İçeriğe atla

Nazım Kıbrısî

Mehmet Nâzım Âdil
Doğum21 Nisan 1922
Larnaka, Kıbrıs
Ölüm7 Mayıs 2014 (92 yaşında)
Lefkoşa, KKTC
MilliyetKıbrıs Türkü
DinSünni İslam

Mehmet Nâzım Âdil ya da halk arasında bilinen isimleriyle Nâzım Kıbrısî veya Şeyh Nâzım (d. 21 Nisan 1922, Larnaka, Kıbrıs - ö. 7 Mayıs 2014, Lefkoşa, KKTC), Kıbrıslı mutasavvıf. Nakşibendiliğin Hâkkânî kolunun kurucusudur.

Hayatı

1922 yılında Larnaka'da dünyaya geldi. 1940'larda İstanbul Üniversitesi Kimya Fakültesi'nde okudu. İstanbul'da bulunduğu dönem içerisinde Nakşibendi şeyhi Süleyman Erzurûmî'ye intisâb etti. Bir müddet sonra Süleyman Erzurûmî kendisini Şam'a, Abdullah Dağıstânî'nin yanına gönderdi.

1973'te Abdullah Dağıstânî'nin ölümünün ardından yerine geçti. Londra başta olmak üzere yurt dışı seyahatlerine başladı. Dünyanın birçok yerini gezip insanları Müslümanlığa davet ederek câmi, dergâh ve vakıf açtı.[1] Londra'nın kuzeyindeki St. Ann Road'da bulunan tekkenin arsası, Brunei Sultanı Hasan Bolkiah tarafından hibe edildiği söylenmektedir.

Mehmet Nâzım Âdil, 7 Mayıs 2014'te akciğer ve böbrek yetmezliğine bağlı olarak Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi'nde 92 yaşında öldü.[2][3] 2011 yılında oğlu Mehmet Âdil'in, halife olarak yerine geçip silsileyi devam ettireceğini ilan etmişti.[4]

Arapça ezan davası

Ezanın Arapça okunmasının yasak olduğu dönemde, Kıbrıs'a geri geldiği ilk gün şerefeye çıkıp Arapça ezan okumuş ve bunun üzerine bir hafta hapis yatmıştı. Serbest bırakılınca Lefkoşa'nın en büyük camii Selimiye'nin şerefesine çıkıp tekrar Arapça ezan okumuş, bunun üzerine kendisine dava açılmıştı. Davayı beklerken Lefkoşa'nın köylerini gezip Arapça ezan okumaya devam etmişti. Hakkında 114 dava aynı zaman diliminde açılmış ve 100 yılı aşan süre mahkûmiyeti gündeme gelmişti. Davaların okunma gününe yakın, Adnan Menderes döneminde, Türkiye Büyük Millet Meclisinin ezanın Arapça okunmasını serbest bırakması üzerine hakkındaki davalar düşmüştü.

Kıbrıs Olayları

Nazım Kıbrısî hakkında, Kıbrıs'ta 1960'lı yıllarda Türk-Rum çatışmaları baş gösterdiğinde Türklere "Malınızı mülkünüzü Rum'a satıp adayı terk edin!" şeklinde telkinlerde bulunduğu iddia edilmiştir.[5]

Kral Charles

III. Charles için "Kalu Bela'da Müslüman oldu" demiştir.[6]

Özel hayatı

1941'de Emine Hanım ile evliliğinden dört çocuğu bulunmaktaydı. İyi derecede Türkçe, Arapça ve İngilizce bilmekteydi.

Kaynakça

  1. ^ "Şeyh Nazım Kıbrısi kimdir?". 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2016. 
  2. ^ "Şeyh Nazım Kıbrısi hayatını kaybetti". 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  3. ^ "Allah'ın aciz bir kulu olan Nazım Efendi vefat etti". 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2014. 
  4. ^ "Şeyh Nazım Kıbrısi'nin yerine oğlu geçecek". 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014. 
  5. ^ "Dizinin dibindeki o şeyhin marifetleri!". web.archive.org. 8 Eylül 2022. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</span> Kıbrıs adasında fiili devlet

Kuzey Kıbrıs, resmî adıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Akdeniz'deki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, fiilî devlet. Varlığı Türkiye ve Türk Devletler Teşkilatı dışında hiçbir ülke/oluşum tarafından tanınmamaktadır. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar ve uluslararası toplum tarafından 1974'te Türkiye'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı'ndan beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye işgali altındaki toprağı olarak nitelenir.

