İçeriğe atla

Navaginski kuşatması

Navaginski Kuşatması
Tarih9 Ekim 1838
Bölge
Navaginski, Soçi
Sonuç Rus zaferi
Taraflar
 Çerkesya Rus İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Çerkesya Zeuz OsmanRus İmparatorluğu Kaptan Podgurski
Çatışan birlikler
300 Çerkes 8 memur
313 asker
Kayıplar
17-33 ölü asker 2 memur ölü
15 ölü asker
3 yaralı

Navaginski Kuşatması - 9 Ekim 1838'da Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşti. Kuşatma başarısız oldu.

Önceki olaylar

Soçi Nehri'nin (Saşe) ağzındaki kale, 13 Nisan 1838'de deniz çıkarmasının ardından kuruldu. Çerkesler inatçı bir direniş gösterdiler ancak 3 saat süren mücadelenin ardından mağlup oldular.[1] Başlangıçta kalenin adı Alexandrinsky idi ve 18 Mayıs 1839'da Navaginsky olarak yeniden adlandırıldı.[2] 10 Temmuz'da Yarbay G. G. Radkevich komutasındaki bir Rus müfrezesi bir "ceza temizliği" başlattı ve bunun sonucunda Soçi Nehri üzerindeki 2 Çerkes köyü yok edildi. Bunun ardından civardaki köylerin prensi Aubla-Ahmet, A. Simborsky'ye köylerinin bağışlanmasını isteyen bir haberci gönderdi.[1][2]

Taraflar

Saldırı sırasında Navaginski kalesinin garnizonu, Megrel Jaeger Alayı'nın bir ekibi olan 6 numaralı doğrusal Karadeniz taburunun 1. bölüğünden oluşuyordu. Toplamda 8 baş subay ve 313 alt rütbeli rus vardı.[1]

O sırada Çerkesya'da bulunan James Bell'e göre Çerkesler 300 kişiydi.[3] Aynı rakam Pşad soylusu Kerzek-Mehmed tarafından da verilmiştir.[4]

James Bell'e göre Çerkesler Vardanlı Zeuz Hüseyiniqo Osman tarafından yönetiliyorlardı.[3]

Kuşatma

Şafak sökmeden saat 4'te[3] nöbetçiler tarafından fark edilmeyen Çerkesler, o sırada denizde yükselen fırtınadan, "gecenin karanlığından ve engebeli araziden" yararlanarak kalenin eğimli yamacına üç taraftan yaklaştılar. 30'dan fazla merdivenin yardımıyla parapetin üzerinden geçti ve aniden surlara girdiler.[1][4][5]

Her iki nokta da karşıt taraflarda bulunuyordu, ancak birbirlerinden kısa bir mesafedeydi. Çerkesler, onları tahkimata doğru kırarak birleşmeyi ve böylece garnizonu iki parçaya bölmeyi planladılar; Piyade Generali E. A. Golovin'e göre bunu yapmayı başardılar.[1] .

James Bell'in bildirdiğine göre, "merdivensiz en genç Çerkeslerin" yaklaşık 50-60'ı deniz tarafından toprak kale duvarlarına o kadar hızlı ve aniden tırmandılar ki "sadece beş veya altı kişi öldü veya yaralandı." Çerkesler Rus topçularını ortadan kaldırdı.[3] Bu, garnizonun dikkatini ana saldırıların yönlendirildiği iki ana noktadan başka yöne çekmek için yapılan sahte bir saldırıydı.[1]

İlk olarak Çerkesler subayların kanadına saldırdılar ve askeri komutan da dahil olmak üzere buradaki tüm subayları öldürdüler.[1] Çerkesler teslim olan bir Rus subayı hariç direnen tüm subayları öldürdüler.[3]

Ölü ve yaralılarını taşıyan Çerkesler, sonunda topçu ateşiyle kale duvarlarından geri püskürtüldü.[1][5]

Garnizonun sayısal üstünlüğünden bunalan Çerkesler, garnizonu terk etmek zorunda kaldılar.

