İçeriğe atla

Nazım el-Kudsi

Nazım el-Kudsi
ناظم القدسي
Suriye Devlet Başkanı
Görev süresi
12 Aralık 1961 - 7 Mart 1963
Yerine geldiğiCemal Abdünnasır (Birleşik Arap Cumhuriyeti)
Yerine gelenLuay el-Etâsî
Suriye Başbakanı
Görev süresi
24 Eylül 1949 - 27 Eylül 1949
Yerine geldiğiHaşim el-Etâsî
Yerine gelenHalid el-Azm
Görev süresi
4 Haziran 1950 - 27 Mart 1951
Yerine geldiğiHalid el-Azm
Yerine gelenHalid el-Azm
1. Suriye'nin ABD Büyükelçisi
Görev süresi
19 Mart 1945 - 1947
Yerine gelenFaris el-Huri
Suriye Halk Meclisi Başkanı
Görev süresi
1 Ekim 1951 - 2 Aralık 1951
Yerine geldiğiMaaruf el-Devalibi
Yerine gelenMe'mun el-Kuzbari
Görev süresi
14 Ekim 1954 - 1 Ekim 1957
Yerine geldiğiMe'mun el-Kuzbari
Yerine gelenEkrem el-Havrani
Kişisel bilgiler
Doğum 14 Şubat 1906
Halep, Halep Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 6 Şubat 1998 (91 yaşında)
Amman, Ürdün
Partisi Ulusal Blok, Halk Partisi

Nazım el-Kudsi (Arapça: ناظم القدسي; 14 Şubat 1906 - 6 Şubat 1998[1]), 14 Aralık 1961'den 8 Mart 1963'e kadar Suriye Devlet Başkanı olarak görev yapan Suriyeli bir politikacı.

İlk yılları ve eğitimi

El-Kudsi, 14 Şubat 1906'da Halep'te doğdu. Halep Amerikan Kolejinden lise eğitimini alan Kudsi, hukuk eğitimini Şam Üniversitesi'nden aldı. Daha sonra Beyrut Amerikan Üniversitesi'nden yüksek lisans derecesi ve Cenevre Üniversitesi Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü'nden doktora derecesi aldı.

Erken kariyeri

Eğitiminin ardından 1935'te Suriye'ye dönen Kudsi, Fransız karşıtı önde gelen bağımsızlık hareketi olan Ulusal Blok'a katıldı ve Halep'teki önde gelen üyelerinden biri oldu. Ulusal Blok, silahlı direniş yerine diplomatik yollarla Suriye'yi Fransız kontrolünden kurtarmaya çalışan siyasi bir örgüttü. Kudsi, 1936'da Ulusal Blok listesiyle parlamentoya girdi. 1939'da İskenderun'un Türkiye'ye ilhakını engelleyemeyen Blok liderliğiyle çatıştı. Bunun sonucunda Blok saflarından istifa etti. Kudsi, kendi etrafında Halepli aydınlardan ve onun görüşlerini paylaşan başka bir avukat olan Rüşdü el-Kikhiya'dan bir koalisyon oluşturdu, iki adam 1943'te kendilerini Parlamento'ya aday gösterdiler ve kolaylıkla kazandılar. İkili, Ulusal Blok lideri Şükri el-Kuvvetli'nin devlet başkanı olarak seçilmesine karşı lobi yaptılar, ancak Kuvvetli Ağustos 1943'te göreve seçildi. Muhalefeti yatıştırmak için yeni Başkan, Kudsi'yi Suriye'nin ilk ABD Büyükelçisi olarak atadı. Kudsi, Washington DC'de Suriye Büyükelçiliğini sıfırdan kurdu ve 19 Mart 1945'te Başkan Franklin D. Roosevelt'e itimatnamesini sundu. 1947'de o ve Rüşdi el-Kihya Halep'te Halk Partisi'ni kurdu. Parti, Kuvvetli rejimine karşı bir muhalefet hareketi olarak başlatıldı ve Kuvvetli'ye sadık Ulusal Blok'un halefi olan Ulusal Parti'nin siyasi ağırlığını dengelemek için kuruldu. Halk Partisi'nin kurucuları, esas olarak Suriye ve Irak arasında birlik oluşturmayı, demokratik bir hükûmeti sürdürmeyi ve Batı ile daha güçlü bağları savunmayı amaçlayan Halep'in ileri gelenleriydi. Bağdat'taki Haşimi kraliyet ailesi partiyi destekledi ve faaliyetlerinin çoğunu finanse etti.