Türkçe ezan, Türkiye'de bir dönem resmî olarak ezan okumak için Türkçenin kullanılmasıydı. Arapça kullanımı 1932 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle Diyanet tarafından yasaklandı ve 18 yıl sonra 16 Haziran 1950'de yasak kaldırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Harekâtı</span> Türkiyenin 1974te Kıbrısa düzenlediği askerî harekât

Kıbrıs Harekâtı, 20 Temmuz 1974'te Başbakan Bülent Ecevit’in emriyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs'ta başlattığı askerî harekât. Harekâtın ilk ayağı Yunanistan Hükûmetinin desteğiyle yapılan 15 Temmuz 1974 darbesinin ardından düzenlendi. 14 Ağustos günü başlatılan ikinci harekâtla -Kuzey Lefkoşa da dâhil olmak üzere- adanın yüzde 37'sinin Türk kontrolüne geçmesiyle sonuçlandı. 140 bin ila 200 bin Rum, adanın kuzeyinden; 42 bin ila 65 bin Türk, adanın güneyinden göçmen oldu.

Hâlidîlik, İslam'ın Sünnîlik mezhebine bağlı bir tarîkat olan Nakşibendîliğin en yaygın kollarından biridir. Kol, adını Kürt İslam âlimi Halid Bağdadî'den alır. Türkiye'de etkinlik gösteren Nakşibendî şeyhleri genellikle Halidî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Paşa</span> 204. Osmanlı sadrazamı

Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde 4 kez sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyetinin başkenti

Lefkoşa, Kıbrıs adasının ortasında yer alan, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Kıbrıs'ın en kalabalık kenti ve en önemli kültür, sanayi, ticaret ve ulaşım merkezidir. Lefkoşa, 35°10' kuzey, 33°21' doğuda bulunur.

Bursa Nutku, Bursa'da Türkçe ezan okunmasına karşı bir protesto gerçekleşmesi üzerine şehre giden Mustafa Kemal Atatürk'ün, kendisi ve heyeti için 6 Şubat 1933 akşamı verilen yemek sırasında yaptığı iddia edilen konuşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti</span> Akdenizde bir ada ülkesi

Kıbrıs Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz'de yer alan Kıbrıs'ta, fiilî olarak adanın güneyini, hukuki olarak adanın tamamını yöneten devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

Kanlı Noel, 20 Aralık 1963'ü 21 Aralık'a bağlayan gece Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumları'nın Kıbrıs Türkleri'ne karşı başlattığı çatışmalardır. Saldırılar Akritas Planı doğrultusunda gerçekleşti ve Türklerin adadan silinmesi hedeflendi. Olaylarda toplam 364 Kıbrıs Türk'ü ile 174 Kıbrıs Rum'u ölmüştür. 1963-64 yıllarındaki çatışmalar, çeşitli aralıklarla 10 Ağustos 1964 tarihine kadar devam etse de "Kanlı Noel" adıyla tasvir edilen ilk çatışmalar; 27 Aralık 1963 tarihinde imzalanan ateşkes ve 30 Aralık 1963 tarihinde imzalanan Yeşil Hat Anlaşması'yla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Lokmacı Kapısı</span>

Lokmacı Kapısı veya Lokmacı Sınır Kapısı, resmî idareci Kıbrıs Cumhuriyeti ile fiilî idareci olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü kontrolündeki Yeşil Hat sınırı üzerinde bulunan sınır kapısı. Kıbrıs adasını ikiye bölen yaklaşık uzunluğu 180 kilometre olan Yeşil Hat üzerindeki beş ayrı gümrük kapısından biridir. Geçiş yapmak isteyenler öncelikle çıkacağı ülkenin kapısındaki memurlara seyahat belgelerini gösterir ve ara bölgeyi aşarak gireceği ülkenin memurlarına belgelerini göstererek geçişini tamamlar. Geçişlerde pasaport ve kimlik kartı kullanılabilir.