Bu arada, kale duvarlarının dışında bekleyen topçular, onlara uzaktan ateş açarak çoğunu öldürdü ve yaraladı" James Bell'e göre:[3]

“ Bu ani ölümcül saldırı diğer Çerkeslerde o kadar endişe yarattı ki, saldırıya devam etmek istemediler ve sadece arkadaşlarının cesetlerini götürmeye çalıştılar... „

Rus Kafkas Kolordu Komutanı E. A. Golovin, raporunda Çerkeslerin Navaginski kalesine saldırısını şu şekilde değerlendirdi:[1][2]

“ ... dağlıların saldırı planı, surların güçlü ve zayıf kısımları ve onu savunma yolları hakkındaki bilgilere dayanarak çok ustaca düşünülmüştü. ... Kuşatma, dağlılara özgü kararlılık ve keskinlik ile gerçekleştirildi ve bu nedenle bir ölçüde başarılı oldu. „

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i АКАК 1884.
  2. ^ a b c Хотко 2015.
  3. ^ a b c d e f Белл 2007.
  4. ^ a b Архив Раевских 1910.
  5. ^ a b Альхаов 2016.

Edebiyat

  • Адмирал Л. М. Серебряков: Документы // Вестник архивов Армении / сост. А. О. Арутюнян, В. А. Микаелян, О. С. Баликян. — Ереван: Национальный архив Армении, 1973. — № 1 (35).
  • Акты, собранные Кавказской археографической комиссией
  • Альхаов А. А.
  • Архив Раевских: в 5 томах / ред. и примеч. Б. Л. Модзалевского. — Изд. П. М. Раевского. — СПб.: Тип.
  • Белл Д.
  • Рукевич А. Ф. Из воспоминаний старого эриванца (1832—1839 гг.) // Исторический вестник. — СПб.: А. С. Суворина, 1914. — Т. 138, № 12. — С. 766—791.
  • Хотко С. Х. Открытие Черкесии. Картографические источники XIV—XIX вв.. — Майкоп: Полиграф–ЮГ, 2015. — 292 с. — ISBN 978-5-7992-0829-5.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ufa</span> Rusyada şehir

Ufa (Rusça: Уфа, romanize: Ufa, Rusça telaffuz: [ʊˈfa]; Başkurtça: Өфө, romanize: Öfö,

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Mansur</span> General ve politikacı

Şeyh Mansur veya doğum ismiyle Uşurma, Çeçenistan, Çerkesya ve Dağıstan ordularına komutanlık etmiş Çeçen İslam âlimi, asker ve Kuzey Kafkasya'nın 1. İmamı. Kuzey Kafkasya'da Rus emperyalizmine karşı cihat hareketinin başlatıcısı olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Brest-Litovsk Antlaşması</span>

Brest-Litovsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmış, İttifak Devletleri'nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti'nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Suvorov</span> Rus Mareşal

Alexandr Vasilyeviç Suvorov, 18. yüzyıldaki Osmanlı-Rus Savaşlarında Osmanlılara karşı büyük bir başarı göstermiş Rus mareşal, Rymik Kontu ve Smolensk Prensi. Suvorov hiç savaş kaybetmemiş olan nadir komutanlardandır. Transdinyester rublesi'nde Suvorov'un resimleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Soçi</span>

Soçi, Rusya'da, Krasnodar Kray'da kent. Kafkasya'ın batı kesiminin eteklerinde, Karadeniz kıyısında bulunur. Nüfus: 389,900 (2015). Nüfus 2002 sayımına göre artış göstermektedir. Bu nüfusu onu Rusya'nın en büyük tatil şehri yapar. Büyük Soçi bölgesi Kafkas Dağları ile Karadeniz arasındaki 145 km uzunluğundaki bir hattan oluşur. Kafkas Rivierası'nda yer alan Soçi, Rusya'da subtropikal iklimin nadir görüldüğü yerlerdendir. Yazları ılık ve yağışlı iken; kışlar serin ve yumuşak geçer. Karadeniz'in diğer bölgeleri gibi yıl boyu yağış eksik olmaz.