1947'de Kudsi yeniden milletvekili oldu. Konumunu 1949, 1954 ve 1961 seçimlerinde de korudu. Kuvvetli'nin yeniden devlet başkanı seçilmesine karşı oy kullandı, ancak parlamentonun çoğunluğu Kuvvetli'yi devlet başkanı seçti. 29 Mart 1949'da Kuvvetli yönetimi, Genelkurmay Başkanı Hüsnü Zaim tarafından başlatılan bir askeri darbeyle devrildi. Suriye'nin yeni hükümdarı Kudsi'den bir hükûmet kurmasını istedi, ancak Kudsi, Zaim rejiminin anayasaya aykırı olduğunu iddia ederek ve hatalarına rağmen Kuvvetli'nin anayasal olarak seçilmiş bir devlet başkanı olduğunu, Zaim'in ise “yasadışı” olduğunu öne sürerek bu teklifi reddetti. Sonuç olarak, Zaim Kudsi'yi tutuklattı ve Halk Partisi kapatıldı. Kısa bir süre sonra Kudsi serbest bırakıldı ve Halep'te ev hapsine alındı. Zaim, Suriye'nin Ürdün ve Irak sınırını kapattığında ve her iki ülkeyi de Büyük Britanya'nın Orta Doğu'daki ajanları olmakla suçlayarak savaşa girmekle tehdit ettiğinde Kudsi, Zaim'i oldukça eleştirdi. 14 Ağustos 1949'da, Halk Partisi'nin eski bir dostu ve Bağdat'taki Haşimi kraliyetlerinin müttefiki General Sami el-Hinnavi tarafından başlatılan Zaim'i deviren ve idam ettiren bir darbeyi destekledi. Hinnavi, resmi bir hükûmetin yokluğunda siyasi işleri yürütmek için bir siyasi komite oluşturdu ve Kudsi'yi en üst liderliğine atadı. Kudsi ayrıca Suriye için yeni bir anayasa hazırlayan Anayasa Meclisinde de görev yaptı ve Zaim sonrası başbakan olan Haşim el-Attasi'nin ilk kabinesinde dışişleri bakanı oldu. Müttefiği Kikhiya içişleri bakanı olurken diğer görevler de Halk Partisi üyelerine ve eski rejime karşı çıkan bağımsızlara dağıtıldı.[2] Kudsi, Irak Veliaht Prensi Abdülillah ile Suriye ile Irak arasında acil bir birlik oluşturmak için görüşmeler yaptı ve bu amaçla Bağdat'a sayısız sefer yaptı. İki devlet arasındaki askeri, ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasi ilişkileri koordine ederken Şam ve Bağdat'taki bağımsız hükûmetleri koruyan federal birlik çağrısında bulunan bir anlaşma formüle etti. Daha sonra Kahire'ye gitti ve 1 Ocak 1951'de Arap Birliği'ndeki tüm Arap devletleri için benzer bir program önerdi.

Birleşik Arap Cumhuriyeti

Nazım el-Kudsi (arka sıra, en sağda) 1936'da Devlet Başkanı Haşim el-Attasi'nin göreve başlama törenine katılıyor.

Birlik görüşmelerini ilerletmek için, yakın zamanda devlet başkanı seçilen el-Attasi, Kudsi'yi 24 Aralık 1949'da bir hükûmet kurmaya çağırdı. Ancak askeri yetkililer kabinesini veto etti ve Kudsi iktidara geldikten beş gün sonra görevinden istifa etti. Subaylar, kabinesine bir subay dahil etmediğini ve üyelerinin çoğunun siyasi işlere karışan subaylara muhalif olanlar olduğunu iddia ettiler. 4 Haziran 1950'de Kudsi, ilkinden daha az aşırılık yanlısı olan yeni bir hükûmet kurdu ve General Fevzi Selu'yu Savunma Bakanı olarak atayarak onayını aldı. Selu, Suriye'nin askeri diktatörü General Edib Çiçekli'nin sağ koluydu. Kabine on ay ayakta kaldı, ancak birlik meselesini daha ileri taşıyamadı. Kudsi 27 Mart 1951'de istifa etti. 1 Ekim 1951'de meclis başkanı seçildi. Kısa bir süre sonra, 28 Kasım 1951'de, Edib Çiçekli Şam'da iktidarı ele geçirdi ve tüm Halk Partisi liderliğini tutukladı. Çiçekli, onları Suriye'deki cumhuriyet rejimini devirmek ve onun yerine İngiltere ve Irak'a sadık monarşik bir rejim kurmayı istemekle suçladı. Selu'yu geçici devlet başkanı olarak atadı ve Kudsi'yi tutuklayarak Mezzeh Hapishanesine gönderdi. Kudsi, Ocak 1952'de serbest bırakıldı, ancak ev hapsine alındı. Kudsi Çiçekli'ye karşı olan faaliyetlerini yeraltında devam ettirdi ve Şubat 1954'te Çiçekli'yi deviren bir darbeyi destekledi.