Orams Davası, Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı Meletis Apostolides'ın, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra terk ettiği Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Lapta'daki evinin Britanyalı çift Linda ve David Orams tarafından alınması sonrasında Lefkoşa Kaza Mahkemesi'nde açtığı ve daha sonra Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi ile Avrupa Toplulukları Adalet Divanı'na taşınan dava.

2004 Avrupa Parlamentosu seçimleri , Avrupa Parlamentosu'na 2004-2009 dönemleri için Kıbrıs Cumhuriyeti bölgesi'ndeki milletvekili seçimleridir. 2004 Avrupa Parlamentosu seçimleri'nin bir parçasıdır. Seçim 13 Haziran 2004 tarihinde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Kıbrısı</span> Birleşik Krallıkın 1878-1960 tarihleri arasında Kıbrısta kurduğu idare

Britanya Kıbrısı, Birleşik Krallık'ın 1878-1960 tarihleri arasında Kıbrıs'ta kurduğu idaredir.

Kıbrıs Postası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde en çok okunan Türkçe internet gazetesidir. Sahibi Citypress Yayıncılık Ltd. adına Polat Alper'dir.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa Mevlevihanesi</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir müze

Lefkoşa Mevlevihanesi veya Mevlevi Tekkesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti Kuzey Lefkoşa'da 1593 yılında Kıbrıs fatihlerinden Arap Ahmet Paşa tarafından kurulan mevlevihanedir. Semahane ve türbe kısmı günümüze kadar gelebilmiştir ve Mevlevi-Tekke Kültürü müzesi olarak kullanılmaktadır. Girne Kapısı yakınlarındaki Mevlevihane, Kıbrıs'ın Osmanlı döneminde en önemli yapılarından birisidir. Tarihi boyunca gemi ile hacca gidenlerin uğrak yeri olan mevlevihane, yetiştirdiği insanlar ve verdiği hizmetlerle Kıbrıs Türk tarihinin önemli kurumlardan birisi olmuştur. Dânişî ve İlmî mahlaslarıyla şiirleri olan Dânişî Ali Dede, Siyahi Mustafa Dede, Hızır Handi Dede, Siyahi Mustafa Dede'nin oğlu Arif Dede, Sadri Dede, Danişi Ali Dede'nin oğlu Muhammed Mukim Dede, Talib Dede, Nesib Dede, Müneccimbaşı Ahmed Dede, Derviş Lebib Lefkoşa Mevlevihanesi'nde yetişmiş şairler arasındadır. 17. yüzyılda bina bakımsızlıktan harap olunca Rumeli Beylerbeyi Ferhad Paşa Mevlevihane'yi yeniden inşa ettirmiş ve tekke kendi adıyla anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri</span>

Kıbrıs Cumhuriyeti-Türkiye ilişkileri, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Türkiye arasında 1960'ta kurulan ancak 1970'lerde kesilen diplomatik ve ticari ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Fazıl Önder</span>

Fazıl Önder, Kıbrıslı Türk gazeteci. Kıbrıs'taki iki toplum arasındaki barış çabalarıyla öne çıkmıştır.

Mehmet Şevket Bodamyalızade, Kıbrıs'lı gazeteci ve siyasetçi. 1905 ve 1911 yıllarında seçilerek Kıbrıs milletvekilliği görevinde bulunmuştur. Lefkoşa Belediyesi'nin ilk Türk başkanıdır.

Tumazu Davası, Kıbrıslı Rumlar ve diğerleri tarafından Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Temsilciliklerine ve HSBC Bank USA'ye karşı bir grup davasıydı. Başlangıçta davada Türkiye'ye yöenlik iken 16 Şubat 2010'da Türkiye beraat etti. Amerika Birleşik Devletleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni resmi olarak tanımadığından KKTC Temsilcilikleri ticari bir varlık olarak faaliyet göstermektedir. Temsilci bürolarının personeli diplomatik vizeye sahip değildir ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nde ticari vize kullanarak faaliyet göstermektedir. Washington'daki Tsimpedes Yasası, "kuzeyde tutulan arazi ve mülklere erişimin ve bunlardan yararlanmanın reddi" için dava açtı. İlk olarak 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sırasında yerinden edilen Kıbrıslı Rumlar tarafından açılan davaya, satın aldıkları mülklerin bedelini ödeyen ancak hiçbir zaman yasal mülkiyet hakkı verilmeyen diğer Kıbrıslı olmayanlar da katıldı.