<span class="mw-page-title-main">Çerkes Meclisi</span> 1861–64 Çerkesya yasama organı

Çerkes Meclisi ya da resmî adıyla Büyük Özgürlük Meclisi, Çerkesya'nın son meclisi. Askerî komutanlar, din adamları ve aydınlardan oluşan meclis, 1861 yılında Soçi'de yapılan bir toplantı sonucunda resmîleşmiş ve önceki geleneksel meclisin yerini almıştır. Meclis, uluslararası destek elde etmek için Osmanlı Devleti de dahil olmak üzere dünyadaki çeşitli ülkelerle ilişkiler kurmuştur. Meclis Rus güçleri tarafından feshedildikten sonra, bazı üyeler "Çerkes Liderlerden Majesteleri Kraliçe Victoria'ya Dilekçe" adlı bir mektup yazarak İngiliz İmparatorluğundan insanî yardım istediler.

<span class="mw-page-title-main">Rus-Çerkes Savaşı</span> Ruslar ve Kafkaslar, özellikle Çerkesler arasında yaşanan ve soykırımla sonlanan savaş

Rus-Çerkes Savaşı, 17 Temmuz 1763'te (E.U.) Rusya'nın Çerkesya'da hak iddia etmesi ve Çerkeslerin bunu reddetmesi ile başlayan, 21 Mayıs 1864'te (E.U.) son Çerkes ordusunun mağlup edilmesiyle sona eren askerî mücadele. Savaş 101 yıl sürmesi sebebiyle hem Rusya hem de Çerkesya tarihindeki en uzun savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Çerkes dilleri</span> Kuzeybatı Kafkas dil ailesinin alt bölümü

Çerkes dilleri, Kuzey Kafkasya’da, Rusya'ya bağlı Adigey, Karaçay-Çerkesya ve Kabartay-Balkarya cumhuriyetleri ile Krasnodar Krayı'nda yerli Çerkeslerin ve bugün Türkiye, Ürdün, Suriye ve İsrail gibi ülkelerde yaşayan diaspora Çerkeslerinin dili ya da lehçeleri birliğidir. Batı (ady) ve Doğu (kbd) olmak üzere her biri resmî olarak dil kabul edilen iki formu bulunur. En yakın akrabası 1992 yılında soyu tükenen Ubıhça [uby], en uzak akrabaları ise Abazaca [abq] ile Abhazca [abk] olup hepsi de Kuzeybatı Kafkas dilleri adıyla bir grupta toplanır. 17. yüzyılda Evliya Çelebi tarafından Çerkesçenin ilk kaydı yapılmıştır. Çerkesçe eklemeli dillerden olup ergatif yapı görülür.

<span class="mw-page-title-main">Murad Adji</span>

Murad Eskenderoviç Adjiev, Sovyet ve Rus bilim insanı, türkolog, araştırmacı yazar. Kadim Türklerin ana vatanı Altay'dan başlayan Büyük Kavimler Göçü tezinin müellifi. Coğrafyacı, Doktorasını iktisat alanında yapmıştır. Doçent. Kumuk kökenli.

<span class="mw-page-title-main">Seferbiy Zaneqo</span>

Seferbiy Zaneqo, Çerkesya Konfederasyonu'nun 1859-1860 arasında lideri olan Çerkes siyasetçi, diplomat ve askeri kumandan. Rus-Çerkes Savaşı'nın çeşitli aşamalarında hem askerî hem de siyasî olarak yer aldı. Batıda Çerkes bağımsızlık davasını savundu, bölgede Osmanlı İmparatorluğu'nun bir temsilcisi olarak hareket etti. Hayatının sonunda Zaneqo, Çerkes bağımsızlık hareketinin lideri hâline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">İvan İvanoviç</span> Rus besteci (1554-1581)

İvan İvanoviç, Rurik Hanesi'ne mensup Rus çareviçi. 1547-1584 yılları arasındaki Rus çarı IV. İvan'ın ve Anastasia Romanovna'nın oğludur.