Ekim 1954'te Nazım el-Kudsi, Çiçekli sonrası kurulan ilk parlamentoda milletvekili oldu ve 14 Ekim 1954'te meclis başkanı seçildi. Siyasi çevrelerdeki etkisinin bir kısmını yeniden kazanmaya çalıştı, ancak o zamana kadar Halk Partisi gözden düşmüştü ve çok az Suriyeli Irak'la birleşmeyi savunuyordu. Bunun yerine genç ve karizmatik Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnâsır'ın yükselen liderliği altında Mısır ile birleşmek istediler. Kudsi, Nasır'ın otoritesine karşı boşuna meydan okumaya çalıştı. Suriyelilerin çoğunluğunun Sovyetler Birliği yanlısı olduğu bir dönemde İngiliz ve Amerikan yanlısı görüşleri savundu. Suriye'yi, komünizmi kontrol altına alacak bir Anglo-Amerikan anlaşması olan Bağdat Paktı'na katılmaya çağırdı ve Nasır yanlısı gazeteler onu Haşimilerin ajanı olarak çalışmakla suçladı. 12 Ekim 1957'de Kudsi görevinden istifa etti ve yerine Nasır yanlısı sosyalist lider Ekrem el-Havrani geçti. Kudsi, Suriye-Mısır birliğine karşı oy kullandı ve 1958'de iki ülkenin Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni (BAC) oluşturmak üzere birleşmesi üzerine kamusal hayattan tamamen istifa ederek Halep'te emekli oldu.

BAC sonrası uluslararası ilişkiler

28 Eylül 1961'de Suriye'de yeni bir darbe gerçekleşti ve BAC hükûmetini devirdi. Kudsi, desteğini toplayarak birlik sonrası ilk parlamentoya kendisini aday gösterdi ve Aralık 1961'de Halep'ten milletvekili oldu. Daha sonra devlet başkanlığı görevine aday oldu ve kazanarak 12 Aralık 1961'de Suriye'nin Nasır sonrası ilk lideri oldu. Devlet Başkanı olarak Suriye'nin Ürdün, Suudi Arabistan ve Lübnan'daki Nasır karşıtı rejimlerle dostluğunu yeniden tesis etmek ve ABD ve Büyük Britanya ile yakınlaşmak için çalıştı. Son otuz yıldır kariyerine destek olan Bağdat'taki Haşimi ailesi, Temmuz 1958'de kanlı bir askeri devrimle devrilmişti. Irak'ın yeni liderleriyle, özellikle de isyanın lideri General Abdülkerim Kasım'la hiçbir zaman iyi geçinmedi. Batı, özellikle ABD Başkanı John F. Kennedy, Kudsi'nin yükselişini memnuniyetle karşıladı ve onu Amerika Birleşik Devletleri'nin "arkadaşı" olarak nitelendirdi. Kudsi, Suriye'nin Washington ile ilişkilerini geliştirmek için, 1961-1963 yılları arasında AUB mezunu, Halepli ünlü bir şair olan Ömer Ebu Riçe'yi büyükelçi olarak atadı. Kudsi, BAC'nin başındayken Nasır tarafından millîleştirilen fabrikaları restore ederek ve Nasır yanlısı tüm yetkilileri görevden alarak büyük bir ekonomik reform programı başlattı. Mısır Cumhurbaşkanı'na hala sadık olan tüm subaylar Suriye Ordusu'ndan terhis edildi. Kudsi Suriye için yeni bir anayasa hazırladı, yasadışı siyasi partileri restore etti ve Suriye'nin yerinden oynayan ekonomisini yeniden inşa etmek için Dünya Bankası'ndan kredi aldı.

