak daha kısıtlayıcıdır, alt insanlar, çünkü tüm "alt insanlar" yaşama değmez olarak görülmez.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Ploetz</span>

Alfred Ploetz, Alman hekim, biyolog, Sosyal Darwinist ve öjenikçi olup öjeniğin bir türü olan ırk hijyeni terimini ortaya atması ve bu kavramı Almanya'da yaygınlaştırmasıyla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irksal hijyen</span>

Irksal hijyen, 20. yüzyılın başlarında en kapsamlı uygulamasını Nazi Almanyası'nda bulan bir öjenik yaklaşımını tanımlamak için kullanılmıştır. Bu yaklaşım, ırkların karışmasını önlemeye yönelik çabalarla dikkat çekmiş ve safkan hayvanlar elde etmeye çalışan bir hayvan yetiştiricisinin yöntemlerine benzetilmiştir. Bu çabalar, genellikle bir ırksal hiyerarşinin var olduğuna ve "aşağı ırkların" "üstün ırkları" "kirleteceği" endişesine dayanan bir inançla motive edilmiştir. Bu çabalar, genellikle bir ırksal hiyerarşinin var olduğu ve "aşağı ırkların" "üstün ırkları" "kirleteceği" endişesine dayanan bir inançla motive edilmiştir. O dönemdeki çoğu öjenikçi gibi ırksal hijyenistler de öjeni uygulanmadığı takdirde toplumun hızla yozlaşacağına ve medeniyetin, "aşağı" kabul edilen özelliklerin yayılmasıyla çökeceğine inanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Hadamar ötenazi merkezi</span>

Hadamar ölüm merkezi, Aktion T4 olarak bilinen Nazi istem dışı ötenazi programına dahil olan bir ölüm tesisiydi Hessen'deki Limburg yakınlarındaki Almanya'nın Hadamar kasabasında bulunan bir psikiyatri hastanesinde bulunuyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.