James Stanislaus Bell, İskoç tüccar, maceracı ve yazar. Çerkesya'ya seyahat etmiş ve Rus-Çerkes Savaşı'na Çerkeslerin yanında katılmıştır. Bu sırada anılarını yazarak yayınlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yam Kalesi</span>

Yam Kingisepp, Leningrad Oblastı, Rusya'da Luga Nehri'nin doğu kıyısında bulunan bir kale ve miras alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İçkerin Savaşı</span>

İçkerin Savaşı Mayıs-Haziran 1842’de İçkerin ormanında, Kozhalg-Duk tepesinde Çeçenistan'daki Shuani köyü, General Grabbe komutasındaki Rus birlikleri arasında İçkerin Savaşı, İçkerya generallerinin komutasındaki Çeçen birlikleri Shuaib Centoroevsky ve Ullubiy-Mulla Aukhovsky. Rus birliklerinin harekâtının amacı aul Dargo’yu yok etmekti. Ancak, müfreze kaleye ulaşamadı, ağır kayıplar nedeniyle Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Hawdıqo Mansur</span> Çerkesya Konfederasyonunun lideri, siyasetçi ve komutan

Hawdıqo Mansur Şupago, Çerkesya Konfederasyonu'nun 1839-1846 arasında de facto lideri olan Çerkes siyasetçi ve askeri kumandan. Rus-Çerkes Savaşında yer almıştır. Natuhayların baş aşireti olan Şupago aşiretinin lideriydi. Qalebatıqo Şupago ile akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Berzeg</span> Çerkes siyasetçi ve komutan

İsmail Berzeg Hacı, Çerkesya'nın 1827-1839 arasında de facto lideri olan Çerkes siyasetçi ve askeri kumandan. Rus-Çerkes Savaşında yer almış ve 1838'den sonra, Çerkesya adına diplomatlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mihaylovski Kuşatması</span>

Mihaylovski Kuşatması Rus-Çerkes Savaşı sırasında 3 Nisan 1840'ta gerçekleşti. Çerkesler, Rus savunmasını bozguna uğratarak kuşatmayı kazandı. Yenilgiyi kabul etmeyen Rus asker Arhip Osipov barut deposuna sızdı ve patlayıcıları patlatarak kendisi, garnizonun kalıntıları ve önemli sayıda Çerkesi öldürdü. Rus Ordusu tarihinde bu eylem övülmüş ve "sembolik ölümsüzlük" olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lazarevski Kuşatması</span>

Lazarevski kuşatması, 19 Şubat 1840 gecesi Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşti. Kuşatmadan önce Çerkesler yoğun istihbarat faaliyetlerinde bulundular. 3 saatlik mücadelenin ardından Lazarevksi tahkimatı Çerkesler tarafından ele geçirildi.

<span class="mw-page-title-main">Velyaminovski Kuşatması</span>

Velyaminovski Kuşatması, 12 Mart 1840 gecesi Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşti. Çerkesler sabah namazından sonra kaleye saldırdılar ve yedi buçuk saat sonra kale düştü.

<span class="mw-page-title-main">Anapa Kuşatması (1791)</span>

Anapa kuşatması 22 Haziran (E.U.) 1791'de Rus İmparatorluğu'nun Anapa kalesine saldırmasıyla gerçekleşen bir kuşatmadır. Kaleyi Çerkes ordularına kumandanlık eden İmam Mansur ve Osmanlı paşası İpeklizade Mustafa Paşa savunmaya çalıştı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.