Sürgün

Devlet Başkanı Kudsi, kendisini iktidara getiren subaylarla çatıştı ve subayların siyasi meselelerdeki rollerini marjinalleştirmeye çalıştı. Subay karşıtı görüşleri olan Halk Partisi gazisi Maaruf el-Davalibi'yi başbakan ve aynı partiden Reşad Barmada'yı Savunma Bakanı olarak atadı. Çiçekli döneminden bu yana subaylarla olan deneyiminden acı çeken Davalibi, askeriyenin tüm devlet işlerindeki etkilerini kısıtlamaya ve meseleleri Kudsi ve hükûmetin elinde merkezileştirmeye başladı. 28 Mart 1962'de Suriye'de Albay Abdülkerim en-Nahlavi tarafından başlatılan bir darbe gerçekleşti. Kudsi ve Davalibi'yi yetkilerini kötüye kullanmakla ve Suriye Ordusu subaylarına zulmetmekle suçlayarak tutukladı. 2 Nisan'da Genelkurmay Başkanı Abdülkerim Zahreddin'in tüm birliklerine Devlet Başkanı Kudsi'nin yanında durmasını emrettiği bir karşı darbe patlak verdi. Ordu buna uydu, Kudsi'yi hapishaneden salıverdi ve feshedilen parlamentoyu yeniden kurdu. Kudsi, Nehlavi'yi tutuklamayı veya öldürmeyi reddetti, bunun yerine onu Endonezya'ya askeri ataşe olarak atayarak gücünü kısıtladı - tamamen törensel bir görevdi. Daha sonra Kudsi, subayları ve sosyalistleri yatıştırmak için Nasır'a yakın olan ve BAC'de Sağlık Bakanı olarak görev yapan Beşir el-Azma'yı Nisan 1962'de Başbakan ve Reşad Barmada'yı (Kudsi'nin uzun dönem arkadaşı) ise başbakan yardımcısı olarak atadı.[3] Kabinesinde Nasır yanlısı sosyalist Baas Partisi üyeleri vardı. Kudsi ve Azma, Mısır Cumhurbaşkanı ile ilişkileri düzeltmek için Dışişleri Bakanı Adnan el-Ezheri'yi Kahire'ye gönderdiler. Ancak bu plan başarısız olduğunda, Arap Birliği'ne şikayette bulundular ve Nasır'ı Suriye'nin içişlerine müdahale ederek istikrarı bozmak ve orduyu hükûmete karşı isyan etmeye çağırmakla suçladılar. Ancak 8 Mart 1963'te Suriye'de Baas Partisi Askeri Komitesi tarafından başlatılan bir başka darbe daha gerçekleşti. İktidara gelen subaylar, BAC'yi yeniden kurma sözü verdiler ve Kudsi'yi tutuklattılar. Kudsi, bir süre sonra serbest bırakıldı. Lübnan'a, Avrupa'ya ve son olarak da Şubat 1998'deki ölümüne kadar sürgünde yaşadığı Ürdün'e taşındı.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021. 
  2. ^ al-Hawrani, Akram. Mudhakkirat Akram al-Hawrani. Four Volumes, Muktabat al-Baduni, Cairo, 2000, pp. 1010-1015.
  3. ^ Steel & Silk: Men and Women who Shaped Syria 1900-2000 (İngilizce). Cune Press. 2006. ISBN 978-1-885942-40-1. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Sami Moubayed, "Çelik ve İpek: Suriye'yi Şekillendiren Erkekler ve Kadınlar 1900-2000" (Cune Press, Seattle, 2005).
Wikimedia Commons'ta Nazim al-Kudsi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şükri el-Kuvvetli</span> Suriyeli siyasetçi (1891-1967)

Şükri el-Kuvvetli, bağımsızlık sonrası Suriye'nin ilk devlet başkanıydı. Kariyerine Osmanlı İmparatorluğu'nun Arap topraklarının bağımsızlığı ve birliği için çalışan bir muhalif olarak başladı ve bu nedenle aktivizmi nedeniyle hapsedildi ve işkence gördü. Suriye Krallığı kurulduğunda, Kuvvetli bir hükûmet yetkilisi oldu, ancak monarşizmden hayal kırıklığına uğradı ve cumhuriyetçi Bağımsızlık Partisini kurdu. Kuvvetli, 1920'de Suriye'yi kontrol altına alan Fransızlar tarafından derhal ölüme mahkûm edildi. Daha sonra, Suriye-Filistin Kongresi'nin baş büyükelçisi olarak görev yaptığı ve Suudi Arabistan ile özellikle güçlü bağlar geliştirdiği Kahire'ye yerleşti. Bu bağlantılarını Büyük Suriye İsyanı'nı (1925-1927) finanse etmek için kullandı. 1930'da Fransız yetkililer Kuvvetli'yi affetti ve Kuvvetli ardından Suriye'ye döndü ve yavaş yavaş Ulusal Blok'un başlıca lideri oldu. 1943'te Suriye devlet başkanı seçildi ve üç yıl sonra ülkenin bağımsızlığını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Cumhuriyeti</span> Orta Doğuda bir ülke (1958-1971)

Birleşik Arap Cumhuriyeti 1958'den 1971'e kadar Orta Doğu'da bulunan egemen bir devletti. Başlangıçta 1958'den 1961 Suriye Darbesi'nden sonra Suriye birlikten ayrılana kadar Mısır ve Suriye arasında siyasi bir birlikti. Mısır 1971 yılına kadar resmi olarak Birleşik Arap Cumhuriyeti olarak bilinmeye devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Me'mun el-Küzberi</span> Suriyeli avukat, akademisyen ve siyasetçi (1914-1998)

Me'mun el-Kuzberî, Suriyeli siyasetçi, başbakan ve devlet başkanı vekili.

<span class="mw-page-title-main">Haşim el-Etâsî</span> Suriyeli siyasetçi ve üç kez devlet başkanı (1875-1960)

Haşim el-Etâsî, 1936'dan 1939'a, 1949'dan 1951'e ve 1954'ten 1955'e kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yapmış Suriye milliyetçisi siyasetçi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Edib Çiçekli</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1909-1964)

Edib el-Çiçekli Suriye askeri lideri ve 1953'ten 1954'e kadar Suriye Devlet Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mişel Eflak</span> Suriyeli filozof, sosyolog ve Arap milliyetçisi (1910-1989)

Mişel Eflak, Suriyeli düşünür, sosyolog, Arap milliyetçisi politikacı. Düşünceleri Baasçılık fikrinin ortaya çıkmasında ve bu fikir etrafında gelişen siyasal hareketin oluşmasında çok önemli rol oynamıştır. Bu siyasi düşünceye gönül verenlerin bazıları tarafından, Baasçılığın fikir babası olarak anılmaktadır. Yaşamı boyunca en önemlileri Tek Kader için Savaş (1958) ve Arap Devrimi Hareketinin Çarpıtılmasına Karşı Mücadele (1975) olmak üzere çeşitli kitaplar yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1963 Suriye askerî darbesi</span> Baas Partisini Suriyede iktidara getiren askeri darbe

1963 Suriye askeri darbesi ya da Suriye hükûmetinin adlandırmasıyla 8 Mart Devrimi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Suriye Bölgesel Şubesi Askerî Komitesi tarafından 8 Mart 1963'te gerçekleştirilen askerî bir darbeydi. Planlamada ve bu planın uygulanmasında, partinin Irak Bölgesel Şubesinin Şubat 1963'te gerçekleştirdiği askerî darbeden esinlenilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birlik Partisi (Suriye)</span> Suriyede bir siyasi parti

Suriye Arap Sosyalist Birlik Partisi (ASB) Suriye'de Nasırcı bir siyasi partidir. ASB, Safvan el-Kudsi tarafından yönetilmektedir. Parti, orijinal ASB'den ayrıldıktan sonra 1973'te kurulmuştur.

Arap Kurtuluş Hareketi 25 Ağustos 1952'de Suriye Devlet Başkanı Edib Çiçekli tarafından kurulan bir Suriye siyasi partisiydi, hükûmeti sırasında 1954'e kadar Suriye'deki tek yasal partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin el-Bitar</span> Suriyeli siyasetçi (1912-1980)

Selahaddin el-Bitar, 1940'ların başında Mişel Eflak ile birlikte Arap Baas Partisini kuran Suriyeli politikacı. 1930'ların başında Paris'te Eflak ile birlikte öğrenci olarak, ikisi milliyetçilik ve sosyalizmin yönlerini birleştiren bir doktrin formüle etti. Bitar daha sonra Suriye'deki birkaç Baasçı hükûmette başbakan olarak görev yaptı, ancak parti daha radikal hale geldikçe partiden yabancılaştı. 1966'da ülkeden kaçtı, çoğunlukla Avrupa'da yaşadı ve 1980'de suikaste uğrayana kadar siyasi olarak aktif kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem el-Havrani</span> Suriyeli siyasetçi (1912-1996)

Ekrem el-Havrani, Suriye'de yaygın popülist, milliyetçi hareketin oluşmasında ve Baas Partisi'nin yükselişinde önemli rol oynamış Suriyeli politikacı. 1940'ların başından 1963'te sürgüne gidişine kadar Suriye siyasetinde oldukça etkiliydi. Havrani, bir hükûmet bakanlığı ve Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin ortak başkan yardımcılığı da dahil olmak üzere çeşitli görevlerde bulundu. Avustralya'daki RMIT Üniversitesi'nde kablosuz ağ mühendisliği ve sinyal işleme alanında öğretim görevlisi ve araştırmacı olan Ekrem el-Havrani'nin dedesidir.

Mart 1949 Suriye askerî darbesi, Suriye'de 30 Mart 1949'da gerçekleşen kansız bir darbeydi ve modern Suriye tarihinde ülkenin demokratik olarak seçilmiş hükûmetini deviren ilk askeri darbeydi. 11 Nisan 1949'da Suriye devlet başkanı olacak olan Suriye Ordusu Genelkurmay Başkanı Hüsnü Zaim tarafından gerçekletirildi. Zaim'in yönetimi ele geçirilmesine yardım eden subaylar arasında, her ikisi de daha sonra sırasıyla ülkenin askeri liderleri olacak olan Sami el-Hinnavi ve Edib Çiçekli de vardı. Devlet Başkanı Şükri el-Kuvvetli, Suriye Ordusu için düşük kaliteli silahlar satın almak ve zayıf liderlikle suçlandı. Kısa bir süre hapsedildi, ancak daha sonra Mısır'a sürgüne gönderildi. Daha sonra Temsilciler Meclisi olarak adlandırılan Suriye Parlamentosu feshedildi. Zaim, cumhuriyeti devirmek için komplo kurmakla suçladığı Münir el-Eclani gibi birçok siyasi lideri de hapse attı.

1961 Suriye askerî darbesi, Suriye Ordusu subaylarının 28 Eylül 1961'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin dağılması ve bağımsız bir Suriye Cumhuriyeti'nin restorasyonu ile sonuçlanan bir ayaklanmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Halid el-Azm</span> Suriyeli siyasetçi (1903-1965)

Halid el-Azm, Suriye'nin ulusal lideri ve beş kez başbakan ve 4 Nisan - 16 Eylül 1941 tarihleri arasında devler başkanı vekili idi. Suriye'nin en önde gelen siyasi ailelerinden biri olan el-Azm ailesinin üyesiydi ve bir Osmanlı diyanet nazırının oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Fevzi Selu</span> Suriye devlet başkanı (1905-1972)

Fevzi Selu (1905-1972) Suriye askeri lideri, politikacısı ve 3 Aralık 1951'den 11 Temmuz 1953'e kadar Suriye devlet başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Lu'ay el-Etâsî</span> 2. Suriye devlet başkanı

Lu'ay el-Etâsî Suriye Ordusunda kıdemli bir komutandı ve daha sonra 9 Mart ile 27 Temmuz 1963 arasında Suriye devlet başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Casim Elvan</span> Suriyeli asker (1928-2018)

Casim Elvan, özellikle Şam yakınlarındaki Katana Üssü'nün komutanlığını yaptığı Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde (1958-1961) Suriye Ordusunun önde gelen yarbaylardan biriydi. BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın sadık bir destekçisi olan Elvan, Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasına karşı çıktı ve 1962'de ayrılıkçı hükûmeti devirmek için iki başarısız darbe girişimine liderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Cemal el-Etâsî</span> Suriyeli siyasetçi (1922-2000)

Cemal el-Etâsî (1922-2000) Suriyeli bir Arap milliyetçisi, siyasetçi ve yazardı. Kurulduktan kısa bir süre sonra katıldığı Suriye Baas Partisinin ilk ideologlarından biriydi. Partinin anayasasının hazırlanmasına yardımcı oldu ve partinin sloganı olan "Ebedi Mesaja Sahip Birleşik Bir Arap Ulusu"nu icat eden kişi oldu. Ayrıca partinin günlük gazetesi El-Baas'ın baş editörü olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Abdülvehhâb Havmad</span> Suriyeli siyasetçi, avukat, kriminolog ve profesör (1915-2002)

Abdülvehhâb Havmad Suriyeli siyasetçi, avukat, kriminolog ve profesör.

<span class="mw-page-title-main">Sabri el-Aseli</span> Suriyeli siyasetçi (1903-1976)

Sabri el-Aseli Suriyeli bir siyasetçidir ve üç kez Suriye başbakanı olmuştur. Ayrıca 1958 yılında Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin başkan yardımcısı olarak görev yapmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.